برخی از ویژگی های ETF

همه چیز درباره صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله بورسی(ETF)

صندوق های سرمایه گذاری در میان مردم جامعه از متدوال ترین راه ها برای سرمایه گذاری غیر مستقیم است ، به ویژه برای کسانی که از دانش و مهارت کافی برای سرمایه گذاری مستقیم برخوردار نیستند. صندوق های قابل معامله (ETF) نوعی از صندوق های سرمایه گذاری هستند که واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار سرمایه مبادله میشود و ساختاری شبیه به صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارند.در این مقاله میخواهیم به بررسی کامل و جامعی از صندوق های قابل معامله بوررسی بپردازیم ، پس تا پایان این نوشتار همراه مدرسه بورس باشید. در پایان نیز ویدیو اموزشی همه چیز درباره صندوق های قابل معامله بورسی را نیز ببینید.

صندوقETF چیست؟

ETF کوتاه شده عبارت (Exchange Traded Fund) است، که به معنای صندوق هایی است که در بازار سرمایه میتوان واحد های سرمایه گذاری آنهار را مبادله کرد که در کشور ما به آنها صندوق های قابل معامله در بورس میگویند. از آنجایی که با سرمایه های خیلی کم میتوان در این صندوق ها اقدام به سرمایه گذاری کرد، از محبوبیت والایی برخوردار هستند.

تفاوت صندوق های سرمایه گذاری مشترک با صندوق های ETF

این دو صندوق مختلف علاوه بر اینکه شباهت های بسیاری دارند ، تفاوت هایی هم دارند. مهمترین تفاوت این دو ، نحوه و روش معامله آنهاست.به این صورت که صندوق های ETF همانند سهام با داشتن کد بورس ، از طریق کارگزاری ها قابل خرید و فروش هستند، اما برای معامله دیگر صندوق ها باید به مراجع و مراکز آنها مراجعه کنید.اینکه صندوق های ETF را میتوان در بورس معامله کرد باعث میشود که از مزیت دیگری هم برخوردار باشند که آن هم نقدشوندگی بالای آنها با بهره گیری از پتانسیل بازار سهام است.لازم به ذکر است که کنترل عرضه و تقاضا و نقدشوندگی این صندوق ها را بازارگزدان ها برعهده دارند.
تفاوت دیگر این صندوق ها به مالیات مربوط است ؛ به این صورت که معامله صندوق های ETF شامل مالیات نمیشود اما مبادله سایر صندوق ها مشمول مالیات است.

ویژگی‌های صندوق‌های قابل معامله(ETF)

ملموس ترین ویژگی این دسته از صندوق ها قابلیت داد و ستد آنها در بازاری با نقدشوندگی بالا چون بازار بورس است که در مدت و ساعت معینی به طور روزانه انجام میشود.از دیگر ویژگی های صندوق های قابل معامله در بورس میتوان به ایجاد سبد دارایی متنوع ( انواع اوراق بهادار و کالاهای فیزیکی) ،انعطاف پذیری بالا،صرفه جویی مالیاتی و تسهیل سرمایه گذاری برای عامه مردم اشاره کرد.
به روزرسانی NAV (Net Asset Value) که همان خالص ارزش دارایی‌ها است ،در این دسته از صندوق ها به صورت شفاف و منظم ،هر 2 دقیقه یک بار انجام می‌شود و با انتشار در سایت رسمی صندوق مربوطه در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌گیرد و لازم نیست مانند سایر صندوق ها یک روز کامل منتظر بمانید تا NAV یا خالص ارزش دارایی اعلام شود.

مزایای صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله

کارمزد کم : از مهمترین مزایای این صندوق ها میزان کارمزد آنهاست که در مقایسه با سهام بسیار کمتر است.
تسهیل فرایند سرمایه گذاری : همانطور که از نام این صندوق ها پیداست، قابل معامله در بورس هستند و همین امر موجب میشود که فرایند سرمایه گذاری در آن برای متقاضیان بسیار آسان، روان و پرسرعت انجام شود.
تنوع در تعداد صندوق ها : خوشبختانه در حال حاضر تعداد کثیری از صندوق های قابل معامله در بورس فعالیت میکنند و این تنوع باعث میشود که سرمایه گذاران با توجه به معیار ها و تحلیل های خود بتوانند از میان گزینه های متعدد بهترین را انتخاب کنند.
شفافیت : از آنجایی که این صندوق ها تحت نظارت سازمان بورس هستند، از شفافیت اطلاعاتی بالایی برخوردار هستند؛ از این رو سرمایه گذاران میتوانند با اطمینان بیشتری اقدام به سرمایه گذاری در آن کنند.
محاسبه آنی NAV : میزان (NAV)یا ارزش خالص دارایی های سایر صندوق ها اصولا برای روز کاری بعد محاسبه میشوند ولی در صندوق های ETF، میزان ارزش خالص دارایی ها هر دو دقیقه یک بار محاسبه میشود و در خرید آنلاین و محاسبه قیمت واحد های صندوق مشکلی وجود ندارد.

انواع صندوق‌های قابل معامله (ETF)

صندوق های درآمد ثابت : بخش اعظمی از پرتفوی این صندوق ها از اوراق با درآمد ثابت تشکیل شده و به همین دلیل سرمایه گذاری در این صندوق ها بدون ریسک بوده. بازدهی سالانه این صندوق ها در بیشتر مواقع چند درصد بیشتر از بازدهی سپرده های بانکی است. در صندوق‌ درآمد ثابت حداقل 70 درصد از دارایی‌ها متشکل از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی و سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه هستند.

صندوق‌های سهامی

صندوق های سهامی، همان‌طور که از نامشان پیداست پورتفویی با تعداد و وزن بالایی از سهام دارند و ریسک این صندوق ها به مراتب بیشتر از صندوق های درآمد ثابت بوده و متناسب با این ریسک میزان بازدهی بالاتری هم نسبت به این صندوق ها خواهد داشت. بدیهی است که احتمال تحقق زیان و کم شدن قیمت واحد های این صندوق ها متناسب با سهام پورتفوی آن ها وجود دارد و میتوانند سرمایه گذاران خود را متضرر کنند. 70 درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود.

صندوق‌های مختلط

صندوق های مختلط، مخلوطی از دو نوع صندوق قبلی یعنی درامد ثابت و سهامی هستند. در واقع حداقل 40 درصد از دارایی این صندوق‌ها را سهام، 40 درصد را اوراق با درآمد ثابت و 20 درصد باقی‌مانده را از بین سهام یا اوراق برمیگزینند. در نتیجه میزان ریسک این صندوق ها از صندوق های درآمد ثابت بیشتر و از صندوق های سهامی ، کمتر است.

صندوق های کالایی

صندوق‌ کالایی یکی از ابزارهای نوین در بورس کالای ایران است که در آن کالایی معین با سازوکار خاص معامله می‌شود و سرمایه‌گذار به جای خرید و فروش کالای فیزیکی، به خرید و فروش واحدهای صندوق آن کالا را میپزدازد. در واقع سبد دارایی‌های صندوق کالایی به جای سهام و انواع اوراق از کالا تشکیل می‌شود.
شناخته شده ترین صندوق های کالایی قابل معامله در بورس ایران صندوق های طلا و زعفران هستند که بخش بزرگی از دارایی آن ها شامل گواهی های طلا و زعفران است.

صندوق های قابل معامله(ETF) دولتی

صندوق های قابل معامله دولتی نوعی از صندوق های سهامی قابل معامله در بورس هستند که تمام دارایی آن ها متشکل از سهام یک صنعت است. به عنوان مثال صندوق های دارایکم و پالایش یکم دو صندوق دولتی قابل معامله در بورس هستند که دارایی صندوق دارایکم شامل سهام چند بانک و شرکت بیمه ای است و دارایی صندوق پالایش یکم شامل چند شرکت پالایشگاهی است. دواقع دولت برای فروش سهام خود در این شرکت ها از این صندوق ها استفاده کرده است.

میزان بازدهی صندوق های قابل معامله (ETF)

با توجه به دارایی های گوناگون این صندوق ها و ماهیت آنها ،میزان بازدهی شان متفاوت است.بازدهی صندوق های درآمد ثابت نزدیک یا حتی کمی بیشتر از سپرده بانکی ؛بازدهی صندوق های سهامی نزدیک به شاخص کل و سهام ؛بازدهی صندوق های مختلط هم عددی بین بازدهی صندوق های درآمد ثابت و سهامی است. میزان بازدهی صندوق های کالایی هم باتوجه به نوسانات قیمت کالایی که در سبد صندوق ها می باشد ، متغیر است.به عنوان مثال قیمت واحد های صندوق زعفران از نوسانات قیمت زعفران در بازار تاثیر می پذیرد.

شیوه خرید و فروش واحدهای صندوق های قابل معامله (ETF)

ابتدا باید با ثبت نام در سامانه سجام ،اقدام به دریافت کد بورسی کنید؛سپس با انتخاب کارگزاری موردنظر و دریافت نام کاربری و رمزعبور خود ،از طریق پنل معاملاتی خود اقدام به خرید و فروش واحد های صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) کنید.
برای اطلاع از مشخصات این صندوق ها اعم از میزان بازدهی گذشته،سایت صندوق،نوع آنها و … میتوانید به سایت www.fipiran.ir مراجعه کنید و اطلاعات مربوطه را کسب کنید.

ساعت معامله صندوق های قابل معامله (ETF)

• صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله از نوع سهامی و مختلط در زمان پیش گشایش 8:45 تا 9، گشایش ساعت 9 و حراج پیوسته از 9 تا 12:30 انجام میگیرد.
• صندوق های درآمد ثابت در زمان پیش گشایش 8:45 تا 9، گشایش ساعت 9 و حراج پیوسته از 9 تا 15 انجام میگیرد.
• صندوق های کالایی در زمان پیش گشایش 8:45 تا 9، گشایش ساعت 9 و حراج پیوسته از 9 تا 15 انجام میگیرد.

میزان کارمزد صندوق های قابل معامله (ETF)

با توجه به این که معامله واحد های این صندوق ها قانون(توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی)،مشمول مالیات نمیشود؛ کارمزد معاملات صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) به شرح زیر است :

کارمزد معاملات صندوق های در سهام :

کارمزد خرید : 0.116 درصد
کارمزد فروش : 0.11875 درصد

کارمزد معاملات صندوق های مختلط :

کارمزد خرید : 0.06075 درصد
کارمزد فروش : 0.066125 درصد

کارمزد معاملات صندوق های درآمد ثابت :

کارمزد خرید : 0.01875 درصد
کارمزد فروش : 0.01875 درصد

ویدیو آموزشی همه چیز درباره صندوق‌های قابل معامله بورسی

سخن آخر

تا به اینجا تمام نکات لازم درباره صندوق های قابل معامله در بورس (ETF) آموختیم و میدانیم که یکی از کم ریسک ترین و جذاب ترین گزینه ها برای افرادی است که از دانش و مهارت کمتری برای سرمایه گذاری مستقیم برخوردار هستند.پس به خوبی از این صندوق ها استفاده کنید.از همه شما ،همراهان گرامی مدرسه بورس سپاسگذاریم که تا پایان این مقاله با ما همراه بودید. بسیار خوشحال میشویم اگر درخواست ها و پیشنهادات و انتقادات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
شما میتوانید با شرکت در دوره جامع نوابغ بورس و سرمایه گذاری هر انچه که برای تبدیل شدن به یک سرمایه گذار حرفه ای لازم دارید بدست آورید.

12 دیدگاه برای “ همه چیز درباره صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله بورسی(ETF) ”

ممنون عالی بود، سوال اینکه سود صندوق امين یکم کجا واریز میشه ؟ به پرتفو؟ و این صندوق ها با روند شاخص کل ممکنه یک ماه سود ندهند؟

سلام
سود صندوق امین یکم به حساب سجام شما واریز می شود و هیچ ارتباطی به شاخص کل ندارد. معمولا سود را پایان هر ماه واریز می کنند…و اگر سوال یا ابهامی داشته باشید می توانید با اطلاعات صندوق برای دریافت اطلاعات کامل تماس بگیرید.

سلام وقت شما بخیر ، ممنونم از آموزش های خوبتون ، یه سوال داشتم من اگه برای اولین بار بخوام یه صندوق etfبخرم باید حتما به صندوق حضوری مراجعه کنم یا بزای بار اولم هم میشه خودم اقدام به خرید کنم ؟

سلام و درود
در مورد etf لازم نیست شما به جایی مراجعه کنید . صندوق های مشترک فقط باید مراجعه به دفتر صندوق داشته باشید. در مورد etf باید کد بورسی داشته باشید و نمادهای آن را در بورس بشناسید و در بورس مانند سهم خرید و فروش کنید.

صندوق ETF چیست ؟ (مزایای صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله)

صندوق ETF یا Exchange-traded fund نوعی از صندوق های سرمایه گذاری است که از دارایی های متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و ساختاری شبیه صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید یا چند واحد از آن را بفروشید. شما با خرید واحدهای ETF، پول خود را در صندوقی سرمایه گذاری می‌کنید که با استفاده از یک تیم مدیریت حرفه‌ای سعی می‌کند تا با تشکیل پرتفوی یا سبد سهام و انواع اوراق بهادار، سود کسب کند.

تفاوت صندوق ETF با صندوق سرمایه گذاری مشترک:

همان‌طور که ذکر شد این صندوق‌ها ساختاری شبیه برخی از ویژگی های ETF به صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارند اما برخلاف صندوق های سرمایه گذاری مشترک که فقط در پایان روز و پس از محاسبه NAV می‌توان آن‌ها را خرید و فروش کرد، سرمایه گذاران می‌توانند واحدهای ETF را همانند سهام در طول روز معامله کنند و از مزیت نقدشوندگی سریعتر آن نسبت به صندوق سرمایه گذاری مشترک بهره‌مند شوند. همچنین مزیت معافیت مالیاتی بالقوه سرمایه گذاری در این صندوق ها و به نوعی کم ‌هزینه تر بودن از دیگر ویژگی‌های این مدل سرمایه گذاری در بازار سرمایه است.

البته این نوع صندوق‌ها محدودیت‌هایی نیز دارند، از جمله به دلیل اینکه مانند سهام معامله می‌شوند، این امکان وجود دارد سهام این صندوق‌ها به قیمت‌های متفاوت از NAV معامله شوند. سرمایه گذاری در صندوق های ETF شباهت بسیاری به سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارد؛ اما تفاوت اصلی ساختار ‌ETF‌ها با صندوق های سرمایه گذاری دیگر، ایجاد نقدشوندگی با بهره‌گیری از پتانسیل بازار سهام است.

درETF‌ها رکن ضامن نقدشوندگی حذف شده و رکن جدیدی به عنوان بازارگردان، زمینه نقدشوندگی واحدهای سرمایه گذاری ETF را در بازار فراهم می‌کند و در مواقعی که عرضه کننده‌ای وجود نداشته باشد و یا خریدار دیگری وجود نداشته باشد به فروش و یا خرید واحدهای تقاضا شده و یا عرضه شده مبادرت می‌ورزد.

انواع صندوق ETF:

صندوق های قابل معامله در بورس یا ETF به سه دسته سرمایه گذاری در سهام، سرمایه گذاری مختلط و سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت تقسیم بندی می‌شوند. تفاوت این سه نوع صندوق علاوه بر استراتژی معاملاتی آن‌ها که از نام آن‌ها مشخص است، در کارمزد خرید و فروش آن‌ها است.

صندوق با درآمد ثابت:

صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق‌ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه گذاری خود را برای مدت زمانی کوتاه نگه دارید، بازدهی کوچک‌تر از بازدهی سالانه خواهد شد. صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است. حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق‌ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می‌شود.

صندوق سهام:

یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می‌شود. در این حالت ممکن است شرکت اصل پول شما را تضمین می‌کند. اگر اصل پول تضمین شود، مدیریت صندوق ضامن زیان صندوق است و نه سود آن. یعنی اگر صندوق سود کرد، شما در سود سهیم هستید، اما در صورت زیان چیزی از پول شما کم نمی‌شود. در برخی صندوق های سهام شما هم در سود شریک هستید و هم در زیان. ۷۰ درصد دارایی این صندوق‌ها از سهام تشکیل می‌شود. توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست؛ چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود.

صندوق مختلط:

صندوق مختلط، همان‌طور که از اسمش بر می‌آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می‌دهد. ۲۰ درصد باقی‌مانده می‌تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF :

• معافیت مالیاتی
• معاملات واحدها
• افزایش نقدشوندگی واحدهای صندوق با وجود عملیات بازارگردانی
• تخصیص بهینه دارایی ها ‌(متنوع سازی) با حذف هزینه و صرف زمان اندک
• سادگی، سهولت و سرعت در معامله
• کاهش زمان تصفیه نسبت به صندوق های فعلی
• خرید و فروش آنلاین واحدهای صندوق
• انواع صندوق های قابل معامله
• صندوق با درآمد ثابت

صندوق سرمایه گذاری مشترک چیست و انواع آن کدام است؟

صندوق سرمایه گذاری مشترک، دربرگیرنده حجم عظیمی از پول‌های سرمایه گذاران پرشماری است که مانند شما خواننده گرامی این مطلب، به دنبال پس ‌انداز کردن پول خود یا کسب درآمد هستند. سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک، بسیار ساده است و نیازی نیست تا شخصاً سهام و اوراق قرضه را خرید و فروش کنید. سرمایه گذاری در این صندوق‌ها می‌توانند هر زمان که بخواهند، سهامشان را بفروشند.

مزیت و ارکان صندوق مشترک و ETF:

مدیریت حرفه‌ای

انتخاب و مدیریت سرمایه گذاری ‌ها در این صندوق‌ها بر عهده متخصصانی ماهر و خبره است. آن‌ها از این پول‌ها برای ایجاد « پورتفولیو » استفاده می‌کنند و این پورتفولیو ممکن است شامل سهام، اوراق قرضه، ابزار بازار پول یا ترکیبی از این‌ها باشد.

مالکیت صندوق

شما به عنوان سرمایه‌گذار، مالک سهمی از صندوق سرمایه گذاری مشترک هستید، نه اوراق بهادار منفرد. با استفاده از صندوق های سرمایه گذاری مشترک، می‌توانید حتی مقادیر اندکی از پول را سرمایه گذاری کنید (هرقدر که می‌خواهید) و از حجم عظیمی از پول‌هایی که دیگران سرمایه گذاری کرده‌اند، به سود خودتان بهره ببرید. تمام صاحبان سهام، بر مبنایی یکسان و بسته به میزان پولی که سرمایه گذاری کرده‌اند، در سود و زیان صندوق سهیم‌اند.

تنوع در صندوق های سرمایه گذاری مشترک و ETF

با سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری مشترک می‌توانید پورتفولیوی خود را با تعداد زیادی از اوراق بهادار متنوع کنید و از این طریق خطر را به حداقل برسانید. با پخش کردن پولِ خود در میان اوراق بهادار متعدد (یعنی همان کاری که صندوق سرمایه گذاری مشترک می‌کند) دیگر نیازی نیست نگران نوسان‌های تک‌تک اوراق بهادارِ موجود در پورتفولیوی صندوق باشید.

اهداف صندوق سرمایه گذاری مشترک و ETF چیست؟

صندوق های سرمایه گذاری مشترک بسیار گوناگونند و هرکدام مجموعه اهداف خود را دارند. هدفِ سرمایه گذاری ، هدفی است که مدیر صندوق برای صندوق سرمایه گذاری مشترک تعیین می‌کند. وقتی مدیر تصمیم می‌گیرد کدام سهام یا اوراق قرضه را در پورتفولیوی صندوق قرار دهد، در واقع هدف صندوق را نیز مشخص می‌کند.

برای نمونه، یکی از اهداف صندوق سهام رو به رشد (growth stock fund) ممکن است این باشد که با سرمایه گذاری بیشتر در بازارهای سهام (equity markets) به افزایش بلند مدت ارزش سرمایه شما کمک کند. افزایشی به منظور تأمین نیازهای مالی بلند مدت، مانند بازنشستگی یا تأمین مخارج تحصیل فرزندان.

به طور کلی، صندوق‌ها بر اساس اهداف سرمایه گذاری ، در ۵ نوع زیر دسته‌بندی می‌شوند:

1- صندوق های با رویکرد رشد بالا (aggressive growth)

یعنی سهامی می‌خرید که احتمال رشد چشمگیری دارد و ممکن است ارزش آن به سرعت بالا برود. این نوع سرمایه گذاری ، خطر زیادی دارد، زیرا معمولاً سهامی که ظرفیت افزایش قیمت چشمگیری دارد، در زمان رکودهای اقتصادی، به سرعت ارزش خود را از دست می‌دهد. استفاده از این صندوق‌ها، گزینه‌ای عالی برای سرمایه‌گذارانی است که تا پنج سال آینده به پول خود نیازی ندارند و چشم ‌انداز دراز مدت تری دارند. اگر به‌دنبال حفظ سرمایه خود هستید، این گزینه را انتخاب نکنید؛ تنها زمانی از این صندوق‌ها استفاده کنید که تواناییِ رویارویی با از دست ‌رفتن ارزش سرمایه خود را دارید.

2- صندوق های با رویکرد رشد (growth funds)

همانند صندوق های با رویکرد رشد بالا به دنبال دستیابی به بازدهیِ بالا هستند. تفاوت در اینجاست که در این صندوق‌ها پورتفولیو از ترکیب سهام شرکت‌های بزرگ، متوسط و کوچک تشکیل شده است. در پورتفولیوی این صندوق‌ها، سرمایه گذاری در شرکت‌های با ثبات، جا افتاده و دارای سهام مرغوب، در کنار سرمایه گذاری محدود در کسب و کارهای کوچک و جدید به طور هم‌زمان در دستور کار قرار می‌گیرد. مدیر صندوق، سهام رو به رشدی را انتخاب می‌کند که در آن به جای پرداخت سود سهام، از رشد سودها استفاده می‌شود. در اینجا صحبت از تعهدی میان مدت تا بلند مدت است ولی با بررسی ارقام گذشته می‌توان دریافت استفاده از صندوق هایی با رویکرد رشد در بلند مدت، تقریباً همیشه به سود شما خواهد بود. این صندوق‌ها در طول سال‌ها تقریباً بی‌ثبات‌اند؛ بنابراین باید خطرپذیر و صبور باشید.

3- صندوق های سرمایه گذاری متوازن (balanced funds)

ترکیبی از صندوق های با رویکرد رشد و صندوق های درآمد ثابت که به آن صندوق های سرمایه گذاری متوازن (balanced funds) نیز گفته می‌شود، صندوق هایی هستند که در پی رسیدن به ترکیبی از اهداف هستند. این صندوق‌ها به ‌دنبال ارائه درآمد جاری به سرمایه‌گذاران و در عین حال ایجاد ظرفیت لازم برای رشد اصل سرمایه گذاری هستند. بعضی صندوق‌ها سهام و اوراق قرضه می‌خرند تا از پورتفولیو درآمدی به دست بیاورند و در عین حال، از تورم عقب نمانند و با افزایش تورم، ارزش سرمایه خود را از دست ندهند.

4- صندوق با درآمد ثابت

مدیر این صندوق ها منابع مالی را روی تعدادی از اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند و این سرمایه گذاری موجب می‌شود درآمد کم ولی ثابتی به دست بیاید. سرمایه گذاران بازنشسته می‌توانند از این نوع صندوق‌ها استفاده کنند، زیرا سود منظمی دریافت خواهند کرد. مدیر صندوق دست به خرید اوراق قرضه، سپرده‌های ثابت شرکت و … می‌زند تا شما بتوانید درآمد ثابتی داشته باشید. البته با وجود اینکه استفاده از این صندوق‌ها گزینه‌ای با ثبات است، خالی از خطر هم نیست. با بالا یا پایین رفتن نرخ‌های بهره، قیمت سهام صندوق درآمد (به ویژه صندوق های اوراق قرضه) در جهت مخالف حرکت خواهد کرد. این مسئله موجب می‌شود نرخ بهره صندوق های درآمد، حساس باشد. حتی ممکن است بعضی صندوق های محافظه‌کارِ اوراق قرضه، در نتیجه تورم، نتوانند قدرت خرید سرمایه شما را حفظ کنند.

5- صندوق های سرمایه گذاری بازار پول (money market mutual fund)

مخصوص سرمایه گذاران محتاط است. هدف این صندوق‌ها حفظ سرمایه است. کلمه «حفظ» نشان می‌دهد به دست آوردن سود، گزینه مدنظر نخواهد بود، حتی با وجود اینکه نرخ‌های بهره تعلق گرفته به صندوق های سرمایه گذاری مشترکِ بازار پول ممکن است بالاتر از نرخ‌های بهره سپرده‌های بانکی باشد. این صندوق‌ها خطر بسیار اندکی به سرمایه ‌گذاران تحمیل می‌کنند، ولی از قدرت خرید سرمایه گذاری اولیه شما نیز محافظت نخواهند کرد. وقتی پول شما با نرخ تورم همگام نباشد، پس از چند سال، تورم قدرت خرید را کاهش خواهد داد. البته به راحتی می‌توان مبالغ سرمایه گذاری شده در این صندوق‌ها را به پول نقد تبدیل کرد.

شرایط خرید ETF های دولتی

واژه ETF مخفف عبارت Exchange Traded Fund می باشد که به معنی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله می باشد. این صندوق ها در بورس معامله می شوند و به دلیل شرایط و مزایایی که دارند از محبوبیت خاصی در میان سرمایه گذاران بورس برخوردار هستند. در این مطلب در خصوص ETF ها اطلاعاتی ارائه داده و سپس شرایط خرید ETF های دولتی را مورد بررسی قرار میدهیم.

ETF چیست

همانطور که گفتیم این واژه مخفف عبارت Exchange Traded fund و به معنی صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله در بورس می باشند. این صندوق ها در اصل نوع خاصی از اوراق بهادار هستند که خود از چندین اوراق بهادار مختلف تشکیل شده اند و در بازار بورس و به صورت روزانه قابل خرید و فروش هستند و شما هر زمان که اراده کنید می توانید تعدادی از واحد های این صندوق ها را بخرید یا بفروشید. در واقع زمانی که شما سرمایه خود را صرف خرید ETF ها میکنید پول خود را به افرادی که این صندوق ها را مدیریت میکنند سپرده اید. معمولا یک تیم از افراد با تجربه و با دانش بر این صندوق ها مدیریت میکنند و با تشکیل مجموعه ای از اوراق بهادار سعی میکنند به سود برسند.

بیشتر بخوانید : عرضه سهام های دولتی

صندوق های ETF در واقع می توانند نقطه شروع خوبی برای ورود افراد مبتدی و غیر حرفه ای به بازار بورس باشد. به بیان ساده تر افراد کار نابلد با خرید واحد های ETF سرمایه خود را به دست افراد کاربلد و حرفه ای می سپارند!

صندوق های ETF و صندوق های سرمایه گذاری مشترک در ساختار کلی نکات مشترکی دارند اما تفاوت عمده آنها در نحوه خرید و فروش این صندوق ها است. صندوق های سرمایه گذاری مشترک فقط در پایان هر روز و زمانی که NAV مشخص گردید اجازه خرید و فروش پیدا می کنند، اما صندوق های ETF هر زمان که اراده کنید می توانید نسبت به خرید یا فروش واحد های آن اقدام نمایید.

در واقع صندوق های ETF همچون سهام معامله می شود و نسبت به صندوق های سرمایه گذاری مشترک قابلیت نقدی شوندگی بالاتری دارند. از دیگر ویژگی های ETF می توان به معاف بودن از پرداخت مالیات و هزینه کمتر این صندوق ها اشاره کرد. البته این صندوق ها دارای محدودیت هایی نیز هستند. مثلا ممکن است سرمایه گذار سهام این صندوق ها را پیش از برقراری تعادل و با قیمتی متفاوت از NAV خرید و فروش کند.

مقایسه صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در مقابل بقیه صندوق ها:

مزایا و معایب

از مهم ترین مزیت های این صندوق ها معاف بودن از پرداخت مالیات به هنگام خرید و فروش واحد های آن است. علاوه بر این به دلیل اینکه امکان انجام عملیات بازارگردانی وجود دارد و میزان نقد شوندگی این صندوق ها بسیار بالا می باشد. با سرمایه گذاری در صندوق های ETF در واقع شما با صرفه جویی در زمان و هزینه، پول خود را صرف خرید سبد متنوعی از سهام شرکت های مختلف کرده اید.

از دیگر محاسن این صندوق ها سادگی در معامله می باشد که افراد مبتدی هم امکان سرمایه گذاری در این صندوق ها را دارند و با توجه به اینکه یک تیم حرفه ای همه جوانب این صندوق ها را مدیریت میکند نگرانی خاصی برای برخی از ویژگی های ETF سرمایه گذاران وجود ندارد. از مزایای دیگر ETF سرعت بالای انجام معاملات است که تبدیل به نقدینگی را در معاملات واحد های این صندوق ها بالا می برد.

همچنین زمان مورد نیاز برای تصفیه این صندوق ها از صندوق های فعلی بسیار کمتر می باشد. امکان انجام معاملات این صندوق ها بصورت کاملا آنلاین را می توان به عنوان یکی دیگر از مزایای این صندوق ها نام برد به عبارت دیگر علاوه بر کارگزاری ها از طریق سامانه های خرید و فروش آنلاین نیز امکان خرید واحد های ETF را دارید.

بیشتر بخوانید: نحوه سرمایه گذاری پول

به طور کلی صندوق های ETF نسبت به صندوق های سرمایه گذاری مشترک راحت تر مورد معامله قرار می گیرند و با سرعت بالایی امکان تبدیل به پول دارند، که مورد آخر از محبوبیت خاصی بین سرمایه گذاران برخوردار است. صندوق های ETF از هر نظر به پول و نقدینگی نزدیک هستند و مانند سهام در هر لحظه قابل خرید و فروش است.

یکی از تفاوت های صندوق های ETF این است که معاملات این صندوق ها دامنه نوسان ندارد و برای معاملات آن محدودیتی قائل نیستند. از دیگر تفاوت های ETF با سایر صندوق ها این است که ارزش اوراق و دارایی های صندوق در جریان معاملات بازار به سرعت قابل به روز کردن می باشد. تفاوت دیگری که ETF را از سایر صندوق ها متمایز میکند امکان ورود و خروج آسان و سریع سرمایه در این صندوق ها است. هزینه کمتر صندوق های ETF نیز از جذابیت های این صندوق ها به شمار می رود زیرا تنها باید هزینه کارگزاری را پرداخت کنید.

معایب ETF

اما تا اینجا به مزایای ETF اشاره نمودیم. اکنون بد نیست برخی معایب این صندوق ها را برای شما بازگو کنیم. یکی از معایب این صندوق ها نیاز به سرمایه گذاری مبالغ نسبتا بالاست. به فرض اگر بصورت مداوم در حال سرمایه گذاری مبالغ کم هستید می توانید تمرکز خود را روی گزینه های بهتری بگذارید.

برخی از صندوق های ETF که خیلی کم خرید و فروش می شوند، مشکل بالا بودن اسپرد خرید و فروش دارند در این حالت شما مجبور هستید به هنگام خرید با اسپرد بالا خرید خود را انجام دهید و به هنگام فروش با اسپرد پایین واگذار کنید.

مشکل دیگر این صندوق ها خطای پیروی می باشد. در حالی که این صندوق ها پیرو شاخص های اساسی مس باشند اما امکان ایجاد اختلافات در اثر بروز مشکلات فنی وجود دارد. دیگر ایراد صندوق های ETF تاریخ واریز سرمایه شماست. به هنگام فروش صندوق های ETF معمولا تا 2 روز بعد از تاریخ معامله پول شما به حسابتان واریز میگردد.

موجودی صندوق ETF

شاید برایتان سوال پیش بیاید که محتوای یک صندوق سرمایه گذاری قابل معامله چیست. باید بگوییم در یک صندوق ETF ممکن است ترکیب مختلفی از اموال و دارایی ها وجود داشته باشد. مثلا ممکن است یک صندوق ETF شامل مقداری طلا، مقداری پول نقد، بخشی از سهام چند شرکت، تعدادی سکه، مقداری ارز و … باشد. به عنوان مثال شما با خرید 2 درصد از واحد های این صندوق، مالک 2 درصد از هرکدام از موجودی صندوق می شوید. یعنی شما مالک 2 درصد از سکه ها، 2 درصد از پول ها و … خواهید بود.

دلیل محبوبیت این روزهای ETF چیست؟

این روز ها بازار بورس در بهترین روزهای خود به سر می برد و یکی از دلایل عمده این مساله عرضه سهام شرکت های دولتی در بازار بورس می باشد. دولت در سال 99 به جهت سیاست های اصل 44 قانون اساسی تصمیم گرفت سهام برخی شرکت های خود را در اختیار مردم قرار دهد. دولت دلیل این اقدام را ایجاد عدالت اجتماعی در میان آحاد مردم عنوان کرده است. بر اساس پیش بینی ها ارزش این عرضه چیزی در حدود 16 هزار و 500 میلیارد تومن خواهد بود. در این طرح سهام شرکت های دولتی نظیر بانک صادرات، ملت، تجارت، شرکت بیمه البرز و… به صورت صندوق های ETF عرضه می گردد. همین مساله باعث ایجاد جنب و جوش عجیبی در بازار بورس و اوراق بهادار گردیده و افراد زیادی در حال وارد کردن سرمایه خود در این راه می باشند.

چگونگی واگذاری ETF توسط دولت

شرایط خرید ETF های دولتی ساده است، بر اساس اطلاعیه صادره توسط سازمان خصوصی سازی به جهت اینکه سهام شرکت های دولتی بصورت عادلانه میان همه مردم توزیع شود. برای خرید واحد های صندوق های ETF سقف دو میلیون تومانی در نظر گرفته اند. یعنی امکان خرید واحد های ETF تا 2 میلیون تومان برای هر فرد با ملیت ایرانی وجود دارد. هر واحد از صندوق ETF به ارزش 10 هزار تومان قیمت گذاری شده است و دولت یک تخفیف 20 درصدی هم برای خریدار لحاظ میکند. با یک حساب سر انگشتی می توان نتیجه گرفت که در این طرح برای خرید هر واحد از این صندوق باید 8500 تومان هزینه کنید. تفاوت این صندوق ها با سهام عدالت در این است که سهامی به خریدار داده نشده و واحد های صندوق به وی واگذار می گردد.

عدم نیاز به کد بورسی در پیش خرید ETF

شرایط خرید ETF های دولتی : اگر قصد ورود به دنیای بورس و بازار سهام را دارید و میخواهید با سرمایه گذاری در این بازار به سود آوری برسید. اولین قدم داشتن کد بورسی است. بدین منظور ابتدا به سامانه سجام مراجعه و در این سامانه ثبت نام میکنید. سجام به معنی “سامانه جامع اطلاعات مشتریان” بورس و اوراق بهادار می باشد. پس از ثبت نام از طرف سایت یک کد رهگیری به شما داده می شود که باید جهت احراز هویت به همراه این کد به یکی از دفاتر پیشخوان دولت مراجعه نمایید. سپس با عضویت در یک صندوق سرمایه گذاری مشترک، کد بورسی به شما تخصیص داده می شود.

پس از طی نمودن این مراحل امکان خرید و فروش با نام شما و با سرمایه شما ممکن میشود. انجام همه این مراحل در زمان کوتاه پیش رو امکان پذیر نیست. جالب است بدانید با هدف عرضه عادلانه سهام دولت تصمیم گرفته اجازه دهد افراد صرفا با کد ملی و بدون هیچ گونه کد بورسی سفارش خود را ثبت کنند تا از عرضه اولیه جا نمانند، سپس در زمان مقتضی نسبت به دریافت کد بورسی اقدام نمایند.

نحوه سرمایه گذاری در صندوق ETF دولتی

بر اساس اعلام سازمان خصوصی سازی متقاضیان از تازیخ 14 تا 31 اردیبهشت ماه سال جاری برای ثبت سفارش صندوق ETF مهلت دارند. شرایط خرید ETF های دولتی با توجه به توضیحات بالا و امکان خرید با کد ملی مراحل انجام این کار بسیار آسان بوده و جهت جلوگیری از ایجاد مشکل در این زمینه فروش واحد های صندوق فقط به افراد با کد حقیقی انجام می شود و افراد حقوقی امکان خرید ندارند.

با این تفاسیر فقط لازم است که یا بصورت حضوری و از طریق کارگزاری ها و یا به صورت آنلاین و از طریق سامانه های انجام معاملات بورس یا از طریق بانک های تجارت، ملت و … ثبت نام نمایید. همان طور که گفته شد با هر کد ملی میتوانید تا شقف 2 میلیون تومان ثبت سفارش نمایید. لازم به ذکر است که پس از خرید واحد های ETF به مدت دو ماه اجازه خرید و فروش آن صادر نمی شود هرچند که بر اساس نظر متخصصان بورس نباید به این زودی به دنبال سود آوری این سهام باشید و سود آور شدن این صندوق به گذشت زمان نیاز دارد.

مشخصات لازم و شرایط خرید ETF های دولتی

جهت ثبت نام و سفارش در مرحله پیش خرید صندوق ETF به نام و نام خانوادگی شخص خریدار، کد ملی همان شخص، شماره تلفن همراه با سیم کارت به نام شخص خریدار و کد پستی محل زندگی وی نیاز است

طریقه محاسبه قیمت واحد های صندوق ETF

قیمت هر واحد صندوق ETF ثابت نیست و در روز آغاز پذیره نویسی بر اساس میانگین قیمت سهام موجود در صندوق در 30 روز گذشته، قیمت هر واحد تعیین می گردد. که از این قیمت 20 درصد هم دولت تخفیف شامل حال خریداران می کند. از کل مبلغ دارایی هر شخص به میزان 5 واحد درصد جهت انجام عملیات بازارگردانی در صندوق نگه داشته می شود.

سرمایه گذاری در ETF مناسب کدام دسته از افراد است؟

اگر بخواهیم نگاه کلی داشته باشیم مالکیت واحد های صندوق ETF که دارای طیف متنوعی از انواع سهام میباشد به هر کسی که علاقه مند به سرمایه گذاری در بورس می باشد توصیه می گردد. خیلی افراد هستند که سرمایه گذاری در یک سهام خاص را ریسک بالایی برخی از ویژگی های ETF میدانند و این ایده بسیار درست است و در صورت سرمایه گذاری در یک سهام خاص باید حتما دانش کافی جهت این کار را داشته باشید اما صندوق های ETF به دلیل متنوع بودن سهام و البته نظارت یک تیم حرفه ای بر آن از احتمال بیشتری برای و د اوری برخوردار هستند. البته فراموش نکنیم که سرمایه گذاری در ETF ها مناسب کسانی است که قصد سرمایه گذاری میان مدت یا بلند مدت دارند و اگر به دنبال سودآوری در کوتاه مدت هستید شاید ETF برای شما گزینه مناسبی نباشد.

چگونگی حصول اطمینان از اعتبار صندوق ETF

در حالت عادی شما با مراجعه به مدیر یک صندوق اقدام به خرید واحد های آن میکنید که در این حالت اطمینان نمودن به مدیر صندوق کار خیلی ساده ای نیست. اما در ETF ها با توجه به انجام معاملات در بورس، پیش از ورود صندوق به بورس پیگیری ها و کنترل های مورد نیاز توسط سازمان بورس به انجام رسیده است. به همین دلیل حتی افراد تازه کار هم با مشکل عدم اطمینان به صندوق مواجه نخواهند شد.

صندوق etf (قابل معامله در بورس) چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس نوع دارایی به صندوق‌های درآمد ثابت، مختلط، سهامی، طلا و … تقسیم می‌شوند و بر اساس نحوه معاملات به دو نوع etf و صدور و ابطال. صندوق‌ etf یا Exchange-traded fund که به صندوق قابل معامله در بورس نیز معروف است، به نوعی از صندوق‌ سرمایه‌گذاری اشاره دارد که واحدهای آن همانند سهام شرکت‌های بورسی، در سامانه‌های آنلاین معاملات خرید و فروش می‌شود. در ادامه به یکی از بهترین صندوق های سرمایه گذاری خواهیم پرداخت و بررسی می‌کنیم که صندوق etf چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

صندوق قابل معامله etf چیست؟

انواع صندوق‌های قابل معامله در بورس

صندوق‌های قابل معامله در بورس به طور کلی به ۴ دسته صندوق درآمد ثابت، سهامی، مختلط و طلا تقسیم می‌شوند و در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت:

صندوق قابل معامله درآمد ثابت

این صندوق‌ها بیشترین درصد دارایی خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌کنند و درصد کمی را نیز به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص می‌دهند. از این رو نسبت به سپرده‌های بانکی بهتر و با سود بیشتری همراه هستند. ضمنا میزان ریسک در صندوق‌های درآمد ثابت و در مقایسه با دیگر صندوق‌ها، در پایین‌ترین حد قرار دارد.

صندوق قابل معامله سهامی

بیشترین درصد دارایی این صندوق‌ها در سهام و مابقی در اوراق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. بنابراین این صندوق‌ها با شاخص بورس ارتباط دارند و از آن تاثیر می‌پذیرند.
صندوق‌های سهامی بیشترین میزان ریسک را در میان صندوق‌های موجود دارند و برای افرادی که دانش و زمان لازم برای فعالیت در بازار سهام را ندارند و از طرفی ریسک این بازار را نیز مطلوب می‌دانند، بسیار مناسب است. به همان میزان که ریسک این صندوق‌ها بالا است، سوددهی بالاتری نیز در بلندمدت خواهند داشت.

صندوق قابل معامله مختلط

این صندوق‌ها ساختار متعادل‌تری دارند و دارایی آن‌ها معمولا با ترکیب ۶۰ به ۴۰، در سهام و اوراق درآمد ثابت یا بالعکس ممکن است سرمایه‌گذاری شود. میزان ریسک و بازده آن‌ها نیز در بین دو صندوق قبل قرار می‌گیرد.

صندوق قابل معامله طلا

دارایی این صندوق‌ها روی گواهی سپرده سکه طلا، اوراق مبتنی بر سکه طلا و درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود. به طور کلی، حداقل ۷۰ درصد از دارایی آن‌ها صرف گواهی سپرده کالایی سکه طلا، ۲۰ درصد در اوراق مشتقه مبتنی بر طلا و مابقی آن، در اوراق بادرآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌شود.

نرخ دلار و انس جهانی طلا، دو عاملی هستند که میزان بازده طلا را مشخص می‌کنند و قیمت‌گذاری طلا به آن‌ها وابسته است. این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری روی طلا با مبالغ کم و بدون داشتن ریسک نگه‌داری و تقلب را فراهم می‌کنند و ضمنا کارمزد پایینی هم دارند.

کدام صندوق قابل معامله در بورس بهتر است؟

انتخاب صندوق etf مناسب، بستگی به استراتژی مالی سهامدار دارد. همانطور که گفتیم صندوق‌ها بر اساس نوع دارایی به صندوق‌های درآمد ثابت، مختلط، سهامی، طلا و … تقسیم می‌شوند.

در صندوق درآمد ثابت، بیش از ۹۰ درصد دارایی صندوق در ابزار مالی درآمد ثابت مانند اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی و … سرمایه‌گذاری شده و به همین دلیل ریسک پایین‌تری نسبت به صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر دارد.

اگر ریسک‌پذیری پایینی دارید، صندوق etf درآمد ثابت مناسب شما است. این نوع صندوق‌ها در روزهای پرنوسان بازار از اصل سرمایه‌تان محافظت می‌کنند.

در صندوق سهامی بین ۷۰ تا ۹۰ درصد دارایی صندوق در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. در این نوع صندوق‌ها سود ماهانه به سهامدار پرداخت نمی‌شود بلکه بازدهی از اختلاف قیمت خرید و فروش واحدهای صندوق به دست می‌آید.

در صندوق‌های سهامی ریسک سرمایه‌گذاری بالا و به تبع آن احتمال سود نیز بیشتر است. برای افرادی که ریسک پذیری بالایی در سرمایه‌گذاری دارند، صندوق‌های etf سهامی گزینه خوبی است.

صندوق مختلط نیز به لحاظ ریسک‌ و بازده بین دو صندوق سهامی و صندوق درآمد ثابت قرار می‌گیرد. البته باید توجه داشت که در صندوق‌های مختلط نیز سود ماهیانه به سهامدار پرداخت نمی‌شود.

اگر می‌خواهید بدون دردسرهای خرید و فروش فیزیکی، از مزایای سرمایه‌گذاری در طلا بهره‌مند شوید، صندوق etf مبتنی بر طلا نیز گزینه مناسبی خواهد بود.

بیشتر بخوانید: صندوق اهرمی چیست؟

بهترین صندوق etf

همان طور که اشاره کردیم، معیارهای مختلفی برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بورس وجود دارد اما مهمترین آن‌ها عبارت است از میزان ریسک پذیری و استراتژی مالی و زمانی سهامدار، سابقه صندوق و کارنامه مدیران آن، وضعیت بازار و همچنین اوضاع اقتصادی کشور.

کارگزاری آگاه توانسته با تاسیس چندین صندوق و سابقه درخشان در میزان بازدهی صندوق های سرمایه گذاری اعتماد سهامداران را جلب کند.

اگر ریسک‌پذیری بالایی در سرمایه گذاری نداشته باشید و بخواهید در هر شرایطی اصل سرمایه خود را حفظ کنید، صندوق‌های سرمایه گذاری etf درآمد ثابت آگاه، گزینه مناسبی برای شما هستند. صندوق‌های etf درآمد ثابت یاقوت و همای آگاه که علاوه بر حفظ سرمایه اصلی شما، سودی بالاتر از سود سپرده‌های بانکی برای شما به ارمغان می‌آورند.

صندوق etf هستی بخش آگاه، یکی از صندوق‌های سهامی کارگزاری آگاه است که با نماد «آگاس» خرید و فروش می‌شود. آگاس یکی از پرطرفدارترین صندوق‌های etf است و به عنوان صندوق ۵ ستاره بازار سرمایه شناخته می‌شود.

برای سرمایه‌گذاری در طلا نیز می‌توانید از صندوق زرین آگاه استفاده کنید. این صندوق با نماد «مثقال» در بازار حضور دارد.

مزایای صندوق های سرمایه‌گذاری قابل معامله ETF

کفه مزایای صندوق قابل معامله در بورس بر کفه معایب آن می‌چربد. اگر بخواهیم به مهمترین مزایای این نوع صندوق اشاره کنیم، موارد زیر قابل بیان است:

۱۰ پرسش و پاسخ مهم درباره صندوق واسطه‌گری مالی«ETF»

بسیاری از مردم با صندوق ETF و سرمایه‌گذاری در آن آشنا نیستند و همین عدم آگاهی، در برخی باعث ترس از خرید این سهام و پذیره نویسی در این صندوق شده‌است، از این رو در قالب 10 سوال کلیدی، توضیحاتی درباره صندوق‌های سرمایه ‌گذاری معامله پذیر و انواع آن و ویژگی‌های صندوق واسطه‌گری مالی یکم ارایه شده است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، تا پایان ساعت 24 امشب، عموم مردم ایران فرصت خرید سهام دولتی از طریق صندوق‌ واسطه گری‌مالی یکم یا همان ETF را با تخفیف 20 درصدی دارند اما هنوز بسیاری از مردم با این صندوق و سرمایه‌گذاری در آن آشنا نیستند و همین عدم آگاهی، در برخی باعث ترس از خرید این سهام و پذیره نویسی در این صندوق شده‌است.

از این رو در قالب 10 سوال کلیدی، توضیحاتی درباره صندوق‌های سرمایه ‌گذاری معامله پذیر و انواع آن و ویژگی‌های صندوق واسطه‌گری مالی یکم ارایه شده است.

صندوق های سرمایه گذاری چیست و چه انواعی دارد؟

امروزه ورود به بازار سرمایه از طریق سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری رایج‌ترین روش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم عموم مردم در بازار سرمایه به شمار می‌رود. در واقع در این روش به جای اقدام مستقیم مردم به سرمایه گذاری در بورس (که غالباً تخصص کافی در خصوص پیچیدگی‌ها و رویه‌های سرمایه‌گذاری در بورس ندارند)، تلاش می‌شود تا سرمایه‌ پس انداز آنها در اختیار نهادهایی مالی با تخصص‌های لازم و البته مجوزهای قانونی مربوطه قرار گرفته، تابدین‌ وسیله این افراد از مزایای بازار سرمایه و بازدهی‌های متعارف در آن بهره‌مند شوند.

در این مدل منابع اشخاص در یک صندوق تجمیع و توسط مدیریت حرفه‌ای به دارایی‌های مشخص شده در اساس نامه صندوق تخصیص می‌یابد. چندین مدل صندوق سرمایه گذاری وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند. بنابراین همه می‌توانند با هر مقیاس درآمد و سطح دانشی که دارند، صندوق متناسب برای نوع سرمایه گذاری دلخواه و با در نظر گرفتن سطح ریسک مناسب پیدا کنند.

متداول‌ترین تقسیم‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر مبنای ترکیب دارایی‌های آن‌ها است؛ به این معنی که صندوق‌ها سرمایه و منابع تجهیز شده از افراد را در دارایی‌های مختلفی سرمایه‌گذاری می‌کنند. این دارایی‌ها می‌توانند گزینه‌های کم‌ریسک مانند سپرده بانکی و اوراق با درآمد ثابت یا گزینه‌های با ریسک بیشتر مانند سهام باشند. بنابراین ترکیب دارایی هر صندوق سرمایه گذاری نشان از نحوه مدیریت دارایی‌ها و رویکرد مدیر صندوق دارد.

سرمایه گذاران با بررسی ترکیب دارایی صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانند صندوق مورد نظر خود را انتخاب کنند که عمدتا متناسب با سطح پذیرش ریسک ایشان و بازدهی مرتبط با آن می باشد.

از میان صندوق‌هایی که در اوراق بهادار (سهام یا اوراق درآمد ثابت) سرمایه‌گذاری می‌کنند.، برخی منابع صندوق را در ترکیبی از سپرده و اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌کنند که به آنها صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت می‌گوییم. نمونه این صندوق در مجموعه بانک مانند صندوق آباد و صندوق مشترک تامین سرمایه می باشد. در نوع دیگر از صندوق، منابع صندوق می تواند به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص یابد که به این نوع از صندوق‌ها، صندوق‌های سهامی گفته می شود. برخی از صندوق‌ها نیز منابع خود را با نصاب‌های استاندارد و مشخص شده در ترکیبی از سهام و اوراق بادرآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند، که به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط معروف هستند.

همچنین صندوق ها می‌توانند در دارایی هایی نظیر طلا و یا حتی پروژه های ساختمانی سرمایه گذاری کنند، که به آنها صندوق های سرمایه گذاری طلا و صندوق های زمین و ساختمان گفته می‌شود. همچنین صندوق های در تشابه با صندوق زمین و ساختمان که محدود به توسعه طرح های املاک و مستغلات می باشد، صندوق پروژه وجود داردکه تجهیز منابع مالی لازم برای ساخت و توسعه پروژه ها را تامین می نماید و سازوکار مصرف وجوه تجهیز شده بسیار دقیق و تحت نظارت های پیوسته ناظران بر صندوق می باشد.

صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله با عنوان ETF(EXCHANGE TRADE FUND) به صندوق‌هایی اطلاق می‌شود که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و بدون نیاز به انجام عملیات صدور و ابطال، واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله می‌شود و از طرفی ساختاری شبیه صندوق‌های صدور و ابطالی دارند. یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.

2: صندوق‌های قابل معامله در بورس چیست؟

در واقع ETF همان صندوق‌های قابل معامله در بورس هستند. در واقع این شکل از صندوق‌ها تقسیم بندی جدید از باب نوع سرمایه‌گذاری و تخصیص دارایی نیست؛ ETF ها از لحاظ مدیریت، دسته‌بندی و . همانند سایر صندوق‌ها دسته بندی می‌شود و وجه تمایزش با صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال تنها از این جهت است که با ایجاد نمادهای معاملاتی مشخص در بورس یا فرابورس، واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها مانند سایر نمادهای مربوط به سهام شرکت‌ها قابلیت معاملاتی بورسی پیدا کرده‌اند.

مطابق با آنچه گفته شد، این نوع از صندوق‌ها نیز مشابه صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، پس از پایان پذیره‌نویسی و جمع‌آوری وجوه سرمایه‌گذاران، با مدیریت حرفه‌ای، با رعایت اصل تنوع‌بخشی نسبت به سرمایه‌گذاری وجوه اقدام می‌کند؛ لذا مانند صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، مناسب کسانی است که تخصص یا زمان مدیریت سبد دارایی خود را ندارند اما می‌خواهند از مدیریت حرفه‌ای و سایر مزایای بازار سرمایه استفاده نمایند.

این صندوق‌ها از خاصیت نقدشوندگی مناسب (دریافت اصل و فرع سرمایه گذاری ظرف حداکثر یک یا دو روز کاری در صورت فروش واحدها)، سادگی و سهولت در خرید و فروش، کنترل توسط نهاد ناظر بازار سرمایه و ارزش‌گذاری شفاف براساس خالص دارایی‌ها در هر لحظه از زمان برخوردارند؛ البته که سرمایه گذاری در این صندوق‌ها خالی از ریسک نیست و سرمایه گذاران بایستی درک اولیه درخصوص ماهیت سهامداری و سرمایه‌گذاری در بورس را داشته باشند.

از آنجا که قیمت دارایی‌های تحت مدیریت این صندوق‌ها در بازار به طور پیوسته تغییر قیمت داشته و متناسب با این تغییرات قیمت ETF در بازار تغییر می‌یابد بنابراین در تحلیلی ساده می‌توان این استنباط را داشت که در شرایط رشد بازار قیمت ETF صعودی و در شرایط افت بازار قیمت ETF کاهش می‌یابد.

بنابراین می‌توان در صورت تحقق اصول حاکم بر اقتصاد مقاومتی و تحقق مفهوم مردمی سازی اقتصاد از طریق عرضه عمومی شرکت‌ها و بنگاه‌های ارزشی در بورس، فضای رشدی مورد انتظار می‌تواند در انگیزه سرمایه گذاری در این صندوق ها موثر باشد.

3: صندوق های موجود در بازار سرمایه ایران در مقایسه با بازارهای جهانی کدامند؟

مطابق با تقسیم‌بندی ذکر شده، صندوق‌های درآمد ثابت که نسبت به سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار اقدام می‌نمایند شامل صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله درآمد ثابت، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله سهامی، صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله مختلط بوده، به اضافه اینکه در انواع دیگر صندو‌ق‌ها در حال حاضر صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله مبتنی بر طلا و صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان نیز از جمله صندوق‌هایی هستند که واحدهای سرمایه‌گذاری آنها در بورس معامله می‌شود.

انواع متعددی از صندوق های دیگر در بازارهای مالی و سرمایه جهانی نیز توسعه یافته که از جمله آنها می‌توان به صندوق‌های شاخصی و صندوق های پوشش ریسک اشاره نمود که به تدریج با توسعه و تعمیق بازار سرمایه و در صورت تطبیق با موازین قانونی وشرعی نسبت به ساختارسازی صندوق های جدید در بازار سرمایه ایران مورد توجه قرار خواهد گرفت.

4: تفاوت صندوق های قابل معامله در بورس با صندوق های صدور و ابطالی چیست؟

همانطور که در پاسخ به سوالات قبلی توضیح داده شد، تنها تفاوت این صندوق‌ها با صندوق‌های صدور و ابطالی که عموماً سرمایه‌گذاران با آنها آشنا هستند، در نحوه و سازوکار سرمایه‌گذاری متقاضیان در صندوق و قابلیت معامله واحدهای این صندوق در بازار سرمایه است. برای بیان دقیق‌تر باید گفت که در صندوق‌های مبتنی بر صدور و ابطال، سرمایه‌گذار با مراجعه به دفاتر مشخص شده و یا سامانه‌های اینترنتی مدیر ثبت یا مدیرصندوق اقدام به صدور یا ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق می‌کنند. در صورتی که در صندوق‌های ETF ما با لفظ خرید و فروش در بورس به جای صدور و ابطال مواجه هستیم.

5: سود در صندوق های صندوق‌های قابل معامله در بورس چگونه شناسایی می شود؟

غالباً صندوق‌های قابل معامله سهامی، سود ماهانه تقسیم نمی‌کنند اما نتیجه سرمایه‌گذاری‌های آن در خالص ارزش دارایی هایی صندوق (NAV) نموده یافته و در صورت افزایش مقدار مذکور، قیمت فروش هر واحد آن رشد خواهد داشت. به عبارت دیگر زمانی که ارزش صندوق بالا می‌رود و سرمایه‌گذار قصد دریافت سود ناشی از این افزایش ارزش را دارد، می‌بایست نسبت به فروش واحد سرمایه‌گذاری خود در بازار اقدام نماید. قابل ذکر است براساس قانون، بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه‌گذاری انواع صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی اخذ نمی‌گردد.

6: آیا صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم مورد مشابه ای در بازار سرمایه دارد؟

تاکنون صندوق‌های قابل معامله سهامی متعددی در بورس تهران و فرابورس ایران جهت خرید و فروش سرمایه گذاران لیست شده است. ولیکن صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم، اولین صندوق قابل معامله سهامی دولتی است که براساس سیاست های تخفیفی دولت به بازار سرمایه ارائه می شود؛ و با ویژگی‌های خاصی که این صندوق دارد، نمونه‌ مشابه قبلی در بازار سرمایه کشور را نداشته است.

7: چرا باید صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم را انتخاب کرد؟

مهم‌ترین خدمت صندوق‌ها، ارائه بازدهی مطلوب و کم کردن ریسک سرمایه‌گذاران است که این ویژگی در انواع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله برای سرمایه‌گذاران غیر حرفه‌ای بسیار کاربردی است؛ زیرا با انتخاب یک صندوق سرمایه‌گذاری مناسب، دیگر نیازی به کسب اطلاعات تخصصی و صرف وقت اضافه نیست. همچنین با توجه به اینکه برخی از صندوق¬‌ها دارای تضمین سودآوری و برخی بدون تضمین هستند، افراد می¬‌توانند با توجه به میزان ریسک‌پذیری خود در یکی از انواع صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند. لذا برای سرمایه‌گذارانی که ریسک کمتر را ترجیح می‌دهند، خرید واحدهای این نوع از صندوق‌ها منطقی‌تر است.

نکته قابل توجه در خصوص این صندوق تخفیف ارائه شده توسط دولت، جهت واگذاری سهام خود است. به عبارت فرآیند ایجاد و کار این صندوق به این شکل است که پس از تشکیل صندوق و جمع‌آوری وجوه به میزان مشخص، سهام دولت در بانکهای ملت، تجارت و صادرات و همچنین بیمه البرز و بیمه اتکایی امین با تخفیف قابل توجه به این صندوق واگذار می‌شود؛

8: مراحل خرید و فروش صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم چگونه است؟

مراحل خرید و فروش این صندوق ها، همانند سایر اوراق بهادار موجود در بازار سرمایه است. به این ترتیب متقاضایان با مراجعه به یکی از شعب کارگزاری ها و اخذ کد معاملاتی (در صورت نداشتن کد معاملاتی) و دریافت کاربری آنلاین برای استفاده از سامانه معاملات برخط (آنلاین) کارگزاری می توانند دسترسی به بازار معاملاتی داشته و با واریز وجه سرمایه گذاری به حساب بانکی کارگزار می توانند درخواست خرید و فروش واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق با استفاده از سامانه معاملات برخط (در صورت داشتن کاربری آنلاین) و یا به صورت کتبی با ارائه به کارگزاری سهام خود ارائه نمایند.

اما علاوه بر این روش معمول در همه صندوق‌های قابل معامله، برای ایجاد امکان همه اقشار مردم در هر جای از کشور، مقرر گردید تا از ظرفیت شبکه بانکی کشور نیز برای پذیره‌نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری این صندوق استفاده شود. بدین ترتیب علاوه بر امکان ثبت سفارش از طریق درگاه‌های معاملاتی شرکت‌های کارگزاری، تمامی بانک‌های دولتی و چند بانک خصوصی نیز نسبت به دریافت سفارشات متقاضیان و ثبت‌نام آنها اقدام خواهند نمود. لذا برای پذیره‌نویسی متقاضیان دارای حساب در هر یک از بانک‌های منتخب می‌توانند از طریق مراجعه به درگاه‌های غیر حضوری و حضوری که توسط بانک‌های مربوطه اطلاع‌رسانی خواهد شد و با ورود حداقل اطلاعات مورد نیاز، نسبت به پذیره‌نویسی واحدهای سرمایه‌گذاری مزبور اقدام نمایند.

9: صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم چه ویژگی هایی دارد؟

به نظر می‌رسد که این اقدام یک گام رو به جلو در مردمی سازی اقتصاد براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری بوده و زمینه مشارکت آحاد مردم در تأمین مالی بنگاه ها را فراهم آورد. از طرفی نیز ارائه تخفیف یک مشوق برای سرمایه گذاری در این صندوق هاست. بنابراین می توان این صندوق ها را فرصت بی نظیری برای ورود آحاد جامعه به سرمایه گذاری در اوراق سهام شرکت های معتبری دانست که دولت با هدف مردمی کردن اقتصاد و مشارکت دادن مردم در اقتصاد کشور و نیز عدالت تخصیصی در واگذاری سهام خود در شرکت های دولتی به اقشار مختلف جامعه دنبال می کند.

10: برای سرمایه گذاری در بازار سرمایه چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟

نکته پایانی اینکه حرکت جریان نقدینگی از بازارهای مخرب به سمت بازار سرمایه‌کشور اقدامی مبارک برای مجموعه اقتصادی کشور به حساب می‌رود. تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در ابزارهای نظامند و در بستر قانونی بازار سرمایه‌ می‌تواند نجات بخش اقتصاد کشور باشد، اما باید متذکر شد سرمایه گذاری در ابزارهای حوزه بازار سرمایه نیازمند پذیرش توأمان ریسک و بازدهی است،

بنابراین در عین حال که عموم مردم عزیزمان را تشویق به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه‌ می‌کنیم، از آنها تقاضا دارم که با نگاه واقع‌بینانه و بدور از هیجان و با پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری در بورس نسبت به انتخاب گزینه‌های سرمایه‌گذاری خود اقدام کنند.