فرمول محاسبه EPS در بورس

EPS و DPS دواصطلاح رایج، در بین همه سرمایه ‌گذاران بورس، از مبتدی تا حرفه ‌ای است. این دو مفهوم، در تحلیل قیمت هر سهمی مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

EPS و DPS در بورس چیست؟ مفهوم و کاربرد EPS و DPS چیست؟

EPS و DPS در بورس چیست؟ مفهوم و کاربرد EPS و DPS چیست؟

EPS چیست؟

درآمد هر سهم یا earning per share یکی از پرکاربردترین مفاهیم بورس است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت و ارزش گذاری سهام شرکتها در بورس تاثیر می گذارد. بعبارت دیگر EPS مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص داده می شود و با محاسبه آن سطح درآمد شرکت بدست می آید و در نهایت می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند دست یافت.
لازم به ذکر است، تعداد سهام موجود در بازار به عنوان جزئی از EPS (بررسی eps برخی از سهام شرکت ها) شرکت تلقی می شود. برای محاسبه eps میبایست کل درآمد یک شرکت در پایان سال را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنید. سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد.

EPS پیش‌‎بینی‌شده: به عبارتی ساده می توان گقت EPS پیش‌‎بینی‌شده، سود پیش بینی شده برای هر سهم در سال مالی آینده و همانطور که از نامش پیداست یک پیش بینی است که هنوز محقق نشده است. شرکت ها مکلف به ارائه پیش بینی های خود قبل از شروع سال مالی جدید هستند.

EPS تحقق یافته: سودهای تعلق یافته به سرمایه گذاران در سال مالی گذشته می باشد. در پایان هر سال مالی، به محاسبه هزینه ها و درآمدها می پردازند و در نهایت مبلغی را به عنوان سود خالص به سرمایه گذران پرداخت می کنند.

EPS تعدیل: بعد از محاسبه EPS پیش‌‎بینی‌شده، با استفاده از EPS تعدیل بررسی می کنند که آیا پیش بینی صورن گرفته کمتر یا بیشتر از عدد نهایی می باشد یا برابر با عدد بدست آمده در EPS پیش‌‎بینی‌شده است.

بررسی نکاتی مهم در مورد EPS:

• با تغییر شرایط، eps نیز تغییر می کند.
• هر شرکت بورسی مکلف است بعد از گذشت سال مالی خود، گزارش عملکرد خود را اعلام کنند و بعد از آن مجددا یک eps پیش بینی شده برای سال مالی جدید خود ارائه کنند.
• eps پیش بینی شده مبنای قیمت گذاری قرار می گیرد، چرا که eps تحقق یافته بعد از پایان سال مالی شرکت بدست می آید و اثر آن قبلا بر روی قیمت سهم گذاشته شده است.

DPS چیست؟

درصد سود تقسیمی یا (DPS (dividend per share میزان سودی است که در بین سهامداران تقسیم می شود و همچنین میزان پرداخت سود و تاریخ پرداخت سود توسط هیت مدیره تصویب می شود. برخي شرکت‌ها ترجيح مي‌دهند سود بیشتر سهام را بين سهامداران تقسيم کنند و برخي ديگر درصد کمي از سود را تقسيم می کنند، این میزان تقسیم در هر شرکت متفاوت است زیرا هر شرکت قوانین مختص خود را دارا می باشد. برای درک هر چه بهتر مفاهیم و اصطلاحات مختلف در بورس می توانید در کلاس های آموزشی ما شرکت نمایید. شرکت‌ها همه سود خود را به عنوان dps بین سرمایه گذاران تقسیم نمی کنند بلکه مقداری از آن را نگه می دارند تا بر حسب نیاز خود از آن استفاده درست بکنند.

فرمول محاسبه:
DPS = EPS- (اندوخته قانونی + اندوخته طرح و توسعه + سود انباشته)

اما تفاوت و تشابه بین EPS و DPS چیست؟

حال زمان می خواهیم به بررسی تفاوت بین EPS و DPS بپردازیم تا مفهوم این دو را هر چه بهتر درک کنیم:

قیمت سهام چگونه محاسبه می شود

ساعد نیوز: به دلیل اینکه صنعت های بزرگ برای رسیدن به اهداف خود که غالبا کلان می باشد به سرمایه های فراوانی نیاز دارند و از سوی دیگر افراد با داشتن سرمایه های اضفی در دست خود مایل به کسب سود بیشتر می باشند، بازار سرمایه نظیر بورس و شرکت های سرمایه گذاری با جممع اوری این سرمایه ها به اهداف خود موجودیت می بخشند. بخاطر همین امر دانستن قیمت سهام مهم است

به دلیل اینکه صنعت های بزرگ برای رسیدن به اهداف خود که غالبا کلان می باشد به سرمایه های فراوانی نیاز دارند و از سوی دیگر افراد با داشتن سرمایه های اضفی در دست خود مایل به کسب سود بیشتر می باشند، بازار سرمایه نظیر بورس و شرکت های سرمایه گذاری با جممع اوری این سرمایه ها به اهداف خود موجودیت می بخشند. بخاطر همین امر دانستن قیمت سهام مهم است.

یکی از مفاهیم پایه ای در تعیین ارزش یک سهم «سود هر سهم» یا همان EPS است. همان طور که از نامش پیداست مقدار سود متعلق به یک سهم شرکت، از تقسیم کل سود سالانه ی شرکت بر تعداد سهام شرکت به دست می آید. مثلا اگر شرکتی ۱ میلیون سهم داشته باشد و سود سالانه ی آن ۵ میلیون تومان باشد، از تقسیم ۵ میلیون بر ۱ میلیون به سود ۵ تومانی برای هر سهم می رسیم.

برای بررسی میزان پول لازم برای خرید ۱ سهم از شرکت کافیست سود سال های آینده را جمع کنید:

قیمت سهام = EPS سال اول + EPS سال دوم + …

البته می دانیم که ارزش ۱ تومان امروز با ۱ تومانِ ۱۰ سال بعد یکی نیست. به دلیل نرخ سود (i)، پول شما پس از ۱۰ سال ارزش کمتری خواهد داشت. پس فرمول پیشین نیاز به بهبود دارد:

… + (۲^(EPS ÷ (i+۱ سال دوم) + ((EPS) ÷ (i+۱ سال اول)) = قیمت سهام

۱. شرکت های بالغ به حدی بزرگ شده اند که به سختی و کندی رشد می کنند

نرخ سود ÷ EPS = قیمت سهام

نرخ سود مورد انتظار را می توان با توجه به میزان ریسک مربوط به شرکت، ریسک بازار و نرخ سود درازمدت اعلام شده توسط دولت محاسبه کرد.
قیمت سهام این شرکت ها معمولا به کندی تغییر می کند. تنها تغییر نرخ سود رسمی، ریسک های مربوط به شرکت (مثل سیل یا حمله ی آفات برای شرکت های حوزه ی کشاورزی) و یا تغییر ریسک بازار (مانند بحران مالی سال ۲۰۰۸) است که باعث تغییر قیمت قابل توجه می شود. اما در شرایط عادی هیجان چندانی وجود نخواهد داشت.

2. شرکت های در حال رشد

(نرخ رشد مورد انتظار شرکت – نرخ سود) ÷ EPS سال بعد = قیمت سهام

اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم. فرض کنیم EPS سال آینده شرکتی ۴۸ تومان است، نرخ سود مورد انتظار را با توجه به ریسکی که برای آن محتمل می دانیم، ۲۰ درصد در نظر می گیریم و نرخ رشد سالانه ی شرکت هم ۵ درصد است. بنابراین طبق فرمول، قیمت ایده آل سهام ۳۲۰ تومان خواهد بود:
۳۲۰ = (۵٪ – ۲۰٪) ÷ ۴۸

عوامل موثر بر قیمت سهام در بورس شامل سه دسته عوامل: 1- عوامل محیطـی یا کلان، 2- عوامل مرتبط با صنعت و 3- عوامل درونی، هستند.

هر سهم، چهار نـوع قیمت دارد:

الف: قیمت اسمی: قیمت اسمـی یک سهم، قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت براساس آن قیمت انجام می شود. قیمت اسمی هر یک از سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس در ایران، یکصد تومان (1000 ریال) است. مبلغ قیمت اسمی، بر روی برگه های سهام درج می شود. همانطور که می دانید، کل سرمایه شرکت، تعداد سهام منتشر شده و قیمت اسمی هر یک از سهام، به علاوه تعداد سهامی که سهامدار در اختیار دارد، بر روی برگه سهام درج می شود.

ب: قیمت دفتـری: اگر مجموع بدهی های شرکت را از مجموع دارایی های شرکت کم کنیم، مبلغ باقیمانده نشان دهنده مجموع ارزش سرمایه سهامداران شرکت یا به تعبیر دقیق تر، مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت خواهد بود. حال اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر قیمت دفتری هر سهم است.

برای مثال، فرض کنید مجموع ارزش دارایی های شرکت الف در پایان سال اول فعالیت شرکت، 10 میلیارد تومان است. این شرکت همچنین در مجموع 7 میلیارد تومان به بانکها و سایر شرکتها، بدهی دارد. بنابراین، مجموع حقوق صاحبان سهام این شرکت 3 میلیـارد تومان خواهد بود (3=7-10). حال اگر شرکت مذکور در مجموع تعداد 20 میلیون سهم منتشر کرده باشد، ارزش دفتری هر سهم این شرکت 150 تومان خواهد بود. (150=20000000/3000000000)

شاید برای شما این سوال بوجود آمده باشد که چطور قیمت اسمی سهام شرکت الف 100 تومان است، در حالیکه قیمت دفتری سهام این شرکت 150 تومان؟ پاسخ این است که میزان سودی که شرکت در پایان سال اول فعالیت خود بدست آورده است نیز به عنوان حقوق سهامداران محسوب و باعث شده است تا ارزش دفتری سهم، از 100 تومان به 150 تومان افزایش یابد.

دلیل ذکر کلمه "دفتر" در قیمت دفتری سهم هم این است که اعداد و ارقام مربوط به دارایی ها و بدهی های شرکت، براساس ارقام ثبت شده در دفاتر حسابداری شرکت، مدنظر قرار می گیرند.

ج: قیمت بازار: قیمت بازار یا قیمت معاملاتی، قیمتی است که سهام بر اساس آن، در بورس معامله می شود.. اگرچه قیمت اسمی هر سهم در بورس 100 تومان است، اما سهام اغلب شرکت ها در بورس بر اساس قیمت اسمی و حتی ارزش دفتری، معامله نمی شود. آنچه که قیمت سهم در بورس را تعیین می کند، میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم است. برای مثال، ممکن است به علت عملکرد خوب یک شرکت، سرمایه گذاران زیادی متقاضی خرید سهام آن شرکت در بورس باشند. بنابراین، قیمت آن در بورس بر اساس میزان تقاضا، افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است این افزایش، تا چند برابر قیمت اسمی هم باشد. در نقطه مقابل، عملکرد ضعیف یک شرکت ممکن است باعث بی رغبتی سرمایه گذاران به خرید یا نگهداری سهم مذکور و در نتیجه، افزایش عرضه آن در بورس باشد. طبیعتاً با افزایش عرضه، قیمت سهم کاهش یافته و اگر این روند ادامه یابد، ممکن است قیمت سهم حتی به زیر قیمت اسمی، یعنی 100 تومان برسد. بنابراین، قیمت بازار یک سهم، قیمتی است که در بورس، برای سهم تعیین می شود.

د: قیمت ذاتی: منظور از قیمت ذاتی یک سهم، ارزش واقعی آن سهم است. شاید برای شما این سوال بوجود آید که چه تفاوتی بین قیمت بازار و قیمت ذاتی یک سهم وجود دارد. اجازه بدهید با یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید قیمت بازار سهم شرکت الف، هم اکنون 200 تومان است، به بیان دیگر، سهام شرکت الف هم اکنون با قیمت 200 تومان در بورس در حال خرید و فروش است. اما سرمایه گذاران زیادی همچنان متقاضی خرید این سهم هستند. اگر از این سرمایه گذاران سوال کنید که چرا قصد دارید سهام این شرکت را خریداری کنید؟ پاسخ همه آنها این خواهد بود که "به نظر ما، این سهم بیشتر از 200 تومان ارزش دارد". معنی این جمله این است که ارزش واقعی سهام شرکت الف، بیشتر از قیمت بازار این سهم است.

بنابراین، در یک تعریف ساده، قیمت ذاتی یک سهم، بیانگر ارزشی است که سرمایه گذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتاً اگر از دید سرمایه گذاران، ارزش ذاتی یک سهم بالاتر از قیمت بازار آن سهم باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود، اما اگر ارزش ذاتی یک سهم کمتر از ارزش بازار آن باشد، سهم مذکور گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار نمی رود.

EPS یا سود هرسهم

سود هر سهم (EPS) یکی از آماره های مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی می باشد. EPS از تقسیم سود پس از کسر مالیات شرکت، بر تعداد کل سهام، محاسبه می شود. که نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص به ازای یک سهم عادی بدست آورده است (نوو، 1385). اولین جزء محاسبه ی EPS درآمد (درآمد اختصاصی سهامداران عمومی) است. در واقع درآمد سهامداران عمومی، باقی مانده سود، پس از توزیع سهم کارفرمایان، عرضه کنندگان، ارائه دهندگان خدمات، صاحبان سهام ممتاز و بستانکاران می باشد. دومین جزء EPS تعداد سهم منتشر شده در بازار توسط شرکت است. لازم به ذکر است، تعداد سهام موجود بازار را به عنوان جزئی از EPS شرکت تلقی می شود تا بتوان میزان مطالبات سهامداران عمومی را نسبت به درآمد در هر واحد اندازه گیری نمود به عبارت دیگر EPS مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص می یابد با محاسبه سطح درآمد شرکت از این روش می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند، دست یافت. با اینکه اجزای EPS ظاهرا ساده به نظر می رسد اما در واقعیت این طور نیست و این عناصر کاملا پیچیده اند. به عنوان مثال، تخمین تعداد سهام در بازار کاری ساده نیست چرا که به مرور زمان تعداد سهام دایما در حال تغییر یا جابه جایی است به طوری که انتشار سهام یا بازخرید سهام توسط شرکتها، تعداد سهام موجود در بازار را تغییر می دهد و با عرضه مقدار زیادی سهام توسط یک شرکت در انتهای یک دوره مالی، تعداد متوسط سهام در انتهای دوره بسیار بیشتر از اوایل دوره خواهد بود که به این ترتیب در محاسبه EPS مشکل ایجاد می کند.

DPS چیست؟

DPS یا Dividend Per Share DPS به مقدار سودی گفته می شود که به ازای هر سهم به سهامداران پرداخت می شود. مقدار این سود (سود تقسیمی هر سهم) با توجه به تصمیم هیئت مدیره و آراء سهامداران * حاضر در مجمع عمومی سالانه تعیین می شود. لازم به ذکر است سود تقسیمی (DPS) نباید کمتر از ۱۰% سود تحقق یافته (EPS تحق یافته) باشد و شرکت ها موظف هستند سود تقسیمی تصویب شده را حداکثر تا ۸ ماه پس از برگزاری مجمع عمومی سالانه به سهامداران پرداخت نمایند.

* حق رای هر سهامدار به نسبت درصد مالکیت وی از شرکت است.

لازم به ذکر است بخشی از سود تحقق یافته شرکت (معادل ۵% سود خالص هر سال) تحت عنوان اندوخته قانونی ذخیره می شود. این مقدارطبق قانون تجارت تعیین شده و تا زمانی که به ۱۰%سرمایه شرکت برسد، لازم اجرا است.

گزارش های میان دوره ای شرکت ها:

شرکت ها موظف هستند در دوره های ۳ ماهه، میزان تحقق سود پیش بینی شده (EPS) خود را اعلام نمایند. در این میان گزارش های اولین پیش بینی درآمد ۶ ماهه، آخرین عملکرد ، باید به تایید حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار برسد.

تعدیل EPS

پیش بینی درآمد هر سهم (EPS) در هر زمان می تواند نسبت به آخرین پیش بینی اعلام شده، تغییر مثبت یا منفی (افزایش یا کاهش) داشته باشد. تعدیل و یا تغییر پیش بینی درآمد هر سهم، ارتباطی با دوره گزارش دهی ندارد. شرکت ها باتوجه به تعدیل صورت گرفته طی گزارشی تغییرات پیش بینی را از طریق سامانه کدال اعلام می نمایند.

فرمول محاسبه درصد سود یا زیان

1- کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید، مقدار سود یا ضرر را مشخص می کند.

2- از تقسیم مقدار پولی سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقمی اعشاری به دست خواهد آمد. این عدد، سود کسب شده را با مقدار اولیه سرمایه گذاری مقایسه می کند و نتیجه را به نمایش می گذارد.

3- ضرب رقم به دست آمده در 100 تنها برای جا به جایی اعشار و ارائه درصد سود یا ضرر نسبت به مبلغ سرمایه گذاری اصلی است.

محاسبات درصد سود یا ضرر یک سرمایه گذاری، بدون فروش سرمایه گذاری نیز روندی بسیار مشابه دارد.در زمانی که هنوز دارایی موردنظر (مثلا سهم) به فروش نرفته، قیمت فعلی بازار جایگزین قیمت فروش می شود.نتیجه نیز سود (یا ضرر) غیر واقعی خواهد بود که به عنوان سود/زیان محقق نشده نیز شناخته می شود. دلیل این که به حاصل محاسبه، سود (یا زیان) غیرواقعی یا محقق نشده گفته می شود، این است که سرمایه گذاری هنوز فروخته نشده است.به عبارت دیگر شما تا زمانی که سرمایه گذاری خود را نفروخته اید (دارایی تان چه سهام باشد و چه یک خانه) نمی توانید بگویید سود محقق شده است.

آشنایی با مفاهیم EPS و DPS در بورس

در این مقاله قصد داریم به سوالات eps چیست و dps چیست، پاسخ دهیم. اصطلاح eps مخفف Earnings Per Share و اصطلاح dps مخفف Dividend Per Share دو معیار بسیار مهم که به سود خالص یک شرکت (در پایان سال مالی) اشاره دارد. معمولاً برای انتخاب یک سهم، عوامل مختلفی را باید مدنظر قرار داد؛ معمولاً EPS و DPS در بورس برای تصمیم نهایی تأثیر گذار هستند. این دو نشان می ‌دهند که یک شرکت در طی سال گذشته چه فعالیت ‌هایی داشته و آیا این فعالیت‌ ها، ارزش سهام شرکت بالا برده یا خیر! در ادامه قصد داریم شما را به طور کامل با این دو صلاح آشنا کنیم و تفاوت های آن را برشماریم. با ما همراه باشید.

EPS و DPS دواصطلاح رایج، در بین همه سرمایه ‌گذاران بورس، از مبتدی تا حرفه ‌ای است. این دو مفهوم، در تحلیل قیمت هر سهمی مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

EPS چیست؟

از پرکاربرد ترین مفاهیم بورس که به صورت مستقیم و غیر مستقیم بر ارزش سهام هر شرکت تاثیر می گذارد، درآمد هر سهم یا earnings per share می باشد. به عبارتی درآمد هر سهم، مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص داده شده است و با محاسبه آن سطح درآمد شرکت، بدست می آید و نهایتا می توان به میزان درآمدی که هر فرد کسب می کند دست پیدا کرد.

برای محاسبه eps باید کل درآمد یک شرکت (در پایان سال)، بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم شود. سود هر سهم یا earnings per share یکی از آمارهای مالی بسیار مهم است که مورد توجه سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی بوده و هست. حال که دریافتیم EPS چیست، در ادامه قصد داریم انواع آن را برای شما شرح دهیم.

انواع EPS چیست

EPS ها سه دسته هستند که در ادامه توضیح مختصری برای هر کدام خواهیم داد:

EPS پیش‌‎بینی‌شده

EPS پیش ‌‎بینی‌ شده، همان سود پیش بینی شده برای هر سهم، در سال مالی آینده می باشد و همانطور که از نامش پیداست یک پیش بینی است که هنوز تحقق نیافته است. شرکت ها مکلف به ارائه پیش بینی های خود، قبل از شروع سال مالی جدید هستند.

EPS تحقق یافته

سودهای تعلق یافته به سرمایه گذاران در سال مالی گذشته است. شرکت ها در پایان هر سال مالی، پس از محاسبه هزینه ها و درآمدها، مبلغی را به عنوان سود خالص، به سرمایه گذران پرداخت می کنند.

EPS تعدیل

پس از محاسبه EPS پیش‌‎ بینی‌ شده، با استفاده از EPS تعدیل، بررسی می کنند که آیا پیش بینی صورت گرفته کمتر یا بیشتر از عدد نهایی می باشد یا برابر با عدد بدست آمده در EPS پیش‌‎ بینی ‌شده است.

چند نکته مهم در رابطه با eps

اکنون که دریافتیم eps چیست لازم است چند نکته مهم را در رابطه با آن باهم بررسی کنیم:

• با تغییر شرایط، eps نیز تغییر خواهد کرد.
• هر شرکت بورسی مکلف است پس از گذشت سال مالی خود، گزارش عملکرد شرکت خود را اعلام کند و پس از آن مجددا یک eps پیش بینی شده برای سال مالی جدید خود ارائه کنند.
• Eps پیش بینی شده مبنای قیمت گذاری است، چرا که eps تحقق یافته پس از اتمام سال مالی شرکت بدست می آید، eps و اثر آن قبلا بر روی قیمت سهم، گذاشته شده است.

DPS چیست؟

حال که به سوال eps چیست پاسخ دادیم لازم است با مفهوم DPS نیز آشنا شویم. DPS یا dividend per share میزام سودی است که بین سهامداران تقسیم می شود. لازم به ذکر است که میزان پرداخت سود و تاریخ آن، توسط هیئت مدیره به تصویب می رسد. برخی شرکت ها درصد بیشتری از سود خود را بین سهامدارن تقسیم می کنند و برخی از آن ها برعکس.

این میزان تقسیم سود در هر شرکت، بسته به قانون و مقررات آن متفاوت می باشد. البته شرکت ها همه سود خود را تمام و کمال، بین سرمایه گذاران تقسیم نمی کنند؛ آن ها مقداری از آن را نگهداری می کنند تا در مواقع ضروری و نیاز از آن استفاده کنند. در ادامه مقاله eps چیست، به معرفی فرمول محاسبه DPS می پردازیم.

فرمول محاسبه DPS چیست؟

• D: مجموع سودهای سهام در طول یک بازه زمانی
• SD: مجموع سود سهامداران ممتاز
• S: تعداد سهام عادی طی یک دوره زمانی

و اما تفاوت بین EPS و DPS چیست؟

حال قصد داریم به بررسی تفاوت بین EPS و DPS بپردازیم تا مفهوم این دو را هر چه بهتر درک کنیم:

1. در بیشتر مواقع EPS و DPS با هم برابر نیستند.
2. معمولا مقدار dps از eps شرکت ها کمتر خواهد شد.

و اما شباهت بین EPS و DPS چیست؟

1. Dpsدر واقع بخشی از eps است.
2. جنس EPS و DPS از سود شرکت است.

خلاصه مطالب

دو مفهوم EPS و dPSدر بورس، از مفاهیم بسیار مهم و پر کاربردی بازار سرمایه هستند که در تحلیل های سرمایه گذاران، مورد استفاده قرار می گیرند. در جواب dPS چیست، باید گفت در واقع بخشی از EPS می باشد که جنس هر دوی آن ها از سود شرکت ها است. و در جواب به سوال eps چیست، گفتیم مقدار سودی است که به هر سهم اختصاص داده شده و با محاسبه آن سطح درآمد شرکت، بدست می آید. و به طور معمول ا ز دی پی اس بیشتر است. ممنون که تا انتهای مقاله eps چیست، با باشگاه سرمایه گذاری رزسا همراه بودید.

EPS در بورس به چه معناست؟

سود هر سهم یا EPS برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران است.

به گزارش جی پلاس, با توجه به استقبال مردم از بازار سرمایه ما سعی داریم، روزانه یکی از مفاهیم بورس را در اختیار شما بگذاریم؛

EPS «سود هر سهم» (Earnings Per Share)، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیق‌شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.

رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزش‌گذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم می‌تواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی‌ بااهمیت‌ و بسیار غیرمعمول‌ است‌ که‌ منشأ آن‌ رویدادهایی‌ خارج‌ از فعالیت‌های‌ عادی‌ شرکت‌ است.

فرمول محاسبه EPS چیست؟

اما فرمول محاسبه EPS چیست؟ مقدار سود هر سهم با تقسیم درآمد خالص بر تعداد سهام موجود محاسبه می‌شود. در مواردی می‌توان در صورت و مخرج کسر تغییراتی ایجاد کرد که می‌تواند به دلیل اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل به سهم و یا ضمانت باشد. در صورت محاسبه EPS برای عملیات مستمر، صورت کسر از اهمیت بیشتری برخوردار است.

فرمول محاسبه EPS به شکل زیر است:

برای محاسبه EPS یک شرکت، از ترازنامه و صورت سود و زیان برای یافتن تعداد سهام عادی پایان دوره، سود پرداخت شده سهام ممتاز (در صورت وجود) و درآمد خالص یا سود استفاده می‌شود. استفاده از میانگین وزنی سهام عادی در دوره گزارش دقیق‌تر است، زیرا تعداد سهام ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.

مفهوم سود هر سهم یا EPS چیست؟

اما مفهوم EPS چیست و چه کاربردی دارد؟ سود هر واحد سهم یکی از مهمترین متغیرها در تعیین قیمت سهم است. همچنین یکی از مؤلفه‌های اصلی است که برای محاسبه قیمت به درآمد (P/E) استفاده می‌شود (E در P/E به EPS اشاره دارد). با تقسیم قیمت سهم یک شرکت بر سود هر سهم، سرمایه‌گذار می‌تواند ارزش سهام را با توجه به ارزش بازار بررسی کند. EPS یکی از شاخص‌هایی است که می‌توان از آن برای انتخاب سهام استفاده کرد.

مقایسه EPS در شرایط مطلق ممکن است معنای چندانی برای سرمایه‌گذاران نداشته باشد، زیرا سهامداران عادی دسترسی مستقیم به درآمد ندارند. در عوض، سرمایه‌گذاران EPS را با قیمت سهام مقایسه می‌کنند تا ارزش درآمد و دیدگاه معامله‌گران در مورد رشد آینده آن را مشخص کنند.

عوامل موثر در بدست آمدن EPS

یکی از فاکتورهای اساسی EPS که غالبا در محاسبات از آن چشم پوشی می شود، میزان سرمایه لازم برای رسیدن به درآمد خالص است.

دو موسسه می توانند از سود پیش بینی شده یکسانی برخوردار باشند اما یکی از آن ها این میزان سود را به ازای هر سهم (EPS) را با سرمایه ‌گذاری کمتری کسب کرده است. واضح است شرکتی که با سرمایه کمتری بتواند بازدهی بیشتری داشته باشند، کارایی بیشتری دارد و در صورتی که تمامی جوانب یکسان باشد، معمولا گزینه بهتری برای سرمایه‌ گذاری محسوب می شود.

سهامداران همچنین باید از تغییرات سود پیش بینی شده مطلع باشند. دقت داشته باشید که روی یک فاکتور به نمادی مثل EPS یا P/E به تنهایی اکتفا نکنیم و آن ها را با دیگر ملاک و شاخص ها مورد ارزیابی قرار دهیم.

مهمترین مزیت های تغییرات

همه فعالان بازار، سال ها از توقف طولانی نمادها و نبود ضوابطی مشخص در این مورد گلایه به حقی داشتند. بر این اساس مهمترین مزیت تغییرات اعمالی، کاهش زمان توقف نمادها به شکل اساسی و ساختارمند است و بعد از این دیگر نماد شرکتی برای طولانی مدت بسته نخواهد ماند و در این صورت می توان از سازمان بورس مطالبه کرد.

EPS چیست؟

کلمه EPS در واقع سرواژه سه کلمه انگلیسی Earnings per share می‌باشد و به معنای سود به ازای هر سهم است. که از تقسیم وی پی اس یکی از مهمترین و اولین شاخصه‌‌‌های هر شرکت می‌باشد این شاخص در واقع به شما می‌گوید که شرکت در دوره معین معمولاً یک سال مالی به ازای هر یک سهم تولید می‌کند.

EPS چیست؟

سود هر سهم (Earnings Per Share) که به اختصار EPS گفته می‌شود، برابر با نسبت سود یک شرکت به تعداد سهام عادی در دست سهامداران آن است. عدد حاصل از این تقسیم، به عنوان شاخص سودآوری یک شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای یک شرکت معمول است EPS را که برای اقلام غیرمترقبه و رقیق‌شوندگی احتمالی نیز تنظیم شده است، گزارش کند. هرچه EPS یک شرکت بالاتر باشد، سودآوری بیشتری خواهد داشت.

رقیق شدن سهام (Stock Eilution) کاهش درصد سهام مالکان در اثر ارزش‌گذاری جدید یک شرکت است. افزایش تعداد سهم می‌تواند به دلیل مواردی مانند افزایش سرمایه، عرضه عمومی سهام و… باشد. اقلام غیرمترقبه (Extraordinary Items) نیز اقلامی‌ بااهمیت‌ و بسیار غیرمعمول‌ است‌ که‌ منشأ آن‌ رویداد‌‌هایی خارج‌ از فعالیت‌‌‌های عادی‌ شرکت‌ است.

اهمیت EPS و کاربرد‌‌های آن

به طور کلی با توجه به مطالبی که از قبل گفتیم، سود منبع اصلی تأمین جریان نقد و زایش ثروت است. تعیین سطح سود که برای مقاصد تجزیه و تحلیل مالی مربوط باشد یک فرآیند تحلیلی پیچیده می‌باشد. با توجه به تفاوت ارقام سود شرکت‌‌های مختلف و نیز تغییر ارقام سود یک شرکت در طی دوره‌‌‌های زمانی مختلف، مقایسه پذیری این ارقام تا حدودی مشکل می‌باشد. یکی از روش‌‌‌های استاندارد نمودن رقم سود، تبدیل آن به یک مبلغ سود هر سهم می‌باشد.

این اهمیت و حساسیت EPS باعث شده است که اولاً محاسبه و گزارش EPS واقعی و پیش‌بینی طبق قوانین بازار سرمایه بسیاری از کشور‌‌ها الزامی گردد، از طرفی دیگر مراجع تدوین استاندارد‌‌‌های حسابداری نیز الزامات معینی را جهت نحوه محاسبه و افشاء آن وضع نمایند تا سودمندی EPS را از طریق افزایش قابلیت مقایسه (بین شرکت‌‌ها و طی دوره‌‌‌های مختلف) و کاهش صلاحدید مدیریت ارتقاء دهند.

براساس تحقیقات تجربی انجام شده در سایر کشور‌‌ها، EPS استفاده‌‌‌های زیر را دارد:

1. ارزیابی، تعیین و قضاوت در خصوص قیمت سهام
2. تحلیل گران مالی با ضرب EPS در رقم P/E درخصوص پایین یا بالا بودن قیمت سهام قضاوت می‌کنند.
3. ارزیابی پوشش سود نقدی و توانایی پرداخت سود سهام.
4. قضاوت درخصوص وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و نیز ترسیم تصویری از آینده.
5. رقم EPS نسبت به بازدهی نقدی (سود سهام) مبنای قابل قبول‌تری برای مقایسه عملکرد شرکت و مدیریت می‌باشد.
6. برآورد قدرت سودآوری و ارزیابی سطح و روند سود.

مزایای سود هر سهم (EPS)

• ارزیابی، تعیین و قضاوت در خصوص قیمت سهام. تحلیل گران مالی با ضرب EPS در رقم P/E درخصوص پایین یا بالا بودن قیمت سهام قضاوت می‌کنند. این دو رقم به طور گسترده در تصمیمات سرمایه گذاری استفاده می‌شود و حتی بورس اوراق بهادار نیز بر همین مبنا در خصوص معقول بودن قیمت، قضاوت می‌کند. به دلیل اهمیت EPS، ضروری است رویکردی یکنواخت برای محاسبه آن وجود داشته باشد.
• پیش‌بینی EPS‌‌‌های آینده و نرخ رشد آن بر قیمت سهام تأثیر دارد. سهامداران و تحلیل گران، EPS‌‌‌های گزارش شده را برای بر آورد EPS‌‌‌های آینده و برآورد نرخ رشد آتی به کار می‌برند و در واقع توان زایش ثروت شرکت را ارزیابی می‌کنند.
• ارزیابی پوشش سود نقدی و توانایی پرداخت سود سهام. یکی از معیار‌‌های قضاوت درخصوص توان پرداخت سود سهام در زمان حال و آینده، مبلغ EPS می‌باشد. اگر چه سایر ملاحظات مالی و سرمایه گذاری، در تعیین خط مشی تقسیم سود مؤثر است ولی مسلم است که بدون وجود سود، امکان پرداخت سود سهام نمی‌باشد.
• قضاوت درخصوص وضعیت شرکت و عملکرد مدیریت و نیز ترسیم تصویری از آینده. رقم EPS نسبت به بازدهی نقدی (سود سهام) مبنای قابل قبول‌تری برای مقایسه عملکرد شرکت و مدیریت می‌باشد. اگر چه جریان‌‌‌های نقدی عامل مهم در ارزیابی ارزش شرکت است ولی اعتقاد بر این است که EPS معیار بهتری برای مقایسه عملکرد شرکت طی سال‌‌های مختلف و نیز با رقبا می‌باشد.
• برآورد قدرت سودآوری و ارزیابی سطح و روند سود. بهترین برآورد ممکن از متوسط سود یک شرکت که انتظار حفظ و یا تکرار آن با درجه‌ای از نظم در یک محدوده زمانی آتی می‌رود را قدرت سودآوری می‌گویند. بیشتر مدل‌‌های ارزیابی به نحوی قدرت سودآوری را از طریق یک عامل یا ضریب که هزینه سرمایه و نیز ریسک و بازده‌‌‌های مورد انتظار آتی را در بر می‌گیرد، سرمایه‌ای می‌کنند. EPS در صورتی برای ارزیابی قدرت سودآوری مناسب است که با تأکید بر اقلام مستمر سود و زیان محاسبه شده باشد. تحلیل گران بر شناسایی اجزائی از جریان درآمد و هزینه تمرکز می‌کنند که با ثبات و قابل پیش‌بینی باشند.
• نسبت P/E یا قیمت به سود یکی از خلاصه‌‌‌های مهم مالی است که براساس سود هر سهم محاسبه می‌شود و دوره مورد انتظار برگشت سرمایه گذاری را نشان می‌دهد فرمول محاسبه EPS در بورس و معکوس آن را نیز نرخ بازده مورد توقع حسابداری را نشان می‌دهد.

معایب سود هر سهم (EPS)

• EPS مبتنی بر سود تاریخی است. مدیریت ممکن است در گذشته تصمیماتی گرفته باشد که سود جاری را افزایش دهد، ولی در آینده رشد سود کاهش یابد. بنابراین رشد EPS نمی‌تواند پیش‌بینی‌کننده قابل اتکایی برای نرخ رشد آتی باشد. به عبارت دیگر به کیفیت سود نیز باید توجه شود.
• EPS بدون توجه به تورم محاسبه می‌شود. نرخ رشد واقعی EPSممکن است متفاوت از نرخ رشد اسمی آن باشد.
• EPS متأثر از انتخاب روش‌‌‌های حسابداری و زمانبندی معاملات توسط مدیریت است و این امر بر مقایسه بین شرکت‌‌ها تأثیر می‌گذارد.
• EPS متأثر از ساختار سرمایه است. مثلاً تغییرات در تعداد سهام ناشی از صدور سهام جایزه (سود سهمی) بر مبلغ EPS دوره‌‌‌های جاری و گذشته تأثیر می‌گذارد و این مسئله مقایسه بین شرکت‌‌ها را مشکل می‌نماید.

انواع EPS

براساس مبدأ داده‌‌‌ها، سه نوع EPS وجود دارد:

EPS دنباله‌دار یا تحقق یافته (Trailing EPS):

در این نوع EPS که بر اساس بر اساس عدد سال قبل است، از چهار فرمول محاسبه EPS در بورس سه‌ ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیش‌بینی استفاده می‌شود. نسبت P به E اغلب با استفاده از EPS دنباله‌دار محاسبه می‌شود، زیرا نشان دهنده آن چیزی است که در واقعیت اتفاق افتاده است، نه آنچه که ممکن است رخ دهد.

EPS جاری (Current EPS):

به طور معمول، چهار سه ماهه از سال مالی جاری را شامل می‌شود که برخی از آن‌‌‌ها ممکن است سپری شده و برخی هنوز به مرحله بعدی نرسیده باشند. در نتیجه، برخی از داده‌‌‌ها بر اساس ارقام واقعی و برخی بر اساس پیش‌بینی است.

EPS پیش‌بینی شده (Forward EPS):

این نوع EPS مبتنی بر اعداد و داده‌‌‌های آینده بوده و برای مدت زمانی (مثلاً چهار سه‌ ماهه) در آینده پیش‌بینی می‌شود. مقدار این EPS توسط تحلیلگران یا خود شرکت انجام می‌شود. این EPS بر اساس برآورد‌‌ها است و سرمایه‌گذاران اغلب به EPS پیش‌بینی شده به این دلیل علاقه‌مند هستند که می‌توانند سرمایه‌گذاری را بر اساس برآورد درآمد آینده شرکت پیش‌بینی کنند.

فرمول محاسبه EPS

ارزش سود هر سهم از طریق تقسیم درآمد خالص (که به آن سود یا عایدی هم گفته می‌شود) بر تعداد سهام موجود به دست می‌آید. برای محاسبه دقیق تر، صورت و مخرج بر اساس اوراق بهادار ایجاد شده از طریق اختیار معامله، اوراق قرضه قابل تبدیل و یا ضمانت نامه‌‌‌ها تنظیم می‌شود. اگر معادله برای درآمد‌‌های عملیاتی تنظیم شده باشد، صورت کسر به موارد بیشتری وابسته می‌شود.

برای محاسبه EPS یک شرکت از برگه ترازنامه و گزارش درآمد استفاده می‌شود تا تعداد سهام پایان دوره، سود سهام پرداخت شده به سهام ممتاز (در صورت موجود بودن) و درآمد یا سود خالص به دست آید. از آنجا که ممکن است تعداد سهام در طول زمان تغییر کند، با استفاده از میانگین وزنی تعداد سهام در جریان (در مالکیت سهام داران) در گزارش‌‌‌ها نتیجه دقیق‌تری به دست می‌آید.

هر گونه تقسیم سود سهام یا تقسیم سهام باید در محاسبه‌ی میانگین وزنی تعداد سهام موجود در نظر گرفته شود. بعضی از منابع داده با استفاده از تعداد سهم موجود در انتهای دوره، محاسبه را ساده‌تر می‌کنند.

EPS پایه و EPS رقیق شده

EPS پایه کاهش ارزش سهام از طرف شرکت را لحاظ نمی‌کند. وقتی ساختار سرمایه‌ای شرکت شامل مواردی از قبیل اختیار معامله سهام، ضمانت نامه‌‌‌ها و واحد‌‌‌های سهام غیر قابل معامله (RSU) باشد، این سرمایه گذاری‌‌‌ها (در صورت وجود) می‌توانند تعداد کل سهام موجود در بازار را افزایش دهند. شرکت‌‌‌ها برای نشان دادن تأثیرات اوراق بهادار اضافی، EPS رقیق شده را هم گزارش می‌کنند که در آن فرض می‌شود تمام سهام قابل انتشار عرضه شده است.

EPS و بازده سهام

در حالی که EPS به صورت گسترده در ارزیابی عملکرد شرکت استفاده می‌شود، سهامداران به این سود‌‌ها دسترسی مستقیم ندارند. ممکن است بخشی از سود به عنوان سود سهام تقسیم شود، اما تمام یا بخشی از EPS نزد شرکت باقی بماند. سهام داران باید از طریق نمایندگانشان در هیئت مدیره، بخشی از EPS که از طریق سود سهام توزیع می‌شود را افزایش دهند تا به سود بیشتری دسترسی داشته باشند. از آنجاکه سهامداران به EPS منتسب به سهامشان دسترسی ندارند، ممکن است تعریف ارتباط بین EPS و قیمت سهام سخت شود؛ به خصوص برای شرکت‌‌‌هایی که سود سهام پرداخت نمی‌کنند.

EPS و نسبت قیمت به سود

مقایسه نسبت قیمت به سود (P/E) یک گروه صنعتی، هرچند با روش‌‌‌های غیرمعمول، می‌تواند مفید فرمول محاسبه EPS در بورس باشد. شاید به نظر برسد سهامی که بر اساس EPS قیمت گذاری شده در مقایسه با همتایان «بیش ازحد ارزش گذاری شده باشد» اما در واقع بر عکس این است. وقتی انتظار می‌رود سهامی رشد کند یا از سایر همتایانش پیشی بگیرد، سرمایه گذاران بدون در نظر گرفتن EPS تاریخی، تمایل به پرداخت پول بیشتری برای آن سهام دارند. در بازار گاوی طبیعی است که شاخص سهم‌‌‌هایی که بیشترین PE را نسبت به دیگران دارند از میانگین شاخص پیشی بگیرد.

سوالات متداول:

1) تعدیل EPS چیست؟

مدیران شرکت در ابتدای سال مالی با توجه به چشم انداز فعالیت‌‌های شرکت EPS معینی را پیش‌بینی و اعلام می‌کنند. اما در طی سال با توجه به روند فعالیت ممکن است تغییر در اصلاح در EPS اعلام شده ضروری به نظر رسد، لذا براساس عملکرد شرکت EPS جدیدی اعلام می‌کنند که به آن تعدیل EPS گفته می‌شود

2) سود تقسیمی یا Dps چیست؟

کلمه DPS یک اصطلاح بورسی از سرواژه کلمات انگلیسی Dividend per shareمی باشد که به معنای سود نقدی یا سود تقسیمی به ازای هر سهم شرکت است. در واقع سود تقسیمی آن مقداری از سود شرکت می‌باشد که سهامداران در مجمع عمومی سالیانه تصویب می‌کنند تا بین سهامداران عادی شرکت تقسیم گردد به طور معمول سود تقسیمی درصدی از مقداری EPS یک شرکت می‌باشد. صنایع و شرکت‌‌‌های مختلف با توجه به صنعتی که شرکت در آن فعالیت می‌کند، وضعیت شرکت از منظر جریان وجوه نقد، نیاز به نقدینگی و تامین مالی، برنامه‌‌‌های آتی شرکت و همچنین موارد دیگر مورد نظر هیئت مدیره درصد‌‌های متفاوتی از eps شرکت را تقسیم می‌کنند.

3) تفاوت DPS و EPS چیست؟

سود تقسیم شده به ازای هر سهم (Dividends Per Share) یا DPS، بخشی از سود شرکت است که به هر سهامدار پرداخت می‌شود. افزایش DPS یک راه عالی برای یک شرکت است تا عملکرد قدرتمندی را به سهامداران خود نشان دهد. به همین دلیل، بسیاری از شرکت‌‌‌هایی که سود دارند، بر افزودن DPS تمرکز می‌کنند. در واقع، می‌توان گفت که EPS برابر با DPS منهای مجموع اندوخته قانونی، اندوخته طرح و توسعه و سود انباشته است.

نگارش: ساناز یوسفی

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله ابزار های تحلیل داده را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.