بررسی مزایای سبدگردانی

یعنی در نهایت شما ۶% از آن ۵۰% سود را به عنوان حق‌الزحمه به سبد گردان خود می‌دهید.

سبدگردانی در بورس چه مزایایی دارد؟

سبدگردانی، یکی از روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بورس است. افرادی که وقت و دانش کافی در رابطه با بررسی بازار را ندارند، از این روش برای ورود به بازار سرمایه استفاده می‌کنند. در واقع سبدگردانی، مهارت انتخاب و مدیریت بر گروهی از دارایی‌ها است که اهداف بلند‌مدت و تحمل ریسک یک مشتری را برآورده می‌کند. به سبدگردانی مدیریت پرتفوی نیز گفته می‌شود.

سبدگردان، شخص حقوقی است که تحت قراردادی مشخص به‌منظور کسب سود به اجرای معامله سهام و اوراق بهادار برای سرمایه‌گذار می‌پردازد.

در ادامه به بررسی دقیق‌تر مفهوم سبدگردانی و مزایای آن می‌پردازیم.

سبدگردانی چیست؟

مدیران حرفه‌ای دارای مجوز (سبدگردان‌ها)، به نمایندگی از مشتریان در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند و هدف نهایی آن‌ها به حداکثر رساندن سود مورد انتظار سرمایه‌گذاری در سطح مناسبی از ریسک است.

مدیریت پرتفوی، مستلزم توانایی ارزیابی و مقایسه فرصت‌ها و تهدیدها در طیف وسیعی از سرمایه‌گذاری‌ها است.

مدیریت پرتفوی ممکن است ماهیت منفعل یا فعال داشته باشد:

سبدگردانی انفعالی

یک استراتژی بلندمدت است که ممکن است شامل سرمایه‌گذاری در یک یا چند صندوق شاخص بورسی (ETF) باشد. سبدگردانی منفعل به عنوان نمایه‌سازی یا سرمایه‌گذاری شاخص شناخته می‌شود.

کسانی که سبدگردانی انفعالی را می‌سازند احتمالا از نظریه مدرن سبدگردانی (MPT) برای کمک به بهینه‌سازی استفاده می‌کنند.

سبدگردانی فعال

شامل تلاش برای غلبه بر عملکرد یک شاخص با خرید و فروش فعال سهام و سایر دارایی‌ها است. سبدگردان فعال طیف گسترده‌ای از مدل‌های کمی یا کیفی را برای کمک به ارزیابی خود از سرمایه‌گذاری‌های بالقوه استفاده می‌کنند.

عناصر کلیدی سبدگردانی

تخصیص دارایی‌ها

نکته مهم سبدگردانی موثر، ترکیب بلند‌مدت از دارایی است که شامل سهام، اوراق‌قرضه و پول است.

موارد دیگری نیز وجود دارند که اغلب به‌عنوان سرمایه‌گذاری‌های جایگزین شناخته می‌شوند، مانند: مسکن، کالا و مشتقات.

تخصیص دارایی بر این اساس استوار است که انواع مختلف سرمایه‌ها به صورت هماهنگ حرکت نمی‌کنند؛ برخی از آن‌ها بیش از سایرین نوسان دارند. بنابراین ترکیبی از دارایی‌ها باعث ایجاد تعادل و محافظت در برابر ریسک می‌شوند.

سرمایه‌گذاران با ویژگی‌های تهاجمی‌، سبد خود را به سمت سرمایه‌گذاری‌های بی‌ثبات‌ مانند سهام رشد قرار می‌دهند؛ اما سرمایه‌گذاران با مشخصات محافظه‌کارانه، سبد خود را به سمت سرمایه‌گذاری‌های با ثبات‌ مانند اوراق قرضه و سهام blue-chip سوق می‌دهند.

متنوع سازی

متنوع‌سازی یک روش مدیریت ریسک است که انواع مختلفی از دارایی‌ها را در یک سبد قرار می‌دهد. منطق پشت این روش بیان می‌کند که مجموعه‌ای از انواع مختلف دارایی‌، معمولا سود بالاتری را ایجاد می‌کند و ریسک کمتری خواهد داشت.

متنوع سازی تلاش می‌کند تا ریسک غیرسیستماتیک در یک سبد سهام را از بین ببرد تا عملکرد مثبت بعضی از دارایی‌ها عملکرد منفی سهم‌های دیگر را خنثی کند؛ بنابراین، متنوع‌سازی تنها زمانی مفید خواهد بود که اوراق بهادار در سبد سهام کاملا به هم وابسته نباشند.

توازن مجدد

زمانی که نوسانات بازار توازن سبد را برهم می‌زنند، توازن مجدد برای بازگرداندن ترکیب اصلی دارایی انجام می‌شود.

برای مثال، پرتفوی سرمایه‌گذاری که با ۷۰ درصد سهام و ۳۰ درصد تخصیص درآمد ثابت شروع می‌شود، می‌تواند پس از افزایش رشد بازار به تخصیص ۸۰/۲۰ تغییر کند. در این صورت سرمایه‌گذار سود خوبی به‌دست آورده، اما ریسک سبد بیشتر از تحمل اوست.

به‌طور کلی توازن مجدد شامل فروش اوراق بهادار با قیمت بالا و انتقال آن به اوراق بهادار با قیمت پایین‌تر و خارج از سود است.

اعمال سالانه ایجاد توازن مجدد، به سرمایه‌گذار این امکان را می‌دهد که علاوه بر کسب سود، فرصت رشد در بخش‌های دارای پتانسیل بالا را گسترش دهد.

مزایای سبدگردانی

سبدگردانی در بازار سرمایه مزایای مختلفی دارد که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:

بهره‌گیری از دانش و تجربه نیروی انسانی متخصص و باسابقه

یکی از مهم‌ترین مزایای سبدگردانی در استفاده از تجربه و دانش حرفه‌ای مدیر و تیم مشاوره‌ای سبد است. این مسئله باعث می‌شود که تصمیمات گرفته‌شده با بررسی دقیق گزارش‌های مالی و اخبار بازار سرمایه به انجام برسد. در نتیجه با وجود اینکه سبدگردانی با سود تضمینی امکان‌پذیر نیست؛ اما زمانی که مدیریت سرمایه به سبدگردانان حرفه‌ای سپرده می‌شود می‌توان مطمئن بود که سود و بازدهی سبدگردانی، بهترین بازدهی ممکن در شرایط خاص بازار است.

تشکیل سبد اختصاصی و مدیریت آن

در این فرآیند برای هر‌یک از سرمایه‌گذاران، به‌صورت مجزا سبدی ایجاد می‌شود که ترکیب آن با‌توجه به سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه افراد انجام می‌شود.

مدیریت زمان

معامله در بازار بورس و بررسی مداوم بازار سرمایه، کاری زمان‌بر است. بنابراین استفاده از خدمات سبدگردانی، بهترین نوع سرمایه‌گذاری برای افراد پر‌مشغله است که زمان کافی برای رصد و تحلیل داده‌های بازار را ندارد و نمی‌خواهند سود سرمایه‌گذاری در این بازار را از دست بدهند.

انعطاف‌پذیری و تنوع دارایی‌ها

بازارهای مالی، دارایی‌های متنوعی را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. سرمایه‌گذاران برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری باید سبدی متنوع داشته باشند.

بررسی عملکرد تمام دارایی‌ها توسط افراد عادی کاری دشوار است؛ اما سبدگردان با تحلیل و انتخاب دارایی‌های متنوع از ریسک بسیار کم تا ریسک بالا، سبدی متنوع و کم ریسک را تشکیل می‌دهد. این امر موجب می‌شود که در زمان افت قیمت برخی دارایی‌ها، سایر دارایی‌ها بتوانند این ضرر را جبران کنند.

سخن پایانی

خدمات سبد‌گردانی دغدغه‌های شما را برای سرمایه‌گذاری کاهش می‌دهد. با استفاده از این خدمات شما نیاز به رصد لحظه‌ای اخبار و وضعیت روزانه بازار ندارید و کنترل ریسک سرمایه‌گذاری خود را به‌دست افراد خبره می‌سپارید.

تمام این‌ها سبب می‌شود سود با‌کیفیت‌تری کسب کنید و در‌عین‌حال آرامش ذهنی شما برهم نخواهد خورد و میان مشغله‌های روزمره نیازی به درگیری با مسائل خرد بازار سرمایه نخواهید داشت.

فقط کافی است یک شرکت سبدگردانی مطمئن و کارآمد را انتخاب کرده و مدیریت دارایی خود را به‌دست آن‌ها بسپارید و با خیالی آسوده از سود سهام خود بهره ببرید.

مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران

حضور و سرمایه گذاری در بازار بورس علاوه بر سرمایه نیازمند برخورداری از فاکتورهای مختلفی مانند دانش و تجربه بالا است در غیر اینصورت ممکن است سرمایه های افراد از دست برود. می توان گفت صندوق سرمایه گذاری یک نهاد است که وظیفه سرمایه گذاری صحیح و مطمئن سرمایه افراد را بر عهده می گیرد. صندوق سرمایه گذاری یک شخصیت حقوقی تحت نظارت سازمان بورس می باشد و توسط شرکت های سبدگردان مدیریت می شود. هر کدام از سرمایه گذاران به اندازه میزان سرمایه خود در این صندوق ها سهیم هستند.
به صورت کلی می توان گفت سرمایه گذارانی که دانش و مهارت کافی برای حضور مستقیم در بازار بورس را ندارند می توانند سرمایه خود را به یک صندوق واگذار کنند و از مزایای سرمایه گذاری در بورس بهره مند شوند. صندوق های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند از جمله می توان به صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، صندوق سرمایه گذاری سهامی، صندوق سرمایه گذاری مختلط و صندوق‌ سرمایه گذاری در طلا و … اشاره کرد.

مزایای استفاده از صندوق سرمایه گذاری

همانطور که گفته شد استفاده از صندوق های سرمایه گذاری برای کسانی که دانش، مهارت و تجربه کافی برای حضور مستقیم در بورس را ندارد می تواند مزیت های متعددی داشته باشد و سودآوری بسیار خوبی برای آنها داشته باشد. از مهم ترین مزایای استفاده از این صندوق می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مدیریت حرفه ‌ای و اطمینان بالا

همانطور که عنوان شد صندوق ‌های سرمایه‌گذاری به وسیله کارشناسان و مدیران متخصص و متبحر اداره می شوند. این افراد معمولا دانش، مهارت و تجربه بالایی دارند و این فاکتورها باعث می شود که سرمایه گذاران ریسک کمتری را نسبت به فعالیت شخصی متحمل شوند. این کارشناسان متخصص با استفاده از تجزیه و تحلیل های علمی و منطقی تلاش می کنند که بازده مناسبی را برای صندوق کسب کنند.

قابلیت نقد شوندگی بالا

می‌توان گفت یکی از مهم ترین، بهترین و اصلی ترین مزیت های استفاده از صندوق سرمایه گذاری قابلیت نقد شوندگی بسیار خوب و سریع آن است. به صورت کلی می توان گفت سرمایه گذاری در بورس برخلاف خرید ملک، ماشین و ارز می تواند دست سرمایه گذاران را برای نقد کردن سرمایه خود باز کند. معمولا در صندوق های سرمایه گذاری ضامن نقد شوندگی یا بازارگردان وجود دارد و این باعث می شود که سهامداران در زمان نیاز به پول و نقدینگی در فاصله زمانی دو تا سه روزه بتوانند به پول دسترسی داشته باشند.

شفافیت در اطلاعات و امکان مقایسه

شفافیت مالی از مهم ترین دغدغه های افراد برای سرمایه گذاری در حوزه های مختلف است. از آنجایی که عملکرد صندوق سرمایه گذاری از طریق نهادهای مالی معتبری همچون سازمان بورس، متولی صندوق و حسابرس بازبینی می شود از شفافیت بالایی برخوردار است. عملکرد این صندوق ها به گونه ای است که هم سرمایه گذاران، هم رسانه ها و هم تحلیلگران می توانند آن را ارزیابی و بررسی کنند و این امکان مقایسه را به سرمایه گذاران می دهد. سرمایه گذار می تواند با مقایسه صندوق های مختلف بهترین انتخاب را داشته باشند.

صرفه جویی در زمانه و هزینه

استفاده از صندوق های سرمایه گذاری برخلاف سایر بازارهای دیگر به افراد این امکان را می دهد که در زمان خود نیز صرفه جویی داشته باشند. از آنجایی که تمام امور مربوط به تحلیل و پیگیری بازار بر عهده کارشناسان است دیگر نیازی نیست فرد سرمایه گذار زمان خود را صرف بررسی این موضوعات کند در حالی که کسانی که به صورت مستقیم در بازار بورس فعالیت دارند باید همیشه شرایط بازار را تحت نظر داشته باشند. افرادی که دارای شغل دیگری هستند می توانند از این صندوق ها برای کسب سود بیشتر استفاده کنند و همزمان شغل خود را داشته باشند.

داشتن تنوع بالا

همانطور که گفته شد در این صندوق ها سرمایه های زیادی جمع آوری می شود و همین باعث می شود که امکان تنوع سازی در آنها فراهم شود. تنوع بالای دارایی ها در این صندوق ها باعث می شود که ریسک معاملات کمتر شود. به صورت کلی این صندوق ها تنوع بالایی دارند و افراد می توانند در حوزه های مختلفی سرمایه گذاری داشته باشند.
· انتخاب درست با استفاده از مقایسه، سرمایه گذاری آسان و اطمینان بالا، بازدهی مناسب و … از دیگر مزایای استفاده از صندوق های سرمایه گذاری هستند.

معایب استفاده از صندوق سرمایه گذاری

در کنار تمامی مزیت هایی که برای این صندوق ها معرفی شد می توان گفت معایبی نیز دارند که باید مورد توجه قرار بگیرند. از مهم ترین معایب این صندوق ها می توان موارد زیر را عنوان نمود:

کاهش قدرت اختیار سرمایه گذاران بر سرمایه های شخصی

یکی از مهم ترین معایبی که در این صندوق ها وجود دارد کاهش اختیارات سرمایه گذاران بر روی سرمایه خودشان است. در حقیقت زمانی که فرد سرمایه خود را به این صندوق ها بسپارد دیگر اختیاری بر روی آن نخواهد داشت در حالی که در سرمایه گذاری مستقیم در بازار بورس فرد اختیار و کنترل کاملی بر روی سرمایه های خود دارد. در روش غیر مستقیم و زمانی که فرد از صندوق ها استفاده می کند مدیریت و تصمیم گیری ها در مورد سرمایه بر عهده مدیران صندوق خواهد بود و سرمایه گذاران فقط سود خود را دریافت خواهند کرد. به صورت کلی سرمایه گذار نمی تواند مشخص کند که از سهام کدام شرکت ها خریداری شود و کارشناسان و مدیران صندوق تصمیم می گیرند که بر روی سهام کدام شرکت ها و در چه حوزه هایی سرمایه گذاری کنند.

نداشتن حق رأی در مجامع صندوق

در صورتی که افراد به صورت مستقیم در بازار بورس فعالیت داشته باشند با خرید هر سهمی می توانند مالک بخشی از آن شرکت شوند و همین امر به آنها اجازه می دهد که در مجامع آن شرکت حضور داشته باشند و نسبت به سهام دارای حق رای هستند در صورتی که در صندوق های سرمایه گذاری سرمایه گذاران حق شرکت در مجامع و اظهار نظر را نخواهند داشت.

عدم قیمت‌ گذاری لحظه ای

بر خلاف سرمایه گذاری مستقیم در بازار بورس، در صندوق‌ های سرمایه سرمایه‌گذاری قیمت آنی واحدها مشخص نمی شود. قیمت صدور و ابطال واحدهای صندوق جهت سرمایه گذاران در پایان روزهای اداری محاسبه می گردد.

جمع بندی نهایی

سرمایه گذاری در بازار بورس در مقایسه با سایر حوزه ها می تواند بهترین و مطمئن ترین شیوه برای افزایش سرمایه و کسب سود بیشتر باشد اما این کار نیاز به دانش، مهارت و تجربه دارد بنابراین افرادی که علم و شناختی نسبت به این بازار ندارند می توانند به صورت غیر مستقیم و از طریق صندوق های سرمایه گذاری اقدام کنند البته در مقاله پاسخ به سوالات متداول درباره سبدگردانی می توانید اطلاعات مفیدی کسب کنید. همچنین افراد می توانند سرمایه خودشان را به شرکت های معتبری همچون شرکت سبدگردان آرکا که زیر نظر سازمان بورس فعالیت دارند بسپارند و با استفاده از خدماتی همچون سبدگردانی اختصاصی و خرید واحدهای صندوق سرمایه گذاری ثروت افزون ثمین از مزایای سرمایه گذاری در بورس و حفظ قدرت خرید خود در برابر تورم منتفع گردند.

سبدگردانی چیست و چگونه انجام می‌شود؟

سبدگردانی یکی از مفهوم‌های جالب در بازار سرمایه است. به زبان ساده می‌توان سبدگردانی را این‌گونه تعریف کرد: «سپردن سرمایه به فردی به نام سبدگردان که او مسئولیت مدیریت سهام سرمایه‌ گذار را بر عهده می‌گیرد و با استفاده از دانش و تجربه‌اش سهم‌های گوناگون را خرید و فروش می‌کند.» نام دیگر سبدگردانی «مدیریت پرتفو» است. سبدگردان‌ها افرادی با تجربه و کارشناس حرفه‌ای بازار بورس هستند که بر اساس ویژگی‌های سرمایه گذار مانند سطح ریسک‌پذیری و میزان سرمایه، سبدی مناسب او تشکیل می‌دهند و مرتب آن را مدیریت می‌کنند.

کدام شرکت سبدگردانی از بقیه بهتر است؟

بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال این هستند که بهترین شرکت سبدگردانی را پیدا کنند. در این باره باید بگوییم که شرکت‌های سبدگردانی در بازه‌های بررسی مزایای سبدگردانی متفاوت، عملکردهای مختلفی دارند. گاهی یک سبد گردان بسیار خوب کار می‌کند اما در بازه‌ای دیگر بازده پایینی دارد. توصیه ما در خانه سرمایه این است که قبل از کار کردن با هر شرکت سبدگردان از آنها در مورد روند بلند مدت سودآوریشان حداقل در یک بازه پنج ساله سوال کنید. همچنین حتما خودتان هم دید بلندمدتی نسبت به سرمایه گذاری در بازار بورس داشته باشید. بازار سرمایه جای سرمایه گذاری کوتاه مدت نیست. بدون تردید، سرمایه‌ گذاری بلند مدت در بازار بورس و زیر نظر یک سبدگردان یا مشاور سرمایه گذاری حرفه‌ای نتیجه‌ای بسیار مطلوب‌تر از سایر بازار‌های سرمایه گذاری خواهد داشت.

شرایط سبدگردانی در خانه سرمایه با همکاری شرکت سبدگردان چگونه است؟

• قرارداد یک ساله است و امکان فسخ قرارداد در این مدت وجود دارد.
• سود سبدگردان ۲۰% از سود حاصله برای سود‌های بالای ۲۰% است.
• قرارداد در شرکت سبدگردانی تحت مجوز سازمان بورس بسته خواهد شد.

لیست شرکتهای سبدگردان

ردیف	نام شرکت	تلفن دفتر مرکزی	سایت
۱	کاریزما	۸۸۴۸۲۱۳۳-۳۵	www.sgc.co.ir
۲	آسمان	۸۸۷۰۰۳۷۷	www.asemanpmc.com
۳	سرمایه ایرانیان	۸۸۲۱۵۲۱۶	www.shassa.com
۴	هدف	۸۸۴۸۰۳۲۰-۱	www.hadafwm.ir
۵	آرمان اقتصاد	۸۸۸۶۱۴۶۸	www.armanamc.ir
۶	پاداش سرمایه	۸۸۷۲۴۸۰۳	www.padashsarmayeh.com
۷	سبدگردان نوین نگر آسیا	۲۶۴۰۳۳۷۸	www.novinnegarasia.com
۸	الماس	۸۸۰۴۴۸۳۶	http://www.almasam.com
۹	تصمیم نگار ارزش آفرینان	۸۸۰۶۱۳۵۰	http://www.tasmimnegar.ir/fa
۱۰	سرآمد بازار	۸۸۹۷۶۰۰۱	www.saramadam.com

سوالات متداول در مورد سبدگردانی

آیا می‌توانید مثالی از نحوه دریافت کارمزد سبدگردانی بزنید؟

مثال اول: سبدگردانی با یک میلیارد سرمایه: به عنوان مثال، شما با سرمایه یک میلیارد تومانی با سبد گردان قرارداد می‌بندید. پس از یک سال، در بازار بورس ۵۰% سود می‌کنید و پول شما به ۱٫۵ میلیارد می‌رسد. سبد گردان ۲۰% اولیه سود (از ۵۰% سود یکساله) را کنار می‌گذارد. ۳۰% از سود باقی می‌ماند و از این مقدار ۲۰% از ۳۰% را به عنوان حق الزحمه بر می‌دارد. اینگونه که ۲۰% ضرب در ۳۰% مساوی می‌شود با ۶% از سود شما در این مدت.

یعنی در نهایت شما ۶% از آن ۵۰% سود را به عنوان حق‌الزحمه به سبد گردان خود می‌دهید.

مثال دوم: شما ۱ میلیار پول دارید و به دلیل شرایط نه چندان مطلوب بازار بورس، سبد گردان شما برای یک سال ۱۵% سود می‌کند. چون سود شما کمتر از ۲۰% است در نتیجه سبد گردانی هیچ مبلغی را به عنوان سود از شما نخواهد گرفت.

آیا تضمینی برای سبد گردانی وجود دارد؟

خیر اصلا. سازمان بورس نه به ما بلکه به هیچ شرکت سبد گردانی و شخصی اجازه تضمین سود نمی‌دهد. انجام این کار، کاملا غیر قانونی است. البته در مواردی خاص مثل صندوق‌هایی که تضمین سود می‌کنند (مقاله صندوق های سرمایه گذاری را مطالعه کنید) امکان این کار وجود دارد. ولی سود آنها در محدوده سود بانکی است. فردی که تمایل به سبد گردانی دارد باید با علم به عملکرد خوب سبدگردان، شناخت او و همچنین قبول وضعیت و شرایط بازار بورس اقدام کند.

آیا سبد گردان در زیان سهیم است؟

پاسخ منفی است. زیرا این مورد نیز از سوی سازمان بورس مجوز ندارد. فرض بر این است که فرد با درک ریسک‌های بازار بورس، سبدگردان مناسب خود را انتخاب می‌کند.

سبدگردانی بورس

سبدگردانی از واژه سبد گردان می آید و به شخصی حقوقی اطلاق می شود که براساس ویژگی های سرمایه گذار یعنی سرمایه ی شخصی و سطح ریسک پذیری سرمایه گذار، سبدی مناسب برای سرمایه گذار تشکیل می دهد و بررسی مزایای سبدگردانی به صورت مداوم این سبد را مدیریت می کند.

در واقع سبد گردانی به فعالیتی همچون نگهداری اوراق بهادار یا خرید و فروش آن گفته می شود که توسط سبد گردان و البته به نام سرمایه گذار انجام می شود که این فعالیت ها باعث کسب سود برای سرمایه گذار می شود. همان طور که گفتیم سبدگردانی توسط سبد گردان انجام می شود و سبد گردان مشخص می کند که سرمایه گذار چه میزان سهام باید خریداری کند و زمان مناسب برای خرید و فروش سهام چه زمانی است.

سبد گردانی یعنی خرید و فروش اوراق بهادار وصندوق های سرمایه گذاری etf برای سرمای گذار با بررسی تحلیل گران خبره مجموعه اکسیر (به عنوان سبدگردان)، بطوریکه سرمایه گذار از این امر منتفع گردد. سبد گردان این کار را با کد معاملاتی صاحب سبد سهام انجام میدهد وضرورت دارد سرمایه گذار را بصورت گزارش از عملکرد سبد سهام مطلع سازد. درباره تعرفه سبدگردانی میتوانید با شرکت تماس گرفته و از مشاوره رایگان بهره مند شوید.

مشاوره‌ و تحلیل مالی بازارهای بورس با علی امامی

البته نکته ای که باید به ان اشاره کنیم این است که چنین فعالیت هایی که خدمات مالی به سرمایه گذار به حساب می آید امری نوپا نیست بلکه چنین فعالیت هایی بیش از نیم قرن در جهان سابقه دارد اما در ایران سبد گردانی به تازگی مورد توجه قرار گرفته است اما مسئله ای که وجود دارد این است که سبد گردانی به صورت زیر رسمی در بازار بورس ایران وجود داشته و قدمت این مسئله به 10 سال می رسد.

اما این که گفته می شود که فعالیت سبدگردانی توسط سبد گردان انجام می شود به این معنا نیست که سبد گردان این کار را به تنهایی انجام می دهد بلکه سبد گردان با همکاری تیمی از تحلیل گران حرفه ای فعالیت سبد گردانی را انجام می دهد یعنی بر اساس میزان سرمایه ای که سرمایه گذار می خواهد سرمایه گذاری کند و خصوصیات و ویژگی های خود سرمایه گذار که شامل سطح ریسک پذیری است، سبد گردان و تیم حرفه ای تحلیل گران تصمیم می گیرند که چه نوع سبد سرمایه ای برای سرمایه گذار فراهم کند و سپس به طور مرتب آن را مدیریت می کنند تا سرمایه گذار به سود برسد.

بهترین شرکت سبد گردانی

برای این که افراد بتوانند یک سبد گردان خوب را انتخاب کنند باید به سراغ یک شرکت سبد گردانی خوب بروند و عملکرد آن ها را مورد بررسی قرار دهند و نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که ممکن است شرکت سبد گردانی در یک بازه ی زمانی بسیار خوب عمل کند و در یک بازه ی زمانی عملکرد خوبی نداشته باشد.

انتخاب سبدگردان مناسب برای بورس

به همین دلیل ما به شما توصیه می کنیم هر سبد گردانی که برای مدیریت سرمایه ی خود انتخاب کردید ابتدا در مورد برنامه ی بلند مدت آن ها برای سود آوری شان بپرسید، برای مثال از آن ها بپرسید که در یک بازه ی 5 ساله چه برنامه ای دارند و نکته ای که شما باید به آن توجه داشته باشید این است که بازار بورس جایی نیست که شما بتوانید به طور کوتاه مدت در آن فعالیت داشته باشید و چیزی واضح این است که بازار بورس از نظر سبدگردانان و کارشناسان حرفه ای در بلند مدت بهتر از سایر بازارهای سرمایه گذاری عمل خواهند کرد.

فواید سبد گردانی

در کنار تمام نکات و مواردی که در مورد سبد گردانی بیان کردیم سبد گردانی مزایایی دارد که شما می توانید در صورت کمک گرفتن از سبد گردان حرفه ای از مزایای آن بهره مند شوید که این مزایا شامل موارد زیر می شوند:

• یکی از مهم ترین مزایایی که سبد گردانی دارد این است که شما می توانید از سهامی که خریداری می کنید حداکثر سود و بازده را به دست آورید.
• می توانید از تجربیات و تخصص کارشناسانی که در امر سرمایه گذاری فعالیت می کنند استفاده کنید.
• با سبد گردانی شما می توانید از وضعیت مالی و عملیاتی شرکت هایی که در بازار بورس اوراق بهادار فعالیت می کنند مطلع شوید.
• می توانید در عرضه های اولیه شرکت کنید.
• به دلیل این که شما از تحصص و تجربه ی یک سبد گردان استفاده می کنید می توانید با استفاده از سبد گردانی از وضعیت بازار سرمایه مطلع شوید و به بازار دسترسی داشته باشید.
• می توانید پرتفوی متنوع بهینه ای را تشکیل دهید.

مراحل تشکیل سبد در فرایند سبد گردانی

برای این که بخواهید فرایند سبد گردانی را آغاز کنید باید فرایندی را طی کنید که این فرایند به صورت زیر است:

مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌ها، به عنوان پرکاربردترین روش سرمایه‌گذاری در بازار بورس شناخته می‌شوند. مهم‌ترین دلیل این امر، تنوع بالا در ترکیب دارایی و استراتژی متفاوت صندوق‌ها است که امکان سرمایه‌گذاری برای انواع تیپ شخصیتی را فراهم می‌کند.

همه افراد اعم از خطرپذیر یا خطرگریز، با سرمایه اولیه زیاد یا کم، افراد متمایل به دریافت سود ثابت و حتی معامله‌گران حرفه‌ای بازار، می‌توانند صندوق مطابق با اولویت‌های خود را پیدا کنند. در ادامه این مطلب، ساختار، ویژگی‌ها، انواع، مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه گذاری را بررسی می‌کنیم.

صندوق سرمایه گذاری چیست؟

برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس، دو روش مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد. در روش مستقیم، سرمایه‌گذار شخصا وارد معامله می‌شود اما در روش غیر مستقیم، یک واسطه بین «سرمایه‌گذار» و «بازار سرمایه» وجود دارد که در قبال دریافت کارمزد، مسئولیت مدیریت دارایی را بر عهده می‌گیرد.

‌واسطه‌‌ها در حقیقت مجموعه‌ای متشکل از مشاوران، معامله‌گران خبره و کارشناسان بورسی هستند که در قالب «شرکت سبدگردان» یا «صندوق سرمایه‌گذاری» به فعالیت می‌پردازند.

• سبدگردانی اختصاصی، معمولا مخصوص سرمایه‌گذارانی با دارایی هنگفت است. در این روش، شرکت سبدگردان وظیفه تشکیل سبد دارایی مطابق با اولویت‌ها و تیپ شخصیتی فرد و مدیریت آن را بر عهده دارد و سرمایه‌گذار از سود بازار منتفع می‌شود.
• صندوق‌ نوعی نهاد مالی است که با تجمیع دارایی افراد، به سرمایه‌گذاری‌ در زمینه‌های مختلف می‌پردازد و در نهایت هر فرد به نسبت مقدار سرمایه‌گذاری، از سود بهره‌مند می‌شود. مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری، وابسته به انتخاب افرد است. بنابراین در قدم اول باید با انواع صندوق و نحوه فعالیت هر کدام آشنا شویم.

امنیت صندوق های سرمایه گذاری

برای بررسی امنیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ابتدا باید تفاوت «صندوق» و «صندوق سرمایه گذاری» را درک کنیم. صندوق‌ها انواع مختلفی دارند که توسط اشخاص، نهادها، سازمان‌ها و… با هدفی خاص تاسیس می‌شوند و در سطح داخلی یا جهانی به فعالیت می‌پردازند. صندوق بازنشستگی، صندوق فرهنگیان و صندوق بین‌المللی پول، نمونه‌ای از این صندوق‌ها هستند.

اما واژه «سرمایه‌گذاری» در نام صندوق، نوع فعالیت آن را مشخص می‌کند و هدف ما بررسی امنیت «صندوق های سرمایه گذاری» است. البته در بیشتر مقالات، گفتگوها، متون و… واژه «صندوق» به تنهایی به کار می‌رود اما در سایت رسمی صندوق‌ها، عبارت «صندوق‌های سرمایه‌گذاری …» به صورت کامل درج می‌شود.

صندوق‌های سرمایه‌گذای توسط شرکت‌های کارگزاری یا نهادهای مالی مورد تایید سازمان بورس تاسیس می‌شوند. برای تاسیس هر صندوق، دریافت مجوز از سازمان بورس الزامی است. تمام صندوق‌ها تحت نظارت مستقیم این سازمان به فعالیت می‌پردازند.

تمام صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای یک سایت رسمی هستند که نام کامل، نوع، نحوه خرید و فروش واحدها، ارکان، موسس، مجوزها، امیدنامه، اساسنامه، بازده در دوره‌های قبلی، نحوه پرداخت سود و مابقی جزئیات صندوق در آن درج می‌شود.

بنابراین امنیت صندوق ‌های سرمایه گذاری، از طرف سازمان بورس و به واسطه صدور مجوز برای صندوق، موسس صندوق و تایید آن‌ها در سایت‌های رسمی سازمان، تضمین می‌شود. برای بررسی اطلاعات کارگزاران و مابقی موسس‌‌ها، سایت رسمی بورس به آدرس seo.ir و برای بررسی اطلاعات صندوق‌ها، سامانه فیپیران (مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران) به آدرس fipiran.com معتبرترین مراجع هستند. شفافیت، به‌روزرسانی مرتب و دسترسی آسان به همه اطلاعات در این سایت‌ها، یکی از بزرگترین مزایای صندوق های سرمایه گذاری است.

صندوق های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟

در تصویر زیر خلاصه‌ای از بخش‌‌های قبلی، شامل: جایگاه صندوق‌های سرمایه‌گذاری‌، کارگزاران بورس، نهادهای مالی، سامانه‌های معاملاتی و نحوه نظارت سازمان بورس بر عملکرد بخش‌ها و اجزای مختلف بازار سرمایه را مشاهده می‌کنیم اما مسیر بین سرمایه‌گذاران، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و بازار سرمایه همچنان مبهم است. در ادامه وارد این مسیر می‌شویم و به مهم‌ترین سوالات کاربران یعنی: «صندوق‌های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟»، «انواع صندوق سرمایه‌گذاری چیست؟»، «سود و ریسک صندوق ها چگونه است؟» و «مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری چیست؟» پاسخ می‌دهیم.

متولیان صندوق‌های سرمایه‌گذاری، از طریق جمع‌آوری سرمایه‌های خرد و کلان افراد، منابع مالی صندوق را تامین می‌کنند. این منابع صرف خرید سهام کم‌ریسک، پرریسک، دارایی‌های طلا محور، سپرده بانکی، اوراق مشارکت و… می‌شود، که اصطلاحا به آن سبد دارایی یا پرتفوی صندوق می‌گوییم. البته نسبت دارایی‌ها در انواع صندوق متفاوت است، در همه صندوق‌ها تمام دارایی‌ها وجود ندارد و نوع و مقدار دارایی بر اساس قانون خاصی تعیین می‌شود.

در تصویر زیر غالب منابع صندوق، صرف خرید سهام پرریسک و پر سود، کم‌ریسک با سود پایین‌تر و… شده است. و همانطور که در بخش دوم تصویر مشاهده می‌کنید، کل این دارایی به واحدهایی با ارزش و وزن برابر تقسیم می‌شود. یعنی در تمام واحدها سهام، پرریسک، کم ریسک و… به یک اندازه وجود دارد و ارزش ریالی واحدها نیز برابر است. به عنوان مثال در تصویر زیر ارزش کل دارایی ۱۰۰ میلیارد تومان و ارزش هر واحد ۱۰۰۰ تومان است.

پس اگر مبلغ سرمایه‌گذاری یک فرد در این زمان ۵۰ هزار تومان باشد، ۵۰ واحد از صندوق متعلق به او است و فرد دیگری با سرمایه‌گذاری به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان، ۵۰۰ واحد صندوق را خریدارای کرده است. این مدل تقسیم دارایی جزو مهم‌ترین قوانین و از بزرگترین مزایای صندوق‌های سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.

اگر سوال «صندوق‌های سرمایه گذاری چطور کار می کنند؟» را به سه قسمت تقسیم کنیم، تا اینجا پاسخ قسمت اول یعنی «چگونگی تامین منابع و تقسیم آن بین دارایی‌های مختلف » متوجه شده‌ایم. حال به دو بخش بعدی یعنی «نحوه خرید واحدهای صندوق توسط» و «سود صندوق های سرمایه گذاری» می‌پردازیم و در ادامه، مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری را بررسی می‌کنیم.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری بر اساس ترکیب دارایی و روش انجام معاملات، به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. از آن جایی که بررسی همه انواع صندوق های سرمایه گذاری، کاری زمان‌بر و بسیار پیچیده است، در ادامه با چهار صندوق مهم و پرطرفدار در ایران آشنا می‌شویم.

صندوق در سهام (صندوق سهامی)

بخش عمده دارایی این صندوق در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک این سرمایه‌گذاری کمی بالا و سود آن قابل توجه است. در هر صندوق وظیفه تقسیم سرمایه و هدایت آن در مسیر استراتژی‌های معین، بر عهده متولیان صندوق یعنی مدیر، تحلیل‌گران، کارشناسان، بازارگردان و… است.

صندوق درآمد ثابت

برعکس نوع قبلی، عمده دارایی این صندوق در ابزارهای درآمد ثابت مثل سپرده‌گذاری بانک، اوراق مشارکت، اسناد خزانه و… حدود ۵ تا ۱۰ درصد هم در سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری می‌شود. ریسک صندوق‌های درآمد ثابت تقریبا برابر صفر و سود هم کمی از سود سپرده‌های بانکی بیشتر است. اغلب صندوق‌ های درآمد ثابت، سود تقریبا ثابتی را به صورت دوره‌ای (ماهانه، سه‌ماه یا…) به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند. بنابراین ریسک پایین و سود دوره‌ای از مزایای صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت است.

صندوق مختلط

این صندوق، شرایطی بین دو صندوق قبلی دارد و منابع خود را به صورت مختلط و با نسبت‌های تقریبا برابر در سهام شرکت‌های بورسی و ابزارهای درآمد ثابت، سرمایه‌گذاری می‌کند. سود و ریسک آن هم بسته به شرایط بازار، استراتژی صندوق، تحلیل‌گران، کارشناسان و تصمیمات مدیر متغیر است.

صندوق طلا

قسمت عمده دارایی این صندوق در دارایی‌هایی طلا محور مثل: اوراق سپرده طلا، گواهی سپرده کالایی سکه و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌شود. بنابراین رشد و افول (سود و ریسک) صندوق، تا حد زیادی وابسته به بازار داخلی طلا و قیمت جهانی آن است. از مهم‌ترین مزایای صندوق طلا می‌توان به حذف ریسک سرقت اشاره کرد.‌

سود صندوق های سرمایه ‌گذاری، بسته به نوع صندوق، نحوه مدیریت و استراتژی آن‌ها متفاوت است. برای انتخاب «نوع» صندوق، باید اولویت‌ها و ویژگی‌های فردی خود را با ویژگی صندوق مطابقت بدهیم. مثلا برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و اولویت نقدشوندگی، صندوق سهامی گزینه مناسب است و برای فردی با ریسک‌پذیری بالا و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری بلندمدت، صندوق با درآمد ثابت انتخابی معقول به حساب می‌آید.

از طرفی، بخشی از سود صندوق های سرمایه گذاری، به «نحوه مدیریت و استراتژی صندوق» وابسته است. مثلا فردی «صندوق سهامی» را انتخاب می‌کند و بررسی مزایای سبدگردانی در بازار بیش از ۲۰ صندوق سهامی فعال وجود دارد. این فرد برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری سهامی، باید به سایت صندوق مراجعه و سابقه فعالیت موسس صندوق و کارگزار، اساسنامه، امیدنامه، سابقه صندوق، مقدار رشد واحدها، مقدار سودسازی در دوره‌های قبلی و قیمت هر واحد در زمان خرید را بررسی و گزینه مناسب را انتخاب کند.

از بین تمام مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه گذاری، «عدم دخالت فرد در استراتژی مدیریت صندوق»، مهم‌ترین ضعف به حساب می‌آید. بنابراین بررسی دقیق موارد بالا، قبل از انتخاب و خرید واحدها اهمیت زیادی دارد. حتی می‌توان ادعا کرد که سود صندوق های سرمایه گذاری، بیش از «نوع صندوق» به «نحوه مدیریت و کارشناسان آن» وابسته است.

نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری

خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، در واقع به معنی خرید و فروش واحدها یا یونیت‌های صندوق است که به یکی از روش‌های زیر انجام می‌شود:

قابل معامله در بورس (ETF)

صندوق علاوه بر «نام»، یک «نماد» دارد. مثلا نماد «آگاس» متعلق به صندوق سهامی «هستی بخش آگاه» است و سرمایه‌گذاران با جست‌وجوی نماد «آگاس» در سامانه‌های معاملاتی، می‌توانند به خرید و فروش واحدها بپردازند. در واقع معاملات واحدهای صندوق‌ ETF به معاملات سهام شرکت‌های بورسی شباهت دارد. زیرا شما می‌توانید در هر زمانی واحدهای خود را فروخته و از سود بهره‌مند شوید، در زمان مد نظر سفارش خرید ثبت کنید و همچنین میزان عرضه و تقاضا تاثیر زیادی در نوسان قیمت واحدهای صندوق سهامی دارد.

مبتنی بر صدور و ابطال

خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر صدور و ابطال، در برخی صندوق‌ها با مراجعه حضوری و در بیشتر آنها از طریق مراجعه به سایت و استفاده از پنل معاملاتی مخصوص انجام می‌شود

نکات:

1. روش معاملات واحدها، حتما در سایت صندوق درج می‌شود.
2. نحوه خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری، ارتباطی به نوع آن (سهامی، درآمد ثابت، مختلط یا …) ندارد. ممکن است یک صندوق درآمد ثابت، صدور و ابطالی باشد و صندوق درآمد ثابت دیگری، روش ETF (قابل معامله در بورس) را برای انجام معاملات انتخاب کند.
3. حتما در سایت صندوق، جزئیات خرید و فروش واحدها، مثلا حداقل فاصله زمانی بین خرید تا فروش و… را چک کنید. این جزئیات بر اساس اولویت شما، می‌تواند جزو مزایا یا معایب صندوق سرمایه گذاری به شمار آید.

مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری

از ابتدای مقاله تاکنون، چندین بار به مزایای صندوق های سرمایه گذاری اشاره کردیم. حال قصد داریم مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری را دقیق‌تر بررسی کنیم.

مزایای صندوق های سرمایه گذاری

• امنیت بالای صندوق های سرمایه گذاری و نظارت سازمان بورس اولین مزیت صندوق‌ها است.
• کاهش ریسک سرمایه گذاری دومین مزیت مهم به حساب می‌آید. معامله‌گران حرفه‌ای بورس، معمولا بخشی از دارایی خود را در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند. تقسیم دارایی موجب کنترل ریسک و انتخاب صندوق‌ برای این کار، باعث کاهش ریسک سرمایه‌ گذاری می‌شود.
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری تنوع بسیار زیادی دارند و هر فرد بنا برای تیپ شخصیتی و اولویت‌های‌ خود، می‌تواند گزینه مناسب را پیدا کند.
• یکی دیگر از مزایای صندوق های سرمایه گذاری، عدم محدودیت برای انتخاب چند صندوق متفاوت است. بیشتر افراد ناآشنا با بازارهای مالی، برای تقسیم دارایی بررسی مزایای سبدگردانی و کنترل ریسک دچار مشکل می‌شوند. اما با تقسیم سرمایه بین انواع صندوق سهامی، طلا و… به راحتی می‌توان این کار را انجام داد.
• نقدشونگی صندوق های سرمایه گذاری بسیار بالا است و برای خرید و فروش واحدها، نیاز به دانش تخصصی، تخمین زمان مناسب و… نیست.
• صندوق های سرمایه گذاری راه ورود سرمایه‌های خرد به بازار طلا، مسکن، بورس و… هستند. اگرچه برای فعالیت مستقیم در بازار بورس نیازی به سرمایه کلان نداریم اما در بازاری مثل مسکن، نیاز به سرمایه هنگفت و نقدشوندگی پایین موانع اصلی هستند که با سرمایه‌گذاری در صندوق زمین و ساختمان این موانع حذف می‌شوند.
• حذف ریسک‌ سرقت (مثلا در طلا)، ریسک کلاه‌برداری در قراردادهای ملک، مسکن و… هم جزو مزایای مهم صندوق های سرمایه گذاری است.
• سرمایه گذاری در صندوق، موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود. یادگیری مهارت‌های بورسی و تکنیک‌های معامله‌گری نیاز به صرف زمان و هزینه دارد و حتی در صورت برخورداری از دانش لازم، حضور روزانه در بازار یکی از چالش‌های افراد پرمشغله است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری بهترین انتخاب برای صرفه جویی در وقت و هزینه هر دو گروه به حساب می‌آید.

معایب صندوق های سرمایه گذاری

معایب صندوق های سرمایه گذاری در بورس درمقایسه با مزایای آن ناچیز است و معمولا فقط برای افراد متخصص و حرفه‌ای مطرح می‌شود.

• عدم تسلط بر مدیریت سبد دارایی، برای بسیاری از معامله‌گران حرفه‌ای قابل قبول نیست! اگرچه صندوق‌ها تنوع بالا و استراتژی‌های مختلفی دارند، معامله‌گران صندوق مطابق با اولویت‌های خود را انتخاب می‌کنند و در صورت عدم رضایت، می‌توانند واحدها را به فروش برسانند اما به هر حال سرمایه‌گذار نقشی در انتخاب سهام و مواردی از این قبیل ندارد و معامله‌گران حرفه‌ای چندان متمایل به سرمایه‌گذاری هنگفت در صندوق‌ها نیستند.
• یکی دیگر بررسی مزایای سبدگردانی از معایب صندوق های سرمایه گذاری، هزینه مدیریت و کارمزد است. البته مبلغ کارمزد در انواع صندوق‌ها یکسان نیست، مبلغ کل بین تمام سرمایه‌گذاران تقسیم می‌شود و مباحثی چون معافیت مالیاتی و کارمزد بسیار کم در بعضی انواع (مثلا صندوق‌های درآمد ثابت) مطرح است. اما به هر حال عده‌ای، پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری مستقیم و عدم پرداخت هزینه‌های صندوق را ترجیح می‌دهند.
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری پر بازده‌ترین روش برای افرادی با محدودیت زمانی یا دانش بورسی کم محسوب می‌شوند اما افراد حرفه‌ای و متخصص، ممکن است بتوانند از طریق معاملات مستقیم سود بیشتری به دست آورند.

سخن آخر

صندوق های سرمایه گذاری به دلیل امنیت، تنوع و نقشوندگی بالا، بازده خوب، عدم نیاز به سرمایه اولیه هنگفت، مدیریت حرفه‌ای و سهولت خرید و فروش، پرکاربردترین روش سرمایه‌گذاری در ایران هستند. از آن جایی که برای اغلب بازارها (طلا، مسکن، بورس، سهام، استارت‌آپ و…) صندوق مشابهی طراحی شده است، شناخت انواع صندوق‌ها، یادگیری روش انجام معاملات و آشنایی با مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری برای افراد فعال در بازارهای سرمایه یک ضرورت به حساب می‌آید.