شاخص CPI چیست؟

شاخص قیمت‌های خرده فروشی Consumer Price Index - CPI

توضیح: شاخص قیمت‌های خرده فروشی - نشان دهنده اصلی سطح تورم در کشور می باشند. تغییر قیمت کالاهای زیر روی این شخص تاثیر می گذارند: مواد غذایی، پوشاک، آموزش و پرورش، درمان و بهداشت، حمل و نقل، بیمه، مالیات، تفریحات و غیره. شاخص تورم به طور گسترده برای محاسبه سطح فقر و تنظیم بودجه در برنامه های دولتی استفاده می‌شود. ابتدا اطلاعات در مورد قیمت سبد کالاهای مصرفی یک خانواده از 85 شهر کشور جمع آوری می شود، سپس اداره آمار وزارت اشتغال امریکا (Bureau of Labor statistics, U. S. Department of Labor) نتایج تحلیل کرده و شاخص را محاسبه می‌کنند. این شاخص بر اساس قیمت‌های اعلام شده محاسبه می شود و در محاسبه آن تخفیفان و سرویس‌ها و کالاهای بهبود یافته در نظر گرفته نمی‌شوند.

روش تاثیر: رشد این شاخص ممکن است باعث افزایش نرخ بهره‌های کلیدی شود.

میزان تاثیر: بالا.

تناوب انتشار: در روزهای 21-15 هر ماه (سه شنبه یا پنج شنبه) منتشر می شوند.

ساعت انتشار: ساعت 13:30 به وقتGMT.

منبع: اداره آمار (Bureau of Labor Statistics), وزارت اشتغال امریکا (U.S. Department of Labor).

شاخص CPI چیست و چه تاثیری بر بازار فارکس دارد؟

بازار فارکس (بازار ارز) از نظر حجم معامله، بزرگترین بازار در جهان است. در این بازار، تریلیون ها دلار بصورت روزانه معامله می شود.

برای اینکه یک معامله گر موفق در بازار فارکس باشید بایستی فاکتورهای موثر بر عرضه و تقاضای یک ارز را بدانید.

بانک مرکزی کشورها، کل عرضه پول در جهان را کنترل می کنند. اگر تریدرهای فارکس، تاثیر تصمیمات بانک مرکزی بر بازار ارز را بدانند می توانند عملکرد بهتری داشته باشند.

بانک های مرکزی، دو کارکرد اصلی دارند: کنترل تورم و کنترل نوسانات نرخ ارز

بانک مرکزی از شاخص CPI بعنوان یک نشانگر برای اندازه گیری تورم استفاده می کند. CPI مخفف The Consumer Price Index به معنی “شاخص قیمت مصرف کننده” می باشد. این نشانگر اقتصادی تاثیر قابل توجهی بر معاملات فارکس دارد.

ارز یک کشور از سیاست های نرخ بهره بانک مرکزی آن کشور، تاثیر مستقیم می گیرد. همچنین بطور غیرمستقیم از سیاست های بانک مرکزی سایر کشورها تاثیر می پذیرد.

به این خاطر به معامله گران فارکس توصیه می شود تا CPI مناطق مهم مانند آمریکا، اروپا و استرالیا را دنبال کنند.

در ادامه، اطلاعات جامعی از شاخص CPI به شما ارائه خواهیم داد.

CPI چیست؟

CPI یکی از مهمترین نشانگرهای اقتصادی است که بر تعیین ارزش یک ارز، تاثیرگذار است. این شاخص، میانگین تغییرات قیمت کالاها و خدمات را برای یک دوره مشخص، محاسبه می کند. این قیمتها مربوط به کالاها و خدماتی است که مصرف کننده از یک سبد مشخص کالا و خدمات، خریداری کرده است.

معمولا شاخص CPI بصورت ماهانه، فصلی و سالیانه محاسبه می شود. به شاخص CPI شاخص هزینه زندگی نیز گفته می شود.

CPI اطلاعات تورمی را در سطح مصرف کننده به بانک مرکزی ارائه می دهد که یکی از مهمترین مسائل بانک مرکزی است.

زمانیکه قیمت کالاها و خدمات افزایش می یابد اقتصاد وارد شرایط تورمی می شود. سپس CPI افزایش می یابد و اقتصاد، ضعیف می شود. از سوی دیگر، کاهش CPI باعث کاهش تورم و تقویت اقتصاد می گردد.

سبد کالاها جهت محاسبه شاخص CPI برای اغلب کشورها شامل بیش از 200 قلم کالا است. این کالاها در 8 گروه اصلی طبقه بندی می شوند. این گره ها به شرح زیر می باشد:

• مسکن
• پوشاک
• حمل و نقل
• آموزش و ارتباطات
• سرگرمی و تفریح
• بهداشت و پزشکی
• غذا و نوشیدنی
• سایر کالاها و خدمات

کاربردهای اصلی شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) به شرح زیر می باشد.

1- CPI یک نشانگر اقتصادی اصلی است: از این نشانگر جهت تعیین میزان تورم استفاده می شود. همچنین یک ابزار مفید برای سیاست های اقتصادی و سالیانه دولت است.

2- یک تعدیل کننده برای سایر آمارهای اقتصادی است: از داده های CPI استفاده می شود تا ارزش پولی سایر موارد تجاری بدون درنظر گرفتن تورم، محاسبه شوند. مثال هایی از سایر موارد تجاری شامل درآمد و دستمزد، فروش خرده فروشی ها و درآمد ملی می باشد.

3- سفارشی سازی ارزش پولی: از CPI جهت محاسبه میزان پرداخت برای هزینه های تامین اجتماعی، پاداش بازنشستگی و ساختار مالیات بر درآمد استفاده می شود. با شاخص CPI از تاثیر تورم بر این اجزاء اقتصادی جلوگیری می شود.

فرمول محاسبه شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)

بطور کلی سه فرمول مختلف جهت محاسبه شاخص CPI وجود دارد. این سه روش شامل روش لاسپیرز، روش پاشه و روش فیشر می باشد. در زیر، فرمول هر سه روش را عنوان خواهیم کرد.

در این فرمول ها

p: قیمت یک کالا

q: مقدار یک کالا

c: سال جاری یا دوره جاری

b: سال پایه

شاخص لاسپیرز – در این روش، اهمیت و وزن کالاها بر اساس مقدار سال پایه می باشد.

CPI = p(c)*q(b) / p(b)*q(b) (لاسپیرز)

در این فرمول، صورت کسر برای هر قلم کالا بصورت جداگانه محاسبه می شود و سپس با یکدیگر جمع بسته می شوند. مخرج کسر نیز به همین ترتیب اعمال می شود.

شاخص پاشه – در این روش، اهمیت و وزن کالاها بر اساس مقدار در سال جاری می باشد.

CPI = p(c)*q(c) / p(b)*q(c) (پاشه)

شاخص فیشر – یک میانگین هندسی از شاخص لاسپیرز و پاشه است.

شاخص لاسپیرز * شاخص پاشه = CPI (فیشر)

در فرمول های بالا قیمت سبد کالاها و خدمات در دوره جاری بر قیمت سبد در دوره پایه تقسیم می شود. سپس این رقم بر 100 ضرب می شود و آن را بصورت درصد بیان می کنند.

انواع CPI

1-گروه مصرف کنندگان شهری (Urban Consumer Group)

این نوع CPI بصورت CPI-U نشان داده می شود. در این نوع CPI مخارج مصرفی تمام ساکنان شهری محاسبه می شود. افرادی که بعنوان حرفه ای، خود اشتغال، بازنشسته، بیکار و زیر خط فقر هستند در CPI-U محاسبه می شوند.

تقریبا بیش از 93 درصد جمعیت آمریکا در این دسته قرار می گیرند.

2-گروه حقوق بگیران شهری (Urban Wage Earners Group)

این نوع CPI بصورت CPI-W نشان داده می شود. این گروه شامل خانوارهایی می شود که یک سوم درآمد خود را از طریق دستمزد و مشاغل اداری بدست می آورند. در این گروه بایستی حداقل یک عضو خانوار، حداقل 37 هفته شاخص CPI چیست؟ کار پیاپی در یکسال داشته باشد.

CPI-W هزینه مزایای تامین اجتماعی این گروه را در نظر می گیرد. تقریبا 29 درصد کل جمعیت آمریکا در این گروه جای می گیرند.

بخشی از جمعیت آمریکا در محاسبه CPI در نظر گرفته نمی شوند. این گروها شامل خانوارهای روستایی، خانوارهای کشاورز، پرسنل وزرات دفاع، افراد محکوم و زندانی و همچنین افرادی که ناتوانی ذهنی دارند می شود.

رابطه شاخص CPI با تورم

از آنجاییکه نرخ تورم، درصد تغییرات قیمت را نشان می دهد، مقدار CPI از نزدیک رصد می شود.

فرمول نرخ تورم به شرح زیر است.

CPI سال پایه/(CPI سال پایه – CPI سال جاری) = نرخ تورم

در بازارهای مالی، تغییرات نرخ تورم، نشانگر تغییرات نرخ بهره است که در آینده اتفاق می افتد. بدین ترتیب قیمتهای جاری بازار سریعا تغییر می کنند و خود را با نرخ بهره پیش بینی شده که در آینده مشخص خواهد شد تطبیق می دهند.

برای مثال اگر CPI بطور ناگهانی از رقم پیش بینی شده توسط بانک مرکزی، منحرف شود، بازار انتظار خواهد داشت تا بانک مرکزی، نرخ بهره را به تناسب افزایش یا کاهش دهد. این انتظار موجب می شود که سرمایه گذاران، یک ارز را بسیار بیشتر از حد معمول بفرشند یا خریداری کنند.

چگونه بر اساس داده های CPI در بازار فارکس معامله کنیم؟

از آنجاییکه تورم یک نشانگر مهم اقتصادی است، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) یک نقش مهم در سیاست گذاری پولی بانک مرکزی بازی می کند.

مسئولیت سلامت و رشد اقتصاد هر کشوری بر عهده بانک مرکزی آن کشور می باشد. این کار با سیاست های پولی بانک مرکزی انجام می شود.

تورم در کنار تولید ناخالص داخلی (GDP) و نرخ بیکاری یک جنبه مهم از رشد اقتصاد است. معمولا نرخ تورم هدف در کشورها بین 2 تا 3 درصد است.

بانک مرکز می تواند نرخ بهره را بعنوان یک ابزار بکار بگیرد و نرخ تورم را کنترل کند. تصمیمات نرخ بهره همیشه در لیست مهمترین وقایع اقتصادی است و تاثیر بسیار زیادی بر ارزش ارز یک کشور دارد. از آنجاییکه بانک های مرکزی بر اساس نرخ تورم، نرخ بهره را افزایش یا کاهش می دهند، گزارشات CPI توسط تحلیلگران و معامله گران بازار به دقت رصد می شود.

گزارشات CPI سنتیمنت (احساسات) بازار نسبت به یک ارز را شدیدا تحت تاثیر قرار می دهد. بدین ترتیب انتشار گزارش CPI موجب نوسان زیاد در بازارهای مالی از جمله بازار فارکس می شود.

شما می توانید از دو جنبه ارقام CPI را بررسی کنید. اولین روش این است که ارقام واقعی را با پیش بینی ها و رقم CPI دوره قبل مقایسه کنید. در روش دیگر شما رقم منتشر شده را با رقم هدف بانک مرکزی تفسیر می کنید.

در هر صورت این رویداد موجب نوسان شدید و فرصت های کوتاه مدت معاملاتی برای تریدرهایی می شود که استراتژی آنها بر پایه اخبار است.

فرض کنید که قرار است آمریکا گزارش ماهیانه CPI را منتشر کند. پیش بینی می شود که گزارش 1.3% باشد و گزارش قبلی برابر با 1.1% بوده است. بدین ترتیب، تحلیلگران انتظار دارند که CPI به میزان 0.2% افزایش یابد.

پس از انتشار، رقم واقعی برابر با 1.5% بوده است. این یعنی رقم واقعی CPI بالاتر از پیش بینی ها است.

در این شرایط، انتظارات بازار شاخص CPI چیست؟ بر این است که بانک رزرو فدرال آمریکا نرخ بهره را افزایش دهد. بنابراین معامله گران بازار ارز به خرید دلار آمریکا تمایل پیدا می کنند. در نتیجه، نمودار جفت ارزهایی مانند USD/CAD و EUR/USD به نفع دلار آمریکا حرکت می کنند. با این حال ممکن است سهام شرکت ها افت کنند. زیرا هزینه تامین سرمایه برای آنها افزایش می یابد.

زمان انتشار شاخص CPI

داده های مربوط به CPI در اغلب کشورها بصورت ماهانه منتشر می شود. تنها کشورهای استرالیا و نیوزلند این شاخص را بصورت فصلی محاسبه و اعلام می کنند.

Core CPI چیست؟

ممکن است گاهی اوقات در تقویم اقتصادی عبارت Core CPI را مشاهده کنید. در محاسبه Core CPI شاخص قیمت مصرف کننده برای همه مصرف کنندگان شهری (CPI-U) محاسبه می شود. اما در این محاسبه، کالاهایی که دارای نوسانات قیمتی زیاد هستند در نظر گرفته نمی شوند. این کالاها معمولا شامل مواد غذایی و انرژی می باشد که از محاسبات خارج می شوند.

اگر این مطلب براتون مفید بود امتیاز شاخص CPI چیست؟ بدین!

برای امتیاز روی ستاره ها کلیک کنید

امتیاز 3.8 / 5. تعداد آرا 21

شما اولین نفری هستید که به این پست امتیاز میدین!

راهنمای کامل اندیکاتور ویلیام %R + استراتژی های معاملاتی

الگوی مثلث پهن شونده در تحلیل تکنیکال

ساسان پرهون

کارشناسی حسابداری- دارای گواهینامه های حرفه ای سازمان بورس- پنج سال سابقه فعالیت در کارگزاری بورس با سمت معامله گر کالا و اوراق بهادار

شاخص قیمت مصرف کننده یا CPI چیست ؟

شاخص قیمت مصرف کننده (consumer price index) یا CPI مقیاسی محسوب می شود که میانگین وزنی قیمت‌های مجموعه کالا‌ها و خدمات مصرف کننده همچون حمل و نقل ، غذا و مراقبت‌های پزشکی را مورد بررسی قرار می دهد . با توجه به تغییرات قیمت برای هر گزینه در این مجموعه و میانگین گرفتن از آنها ، این شاخص به دست می آید . تغییرات در CPI به منظور ارزیابی کردن تغییرات قیمت در رابطه با هزینه زندگی به کار گرفته می شود . شاخص قیمت مصرف کننده به‌ منظور شناسایی دوره‌های تورم و کاهش قیمت خیلی استفاده می شود . تورمی که این روزها وجود دارد در ساختار اقتصاد‌ها مشکل جدی به حساب می آید که بیت کوین و ارز دیجیتال می تواند راه‌کار آن باشد .

درک شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)

CPI اقدام به اندازه‌گیری میانگین تغییر قیمت کالا و خدمات برای مصرف کننده می ‌کند که اغلب این تغییرات قیمت ، تورم معرفی می شود . در اصل این شاخص در پی آن است که در یک‌ اقتصاد ، سطح قیمت تجمیعی را به شکل کمی درآورد و در نهایت اقدام به اندازه‌گیری قدرت خرید واحد ارز آن کشور کند .

شاخص قیمت مصرف کننده ، اقدام به اندازه‌گیری تغییرات قیمت برای کالا‌های خرد و سایر مواردی ‌که مصرف کننده برای آنها پول ‌پرداخت می کند ، می نماید ؛ ولی این شاخص مواردی همچون پس انداز و سرمایه گذاری را در نظر نمی گیرد و معمولا آن مواردی که از سوی توریست‌های خارجی هزینه می‌گردد را نیز حساب نمی کند .

چگونگی استفاده از CPI

CPI یک شاخص اقتصادی به شمار می رود و معمولا به منظور اندازه‌گیری تورم و کارایی سیاست اقتصادی حکومت به کار گرفته می شود . این شاخص تغییرات قیمتی که در اقتصاد رخ می دهد را به تمامی افراد نشان می دهد . همچنین دارای عملکردی مانند راهنما جهت تصمیم‌گیری در امور اقتصادی می باشد . این امکان وجود دارد که شاخص قیمت مصرف کننده و مولفه‌هایی که آن را تشکیل می دهند را به عنوان یک بازدارنده برای سایر شاخص‌های اقتصادی استفاده کرد . اغلب وقتی که سطح قیمت تجمیعی بالا می رود ، قدرت خریدی که برای ارز آن کشور وجود دارد کم می شود و‌ همچنین عکس این مسئله هم ممکن است اتفاق بیفتد .

این شاخص را می‌توان جهت تعیین میزان شایستگی افراد جهت برخورداری از مساعدت‌های حکومتی مورد استفاده قرار داد و همچنین اعمال تنظیمات دستمزد با به کارگیری این شاخص برای کارگران داخلی امکان‌پذیر است .

چه افرادی و چه چیز‌هایی در CPI تحت پوشش قرار می گیرند ؟

کسانی که شاغل هستند یا برای خود کار می‌کنند ، فقیران ، بیکار و بازنشستگان در آمار CPI در یک کشور تحت پوشش قرار می گیرند . کسانی که در این گزارش نامشان عنوان نمی شود ، اغلب جمعیت‌های روستایی ، خانواده‌های کشاورز ، خانواده‌های نیرو‌های مسلح و افرادی که در زندان‌ها و تیمارستان‌ها در حال خدمات رسانی هستند را در بر می گیرد .

شاخص قیمت مصرف کننده اقدام به ارائه هزینه مجموعه کالا‌ها و خدمات در یک کشور به طور ماهیانه می کند . همچنین CPI فروش و مالیات مستقیم را نیز شامل می شود ، ولی مواردی همچون درآمد و مالیات‌های امنیت اجتماعی که مرتبط نیستند در نظر گرفته نمی شوند . این شاخص ‌مواردی نظیر سرمایه گذاری ، بیمه عمر ، املاک و مستغلات و سایر چیز‌هایی که به طور مستقیم به مصرف روزمره مصرف کننده ارتباط ندارند را هم به آن توجه نمی کنند .

چگونگی محاسبه شاخص قیمت مصرف کننده

برای اینکه CPI را محاسبه کنند ، لازم به تقسیم هزینه سبد بازار در یک سال بر هزینه سبد بازار در سال مبنا می باشد و باید حاصل آن را ضرب در ۱۰۰ نمود . تعیین سال مبنا بر عهده‌ی اداره کار است . به طور مثال در ایالات متحده ، برای سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ داده‌های CPI ، مطابق بررسی‌های صورت گرفته در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ بوده است .

معرفی انواع CPI

هر دفعه در گزارش ها دو نوع شاخص قیمت مصرف کننده وجود دارد :

• نوع اول CPI-W نام دارد و اندازه‌گیری شاخص قیمت مصرف کننده برای دستمزد‌بگیران شهری و کارکنان دفتری را انجام می دهد .
• نوع دوم CPI-U نام دارد و شاخص قیمت مصرف کننده برای مصرف کنندگان شهری محسوب می شود . این نوع CPI مطابق هزینه‌های تقریبا تمامی جمعیت‌های مناطق شهری می‌باشد .

بین دو شاخص مذکور تفاوت اساسی که وجود دارد در سنگینی مخارج مشخص شده برای طبقه‌های اقلام گوناگون و نواحی جغرافیایی می باشد .

داده‌های منطقه‌ای CPI

اداره کار تفکیک CPI را مطابق منطقه انجام می دهد . این گزارش در ایالات متحده در برگیرنده‌ی چهار ناحیه اصلی شمال شرقی ، غرب میانه ، جنوب و غرب می‌باشد . هر ماه نیز تفکیک سه ناحیه اصلی شهری انجام می شود و این سه ناحیه شیکاگو – گری – کنوشا (Chicago-Gary-Kenosha)، لس آنجلس – ریور ساید – اورنج کانتی (Los Angeles-Riverside-Orange County) و نیویورک – نیوجرسی شمالی – لانگ آیلند (New York-Northern NJ-Long Island) می باشد .

علاوه بر اینکه ماهیانه اطلاعاتی فراهم می‌گردد ، اداره کار هر یک ماه در میان ، گزارش‌هایی را برای ۱۱ ناحیه شهری ایالات متحده انتشار می دهد و هر شش ماه یکبار شاخص CPI چیست؟ نیز این گزارش را برای ۱۳ ناحیه شهری دیگر منتشر می کند . این گزارش‌ها نواحی که جمعیت زیاد دارند را تحت پوشش قرار می‌دهند و یک زیرمجموعه منطقه‌ای خاص را ارائه می دهند .

شاخص بهای مصرف‌کننده (تورم) یا CPI چیست؟

شاخص بهای مصرف‌کننده یا همان تورم بخش مصرف‌کنندگان که به اختصار CPI گفته می‌شود، شاخصی است که نشانگر تغییرات قیمتی سبدی از کالاها و خدمات است. در واقع این شاخص نشان می‌دهد که سطح عمومی قیمت‌ها در یک دوره زمانی چقدر افزایش یا کاهش شاخص CPI چیست؟ داشته است. معمولاً به این شاخص، شاخص هزینه زندگی هم گفته می‌شود. شاخص بهای مصرف‌کننده معمولاً به طور ماهانه، فصلی و سالانه تهیه و منتشر می‌شود.
شاخص CPI، تورم کالاها و خدمات مورد استفاده مصرف‌کنندگان را ارزیابی می‌کند. رشد تورم برای معامله گران بازارهای مالی به خصوص بازار فارکس اهمیت زیادی دارد. اگر رشد تورم سریع باشد، بانک مرکزی مجبور است برای مقابله با فشارهای تورمی، نرخ بهره را افزایش دهد و از سیاست‌های انقباضی استفاده کند. سیاست‌های انقباضی و افزایش نرخ بهره هم در نهایت منجر به تقویت ارزش پول ملی می‌شوند. در مقابل اگر اقتصادی با رشد ضعیف یا حتی منفی تورم مواجه شود، بانک مرکزی برای ایجاد ثبات در قیمت‌ها مجبور خواهد شد تا از سیاست‌های انبساطی پولی استفاده کند و نرخ بهره را پایین بیاورد.
آشنایی با شاخص‌های تورم (Inflation)
تأثیر رشد مثبت و منفی تورم بر بازار فارکس و سهام

آنچه باید درباره شاخص قیمت و تورم بدانیم

مکان شما: خانه 1 / وبلاگ ققنوس 2 / محصولات 3 / بازار غیر متمرکز 4 / آنچه باید درباره شاخص قیمت و تورم بدانیم.

شاخص قیمت مصرف‌کننده نقش مهمی در سیاست‌ پولی و مالی ایفا می‌کند. همچنین تغییرات قیمتی را برای کالاها و خدمات مصرفی توسط مصرف‌کنندگان در یک بازه زمانی مشخص اندازه‌گیری می‌کند.

آنچه باید درباره شاخص قیمت و تورم بدانیم

شاخص قیمت یا شاخص بها چیست و چه نسبتی با تورم دارد؟ آیا بین این دو شاخص رابطه مستقیم و معناداری برقرار است؟ آیا معیارهای مشخصی برای اندازه‌گیری و ارزیابی این مفاهیم وجود دارد و اساساً چه نتایجی می‌توان از ارزیابی این شاخص‌ها به دست آورد؟ شاخص قیمت به انواع مختلفی ازجمله شاخص قیمت مصرف‌کننده، شاخص قیمت تولیدکننده، شاخص بهای خرده فروشی و عمده فروشی و… تقسیم‌بندی می‌شود که هر کدام کارکردها و ویژگی‌های خود را دارند. اما در این مقاله به طور ویژه به رابطۀ یکی از انواع شاخص‌های قیمت یعنی «شاخص قیمت مصرف‌کننده» (Consumer Price Index) با تورم می‌پردازیم.

شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) چیست؟

شاخص قیمت مصرف‌کننده، تغییرات قیمت را برای کالاهای خرد و دیگر گزینه‌هایی که مصرف‌کننده برای آن‌ها پول می‌پردازد، اندازه‌گیری می‌کند. این کالاها و خدمات به هشت گروه عمده تقسیم می‌شوند: غذا و نوشیدنی، مسکن، پوشاک، حمل‌ونقل، مراقبت‌های پزشکی، تفریح، آموزش و ارتباطات.

اما در این شاخص مواردی مثل پس‌انداز و سرمایه‌گذاری در نظر گرفته نمی‌شود. این شاخص اساساً تلاش می‌کند که سطح قیمت تجمیعی را در یک اقتصاد به‌صورت کمی در آورد و در نتیجه، قدرت خرید واحد ارز آن کشور را اندازه بگیرد. این شاخص تغییرات قیمت در اقتصادها را برای همه آشکار، و به‌عنوان راهنمایی برای تصمیم‌گیری در امور اقتصادی عمل می‌کند.

شاخص قیمت مصرف‌کننده نقش مهمی در سیاست‌ پولی و مالی ایفا می‌کند. همچنین تغییرات قیمتی را برای کالاها و خدمات مصرفی توسط مصرف‌کنندگان در یک بازه زمانی مشخص اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص در اصل معیاری برای تغییر هزینه‌های زندگی است.

CPI از جمله داده‌های آماری است که غالباً از آن برای شناسایی دوره‌های تورم یا تورم منفی استفاده می‌شود. بعضی اوقات ممکن است این شاخص با شاخص قیمت تولید‌کننده مقایسه شود که در آن به‌جای در نظر گرفتن قیمت‌های پرداخت‌شده توسط مصرف‌کنندگان، به قیمت‌هایی که توسط شرکت‌ها و کسب‌وکارها پرداخت می‌شود، توجه می‌کند.

این شاخص تغییر میانگین وزنی سبدی از کالاهای مصرفی و خدماتی مانند حمل و نقل و مراقبت‌های پزشکی و … را اندازه گیری می‌کند . وزن کالاها و خدمات مندرج در محاسبه این شاخص بر اساس اهمیت آنها تعیین می‌شود . شاخص بهای مصرف کننده که گروه‌ها و طبقات مختلف اقتصادی با سطوح مختلف درآمدی را در نظر می‌گیرد ، سنجه‌ای برای بررسی هزینه‌های شاخص CPI چیست؟ زندگی و یکی از متداول‌ترین داده‌ها برای اندازه گیری تورم است که به صورت مکرر از آن استفاده می‌شود.

رابطه شاخص قیمت مصرف‌کننده و تورم

محاسبات تورم در بیشتر کشورهای دنیا بر اساس شاخص قیمت مصرف‌کننده صورت می‌پذیرد. به عبارتی تغییرات CPI از سالی به سال دیگر، همان تورم است. افزایش شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی معمولاً در زمان رونق رخ می‌دهد. همچنین در دوره رکودی، انتظار می‌رود که سطح عمومی قیمت‌ها کاهش یابد.

بنابراین، در ارتباط با این سئوال که شاخص CPI چیست؟ آیا رابطه نزدیکی میان شاخص قیمت و تورم وجود دارد یا نه، پاسخ مثبت است. شاخص قیمت میانگین تغییر قیمت کالا و خدمات را برای مصرف‌کننده اندازه‌گیری می‌کند که این تغییرات قیمت معمولاً با نام تورم شناخته شده است. در واقع این‌طور می‌توان گفت که CPI یک شاخص اقتصادی است که عمدتاً برای اندازه‌گیری تورم و کارایی سیاست‌های اقتصادی کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. تورم به وضعیتی اطلاق می‌شود که سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد، طی یک دوره زمانی مشخص به‌طور مداوم و مستمر افزایش پیدا کند. نکته حائز اهمیت این است که هر نوع افزایش قیمت را نمی‌شود به‌عنوان تورم در نظر گرفت. چراکه عنصر زمان و استمرار افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در تعریف تورم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شاخص CPI چیست؟ است.

شاخص قیمت مصرف‌کننده و مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده آن را می‌توان به‌عنوان یک عامل بازدارنده برای شاخص‌های اقتصادی دیگر مورد استفاده قرار داد. به طور معمول، زمانی که سطح قیمت تجمیعی افزایش پیدا کند، قدرت خرید ارز آن کشور کاهش پیدا می‌کند و عکس این قضیه هم صادق است.

آیا شاخص قیمت معیار مناسبی برای اندازه‌گیری تورم است؟

در مورد اینکه آیا شاخص قیمت معیار مناسبی برای اندازه‌گیری تورم است، اختلاف نظر وجود دارد. با این حال CPI یکی از رایج‌ترین ابزارهای مورد استفاده برای محاسبۀ تورم است. داده‌های CPI به اقتصاددانان کمک می‌کند ارزش کل کالاها و خدمات تولید شده توسط یک اقتصاد را اندازه‌گیری کنند.

بنابراین با وجود اختلاف نظرها می‌توان شاخص بهای کالاها و خدمات مصرف‌کننده را به‌عنوان معیاری مستحکم برای سنجش تغییرات قیمت کالاها و خدماتی در نظر گرفت که توسط خانوارها به مصرف می‌رسد. این شاخص به‌عنوان معیاری برای اندازه‌گیری سطح کلی قیمت‌ کالا و خدمات استفاده شده و یکی از بهترین معیارها برای نمایش تغییر قدرت خرید پول داخلی هر کشور محسوب می‌شود.

تورم چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

از آنجایی که نرخ تورم به صورت درصدی است، میانگین مقادیر آن باید توسط میانگین هندسی محاسبه شود. از طرفی مشخص است که نرخ تورم ماهانه در یک سال بر اساس تغییرات ماه به ماه شاخص CPI صورت می‌گیرد.

نرخ تورم سال منتهی به هر ماه، از محاسبه درصد تغییر متوسط شاخص CPI در دوازده ماه منتهی به ماه مورد نظر نسبت به دوره مشابه قبل به دست می‌آید. بدیهی است چنانچه ماه مورد نظر آخرین ماه سال باشد، به آن نرخ تورم سال مورد نظر نسبت به سال قبل می‌گویند. ممکن است نرخ تورم را بر اساس شاخص CPI یک سال نسبت به یک سال پایه در نظر گرفت. به این ترتیب مشخص می‌شود که میزان تورم نسبت به یک سال خاص چقدر است. باز هم کافی است که شاخص CPI سال پایه را از سال جاری کسر کنیم و حاصل را بر سال پایه تقسیم کنیم.

نرخ تورم، شاخصی برای نمایش ارزش پول و قدرت خرید

تورم به معنای کاهش قدرت خرید یک ارز یا افزایش بهای کالاها یا خدمات در یک بازه زمانی است . به عبارت دیگر تخمین کمی کاهش قدرت خرید یک ارز می‌تواند در افزایش میانگین بهای کالاها و خدمات خود را نشان دهد . افزایش تورم غالباً به صورت درصد بیان می‌شود . برای مثال اگر بگوییم تورم ۵ درصد افزایش پیدا کرده است به این معناست که قدرت خرید یک واحد از ارز آن کشور ۵ درصد کاهش پیدا کرده است. نرخ تورمی اعلامی بیانگر افزایش یا کاهش تورم نسبت به دوره زمانی قبلی است . مثلاً اگر CPIماهیانه باشد به این معناست که شاخص بهای مصرف کننده نسبت به ماه قبل چه تغییری کرده است . گرچه شاخص بهای مصرف کننده به تغییر بهای سبدی از کالاها و خدمات مصرفی توجه دارد و پس اندازها ، سرمایه گذاری‌ها و هزینه‌های گردشگران خارجی را در نظر نمی‌گیرد.

هزینه زندگی مصرف‌کنندگان به بهای کالاها و خدماتی که مصرف می‌کنند و سهم هر کالا یا خدمت در بودجه خانوار بستگی دارد. برای اندازه‌گیری هزینه‌های زندگی متوسط ​​مصرف‌کننده، سازمان‌های دولتی نظرسنجی‌هایی از خانوارها انجام می‌دهند تا سبدی از اقلام رایج خریداری شده را شناسایی کنند و سپس هزینه خرید این سبد را در طول زمان پیگیری کنند. هزینه این سبد در یک زمان معین محاسبه می‌شود.

نرخ تورم، شاخصی برای نمایش ارزش پول و قدرت خرید است که در یک بازه زمانی مورد محاسبه قرار می‌گیرد و برابر با تغییرات نسبی در شاخص قیمت که معمولاً شاخص قیمت مصرف‌کننده CPI است. نرخ تورم ممکن است از طریق محاسبه قیمت هفتگی، ماهانه و سالانه برای یک سبد کالای پایه حاصل شود. این سبد که به‌عنوان سبد پایه و شاخص کالا شناخته می‌شود، هر چند سال یک‌بار مورد بازنگری قرار می‌گیرد که منعکس‌کننده تغییرات در الگوی مصرف شهروندان است.