دانلود رایگان کتاب الگوهای شمعی ژاپنی اثر استیو نیسون PDF
دانلود کتاب الگوهای شمعی ژاپنی توسط بایننس فارسی به شکل رایگان قابل دسترس شما معامله گران عزیز قرار دارد که به راحتی قابل دانلود است. جملات کلیدی در ابتدای این کتاب میتواند شما را به فکر فرو برد:
«شمع ها خود را می سوزانند تا به انسانها نور دهند.»
با مطالعه این کتاب خواهید آموخت که چطور کندل ها (شمع) ابعاد تجزیه و تحلیل دیگری را برای ما نمایان میکنند. شمع ها هیجان آور، قدرتمند و جالب هستند. اگر یک تحلیل گر ساده و معمولی هستید، متوجه خواهید شد که کندل ها چطور با تکنیک های غربی ترکیب میشوند و نتایج شگفت انگیزی پدید می آورند. همچنین به این درک میرسید که چارت های کندل استیک چه تأثیری در خلق یک روش برنامه ریزی دقیق دارند.
در قسمت اول این کتاب با بیش از 50 مدل از الگوهای کندل استیک ژاپنی ها آشنا میشوید و در قسمت دوم یاد میگیرید که چطور آنها را با تکنیک های غربی ترکیب کرده و بیشترین بهره را از آنها داشته باشید. برای تبدیل شدن به یک معامله گر موفق راه سختی در پیش ندارید، کافی است تا پایان کتاب همراه نویسنده پیش بروید و دست نکشید.
مشخصات کتاب الگوهای شمعی ژاپنی (pdf)
برای آشنایی بیشتر با کتاب الگوهای شمعی ژاپنی پیشنهاد میکنیم این بخش را مطالعه کنید. نویسنده اصلی این کتاب جناب آقای استیون نیسون است که افراد زیادی کتاب او را مطالعه کرده و اسقبال خوبی از مباحث ارائه شده داشته اند. هم اکنون شما هم با خواندن فایل pdf این کتاب میتوانید فراتر از جایگاه خود رفته و پیشرفت قابل توجهی در تحلیل چارت ها داشته باشید.
نوع فایل: PDF
زبان کتاب: فارسی
نویسنده: استیو نیسون
تعداد صفحات: 126
حجم فایل: 8.11 مگابایت
مباحث کتاب الگوهای شمعی ژاپنی
نام انگلیسی الگوهای شمعی ژاپنی ” japanese candlestick charting techniques ” است. نمودارهای شمعی در سال 1990 میلادی توجه آقای استیو نیسون را به خود جلب کردند که سرانجام این نمودارها توسط او به غربی ها معرفی شد. مباحث کتاب استیو نیسون را در پایین مشاهده میکنید که الگوهای مهمی را معرفی کرده است:
الگوهای معکوس ساز (صفحه 7)
خطوط Hammer و Hanging Man (صفحه 8)
الگوی فراگیر(صفحه 18)
الگوی پوشش ابر سیاه (صفحه 23)
الگوی نافذ (صفحه 27)
ستاره ها (صفحه 31)
ستاره صبحگاهی (صفحه 32)
ستاره عصرگاهی (صفحه 34)
ستاره های دوجی صبحگاهی و عصرگاهی (صفحه 38)
شهاب سنگ و چکش واژگون (صفحه 42)
چکش وارونه (صفحه 46)
دیگر ساختارهای معکوس (صفحه 49)
الگوی Harami (صفحه 49)
هارامی متقاطع Cross Harami (صفحه 55)
سر ها و ته های انبری Bottoms & Tops Tweezers (صفحه 57)
کمربند خطوطBelt Hold Lines (صفحه 63)
فاصله بالایی دو کلاغ Up Side Gap Tow Crows (صفحه 66)
سه کلاغ سیاه Crows Black Three (صفحه 69)
خطوط حمله متقابل (مقابله به مثل ( Lines Counterattack (صفحه 70)
سه کوه و سه رود Rivers Three & Mountains Three (صفحه 73)
اهمیت عدد 3 در تحلیل کندل استیک ها (صفحه 77)
راس های کوتاه گرد و ته های ماهیتابه ای Bottoms Frypan & Tops Dumpling (صفحه 78)
راس ها و ته های برجی شکل Bottoms Tower & Tops Tower (صفحه 80)
الگوهای ادامه دهنده Patterns Continuation(صفحه 82)
پنجره ها Windows (صفحه 82)
فاصله های بالایی و پایینی تاسوکی Tasuki gapping ward Down & ward Up (صفحه 92)
بازی فاصله ها در قیمت های بالا و پایین Play Gapping Price Low & High (صفحه 93)
خطوط سفید پهلو به پهلوی فاصله دار lines white side by side Gapping (صفحه 96)
الگوی صعودی یا نزولی سه متد یا سه روش Methods Three Falling and Rising (صفحه 98)
الگوی سه سرباز سفید پیش تاخته Soldiers White Advancing Three (صفحه 104)
خطوط جداساز Lines Separating (صفحه 109)
یک خطر ناگهانی Danger Sudden A (صفحه 110)
اهمیت دوجی (صفحه 110)
دوجی در سقفها Tops at Doji (صفحه 111)
دوجی بعد از کندل استیک بلند سفید Candlestick White Long a after DOJI (115)
دوجی پادراز و مرد کالسکه چی The Long Legged Doji and the Rickshaw Man (صفحه 118)
دوجی سنگ قبر Doji Gravestone The (121)
دوجی در جایگاه حمایت و مقاومت Resistance and Support as Doji (123)
سه ستاره The Tri-Star (صفحه 124)
آشنایی با الگوهای کندل استیک
کندل استیک(candlestick) به معنای شمعدان(به دلیل شبیه بودن این نمودار به شمع به آن شمعدان یا کندل استیک گفته میشود) که نواسانات قیمت و باز وبسته شدن اوراق های بهادار را دریک زمان تعیین شده نشان میدهد.نمودار کندل استیک نخستین بار توسط فروشندگان برنج در ژاپن استفاده شد، آنها توانستند به کمک این نمودار و الگوهای کندل استیک قیمت های بازار و شتاب قیمتی روزانه را صدها سال زودتر از بازارهای ارزی رصد کنند.
مقدمه
این نمودار شمعی که تقریبا در سال 1700 میلادی توسط فروشنگان برنج استفاده میشد، امروزه به عنوان یک تکنیک مناسب برای دارایی هایی همچون سهام، اوراق بهادار، معاملات فارکس و معاملات آتی استفاده میشود.
وقتی قیمت باز شدن بالاتر از قیمت بسته شدن دارایی باشد، بدنه شمع به رنگهای تیره یا قرمز و زمانی که قیمت باز شدن پایین تر از قیمت بسته شدن باشد، بدنه به رنگ سفید یا سبز در بعضی از نرم افزارها به رنگ آبی(این رنگها به بستگی به تنظیمات نرمافزار شما دارد) تغییر رنگ میدهد.
رنگ سبز یا سفید شمع، نشاندهنده فشار بالای خرید در دوره زمانی مشخص شده و به معنای صعودی بودن قیمت میباشد.
یکی از وظایف کندل استیک، نشان دادن احساسات و هیجانات سرمایهگذاران بازار به شکل تصویر است که این امر به تحلیلگران تکنیکال کمک میکند تا زمان مناسب خرید و فروش را با برسی نمودارهای کندل استیک تشخیص دهند.
به دانش بررسی نمودارهای الگوی شمعی ابر سیاه ارزی و پیشبینی حرکت بازار توسط انواع نمودار را دانش تحلیل تکنیکال گویند. از تحلیل تکنیکال میتوان در ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین، فانتوم، زدکش، اتریوم و … استفاده کرد.
این علم را به طور کلی به سه روش میتوان توضیح داد:
- تحلیی بالا و پایین شدن های قیمت و پیشبینی حرکت قیمت در آینده.
- تحلیل مبتنی بر حرکت بازار از طریق مطالعه نمودار قیمت، تعداد معاملات، تعداد معاملات باز، شکل گیری الگوها و … .
- راه و روشی برای پیشبینی قیمت ها بر اساس الگوی تغییرات قیمت و تغییر تعداد معاملات بدون توجه به عوامل بنیادین بازار.
الگوهای کندل استیک
الگوی شمعی سه کلاغ سیاه جز مهم ترین الگوهای کندل استیک
در این قسمت به توضیح الگوی سه کلاغ سیاه کلاغ سیاه که یکی از الگوهای کندل استیک است میپردازیم.این الگو دارای سه شمع مشکی و پشت سرهم میباشد که معمولا نشانگر خبرهای بد و نزولی در قیمت ارز و سهم است.
الگوی دو شکاف سیاه
یکی از دیگر الگوهای کندل استیک الگوی دو شکاف سیاه میباشد که بعد از یک فاصله از شمع اول، دو شمع سیاه دارد. این الگو که در اصطلاح یک الگوی ادامه دار میباشد که پس از افزایش قیمت (صعود) اتفاق میافتد. این الگو پیشبینی میکند که کاهش قیمت حتی به پایینترین حد امکان خواهد رسید و شاید یک روند نزولی در مقیاس وسیعتر را آغاز کند. به گفته بولکوفسکی، الگوی دو شکاف سیاه کاهش قیمت را در حدود ۶۸ درصد از مواقع، بهدرستی پیشبینی کرده است.
سه خط حمله یکی از رایجترین الگوهای کندل استیک
الگوی سه خط حمله به گفته بولکوفسکی، جزئی از بالاترین درصد پیشبینیهای درست یعنی ۸۳ درصد را در الگوهای کندل استیک به خود اختصاص داده است. این الگو سه شمع سیاه در یک روند نزولی ایجاد میکند که هر میله پایینتر از میله دیگر قرار میگیرد و نزدیک به پایین و داخل نوار قبلی بسته میشود. میله چهارم حتی پایینتر هم بسته میشود، اما در یک نوار بیرونی با برد وسیع که بالاتراز ارتفاع اولین شمع سری بسته میشود، معکوس میشود.
الگوی شمعی ستاره عصرگاهی
ستاره عصرگاهی طبق تحقیقات بولکوفسکی، در رده ۷۲ درصد پیشبینی درست در الگوهای کندل استیک قرار دارد. الگوی ستاره نزولی با یک نوار سفید بلند شروع میکند که یک روند صعودی را به اوج جدید میرساند. شکاف بازار در نوار بعدی بالاتر است، اما خریداران تازه وارد در بالا نگه داشتن قیمت با شکست مواجه میشوند، که باعث ایجاد یک شمعدان کوچک الگوی شمعی ابر سیاه میشود.
این امر باعث شکل گرفتن یک شکاف پایین در نوار سوم میشود که نشان میدهد نزول تا پایینترین سطح ادامه پیدا خواهد کرد و شاید یک روند نزولی در مقیاس گستردهتر را آغاز کند.
دوجی سادهترین الگوهای کندل استیک
الگوی دوجی دارای بدنه نازوک هستند و معمولاً به شکل یک خط باریک نشان داده میشوند. دوجیها نمایانگر نمودارهایی که قیمت شروع و پایان یکسانی دارند هستند.
الگوی شمعی کودک رها شده
الگوی بازگشتی شمعی کودک رها شده صعودی در پایینترین سطح یک روند نزولی ظاهر میشود. شکاف قیمت در نوار بعدی کاهش مییابد، اما فروشندگان تازهوارد نمیتوانند قیمت را پایین نگه دارند که باعث شکلگیری یک شمعدان دوجی با محدوده باریک میشود. شکاف صعودی روی میله سوم الگو را کامل میکند که پیشبینی میکند بازیابی قیمت به بالاترین حد خود ادامه خواهد داد و شاید یک روند صعودی در مقیاس وسیعتر را آغاز کند. به گفته بولکوفسکی، این الگو قیمتهای بالاتر را با دقت ۴۹.۷۳ درصد در الگوهای کندل استیک پیشبینی میکند.
الگوی شمعی دارآویز
دارآویز زمانی اتفاق میافتد که دو معیار اصلی وجود داشته باشد:
- دارایی در روند صعودی بوده است.
- شمع دارای بدنه واقعی کوچک (فاصله بین باز و بسته) و سایه پایینی طولانی است و الگوی شمعی ابر سیاه سایه بالایی وجود ندارد.
با توجه به این دو معیار، وقتی یک الگوی دارآویز در یک روند صعودی شکل میگیرد، نشاندهنده این است که خریداران قدرت خود را از دست دادهاند. در حالی که تقاضا قیمت سهام را بالاتر میبرد، در این زمان فروش قابل توجهی رخ میدهد. در حالی که خریداران توانستند قیمت را به نزدیکی قیمت اولیه بازگردانند، فروش اولین نشانهای از این است که تعدادی از سرمایهگذاران فکر میکنند قیمت به اوج خود رسیده است. برای معتقدان به معاملات الگوی کندل استیک، این الگو فرصتی را برای فروش موقعیتهای خرید موجود ایجاد میکند.
الگوی شمعی هارامی
هارامییه کلمه قدیمی ژاپنی به معنای باردار است. که از دو شمع تشکیل شده است که به شمع اول شمع مادر و شمع دوم را شمع فرزند مینامند. شمع مادر معمولاً بلند و شمع فرزند بدنه کوچکی دارد. وجود الگوی هارامی نشان دهندهی آشفتگی بازار است با این که این الگو بطور کامل برگشتی نیست، اما بسیاری از کاربران تازهکار با مشاهده الگوی هارامی تشویق به معامله میشوند.
الگوی شمعی ابر تیره
این الگو دارای دو شمع با رنگهای متفاوت است. الگوی ابر تیره نشانگر رسیدن سهم به قیمت مقاومت میباشد. هر دو شمع در این الگو دارای بدنهای بزرگ هستند که ابتدا شمع اول با رنگ سفید شکل میگیرد، سپس شمع دوم که حداقل نصف بدنه شمع اول را پوشش داده تشکیل میشود.
الگوی شمعی رسوخگر
الگوی رسوخگر و یا نفوذگردر دو روز تشکیل میشود که در روز اول به طور قطعی تحت تأثیر فروشندگان است و روز دوم توسط خریداران مشتاق پاسخ داده میشود. این امر به طور واضح نشان میدهد که عرضه سهامی که فعالان بازار الگوی شمعی ابر سیاه میخواهند بفروشند تا حدودی کاهش یافته است و قیمت به سطحی پایینتر کاهش یافته که تقاضا برای خرید سهام افزایش یافته است. به نظر میرسد این پویایی تا حدودی شاخصی قابل اعتماد برای پیشبینی صعودی کوتاه مدت باشد.
الگوی شمعی سه سرباز سفید
معمولاً در پایان یک روند نزولی رخ میدهند، سه سرباز سفید تشکیل شده از شه شمع بزرگ صعودی هستند که هرکدام بالاتر از آخرین شمع بسته میشوند. ولی هیچشکافی نباید بین شمعها وجود داشته باشد. هر شمع داخل بدنه شمع قبلی باز میشود.
جمعبندی الگوهای کندل استیک
اگر به بورس و بازارهای مالی یا بازارهای ارز دیجیتال مانند بیتکوین، اتریوم و… علاقه دارید، باید با الگوهای کندل استیک آشنایی پیدا کنید. الگوهای کندل استیک از اطلاعات بسیار ارزشمندی برخوردار است. که هر کدام تابع قوانینی میباشد و لازم است هر تحلیلگر تکنیکالی با این روش آشنایی کافی داشته باشد.
سعی کنید روشهای مختلف را باهم اغدام کنید تا شانس بهتری برای موفقیت داشته باشید.
آموزش کندل شناسی در تحلیل تکنیکال
کندل شناسی به علم بررسی رفتاری کندلها گفته میشود. هر کندل دارای چهار مشخصه میباشد (قمیت آغازین، قیمت پایانی، بدنه کندل سایه). علاوه برموارد ذکر شده در هر کندل اطلاعاتی به صورت نهان موجود میباشد که در این مقاله به آنها میپردازیم.
کندل شناسی
هر کندل نماینده یک دوره معاملاتی (مثلا یک روز) میباشد در واقع در آن اطلاعاتی بسیار مهمی نهفته میباشد. این اطلاعات شامل رفتار معامله گران و خواستههای آنها از آینده سهم می باشد به مثالهایی زیر توجه نمایید. سهم x در طول معاملات روز، هر بار به صف فروش میرسد قدرت خریدارن بیشتر میشود و باعث خروج سهم از آن ناحیه میشود. این رفتار معامله گران به این معنی است سهم مورد نظر توانایی رشد قابل قبولی دارد و خریداران علاقه دارند این سهم را در قیمتهای ازرانتر بخرند.
به کندل زیر توجه نمایید:
همانگونه که در شکل بالا مشاهده میکنیم در کندل مورد نظر با کم شدن قیمت در روز معاملاتی, خریدارن اقدام به خرید در این سطح قمیت داشتهاند. در واقع الگوی شمعی ابر سیاه توقع معامله گران رشد سهم مورد نظر است که باعث ایجاد کندل فوق شده است. بطورکلی هرگاه سایه کندل ما بسیار بیشتر از بدنه کندل باشد جهت حرکت آینده سهم مخالف جهت سایه میباشد در واقع اگر سایه بلند پایین, ادامه حرکت مثبت و اگر سایه بلند بالا, ادامه حرکت منفی را نشان میدهد.
در شکل فوق همانگونه که مشخص شده هر چقدر سطح قیمتی بالاتر میرود معامله گران تمایل به فروش بیشتری دارند که این تمایل خود را در شکل کندل به نمایش گذاشته است. همانگونه که قبلا گفته شد جهت ادامه روند در جهت عکس سایه کندل میباشد. حال به بررسی کلی الگوهای کندلی میپردازیم. مهمترین ویژگیهای سیستم کندلی تشکیل الگوهای کندلی است که در زیر به بررسی آنها میپردازیم:
نمودارهای شمعی در دسته بهترین نمودارهای مورد علاقه تحلیلگران علم تکنیکال قرار میگیرند. برجستهترین ویژگی شمعها طول بدنهشان است که وضعیت بازار را در آن بازه زمانی به خوبی به تصویر میکشد. از این رو، این نمودارها از زمان پیدایش تاکنون، بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند. هر شمع، چهار نقطه از قیمت را نشان میدهد که این نقاط شامل نقطه آغازین قیمت در آن بازه زمانی، نقطه بسته شدن سهم، حداکثر و حداقل قیمت میباشد. هرچقدر فاصله میان نقطه باز شدن و بسته شدن بیشتر باشد، خرید و فروش در آن محدوده زمانی هیجانیتر است چرا که سهم، قیمتها متفاوتی را تجربه کرده است.
دقیقا بر عکس این حالت، یعنی نزدیک بودن قیمت ابتدایی با قیمت پایانی بیانگر این است که خریداران و فروشندگان بر ارزش دارایی توافق دارند و درگیری کمتری با یکدیگر دارند خواهد بود. حداکثر و حداقل قیمت سهم که ممکن است بصورت میلههای باریکی در خارج از بدنه نمایش داده شوند که این میلهها سایه نامیده میشوند. از نظر تحلیلگران ژاپنی، بدنه اهمیت بیشتری نسبت به سایهها دارد. بسته به اندازه بدنه، وجود یا عدم وجود سایه، طول بدنه نسبت به سایه و مثبت (شمع سفید) یا منفی (شمع سیاه) بودن شمعها طی یک الی چند واحد زمانی، نامها و الگوی شمعی ابر سیاه الگوهای متفاوتی برای آنها در نظر گرفته شده است. برخی از این الگوها ماهیتی بازگشتی و برخی دیگر ماهیتی تحکیمی (یا تداوم روند) دارند. الگوهای بازگشتی (الگوهای تغییر روند)، روند سهم را پس از ایجاد الگو تغییر میدهند اما الگوهای تحکیمی، روند پیشین سهم را ادامه خواهند داد.
انواع شمع ها
- Long Days: شمعهایی به بدنههای بلند و سایههای کوتاه.
- فرفره: شمعهایی به بدنههای کوچک و سایههای بلند.
- دوجی: شمعهایی بدون بدنه اما سایههایی بلند.
- Marubozu: شمعهایی که در ابتدا یا انتهای آغاز آن، سایهای وجود ندارد.
انواع آرایش شمعها منجر شد تا در دسته بندیهای مختلف تک شمعی، دو شمعی و سه شمعی قرار بگیرند.
الگوهای تک شمعی
الگوی چکش، چکش برعکس و مرد به دار آویخته
الف) الگوی چکش و چکش برعکس در انتهای یک روند نزولی تشکیل میشوند و فارغ از این که رنگ شمع چه باشد، نوید آغاز یک روند صعود را به سهم میدهند. البته در صورتی که رنگ شمع سفید باشد، احتمال صعود بیشتر خواهد بود.
ب) الگوی مرد به دار آویخته در انتهای یک روند صعودی تشکیل میشوند و همانند دو الگوی قبلی، فارغ از این که رنگ شمع چه باشد، شروعکننده یک روند نزولی در سهم خواهد بود. در صورتی که رنگ شمع سیاه باشد، احتمال نزول بیشتر میشود.
چکشها و مرد به دار آویخته باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:
- طول سایه پایینی باید دست کم دو برابر طول بدنه اصلی باشد.
- سایه بالایی نباید وجود داشته باشد یا حداقل بسیار کوچک باشد.
لازم به ذکر است که هر سه الگو، بازگشتیاند.
الگوهای دو شمعی
الگوی پوشای صعودی و نزولی
این الگو از دو شمع با رنگهای متضاد به وجود می آید و جزو الگوهای بازگشتی میباشند.
الف) الگوی پوشای صعودی در حالی به وجود میآید که بازار روندی نزولی را طی میکند تا این که بدنه اصلی یک شمع سفید، کل بدنه اصلی شمع سیاه قبل از خود را میپوشاند. این الگو نشان میدهد که فشار خرید بر فروش غالب شده است.
ب) الگوی پوشای نزولی نیز در شرایطی به وجود میآید که بازار در یک روندی صعودی را قرار دارد اما بدنه اصلی یک شمع سیاه، کل بدنه اصلی شمع سفید پیش از خود را میپوشاند. این الگو نشان میدهد که فشار عرضه بر تقاضا غالب شده است.
لازم به ذکر است که وجود دو فاکتور همراه با الگوی پوشا، اهمیت و احتمال وقوع بازگشت را افزایش میدهد:
- شمع اول در الگوی پوشا بدنه اصلی کوچک و شمع دوم، بدنه اصلی خیلی لندی داشته باشد.
- حجم معاملات روی شمع دوم الگوی پوشا به شدت زیاد باشد.
ابر سیاه و الگوی نفوذی
الگوی ابر سیاه و نفوذی همانند الگوی قبل از دو شمع با رنگهای متفاوت تشکیل میشوند. الگوی ابر سیاه زمانی که در سقف به نوعی تراکم ایجاد میشود، قابل شناسایی است. اولین شمع از این الگو، شمع سفیدی با بدنه بلند است. در بازه زمانی بعد، قیمت بالاتر از بالاترین قیمت روز قبل باز میشود اما پایین تر از ابتدای روز قبل بسته میشود. هرچقدر نفوذ شمع سیاه در شمع سفید بیشتر باشد، استحکام الگو بیشتر است. برخی تحلیلگران نفوذ ۵۰ درصدی شمع سیاه در شمع سفید را، شرط اعتبار این الگو میدانند.
الگوی نفوذی از طرف دیگر، معکوس الگوی ابر سیاه و یک الگوی بازگشتی کف است. قسمت حساس این الگو آن است که انعطاف پذیری در رابطه با نفوذ ۵۰ درصدی شمع سفید درون شمع سیاه اندکی کمتر است. به عبارت دیگر، شمع سفید حتما میبایست حداقل نیمی از ابر سیاه را بپوشاند در غیر این صورت، الگو میتواند حتی در دسته الگوهای ادامه دهنده یا تحکیمی به شمار رود.
الگوهای سه شمعی
ستاره صبحگاهی و عصرگاهی
ستاره صبحگاهی یک الگوی بازگشتی کف است یعنی در یک بازار نزولی رخ میدهد. به این دلیل نام آن ستاره صبحگاهی نامیده شده که نشانه صعود قیمت است. این الگو با شمع بلند سیاه شروع شده و شمع بعدی آن بدنه کوچکی دارد که با فاصله از بدنه شمع قبلی تشکیل میشود. شمع سوم یک شمع سفید است با بدنهای در حدود بدنه شمع اول. در حقیقت این الگو به معنای برتری یافتن فشار خرید در بازار است.
ستاره عصرگاهی دقیقا عکس ستاره صبحگاهی، نشانه نزول بازار است. در شکل مطلوب الگوی ستاره عصرگاهی، لازم است بین بدنه شمع اول و بدنه شمع دوم و همچنین بین بدنه شمع دوم و بدنه شمع سوم، شکاف وجود داشته باشد.
این دو الگو همانند الگوهای قبل هستند با این تفاوت که اگر شمع الگوی شمعی ابر سیاه دوم دوجی باشد، این دو الگو اخطار قویتری برای تغییر روند میباشد.
در انتهای یک روند نزولی اگر بعد از یک شمع سیاه قوی، ستاره دوجی با فاصله زیاد از شمع قبل تشکیل میشود.، زمانی اخطار برگشت تایید میشود که بعد از ستاره دوجی، یک شمع بزرگ سفید که بدنه آن نتواند در شمع سیاه پیشروی کند، ایجاد شود. دراین حالت، اخطار پایان روند نزولی و آغاز روند صعودی به وجود میآید. این الگو، کودک رها شده صعودی یا سقف نام دارد اما احتمال رخداد آن در بازار معاملات بسیار کم است. عکس این حالت نیز، الگوی کودک رها شده نزولی یا کف نامیده میشود.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اگرچه مطالعه تمامی حالات محتمل برای شمعها لازم است اما تحلیل دانش کندلها به تنهایی کافی نیست و استفاده از خطوط روند، حمایت و مقاومت، کانالها و سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال در اولویت اول قرار دارند. از شمعها در قسمتهای حساس سهم به عنوان مهر تاییدی بر پیشبینی آن هم نه در بلند مدت میتوان استفاده نمود.
نمودار شمعی یا کندل استیک
در گذشته های دور ژاپنیها برای معاملات برنج خود و برای آنکه بتوانند تحلیلی درست و دقیق از داد و ستد خود داشته باشند، نسخهای از نمودار را به نام «برنجی» ابداع کردندکه بعدها وارد دنیا رمز ارزها و بازار های معاملاتی شد. تیم توکن باز در مقالات قبلی به توضیح مباحث جفت ارز، ترید ارز دیجیتال و تحلیل ها پرداخته است و قصد دارد در این مقاله به بررسی این نمودار بپردازد.
مفاهیم کلی :
نمودار شمعی(candlestick chart) چیست؟
نمودار شمعی یا کندل استیک، به نموداری گفته می شود که شکل و شمایل آن مانند شمع است. تریدرها از این نمودار برای درک رفتار price action بهره جویی می کنند.
در این نمودار هر شمع نشان دهنده باز شدن قیمت، بسته شدن، نقطه های پستی و بلندی قیمت در دوره ای معین به شخص تریدر خواهد بود.
رفتار قیمت یا پرایس اکشن به تریدرها در تمامی بازار ها کمک خواهد کرد که بتوانند، به فهم بهتر روند ها و چرخش های نمودار ها دست پیدا کنند.
به طور مثال: در ترید های بازار فارکس گاهاً دسته ای از شمع ها ممکن است تداعی کننده ی الگوی بخصوصی باشند. الگویی که بیانگر چرخش یا تغییر روند قیمت باشد.
البته باید بدانیم که گاهاً امکان دارد، شمع ها به صورت تکی و تنهایی الگوهایی را به وجود آورند که بتوان از آن ها برای دست یابی به نقاط ورود در معامله ها و تریدها (خرید و فروش یک دارایی یا جفت ارز در بازار فارکس) بهره جویی کرد.
باید بدانیم هر دوره ای که یک کندل استیک نشان می دهد، بسته به بازه ی زمانی (time frame) تایم فریم دارد. این بازه ها دارای تایم فریم های متفاوتی اعم از: دقیقه ای، ساعتی، 4ساعتی، روزانه، هفتگی و غیره هستند.
نمودار شمعی یا کندل استیک
تفسیر شمع ها در نمودار شمعی
باید بدانیم یک نمودار شمعی معمولی، از سه نقطه ی مشخص (باز شدن، بستن، و فتیله) تشکیل شده که در کنار یکدیگر، یک شمع را به وجود می آورد. در ابتدا توجه ما، به نقاط «باز» و «بسته» شدن است. این نقاط، نشانگر این هستند که نمودار شمعی ما، در معاملات با چه قیمتی باز شده و با چه قیمتی بسته شده است. در ذیل به تفسیر هر یک از قیمت ها پرداخته و آنها را شرح می دهیم.
open price
برای شروع و ترسیم یک شمع نیازمند باز شدن قیمت یا پرایس آن هستیم. باید بدانیم اگر پرایس یا قیمت میل به بالا رفتن کند، شمع یا کندل به رنگ سبز یا آبی نشان داده خواهد شد. (البته این امر به طور پیش فرض است و تم نمودار ها قابلیت تغییر دارند.) اما اگر قیمت میل به نزول و افت کند، رنگ کندل ها به رنگ قرمز نشان داده خواهد شد.
high price
اگر در کندل ها به نوک های فتیله ها دقت کرده باشین، نوک بالایی نشانگر، بالاترین قیمت در طول دوره و بازه ی زمانی کندل است. حال اگر شمع فتیله ی بالا را دارا نباشد، دلیل آن الگوی شمعی ابر سیاه الگوی شمعی ابر سیاه است که در در طول دوره ی مد نظر، قیمت باز شدن یا بسته شدن معاملات، برابر با high price بوده است.
low price
اگر به نوک فتیله ی پایینی کندل دقت کنید، پایین ترین قیمت در بازه زمانی کندل را می توانید رویت کنید که به آن قیمت پست می گویند. اما اگر همچین فتیله ای رویت نشود low price همان قیمت بسته شدن خواهد بود.
close price
قیمت بسته شدن یک کندل آخرین طول دوره و یا بازه زمانی مشخص شده ی کندل است. اگر close price پایین تر از قیمت باز شدن کندل باشد، کندل به رنگ قرمز در خواهد آمد و در عکس این موضوع هم، اگر قیمت بسته شدن کندل بالاتر از قیمت باز شدن باشد، در این صورت کندل به رنگ سبز یا آبی در خواهد آمد.
Wick
از الگوی شمعی ابر سیاه دیگر اجزای مهم هر کندل، فتیله می باشد. که البته به آن shadow یا سایه هم گفته می شود. این بخش از این نظر دارای اهمیت است که نشانگر بالاترین یا پایین ترین سطح قیمت در طول دوره و بازه زمانی چه بوده است. تشخیص فتیله یا سایه ها بسیار آسان است و آنها را می توان با خط های نازک بالا یا پایین کندل شناخت و تشخیص داد.
علت مفید بودن نمودارهای شمعی آن است که به جای نشان دادن نقاط بیشترین و کمترین قیمت، روی روند بازار و مومنتوم می توان تمرکز کرد.
range
باید بدانیم که به اختلاف مابین بالاترین و پایین ترین قیمتی که کندل از خود به نمایش می گذارد، بازه گفته می شود.
بازه را می توان با کم کردن قیمتی که نوک فتیله بالا نمایش می دهد، از قیمتی که نوک فتیله پایین نشان می دهد به دست آورد.
پایینترین نقطه – بالاترین نقطه = بازه زمانی
Direction
جهت قیمت را در هر کندل می توان بر حسب رنگ آن متوجه شد. اگر قیمت بالاتر از زمان باز شدن باشد، پس قیمت افزایش پیدا کرده و کندل سبز خواهد بود عکس این موضوع نیز برقرار است.
اگر قیمت، پایین تر از زمان باز شدن باشد یعنی قیمت دچار افت و نزول شده و کندل به رنگ قرمز ترسیم می شود.( تم رنگ کندل ها قابل تغییر است و این رنگ ها به صورت پیش فرض در نظر گرفته شده است.)
نمودار شمعی یا کندل استیک
مقایسه نمودار ستونی با شمعی
باید دانست که نمودار کندل استیک یا شمعی، یک امتیاز خاص نسبت به نمودار ستونی دارد. نمودارهای ستونی، اطلاعات بصری و دیداری کمتری نسبت نمودار شمعی ارائه می کنند و عاری از الگوهای شمعی یا قیمتی می باشند. ضمن آن که تشخیص جهت قیمت توسط نمودارهای ستونی بسیار مشکل و دشوار است.
روش نمودار کندل استیک
برای تجزیه و تحلیل نمودارهاٌ، باید بدانیم روش های گوناگونی وجود دارد که در این بخش به طور مختصر به آن ها اشاره می کند.
روش میله ای :
این روش، متشکل از چهار قسمت بالاترین قیمت (high price)، قیمت باز شدن (open price) ،پایین ترین قیمت (Low price) و قیمت بسته شدن یا (close price) است. در این روش، نوع نمایش اطلاعات معاملات اعم از روزانه، هفتگی، ساعتی و … به صورت میله ای نمایش داده می شود.
هر میله، نمایانگر دانسته های خرید و فروش بازه زمانی معاملات است. این گونه که خط سمت راست میله، بیانگر قیمت باز شدن (open price) و خط سمت چپ نشانگر (close price) است. بیشترین قیمت معامله شده در بالای میله و کمترین قیمت آن در پایین میله قرار خواهد گرفت.
روش نمایش خطی:
این روش تنها به قیمت های بسته شدن یا پایانی در هر بازه ی زمانی معاملاتی کار دارد. بگونه ای که دیگر اطلاعات بازده های معاملاتی در این سیستم کاربردی نخواهد داشت. باید اذعان داشت که کاربرد مهم این سیستم مشخص کردن شکست سطح های مقاومتی و حمایتی است.
روش نمایش کندل استیک:
این روش اولین بار توسط کشاورزان ژاپنی ابداع و مورد استفاده قرار گرفت. به دلیل اینکه مانند شمع بود، candle نام گرفت.
این روش به طور دقیق از همان دانسته های روش میله ای بهره جویی می کند البته با یک تفاوت. در سیستم شمعی برعکس سیستم میله ای ویژگی دیگری افزوده شده که به آن body گفته می شود. بادی (body) به حد فاصل میان قیمت شروع و پایان گفته می شود که به صورت یک مستطیل در طول دوره قابل مشاهده است.
انواع کندل استیک یا نمودار شمعی
باید بدانیم کندل های بسیار زیادی وجود دارند که در 3 دسته ی مختلف صعودی، نزولی، خنثی قرار می گیرند. در ذیل هر کدام را شرح و کندل های این زیر مجموعه ها را نام می بریم.
1- الگوهای کندل صعودی
کندل های صعودی به صورت انفرادی بر روی نمودار نشانگر فشار خرید محسوب می شوند که قیمتها را افزایش می دهند. یک کندل صعودی نشانگر آن است که خریداران قادرند قیمت ها را تا زمان بسته شدن کندل بالا نگه دارند. تمایز این کندل های صعودی در price action است که مابین باز و بسته شدن کندل رخ می دهد.
نمودار شمعی یا کندل استیک
کندل های صعودی عبارتند از:
- خطوط تفکیک شده (Separating Lines)
- شکاف تاسوکی (Upside Tasuki Gap)
- سه گانه (Rising Three Method)
- 3 گانه داخلی (Three Inside Up)
- سه گانه خارجی (Three Outside Up)
- صعودی (Hikkake)
- 3خط حمله (Bullish Three-line Strike)
- الگوی سه سرباز سفید (Three White Soldiers)
- بچه رها شده (Bullish Abandoned Baby)
- ستاره صبحگاهی (Morning Star)
- قیچی پایینی (Tweezer bottom)
- نفوذگر خطی (Piercing Line)
- هارامی (Bullish Harami)
- پوشاننده (Bullish Engulfing)
- کیکر (Bullish Kicker)
- اسپینینگ تاپ (Spinning Top)
- دوجی سنجاقک (Dragonfly Doji)
- چکش معکوس(Role Reverse hammer)
- هامر یا چکش (Hammer)
2- الگوهای کندل نزولی
الگوهای کندل نزولی نشانگر فشار فروش تلقی می شوند. این الگوها ممکن است بازگشت قیمت طی روند افزایش (صعودی) یا ادامه یک روند کاهش (نزولی) را نمایش می دهد. الگوهای کندل نزولی تشکیل شده از چند کندل هستند.
نمودار شمعی یا کندل استیک
کندل های نزولی عبارتند از:
- مرد به دار آویخته (Hanging Man)
- ستاره دنبالهدار (Shooting Star)
- دوجی سنگ قبر (Gravestone Doji)
- اسپینینگ تاپ نزولی (Bearish Spinning Top)
- کیکر نزولی (Bearish Kiker)
- پوشای نزولی (Bearish Engulfing)
- هارامی نزولی (Bearish Harami)
- ابر سیاه پوشاننده (Dark Cloud Cover)
- قیچی بالایی (Tweezer Top)
- بچه رها شده نزولی (Bearish Abandoned Baby)
- سه کلاغ سیاه (Three Black Crows)
- ستاره شب دوجی (Evening Doji Star)
- 3خط حمله نزولی (Bearish Three-Line Strike)
- سه خط حمله نزولی (Bearish Three-Line Strike)
- الگوی سه گانه نزولی (Falling three methods)
- دو شکاف سیاه (Two Black Gapping)
- خطوط تفکیک شده نزولی (Bearish Separating Lines)
- الگوی On Neck Line
- الگوی خط گردن In Neck Line
3- الگوهای کندل خنثی
کندل های دوجی یک سیگنال خنثی محسوب می شوند و زمانی به وجود می آید که قیمت باز و بسته شدن یک کندل نزدیک و هم سطح با یکدیگر بوده و یک بدنه کوچک داشته باشد. در زبان ژاپنی، دوجی به معنای اشتباه می باشد، بدین معنی که خریدارها و فروشنده ها در ارتباط با قیمت اشتباه کردهاند.
نمودار شمعی یا کندل استیک
معرفی و بررسی 12 الگوی شمعی محبوب
نمودارهای شمعی یکی از متداول ترین ابزارهای تکنیکالی است که برای تحلیل الگوهای قیمتی استفاده می شوند. این نمودارها قرن ها توسط معامله گران و سرمایه گذاران مورد استفاده قرار گرفته اند. آنها از نمودارهای شمعی برای این که الگویی پیدا کنند تا بتوانند روند قیمت را پیش بینی کنند، استفاده می کردند. در اینجا به بررسی معروف ترین و شناخته شده ترین الگوهای نمودارهای شمعی می پردازیم.
لازم است ابتدا با نمودارهای شمعی آشنا شوید. برای این منظور توصیه می شود حتما طلب زیر را مطالعه نمایید:
نحوه استفاده از الگوهای شمعی
الگوهای شمعی بسیار زیادی وجود دارند که معامله گران می توانند از آنها برای شناسایی مناطق مورد نظر خود استفاده کنند. از این الگوها می توان برای انجام مبادلات روزانه، تشخیص نوسان ها و حتی سرمایه گذاری بلند مدت استفاده کرد. برخی از این الگوها می توانند بینشی را در مورد تعادل بین خرید و فروش ها ارائه دهند. برخی دیگر ممکن است ادامه داشتن، معکوس شدن یا عدم نوسان در روند را نشان دهند.
ذکر این نکته ضروری است که الگوهای شمعی لزوما خود سیگنال خرید یا فروش نیستند. در عوض آنها نشان دهنده ساختار بازار و احتمال وجود فرصتی در آینده هستند. به همین دلیل همیشه بررسی و مشاهده الگوهای موجود در بازار مفید است.
به طور خلاصه و مثل همیشه باید گفت مانند هر ابزار دیگر تحلیل بازار، الگوهای شمعی نیز برای کاربردی شدن و دریافت سیگنال های صحیح، باید همراه با سایر تکنیک ها و شاخص ها به کار روند. از جمله این شاخص ها می توان به خط روند، میانگین متحرک، شاخص قدرت نسبی(RSI)، باند بولینگر، میانگین متحرک همگرایی واگرایی(MACD) و ابر ایچیموکو اشاره کرد.
الگوهای معکوس شدن روند به صعودی
الگوی هامر
یک شمع با فیتیله بلند که در پایین یک روند نزولی تشکیل می شود. در این الگو اندازه فیتیله پایینی باید حداقل دو برابر بدنه باشد.
الگوی هامر نشان می دهد که اگر چه فشار فروش زیاد است، اما موج خرید توانسته قیمت را در سطح بسته شدن شمع متوقف کرده و بازگرداند. شمع هامر می تواند قرمز و یا سبز باشد، اما شمع سبز نشان دهنده واکنش قوی موج خرید و افزایشی است.
الگوی هامر معکوس
این الگو دقیقا مشابه الگوی هامر است با این تفاوت که فیتیله بلند به جای پایین شمع در بالای آن قرار دارد. مشابه الگوی هامر اندازه فیتیله فوقانی باید حداقل دو برابر اندازه بدنه شمع باشد.
یک شمع هامر معکوس در انتهای یک روند نزولی رخ می دهد و می تواند نشان دهنده احتمال بالقوه معکوس شدن روند به سمت بالا باشد. قرار گرفتن فیتیله در بالای شمع نشان می دهد، اگر چه موج فروش توانسته قیمت را تا سطح بسته شدن شمع کاهش دهد، اما حرکت رو به پایین قیمت متوقف شده است. به این ترتیب هامر معکوس نشان می دهد که ممکن است به زودی موج خرید کنترل بازار را به دست گیرد.
الگوی سه مکعب یا سه سرباز سفید(Three White Soldiers)
الگوی سه سرباز سفید متشکل از سه شمع سبز پیاپی است که همگی درون بدنه شمع قبلی باز می شوند و در سطحی بالاتر از شمع قبلی بسته می شوند.
در حالت ایده آل شمع ها نباید فیتیله های بلندی داشته باشند، که نشان می دهد فشار مستمر موج خرید باعث افزایش قیمت شده است. از اندازه شمع ها و طول فیتیله ها می توان برای قضاوت در مورد احتمال ادامه یا اصلاح احتمالی قیمت استفاده کرد.
الگوی هارامی صعودی(Bullish harami)
الگوی هارامی صعودی شامل یک شمع قرمز بلند است که پس از آن یک شمع سبز کوچکتر که کاملا درون بدنه شمع قبلی باز شده، ایجاد می شود. این الگو نشان می دهد که حرکت نزولی کند شده و ممکن است به زودی به پایان برسد.
الگوهای معکوس شدن روند به نزولی
الگوی مرد دار زده(Hanging man)
این الگو معادل الگوی الگوی شمعی ابر سیاه هامر، اما نزولی است. به طور معمول در انتهای یک روند صعودی با یک بدنه کوچک و یک فتیله بلند تشکیل می شود.
وجود فتیله بلند در پایین شمع نشان می دهد که یک فروش بزرگ وجود داشته، اما موج خرید توانسته کنترل بازار را مجددا بدست گیرد و قیمت را افزایش دهد. با توجه به این حرکت، پس از یک روند صعودی طولانی مدت، این فروش می تواند به عنوان هشداری باشد مبنی بر این که موج فروش ممکن است به زودی کنترل بازار را در اختیار بگیرد.
الگوی ستاره دنباله دار(Shooting star)
الگوی ستاره دنباله دار در حالت ایده آل از یک شمع با بدنه کوچک و یک فتیله بلند در بالا و یک فتیله کوتاه(یا بدون فتیله) در پایین تشکیل شده است. این الگو مشابه الگوی هامر معکوس است، اما در انتهای یک روند صعودی تشکیل می شود.
این شکل شمع نشان می دهد که قیمت بازار افزایش یافته؛ اما پس از آن موج فروش کنترل بازار را به دست گرفته و قیمت را کاهش داده است. برخی معامله گران ترجیح می دهند برای تایید الگو منتظر باز شدن شمع های بعدی باشند.
الگوی سه اهرم سیاه(Three black crows)
الگوی سه اهرم سیاه از سه شمع قرمز متوالی تشکیل شده که هر یک درون بدنه شمع قبلی باز و پایین تر از آن بسته می شوند.
این الگو معادل الگوی سه سرباز سفید، اما در حالت نزولی است. در حالت ایده آل، فیتیله ها نباید بلند باشند که این نشان دهنده وجود فشار فروش مداوم است. در این الگو نیز از اندازه شمع ها و طول فیتیله ها می توان در مورد احتمال ادامه روند نزولی قضاوت کرد.
الگوی هارامی نزولی
این الگو شامل یک شمع سبز بلند و سپس یک شمع قرمز کوچک است که بدنه آن کاملا درون بنده شمع قبلی قرار گرفته. این الگو نشان می دهد که فشار خرید در حال ضعیف شدن است و ممکن است روند معکوس شود.
الگوی پوشش ابر سیاه(Dark cloud cover)
این الگو شامل یک شمع قرمز است که کمی بالاتر از شمع سبز قبلی باز می شود، اما در وسط بدنه شمع قبلی بسته می شود. این الگو اغلب با حجم بالا همراه است که نشان می دهد حرکت ممکن است از صعودی به نزولی تغییر مسیر دهد. برخی معامله گران ممکن است برای تایید الگو منتظر شمع قرمز دوم یا سوم باشند.
الگوهای ادامه دهنده روند
الگوی سه واحد افزایشی(Rising three methods)
این الگو در یک روند صعودی تشکیل می شود و شامل سه شمع قرمز متوالی با بدنه های کوچک است که در ادامه یک روند صعودی تشکیل می شوند. در حالت ایده آل، شمع های قرمز محدوده شمع سبز قبلی را رد نمی کنند.
در ادامه با ایجاد یک شمع سبز با بدنه بزرگ، الگو تایید می شود و این نشان می دهد که موج خرید دوباره روند را در دست گرفته است.
الگوی سه واحد کاهشی(Falling three methods)
این الگو برعکس الگوی سه واحد افزایشی بوده و نشان دهنده ادامه روند نزولی است.
الگوهای دوجی(Doji)
الگوهای دوجی زمانی شکل می گیرند که سطح باز شدن و بسته شدن شمع بسیار نزدیک به هم است. قیمت می تواند در بازه زمانی شمع افزایش الگوی شمعی ابر سیاه و کاهش داشته باشد، اما در نهایت نزدیک سطح باز شدن شمع، بسته می شود. به این ترتیب یک شمع دوجی می تواند نشان دهنده وجود تردید بین نیروی خرید و فروش باشد. با این وجود تفسیر شمع دوجی بسیار بستگی به شرایط دارد.
بسته به جایی که شمع باز یا بسته می شود، یک شمع دوجی می تواند نشان دهنده موارد زیر باشد:
الگوی دوجی مقبره ای(Gravestone Doji)
این شمع نشان دهنده معکوس شدن روند به نزولی است و دارای یک فیتیله بلند در بالا بوده که سطح باز و بسته شدن بدنه شمع نزدیک به هم است.
الگوی دوجی پا بلند
این الگو نشان دهنده برابری قدرت خریداران و فروشندگان در بازه زمانی شمع مربوطه است. در این شمع طول فیتیله بالا و پایین تقریبا برابر است.
الگوی دوجی سنجاقکی
این شمع نیز مانند سایر شمع های دوجی دارای بدنه ای کوچک است. شمع دوجی سنجاقکی دارای یک فیتیله بلند در پایین بدنه بوده که تحلیل آن بسته به موقعیت می تواند نزولی یا صعودی باشد.
طبق تعریف دقیق شمع های دوجی، سطح باز و بسته شدن شمع باید دقیقا یکسان باشد. اما اگر سطح باز و بسته شدن شمع دقیقا یکسان نباشد ولی بسیار به هم نزدیک باشد، تکلیف چیست؟ به این نوع شمع ها، الگوهای دوکی شکل(بدنه ای کوتاه با فیتیله هایی بلند در بالا و پایین) گفته می شود. با این حال از آنجا که بازار ارزهای رمزنگاری می تواند بسیار بی ثبات باشند، وجود یک شمع دوجی دقیق بسیار نادر است. به این ترتیب شمع های دوکی شکل اغلب به عنوان شمع های دوجی تفسیر می شوند.
اگر الگوی دوکی در انتهای یک روند صعودی ظاهر شود به این معنی است که خریدار زیادی باقی نمانده و احتمال تغییر روند وجود دارد. برعکس، اگر این شمع در انتهای یک روند نزولی مشاهده شود یعنی تعداد فروشندگان کاهش یافته و روند به زودی معکوس می شود.
الگوهای شمعی بر اساس شکاف قیمت
الگوهای شمعی زیادی وجود دارند که برای شکاف قیمت استفاده می شوند. یک شکاف قیمتی زمانی شکل می گیرد که یک دارایی بالاتر یا پایین تر از قیمتی که بسته شده، در شمع جدید باز شود که این یک شکاف یا اصطلاحا گپ را بین دو شمع ایجاد می کند. از آنجا که در بازار ارزهای رمزنگاری مبادلات به صورت شبانه روزی انجام می شود، این نوع شکاف در این بازار وجود ندارد.
نتیجه گیری
آشنایی با الگوهای شمعی برای هر معامله گری ضروری است، حتی اگر از آنها مستقیما در استراتژی های معاملاتی خود استفاده نکند.
اگر چه بدون شک استفاده از این الگوها می تواند برای تحلیل بازار بسیار مفید باشد، باید این نکته را یادآور شد که الگوهای شمعی مبتنی بر اصول یا قوانین علمی نیستند. این الگوها ترسیم کننده نیروهای خرید و فروشی هستند که در نهایت بازار را هدایت می کنند.
دیدگاه شما