بازار متشکل ارزی چیست؟
تاریخ ارسال : 1400/08/19
سوالات عمومی یا رایج :
آیا صرافی خاورمیانه شعبه دیگری دارد؟
طبق مقرارت فعلی حاکم بر صرافی ها ، صرافی ها اجازه داشتن شعبه در ایران یا خارج از کشور را ندارند
آیا خرید و فروش ارز در صرافی مشمول مالیات می شود؟
تمامی اطلاعات مشتری که در سیستم سنا ثبت می گردد قابل دسترسی برای سازمان امور مالیاتی می باشد. لطفا در این زمینه با مشاور مالیاتی خود مشورت نمائید.
آیا صرافی خاورمیانه ارز دیجیتال ( بیت کوین ، اتر ، . ) خریداری می کند؟
خیر، با توجه به اینکه حسب مقررات جاری در حال حاضر هیچ یک از صرافی ها ، مجاز به فعالیت در فضای مجازی نیستند، لذا صرافی فعلاً در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیتی ندارد.
سوالات متداول بخش نقدی :
آیا شما ارز دولتی می فروشید؟
در حال حاضر ارزی تحت عنوان ارز دولتی وجود ندارد . بلکه فروش ارز با نرخ حاشیه بازار (بازار متشکل ارزی ) و به صورت رسمی می باشد.
مقدار ارز و مدارک مورد نیاز برای معامله اسکناس چیست؟
در حال حاضر بر اساس شیوه نامه های ابلاغی از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران هر فرد حقیقی می تواند در سال تا سقف مقرر به یورو یا معادل دلاری آن بصورت اسکناس و پس از ارائه مدارک ذیل خریداری نمایند.
اصل کارت ملی ( در صورت داشتن کارت ملی قدیمی ارائه کارت ملی به همراه شناسنامه و رسید ممهور ثبت احوال مبنی بر انجام مراحل تعویض کارت ملی قدیمی)
کارت بانکی عضو شبکه شتاب به نام فرد خریدار برای خرید و شماره شبا به نام فرد فروشنده برای فروش
شماره تلفن همراه ( سیم کارت) به نام فرد متقاضی
تکمیل فرم های مربوطه و امضای آن ها در حضور متصدی صرافی
بدیهی است پس از بررسی های لازم از جمله احراز اصالت و اعتبار مدارک ارائه شده، فروش ارز انجام خواهد شد و در صورت نقص مدارک یا عدم اعتبار هر یک از آن ها صرافی از فروش ارز معذور می باشد .
زمان اعلام نرخ روزانه در چه ساعتی است ؟
معمولا از ساعت 10 صبح به بعد نرخ بر روی تابلو و سایت شرکت ثبت می شود.
بازار متشکل ارزی چیست؟
بازار متشکل ارزی مکانی برای عرضه و تقاضای بیواسطه ارز است که بر معاملات آنی و نقدی اسکناس متمرکز است. کانون صرافان، کانون بانکهای خصوصی و شورای هماهنگی بانکهای دولتی و شرکت های صرافی خصوصی به عنوان بازیگران اصلی این بازار هستند و بانک مرکزی به عنوان بازیگردان اصلی، نرخ ارز را مدیریت میکند
آیا به صورت مستقیم میتوانم از بازار متشکل ارزی خرید کنم؟
در حال حاضر فقط بانک مرکزی بازار متشکل ارزی چیست؟ ، صرافی های بانکی و صرافی های خصوصی امکان کارگزاری و معامله در این بازار را دارند و شما می توانید به واسطه آنان از بازار متشکل ارزی استفاده کنید
چه زمانی برای انتقال وجه یا خرید ارز مناسب است؟
نوسانات بازار ارز تابع پارامترهای مختلفی است که پیش بینی آنرا عملا غیر ممکن می نماید. تصمیم گیری در مورد خریدن یا نخریدن ارز صرفا بر اساس نظر شخصی شما می باشد.
آیا خرید از سایر صرافی های مجاز در میزان یا سقف معین شده خرید (معادل 2000 یورو) لحاظ می شود؟
بله ، با توجه به اینکه معاملات مجاز باید در سامانه ثبت شود، لذا هرشخص حقیقی ، هر میزان که از هر صرافی مجاز طی یک سال شمسی ارز خریداری نماید از سقف معادل دو هزار یوروریی وی کاسته می شود
آیا برای خرید ارز باید یکسال از زمان خرید قبلی گذشته باشد یا با شروع سال جدید می توان اقدام به خرید ارز نمود؟
بر طبق مقررات جاری، هر شخص حقیق ایرانی که اهلیت معامله را داشته باشد می تواند طی یک سال شمسی حداکثر تا سقف مقرر از هریک از صرافی های مجاز تا سقف معادل 2000 یورو بصورت اسکناس خریداری نماید
نرخ خرید فروش شما با بازار آزاد چقدر اختلاف دارد؟
نرخ خرید و فروش در صرافی خاورمیانه بر اساس نرخ بازار متشکل ارز ایران و نرخ معاملات در سامانه سنا و نیما می باشد.
دلار موجود در صندوق چه رنگی است؟ آیا دارای اعتبار است؟
براساس شیوه نامه های صادره ازبانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اسکناسهای منتشره از تاریخ 1996 به بعد منوط به اصالت و سالم بودن دارای اعتبار و قابل داد و ستد است.
تشخیص ارز تقلبی و اصلی چگونه است؟
تشخیص ارز اصلی از تقلبی به راحتی برای عموم قابل انجام نمی باشد و با توجه به استفاده از فن آوری های نوین برای جعل اسکناس بهترین روش کمک گرفتن از افراد.
چه زمانی برای انتقال وجه یا خرید ارز مناسب است؟
نوسانات بازار ارز تابع پارامترهای مختلفی است که پیش بینی آنرا عملا غیر ممکن می نماید. تصمیم گیری در مورد خریدن یا نخریدن ارز صرفا بر اساس نظر شخصی شما می باشد.
آیا بجای فرد حقیقی دیگری انجام معامله صورت می پذیرد؟
خیر، حضور شخص حقیقی برای معامله الزامی است.
علت نوسانات نرخ ارز چیست؟
نرخ ارز به عوامل بسیاری از جمله اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و . بستگی دارد.
آیا امکان خرید و فروش آنلاین یا تلفنی دارید؟
در حال حاضر وفق مقررات بانک مرکزی امکان خرید و فروش آنلاین و تلفنی برای صرافی ها ممنوع می باشد.
سوالات متداول بخش معاملات :
چه مدارکی جهت احراز هویت مشتری لازم است ؟
برای ارسال حواله بایستی ابتدا مشتری در سیستم صرافی طبق دستور العمل صادره از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران احراز هویت گردیده و مدارک پولشوئی طبق چک لیست پیوستی از مشتری اخذ گردد. ( مدارک پولشوئی )
برای ارسال حواله چه مدارکی لازم است ؟
مدارک لازم جهت کارسازی شامل فرم درخواست حواله ، پروفرما ، تعهد نامه دریافت نقدی ارز در صورت لزوم از مشتری اخذ گردد. ( فرم درخواست حواله و تعهدنامه دریافت نقدی ارز ضمیمه می باشد.)
آیا فاکتورهای صادر شده می بایست نگهداری شود؟
بله نگهداری فاکتور صادر شده به منزله سند معتبر خرید/ فروش ارز به صورت مجاز است.
سامانه نیما و سامانه سنا چه فرقی باهم دارند؟
سامانه نیما زیر مجموعه سامانه سنا می باشد. سامانه سنا برای درج اطلاعات خرید و فروش ارز نقدی و حواله می باشد . سامانه نیما بستری برای خرید و فروش حواله بین صرافان و تجار می باشد.
در مورد اشخاص حقوقی، ارزها با چه سرفصلی و با چه نرخی خریداری می شود؟
ارز حاصل از صادرات کالا و یا خدمات، سرمایه گذاری با احراز هویت و رعایت مقررات مبارزه با پولشویی، تکمیل مدارک و فرم های مربوط با نرخ خرید اعلام شده
نحوه پرداخت ريال و تسویه ارز فروخته شده (حاصل از صادرات) به چه شکلی است؟
به صورت معمول بعد از تحویل گرفتن اسکناس یا سند مربوطه مبنی بر واریز ارز حاصل از صادرات به حساب صرافی ظرف مدت 24 ساعت کاری وجه ريالی به حساب معرفی شده توسط مشتری واریز می گردد
نحوه ارسال حواله به چه نحوی می باشد ؟
حواله خریداری شده مشتریان بعد از اتمام فرایند احراز هویت مشتری و دریافت اسناد و مدارک لازم جهت حواله از طریق کارگزاران رسمی شرکت در خارج از کشور ارسال خواهند شد.
امکان کارسازی حواله به چه مقاصدی و دریافت حواله در چه کشورهایی میسر می باشد ؟
مبنای استعلام بر اساس پروفرمای مشتری و اطلاعات ارسالی بوده که بایستی از طریق آدرس ایمیل [email protected] به صرافی ارسال گردد.امکان دریافت ارز در کشورهای ترکیه ، چین ، امارات و وارنگلد آلمان بر اساس لایسنس ارسالی میسر می باشد
زمان ارسال حواله چقدر می باشد ؟
زمان ارسال حوالجات بانکی با توجه به نوع حساب مقصد معمولا بین 24 تا 72 ساعت کاری انجام خواهد شد و رسید مربوطه برای مشتری ارسال می گردد
این زمان با توجه به مبلغ و نوع خدمات ارزی درخواست شده توسط شما متفاوت بوده ولی بطور کلی حداقل به ۲ تا ۳ روز کاری زمان نیاز خواهد داشت. حواله هایی که روزهای پنج شنبه درخواست شده باشند ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.
نرخ حواله بازار متشکل ارزی چیست؟ نیمائی چقدر است ؟
نرخ حواله نیمائی بر اساس شرایط بازار تغییر کرده و بایستی هماهنگی با کارشناسان صرافی ضمن اعلام گروه کالائی صورت پذیرد.
کارمزد حواله ها چگونه محاسبه می شود؟
کارمزد انجام حوالجات براساس نوع حواله و نوع ارز درخواستی مشخص می گردد
سقف ارسال حواله چه مبلغی می باشد؟
سقف حواله برای حساب های شرکتی متفاوت می باشد ولی با توجه به شرایط خاص این زمان به دلیل فشار تحریم ها بهتر است مبالغ درشت در چند فقره مجزا ارسال گردد.
آیا امکان معامله یا فروش کارمزد مازاد به صورت آزاد وجود دارد ؟
امکان معامله یا فروش کارمزد مازادبه صورت آزاد بر اساس ضوابط و دستورالعمل بانک مرکزی برای صرافی ها وجود ندارد
صرافی خاورمیانه
شماره مجوز : 63323
شماره ثبت : 467640
تاریخ ثبت : 1393/11/13
کد صرافی در سامانه نیما : 14675
ارتباط با ما :
آدرس : ایران، تهران ، میدان آرژانتین ، خیابان احمد قصیر ( بخارست ) ، نبش خیابان نهم ، برج بخارست ، طبقه دوم
بازار متشکل ارزی چیست؟/ عرضه و تقاضا اساس کار بازار متشکل ارزی است/ مسئولیت نظارت بر بازار متشکل ارزی بر عهده کیست؟/ سازوکار بازار متشکل ارزی به چه صورت است؟
بازار متشکل ارزی مبادلات ارزی میان صرافیها را پشتیبانی میکند، به نحوی که بر اساس آن صرافیهای بزرگ که عمدتاً نقش عرضهکننده ارز را در اختیار دارند، با اعلام قیمتهای خود یک موقعیت خرید در این بازار متشکل خواهند داشت.
بازار متشکل ارزی مبادلات ارزی میان صرافیها را پشتیبانی میکند، به نحوی که بر اساس آن صرافیهای بزرگ که عمدتاً نقش عرضهکننده ارز را در اختیار دارند، با اعلام قیمتهای خود یک موقعیت خرید در این بازار متشکل خواهند داشت.
به گزارش روز نو : علیرضا اصغرزاده- بازار ارز کشور طی سالهای اخیر نوسانات بسیار زیادی را تجربه کرد، طوری که سال گذشته در مقطعی از زمان قیمت دلار وارد کانال 20 هزار تومانی شد و بعد از آن مقطع دوباره در کانال 15 هزار تومانی جای گرفت.
، تحریمهای ناعادلانه اقتصادی و عدم تمدید معافیتهای خرید نفت از ایران در کنار تنشهای سیاسی منطقهای و جهانی و منفعتطلبی واسطهگران از عواملی هستند که این نوسانات را رقم زدند.
بسیاری از کارشناسان اقتصادی بخشی از تلاطم در بازار ارز را به واسطهگران و کانالهای تلگرامی اعلام نرخ نسبت میدهند؛ این موضوع یکی از علتهای اصلی تشکیل بازار جدید ارزی است و موجب دور نگه داشتن این گروه از تاثیرگذاری بر نرخ ارز میشود.
بازار جدید، بازار متشکل ارزی نام دارد که شاید برای خیلی از مردم ناشناخته باشد، در این گزارش سعی کردهایم تمامی ابعاد و زوایای این بازار را تشریح کنیم و نوع فعالیت آن را توضیح دهیم.
بازار متشکل ارزی دیماه سال 97 به تصویب شورای پول و اعتبار رسید و اولین جلسه هیاتمدیره آن 29 فروردین برگزار شد.
همه چیز درباره بازار متشکل ارزی
این بازار یک شرکت خصوصی است که کانون صرافان، کانون بانکهای دولتی، کانون بانکهای خصوصی و فرابورس سهامداران اصلی آن قلمداد میشوند.
بازیگران اصلی این بازار صرافیهای مجاز، بانکها و بانک مرکزی هستند و معاملات آن بر اساس ثبت سفارش و به صورت آنلاین انجام میشود.
عرضه و تقاضا اساس کار بازار متشکل ارزی است
اساس کار این بازار مانند بازارهای دیگر عرضه و تقاضا اعلام شده و خریداران و فروشندگان (صرافیهای دولتی و بانکها) از طریق اعلام قیمت پیشنهادی در سامانه خاص، مبنای قیمت معاملات روز را تعیین میکنند.
با شروع روز کاری، از طریق قیمتهای پیشنهادی فروشندگان و پیشنهادهای مختلف خریداران، مبنای قیمت روز تعیین میشود؛ نرخها ممکن است تا پایان روز بسته به میزان نوسان کاهش یا افزایش یابند که هنوز دامنه مشخصی برای نوسان در این بازار مشخص نشده است، در ضمن ساعت فعالیت این بازار محدود به وقت اداری خواهد بود.
پیشتر نرخ ارز در معاملات بانکها و صرافیهای مجاز به صورت لحظهای در سامانه نظارت ارز (سنا) اعلام میشد که خلاصه گزارش خریدوفروش ارز در سامانه نیما (نظام معاملات یکپارچه ارزی) نیز در آن مشخص بود.
بنا بر اعلام بانک مرکزی، صرافیهایی که در این بازار فعالیت دارند باید هم حساب ریالی داشته باشند و هم حساب ارزی، و بازار متشکل ارزی باید به موجودی این حسابها دسترسی داشته باشد تا از این طریق رقم مورد معامله از موجودی معاملهکنندگان کسر یا به آن اضافه شود.
با این روش موجودی لحظهای خریداران و فروشندگان مشخص و امکان معاملات آتی ارزی محدود میشود.
بازار متشکل ارزی جایی برای معاملات صرافیها و بانکهاست که حجم بالایی از ارز در این بازار معامله میشود. همچنین افراد عادی اجازه فعالیت در این بازار را ندارند و باید برای معاملات ارزی خود به صرافیها مراجع کنند. این در حالی است که پیشتر این ذهنیت وجود داشت که شرایط برای خریدوفروش افراد عادی نیز در این بازار مهیاست.
مسئولیت نظارت بر بازار متشکل ارزی بر عهده کیست؟
مسئولیت نظارت بر این بازار بر عهده بانک مرکزی است که گفته شده با این اینکه در این بازار سهامدار نیست، اما در آن مشارکت معاملاتی هم دارد.
سازوکار بازار متشکل ارزی به چه صورت است؟
خریداران و فروشندگان در بازار متشکل ارزی مانند معاملات بورس از طریق اعلام قیمت پیشنهادی، مبنای قیمت معاملات روز را تعیین میکنند.
هدف از راهاندازی بازار جدید ارزی چیست؟
تبدیل بازار متشکل ارزی به مرجع تعیینکننده نرخ ارز یکی از اهداف راهاندازی این بازار است تا دست واسطهگران از این بازار کوتاه شود.
هدف دیگر از راهاندازی بازار جدید ارزی، تغییر مبنای نرخگذاری ارز از بازارهایی مانند دبی، هرات و سلیمانیه به تهران است. ساماندهی بازار ارز نیز از دیگر اهدافی است که دولت از طریق راهاندازی این بازار جدید به بازار متشکل ارزی چیست؟ دنبال آن است.
راهاندازی بازار متشکل معاملات ارزی میتواند زمینهساز کاهش تعداد نرخهایی باشد که امروز برای ارز وجود دارد. به عبارت دیگر، با ایجاد این بازار، قیمتی در معاملات توافقی کشف میشود که بااعتبارتر از نرخهای صرافی، سنا، بانکی، غیررسمی و. است و احتمالاً جایگزین همه آنها خواهد شد.
دولت امیدوار است با راهاندازی بازار متشکل ارزی، نرخ اعلامی توسط کانالهای مرتبط با بازار غیررسمی را حذف کرده و نرخهای جدید بازار متشکل را به عنوان مبنا جایگزین آن کند، چرا که در روزهای پرتلاطم ارزی عموماً تقاضا بالا میرود و عرضه کافی نیست و در چنین روزهایی اختلاف نرخ ارز در بازار غیررسمی با نرخهای رسمی افزایش مییابد.
از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان نرخ پایینتر ارز در مقایسه با بازار غیررسمی را دلیل خروج ارز، خروج کالا و رانت میدانند که برای رسیدن به آن ممکن است افراد به بیشاظهاری در واردات و کماظهاری در صادرات هم متوسل شوند.
صادرکنندهها در این بازار میتوانند ارز خود را به راحتی بفروشند و طبیعتاً واردکننده نیز مشکلی برای تامین ارز خود نخواهد داشت و میتوانند ارز مورد نیاز خود را از طریق این بازار تامین کنند.
در پایان باید گفت بزرگترین عیب این طرح آن است که افراد عادی- که عمدتاً همان دارندگان ارز خانگی هستند- نمیتوانند در این بازار حضور فعال داشته باشند؛ با توجه به اظهارات مقامات بانک مرکزی، شاید در آینده شاهد حضور این گروه در روند تعیین نرخ ارز باشیم.
آشنایی با بازار متشکل ارزی
بازار متشکل ارزی مکانی برای عرضه و تقاضای بیواسطه ارز است که بر معاملات آنی و نقدی اسکناس متمرکز خواهد شد. با ایجاد این بازار و مشخص شدن نرخ در داخل کشور، عناوینی مانند دلار سلیمانیه یا دلار هرات به حاشیه خواهد رفت و فشارهای بیرونی برای تعیین نرخ ارز به حداقل میرسد.
بازار متشکل ارزی چیست؟
بازار متشکل ارزی بازاریست که با اهداف از پیش تعیین شده دولت ها، از جمله کوتاه کردن دست دلالان بازار ارز و همچنین شفافیت معاملات راه اندازی می شود. این بازار در اکثر کشورهای در حال توسعه به طور موفق راه اندازی و اجرایی شده است. بازار متشکل ارزی عمدتا برای مبادلات اسکناس ارز در حجم بالا بین صرافیها و بانکها است.
یکی از مهمترین اهداف راهاندازی بازار متشکل ارزی تبدیل شدن آن به مرجعی برای کشف نرخ و نرخگذاری است به گونه ای که بانک مرکزی مرجع تعیین نرخ ارز در کشور شود. بدین صورت که اولین معاملهای که هر روز صبح در بازار متشکل ارزی انجام میشود، نرخ ارز را تعیین کنید.
نرخگذاری در این بازار به این صورت است که سیستم، پیشنهادهای عرضه از سوی فروشندگان را از پایینترین قیمت به بالاترین و پیشنهادهای خرید را از بالاترین قیمت به پایینترین مرتب میکند، سپس مظنه ها توسط سیستم به یکدیگر مرتبط و با اولین معامله، قیمت ابتدای روز کشف خواهد شد. این روند معاملاتی دقیقا مشابه سایر معاملات بورسی انجام بازار متشکل ارزی چیست؟ خواهد شد.
طبق اعلام بانک مرکزی صرافیها و بازیگران این بازار موظف هستند یک حساب ریالی و یک حساب ارزی مبتنی بر اسکناس معرفی کنند که شرکت بازار متشکل ارزی به این حسابها دسترسی داشته باشد.
بررسی سازوکار بازار متشکل ارزی
بازار متشکل ارز ایران یک بازار نقدی شبیه بورس اوراق بهادار است. این بازار متشکل ارزی چیست؟ بازار نه فردایی است و نه حواله؛ بلکه به صورت اسپات و آنی کار خود را انجام میدهد. مثل بازار بورس، مبادلات عمده ارزی در ساعات خاصی در این بازار انجام میشود. در این بازار نقش صراف مشابه نقشی است که کارگزار در بازار بورس ایفا میکند. نکتهی مهم این است که این بازار قرار نیست نرخ ارز را کاهش دهد. بلکه به دنبال کاهش اختلافات نرخ ارز است و توجه به این مسئله بسیار مهم است.
صرافان و بانکها در این بازار با هم فعالیت میکنند و مبادلات ارزی را انجام میدهند. در گذشته صرافها به صورت تلفنی و بدون اطلاع از یکدیگر مبادلات خود را انجام میدادند و میدانستند چه کسانی در بازار عرضهکننده هستند و حجم بالایی ارز در اختیار دارند. اما در بازار متشکل ارزی این اطلاعات به صورت شفاف منتشر میشود. این امر موجب افزایش کارایی باز خواهد شد که خود عاملی است مثبت و مهم. افزایش اطلاعات موجب میشود تفاوت میان نرخ خرید و فروش کم شود. این امر موجب کاهش تقاضای سوداگرانه و سلامت بستر معاملات ارزی خواهد شد. در نتیجه شاهد تعادل میان عرضه و تقاضا و ثبات خواهیم بود.
بازیگران عمده این بازار بانکهای دولتی، کانون صرافان ایران، بانکهای خصوصی، شرکت فرابورس و شرکت ملی انفورماتیک هستند. این عوامل حتما باید دو حساب ریالی و ارزی داشته باشند که در بازار متشکل ارزی ثبت شده باشد. زمانی که صرافیها ارز موردنظرشان را خریداری میکنند، این عملیات در سامانه سنا ثبت میشود. اهمیت این امر در آن است که اداره نظارت بانک مرکزی میتواند پروسهی خرید ارز از سوی صرافیها را ردیابی کند تا هر گونه تخلف را در این مسیر شناسایی کند. در این بازار افراد عادی نمیتوانند معامله کنند و باید مطابق گذشته برای تامین نیازهای ارزی خود به صرافی مراجعه کنند. این بازار صرفا محلی برای انجام معاملات عمده است.
اهداف بازار متشکل
بازار متشکل قرار است چه تفاوتی را رقم بزند که بازار فعلی از آن عاجز است؟ به نظر سیاستگذار در درجه اول هدف دارد تا مبنای تعیین نرخ ارز را از بازارهای منطقهای به داخل ایران منتقل کند. اکنون در میان بازیگران ارز، عرف است که تایید اولیه نرخ به واسطه نرخ درهم صورت گیرد. سیاستگذار ارزی با تشکیل بازار متشکل به دنبال این است که مرجعیت تعیین نرخ به داخل کشور منتقل شود و تمام بازیگران بزرگ نیز در آن شرکت داشته باشند.
هنگامی که سیگنال اولیه بازار از داخل کشور صادر شود، آن نرخ برای بازیگران خرد در بازار فعلی نیز میتواند مبنا قرار گیرد. علاوه بر این، بازارساز معتقد است که در بازار موجود، به واسطه اینکه شفافیت معاملاتی موجود نیست و همچنین مکانیزمی وجود ندارد که همه بازیگران به هم متصل باشند، در برخی زمانها مانند اواخر ساعات معاملاتی روز، نوسان بالا میرود.
اما در بازار متشکل، چون تمام اطلاعات به صورت آنلاین رد و بدل میشود، هم اطلاعات متقارنتر است و هم با توجه به سرعت انتقال اطلاعات، در زمان مناسب میتوانند اقدام به خرید یا فروش کنند. مهمتر اینکه میزان عرضه و تقاضا نیز میتواند شفاف و برای بازارساز روشن باشد که بازار در چه وضعیتی قرار دارد. در حالیکه در وضعیت فعلی، برای بازارساز حجم واقعی تقاضا و عرضه چندان دقیق نیست.
البته در مورد بازار متشکل، کارشناسان برخی ملاحظات را نیز گوشزد میکنند. از جمله این سوال که در این بازار، بازارساز قرار است با چه مکانیزمی مداخله و بازار را به سمت اهدافش هدایت کند؟ آیا قرار است بازارساز حضور پررنگی داشته باشد یا نرخها بیشتر تحت مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین میشوند؟ البته شنیدهها حاکی از این است که نیروی قوی خارج از بازار، برای کنترل نرخ تاکنون وجود نداشته است. هر چند عیار این گزاره در زمان رونمایی رسمی بیشتر مشخص خواهد شد.
اما اینکه بانک مرکزی به شیوه حراج هلندی به کنترل بازار بپردازد یا از سیاست قدیمی عرضه با نرخ پایینتر بازار، مسالهای است که میتواند در آینده این بازار نقش جدی بازی کند. مساله دیگری که وجود دارد، ساعت کاری این بازار است.
شنیدهها از صرافان حاکی از این است که ساعت شروع بازار، ساعت ۹ تا ۱۰ صبح است و در آن ساعت، پیش گشایش صورت میگیرد. اما نکته مهمتر ساعت پایانی بازار است که معمولا پس از بستن صرافی ها، برخی فعالیتها جهت دهی بازار را تغییر میدهد. علاوه بر این اگر محدوده بورس ارزی به تمام افراد فعال در بازار گسترش یابد، در آن حالت میتوان امیدوار به فعال شدن ارزهای خانگی در سیستم اقتصادی کشور شد؛ اما در شرایط فعلی که بازار محدود به بازیگران بزرگ است، جایی برای ورود این بخش از سرمایه مردم وجود نخواهد داشت.
عرضه روبل با نرخ توافقی در بازار متشکل ارزی
گشایش نماد معاملاتی جفت ارز ریال روبل، در بازار متشکل ارزی ایران؛ توافق ایران و روسیه برای توسعه همکاریهای پولی و بانکی در گام اول عملیاتی میشود.
وی افزود: ظهر امروز با گشایش این نماد معاملاتی مهم، صادرکنندگان ایرانی از طریق بانکها و صرافیهای عضو بازار متشکل ارز کشور میتوانند همانند اسکناس دلار و یورو، روبل را با نرخ توافقی در این بازار عرضه کنند.
مدیرکل روابط عمومی بانک مرکزی گفت: رئیسکل بانک مرکزی کشورمان در مسکو و طی دیدار با مقامات ارشد روسیه، از توافقات راهبردی در حوزه پولی و بانکی خبر داده بود که به طور جدی توسط بانکهای مرکزی دو کشور پیگیری میشود.
سامانه ارز نیمایی چیست و چه تاثیری بر بورس دارد؟
دولت از روز ۲۱ فروردین ماه ۹۷ سیاست مالی جدیدی را در پیش گرفت و به منظور هدایت محصولات وارداتی به سمت مجاری رسمی، اطمینان از تخصیص مناسب و عادلانه ارز بر اساس اولویت تقاضا، جلوگیری از قاچاق و خروج سرمایههای کشور و شفافیت کامل فرآیند عرضه و تقاضا، سامانه نظام یکپارچه معاملات ارزی موسوم به نیما را راهاندازی نمود.
ارز نیمایی چیست؟
از بهمنماه سال ۹۶ زمزمههایی دربارهی تشکیل بازار متشکل ارزی به گوش میرسید که درنهایت بانک مرکزی در اردیبهشت ۹۷ از سامانه ارز نیمایی رونمایی کرد.
نیما درواقع مخفف شدهی عبارت «نظام یکپارچهی معاملات ارزی» است و این سامانه باهدف سازماندهی بازار ارز در زمینه تجارت، واردات و صادرات کار بازار متشکل ارزی چیست؟ خود را آغاز کرد.
لزوم وجود ارز نیمایی و سامانه متشکل ارزی زمانی پررنگ شد که در سال گذشته شکاف عمیقی بین نرخ ارز دولتی و نرخ ارز بازار آزاد به وجود آمد و این موضوع نگرانی بسیاری از تجار و بازرگانان واردکننده را به همراه داشت.
این موضوع سبب شد روند توسعه این سامانه سرعت بیشتری گرفته و نقش مؤثری را در کنترل نرخ ارز ایفا کند.
سامانه ارزی نیما چگونه کار میکند؟
مهمترین ویژگی سامانه ارز نیمایی امنیت معاملاتی است. این بدین معنی است که خریداران و فروشندگان ارز یا به عبارت دیگر عرضهکنندگان و تقاضاکنندگان ارزی میتواند به سهولت درخواستهای خرید یا فروش خود را به صورت آنلاین ثبت کرده و معاملهی آنها از طریق صرافیهای مجاز موجود در نیما انجام میشود.
در این سیستم واردکنندگان کالا و خدمات نقش تقاضاکنندگان ارز و صادرکنندگان نقش عرضهکنندگان را ایفا میکنند. در این میان صرافیهای بانکی و تضامنی نقش واسطهگران مالی را داشته و روند خرید و فروش را تسهیل میکنند.
سامانهی نیما بهعنوان حلقهی مفقوده بین سامانهی جامع تجارت و سامانهی پنجرهی واحد تجارت فرامرزی ایفای نقش میکند.
یکی دیگر از مزایای استفاده از سامانهی نیما، دسترسی تجار به طیف گستردهای از صرافیهای بانکی و تضامنی است و از این رو نیما میتواند رقابت سالمی بین صرافیهای موجود در این سیستم ایجاد کند.
سامانهی نیما چهار بازیگر اصلی دارد:
- واردکنندگان کالا و خدمات بهعنوان متقاضیان ارز.
- صادرکنندگان کالا و خدمات (شامل دولت بهعنوان صادرکنندهی نفت) بهعنوان عرضهکنندهی ارز.
- واسطهگران شامل بانکها و صرافیها که منابع را از سمت عرضهکنندگان به متقاضیان هدایت میکنند.
- سیاستگذار که بر اساس پیشبینی منابع و مصارف، نرخ، دامنهی آزادی نرخ، اولویتها و سقف مصارف را از طریق سامانه کنترل میکند.
چگونه میتوان در سامانه نیما معامله کرد؟
اگر به عنوان یک بازرگان قصد تأمین ارز موردنیازتان از طریق سامانه ارزی نیما دارید کافی است پس از مراجعه به سامانهی جامع تجارت به آدرس ntsw.ir ، در قسمت سفارشهای غیر بانکی درخواست تأمین ارز را ثبت کنید.
به دلیل هماهنگیهای موجود بین بانک مرکزی و وزارت سمت (صنعت، معدن و تجارت)، سفارش شما به سامانه برخط نیما منتقلشده و از سوی فروشندگان ارزی دیده خواهد شد.
در حال حاضر واردکنندگان کالا یا متقاضیان ارزی برای تأمین ارز موردنیاز خود میتواند به دو صورت عمل کنند؛ نخستین روش همان شیوهی معمول و قدیمی است که واردکنندگان با مراجعه به بانک درخواست تأمین ارز داده و بانک مرکزی از طریق ارتباط با کارگزاریهای داخلی و بانکهای خارجی پرداخت ارزی به فروشندگان خارجی را انجام میدهد.
این روش باوجود تحریمهای بانکی در حال حاضر عملاً قابلاستفاده نیست. روش دیگر همان روشی که در قسمتهای قبلی توضیح داده شد. مزیت این روش نسبت به روش قبلی عدم دخالت مستقیم سیستم بانکی است.
در واقع در روش تأمین ارز نیمایی صرافیهای به عنوان واسطهی اصلی تأمین ارز حضور دارند.
چند قدم قبل از نیما
سامانه نیما پیوندیست میان دو سامانه «جامع تجارت» که بازرگانان در آن ثبت سفارش میکنند و سامانه «سنا» که صرافان در آن درخواستهای خرید و فروش ارز را مشاهده میکنند.
در ابتدای کار بازرگانان باید سفارشات غیربانکی خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. بانک مرکزی هم بر اساس آیین نامه اجرایی مواد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، موظف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت از سامانه ارزی بهره برداری کند.
بدین ترتیب تمام درخواستهای بازرگانان در سامانه جامع تجارت ثبت و در اختیار سامانه نیما قرار میگیرد. صرافیهایی که از طریق سنا به درخواستهای خرید یا فروش ارز دسترسی دارند، میتوانند از خدمات رایگان نیما برای برقراری ارتباط با متقاضیان، ارائه پیشنهاد و جذب تقاضاها، بدون نیاز به مراجعه حضوری استفاده کنند.
خدمات نیما
در فاز نخست، ثبت درخواست ها برای ارزهای یورو و یوآن امکان پذیر بود اما هم اکنون امکان درخواست برای تمامی ارزها به جز وون کره جنوبی، بات تایلند و ین ژاپن فراهم شده است.
در این سامانه ضوابط مربوط به تأمین ارز برای مسافران به خارج از کشور، دانشجویی و درمانی و سایر موارد در مبادی خروجی نیز فراهم شده است.
این طرح با همکاری صرافی بانک ها کلید خورده و قرار است با فراهم شدن شرایط لازم، صرافی های غیربانکی نیز به این سامانه بپیوندند.
مزایای استفاده از سامانهی نیما
سامانه متشکل ارز نیمایی در حال حاضر توانسته جای خالی بانکها را در تأمین ارز بهخوبی پر کند. تعداد زیاد خریدار و عرضهکننده در این سامانه این بازار را به سمت رقابتی سالم، سوق داده است که یکسانسازی نرخ ارز در فروردینماه سال ۹۷ از سوی دولت جمهوری اسلامی در این موضوع بیتأثیر نبوده است.
البته ناگفته نماند که در این راستا دولت نرخ ارز را با پیشبینی منابع و مصارف، اولویتهای ارزی و سقف مصارف از طریق همین سامانه کنترل میکند.
لزوم به وجودآمدن سامانه متشکل ارزی
خروج بخش بزرگی از سرمایه ارزی در سال ۹۶ که بر اساس آمار صندوق بینالمللی پول ۲۷ میلیارد دلار تخمین زده شد، دو علت داشت؛ بیش اظهاری و کم اظهاری.
این بدین معناست که یا صادراتی صورت نگرفته و یا کالاها به عنوان واردات ثبت سفارش شده ولی هیچگاه وارد کشور نشدهاند. البته در میان نباید از قاچاق گستردهی کالاها بدون پرداخت حقوق گمرکی غافل شد.
این موضوع مقدمهای برای تشکیل بازار ارز نیمایی و نظارت کامل بانک مرکزی بر جنبههای ارزی تجارت شد تا از این طریق تمامی واردات کشور به صورت رسمی و قانونی انجام شود.
مطابق قوانین تصویبشده بانک مرکزی، بانکها میتواند پس از گرفتن تعهد از واردکننده کالا و تشکیل پرونده، درخواست ارزی او را به صورت حواله در سامانه نیما ثبت کرده و سفارش واردکننده را از طریق صرافیهای موجود در سامانه انجام دهند.
علاوه بر این صادرکنندگان کالاها نیز باید تمامی ارز حاصل از صادرات خود را به جز مواردی که برای واردات از سوی او، بازپرداخت بدهی ارزی و یا سپردهگذاری مصرف میشود؛ در سامانه نیما به فروش برسانند.
ویژگیهای اصلی سامانه نیما
نخستین ویژگی سامانه ارز نیمایی سازماندهی اطلاعات و دادههای واقعی از عرضه و تقاضای ارز است که سبب میشود ارز موردنیاز بازرگانان در زمان مناسب در اختیارشان قرار بگیرد.
ویژگی بعدی این سامانه یکسانسازی و نظم دهی به فرآیند تأمین و تخصیص مصارف ارزی است
قابلیت آخر پوشش نیازمندیهای خرد علاوه بر نیازمندیهای کلان ارزی است بدین معنی که علاوه بر تأمین ارز تجاری، میتوان از سامانه ارز نیمایی برای تأمین ارز دارویی، دانشجویی و مسافرتی بهره برد.
دو نکته مهم در رابطه با سامانه نیما
۱- نکته حائز اهمیت این است که طبق قوانین بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تمامی بانکها علاوه بر این که میتوانند حوالهای را از سمت خود بانک ایجاد کنند، پس از تشکیل پرونده و گرفتن تعهد از واردکنندگان کالا میتوانند نسبت به ثبت درخواست ارز به صورت حواله در سامانه نیما و همچنین حواله ارز از طریق صرافی ها اقدامات لازم را انجام دهند.
۲- نکته مهم دیگری که باید به آن بپردازیم این است که تمامی صادرکنندگان کالا موظف هستند که ارز به دست آمده از صادرات کالای خود را از طریق سامانه نیما به بانکها و صرافیهای مجاز در کل کشور بفروشند.
در این میان صادرکنندگان کالا میتوانند ارز حاصل از صادرات کالاهایی را که صرف مواردی همچون واردات توسط خود و یا باز پرداخت بدهیهای ارزی و یا سپردهگذاری میکنند را به سامانه وارد نکرده و از فروش آن صرف نظر کنند.
مزیت بازار متشکل ارزی چیست؟
یک کارشناس اقتصادی گفت: بازار متشکل ارزی یا هر بازار دیگری اگر ایجاد شود، اما دوباره بیش از یک نرخ ارز داشته باشیم همانند این میماند که دولت هیچ سیاست جدیدی اتخاذ نکرده است.
گسترش نیوز: هادی حق شناس درباره ایجاد بازار متشکل ارزی اظهار کرد: این بازار هم دارای مزیت است و هم ابهاماتی دارد که باید رفع شود.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به مزایای ایجاد این بازار افزود: تکلیف معاملات ارزی باید در بازار مشخص شود امروز بانکها برای اینکه بروکراسی ادارای دارند خرید ارز برای مردم به سختی انجام میگیرد از طرفی صرافیها نیز به دلیل اینکه نفع شخصی دارند طبیعتا در هنگام نوسانات شدید ارزی، به صورت موقت یا کارشان تعطیل میشود و یا خودشان تعطیل میکنند.
وی گفت: اگر یک بازار متشکل ارزی وجود داشته باشد و مردم بدانند چه کسانی رسما در این بازار هستند، خرید و فروش با سهولت بیشتری انجام میشود.
حق شناس ادامه داد: در این بازار بانکها یا صرافیهای دارای مجوز، واردکنندگان و صادرکنندگان عضو و عرضهکنندگان مشخص هستند که این شفافسازی از مزیتهای این بازار است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا با ایجاد بازار متشکل ارزی نیازی به وجود و ادامه کار سامانه نیما است یا خیر، گفت: درحالحاضر ارز ۴۲۰۰ تومانی، نیمایی و بازار آزاد سه نرخی است که در آن زمینه بستر رانت و فساد وجود دارد و نه تنها هیچ نفعی برای دهکهای کم درآمد ندارد بلکه رانت نصیب گروههای ذی نفوذ شده و منجر به وجود آمدن فاصله طبقاتی بیشتر بین دهکهای مختلف میشود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه نسخه بازار ارز برای اقتصاد ایران تک نرخی کردن است، تصریح کرد: نه تنها ارز بلکه هر کالایی بیش از یک نرخ داشت در کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت منجر به فساد میشود که در اقتصاد کشور نیز بارها این موضوع دیده شده است.
حق شناس خاطرنشان کرد: بازار متشکل ارزی یا هر بازاری دیگری اگر ایجاد شود، اما دوباره بیش از یک نرخ ارز داشته باشیم به این میماند که دولت هیچ سیاست جدیدی اتخاذ نکرده است.
وی اظهار کرد: هر سیاستی منتج به تک نرخی شدن ارز شود شاید در کوتاه مدت عوارض داشته باشد، اما در بلندمدت به اقتصاد کشور کمک میکند.
دیدگاه شما