تعریف نقدشوندگی چیست؟

جریان نقدینگی (Cashflow) و مراحل تدوین آن در پروژه

همان طور که در مطالب قبلی اشاره شد یکی از منابع مهم در پروژه که در روند اجرایی پروژه بسیار اثر می‌گذارد پول است و کمبود نقدینگی در مدت‌زمان اجرای پروژه ازجمله عواملی است که باعث کاهش روند اجرایی پروژه می‌شود. جریان نقدینگی که ساده‌ترین تعریف آن مابه التفاوت سود و هزنیه های یک پروژه است، معمولاً در ابتدای پروژه تدوین و تهیه می‌شود و در مدت عمر پروژه با توجه به شرایط و پیشرفت اجرای پروژه به روزآوری می‌گردد.

جریان نقدینگی چیست؟

جریان نقدینگی از مهمترین ابزارهایی است که پیمانکاران و کارفرمایان در طول پروژه با آن سر و کار دارند، با این ابزار می‌توان نقدینگی پروژه را کنترل و بهبود داد. با تهیه جریان نقدینگی دقیق می‌توان سودآوری پروژه را در راستای اهداف تدوین شده نزدیک‌تر نمود. یکی از این اهداف نیز مسلماً افزایش ارزش کسب شده (Earned Value) در یک پروژه است.

جریان نقدینگی پروژه یعنی برآورد مقدار پول در دسترس پروژه مطابق با مقادیر دریافتی یعنی درآمدها و پرداختی یعنی هزینه‌های پروژه در زمان‌های مختلف پروژه. تیم مهندسی زمانی می‌تواند جریان نقدینگی را دقیق‌تر برآورد کند که کلیه فعالیت‌های پروژه، نحوه انجام آن‌ها و زمان انجام آن کارها به همراه مشخصات فنی مشخص شده باشد. به عبارتی کانسپت پروژه به همراه ساختار شکست کار WBS به دقیق‌ترین شکل ممکن تدوین شده باشد.

جریان نقدینگی (Cash Flow) در سود و زیان پروژه اثر گذار است زیرا بر اساس آن سیاست‌های تأمین نقدینگی تدوین می‌شود و این سیاست‌ها بر حاشیه سود پروژه تأثیر مستقیم دارد. سیاست گذاری‌های مالی پروژه در حین اجراست که منجر به انجام کارهایی همچون پیش فروش محصول پروژه، فروش سهام، شراکت، تأمین وام‌های بانکی جهت تأمین هزینه‌های اجرایی پروژه با توجه به شرایط هرکدام در قیمت تمام شده پروژه و تأثیر بر سود و زیان پروژه می‌شود.

نکات مهم در تدوین جریان نقدینگی پروژه

ازجمله موارد مهم در تهیه جریان نقدینگی این است که در ابتدا باید با توجه طرح پروژه برنامه زمان‌بندی پروژه تدوین شده باشد. همچنین با توجه به شرایط اقتصادی عواملی همچون تورم، تحریم، تعدیل قراردادها، تغییرات احتمالی تا خیرات احتمالی نیز باید در نظر گرفته شود. استفاده از تجارب و دانش کسب شده در پروژه‌های پیشین می‌تواند کمک بسزایی در تدوین برنامه و پیش‌بینی‌ها نماید. به همین دلیل است که واحد کنترل و بایگانی مدارک (DCC) در پروژه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است.

ابتدا لازم است با تعاریف اصلی این ابزار آشنا شویم:

تعریف بودجه

یعنی مقدار منابع مالی که برای انجام کامل پروژه پیش‌بینی شود که ماهیت آن از جنس پیش‌بینی است.

تعریف هزینه

یعنی مقدار منابع مالی که برای انجام فعالیت‌های اجرایی پروژه صرف شده است که ماهیت آن از جنس کار انجام‌شده است.

تعریف نمودار جریان نقدینگی

جریان نقدینگی در واقع یک پیش‌بینی از وضعیت جاری مالی پروژه در تاریخ‌های مورد نظر است. به عبارتی درآمد کسب شده از فروش و پولی که برای هزینه‌های عملیات اجرایی پروژه هر ماه پرداخت می‌شود را گردش نقدینگی یا جریان نقدی (Cash Flow) گویند.

مراحل تدوین جریان نقدینگی پروژه

قدم اول: شناسایی هزینه‌ها و درآمدها

برای تهیه آن لازم است درآمدها و هزینه‌ها را شناسایی و ساختار شکست (ساختار درختی) آن را ترسیم نماییم:

۱. منابع درآمد را شناسایی کنید

درآمدها (پولی که از مشتری بابت فروش محصول خود دریافت می‌کنید)

• فروش محصول
• فروش سهام و غیره
• تهاتر

۲. منابع هزینه‌ای خود را لیست کنید

• خرید زمین
• خرید تجهیزات
• خرید مصالح
• نیروی انسانی
• خرید زمین
• مجوزات
• طراحی
• و غیره

1. 3. ترسیم درخت هزینه‌ها و درآمدها

تهیه ساختار هزینه‌های پروژه

ساختار شکست پروژه را باید مطابق با کانسپت اجرایی پروژه تهیه نمود.

تهیه ساختار درآمدهای پروژه

در این قسمت مطابق لیست آیتم‌های درآمدی، ساختار شکست درآمدها تدوین می‌گردد.

قدم دوم: پیش‌بینی مقادیر ریالی

بعد از شناسایی و تهیه ساختار هزینه‌ها و درآمدها باید پیش‌بینی مقادیر ریالی هر آیتم را مطابق با طرح و کانسپت پروژه و سیاست‌های اجرایی پروژه تدوین نماییم.

قدم سوم: زمان‌بندی جریان درآمدها و هزینه‌ها

در این قسمت با توجه به زمان‌بندی اجرایی پروژه و مشخص شدن پیش‌بینی هزینه‌ها باید سیاست‌های تأمین نقدینگی (درآمدها) صورت پذیرد.

جدول هزینه های پروژه

جدول درآمدهای پروژه

قدم چهارم: تهیه نمودار جریان نقدینگی

پس از تدوین جدول پیش‌بینی هزینه‌ها و تأمین درآمدها باید جریان هزینه‌ها و درآمدها در یک جدول و نمودار جریان نقدینگی تهیه گردد. این نمودار به مقایسه هزینه برنامه‌ای نسبت به زمان و هزینه انجام‌شده در خلال پروژه تا تاریخ گزارش را نشان می‌دهد و به‌وسیله آن می‌توان تعیین کرد که چقدر از برنامه‌ریزی مالی عدول شده و یا از برنامه پیروی شده است.

قدم پنجم: خالص جریان مالی

با استفاده از نمودار جریان نقدینگی می‌توان وضعیت نهایی هزینه‌ها و درآمدها را مشاهده نمود و با اختلاف بین جریان ورودی (درآمدها) و جریان خروجی (هزینه‌ها) خالص جریان نقدینگی را به دست آورد.

• جریان وجوه نقد ورودی (Total Cash Inflow)
• جریان وجوه نقد خروجی (Total Cash Outflow)
• خالص جریان وجوه نقد (net cash flow)

فواید تهیه جریان نقدینگی

به‌طورکلی می‌توان فواید زیر را برای مدیریت جریان نقدینگی پروژه‌ها مشاهده نمود:

1. 1. استفاده مناسب از شناوری فعالیت‌ها (مدت‌زمانی است که یک فعالیت در زمان‌بندی پروژه می‌تواند با تأخیر شروع شود)، به‌طوری‌که در طول پروژه از منابع مالی به‌صورت بهینه استفاده شود.
   2. کمک به کارفرما و پیمانکار برای ارزیابی سرمایه اولیه برای تأمین مالی و برنامه‌ریزی تـوان مـالی برای انجام پروژه
   3. پیمانکار می‌تواند هزینه‌های ناشی از تأمین مالی را در قیمت پیشنهادی خود در نظر بگیرد. این مسئله به‌ویژه در ایران به دلیل اینکه بهره بانکی بیش از سود پروژه‌ها است اهمیت بیشتری می‌یابد.
   4. با استفاده از یک جریان نقدینگی مناسب، پیمانکار می‌تواند تأثیر تصمیمات مختلـف ازجمله زمان تأمین مصالح، مدت اجرای فعالیت‌ها را بـر حاشـیه سـود پـروژه ببیند.

   مدیریت پروژه می‌تواند قبل از به وجود آمدن بحران نقدینگی، اقدام بـه گـرفتن وام بـا بهـره مناسـب کند.

   • با استفاده از جریان نقدینگی می‌توان تا خیرات پروژه را مجاز نمود و نسبت به‌صورت وضعیت‌هایی که پرداخت آن‌ها از طرف کارفرما عقب‌افتاده ادعا نمود.

   استفاده از نمودار S جریان نقدینگی

   یکی از پرکاربردترین نمودارهای در حوزه تعریف نقدشوندگی چیست؟ مدیریت پروژه نمودار S -CURVE پروژه است که هم در شاخص زمان و هم شاخص هزینه ترسیم می‌شود. از این نمودار برای نمایش میزان تجمعی مقدار پیشرفت و هزینه در حوزه زمان استفاده می‌شود.

   

   در مقالات گذشته تحت عنوان « مراحل تهیه یک برنامه زمان‌بندی موفق در پروژه‌های ساختمانی کدم‌اند؟ » عنوان‌شده با استفاده از این نمودار و همچنین تهیه و بررسی شاخص‌های کلیدی می‌توان عملکرد پروژه را در حوزه زمان و ریال بررسی و در صورت نیاز اقدامات اصلاحی جهت بهبود عملکرد پروژه تعریف نمود.

   نکته مهم در تهیه جریان نقدینگی

   از مهم‌ترین نکات تهیه برنامه جریان نقدینگی پروژه‌ها، مقطع زمانی آن است. درصورتی‌که مقطع زمانی، کل طول عمر پروژه باشد باید تمامی هزینه‌ها و درآمدهای پروژه محاسبه گردد که مورد خاصی ندارد؛ اما اگر مقطع زمانی، کمتر از طول عمر پروژه بشود باید توجه نمود که هم هزینه‌ها و هم درآمدهای محاسبه‌ شده باید محدود به آن مدت‌زمان باشد با فرض اینکه جریان نقدینگی پروژه را باید برای ۶ ماه آینده محاسبه نمود.

   هزینه‌ای که در پایان ۶ ماه به‌حساب پروژه اضافه می‌شود باید با درآمدی که به ازای آن ۶ ماه کارکرد، محاسبه شده مطابقت داشته باشد. به همین صورت اگر تعهداتی از قبل به هزینه‌های پروژه اضافه شود نیز باید صورت‌وضعیت‌هایی که قبلاً ارسال‌شده را هم به‌عنوان درآمد در نظر گرفت.

   سخن آخر

   هدف این مقاله بیان چند نکته کلیدی در خصوص جریان نقدینگی بود. باید تأکید کرد که نوشتن تک‌تک عواملی که بر هزینه درآمد پروژه تأثیرگذار است امکان‌پذیر نبوده زیرا عملاً ماهیت هر پروژه با پروژه دیگر متفاوت است و فقط روی مواردی که به نظر بزرگان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است ارائه گردیده است. سایت متری چند نیز با توجه به اهمیت مقوله هزینه در پروژه‌ها اقدام به ارائه سرویس هزینه ساخت نموده است.

   نسبت نقدینگی چیست و چه کاربردی دارد؟

   

   قبل از توضیح نسبت نقدینگی میبایست به تعریف نسبت مالی بپردازیم:

   نسبت مالی چیست؟

   به ارتباط منطقی و ریاضی که به شکل نسبت نمایان میشود نسبت‌ مالی گفته می شود و از آن در موارد ذیل استفاده می شود:

   1. ارزیابی کیفی اطلاعات کمی
   2. ارائه گزارش
   3. طبقه‌بندی صورت‌های

   توجه داشته باشید که از هر نسبت مالی می‌توان به‌عنوان یک سیگنال خبری در کنار سایر نسبت‌ها استفاده کرد و هرگز نباید فقط یک نسبت مالی را به‌عنوان ملاک تصمیم‌گیری قرار داد.

   مهمترین نسبت‌های مالی:

   • نسبت‌های نقدینگی
   • نسبت‌های سودآوری
   • نسبت‌های کارایی
   • نسبت‌های اهرمی

   نسبت نقدینگی چیست؟

   نسبت نقدینگی یا Liquidity Ratio جز یکی از نسبت‌های مالی می باشد که از تقسیم پول نقد و معادل‌های نقدی و اوراق بهاداری که به‌راحتی قابل تبدیل به نقد می‌باشند، بر بدهی‌های جاری، به‌دست می‌آید. این نسبت آزمون نقدینگی شرکت است و برای محاسبه آن کل وجوه نقد و اوراق بهادار قابل‌ خرید و فروش در بازار را جمع می‌کنند و آن را بر کل بدهی‌های جاری تقسیم می‌کنند. نسبت‌های نقدینگی، میزان توان شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه مدت خود یا عمل به تعهدات کوتاه مدت را نشان می‌دهد. نسبت نقدینگی بالا نشان دهنده این است که حاشیه امنیت شرکت بیشتر است و از پس بدهی های کوتاه مدتش بر می آید. اما این بدان معنی نیست که نسبت نقدینگی هر چه بالاتر باشد بهتر است، این نسبت خیلی هم نباید بزرگ باشد.

   نکته! با نسبت‌های نقدینگی می‌توان بررسی کرد که آیا یک شرکت می‌تواند به تعهدات مالی کوتاه مدت خود پاسخ دهد یا خیر، نسبت‌های نقدینگی، توانایی واحد تجاری را در انجام تعهدات کوتاه مدت، اندازه‌گیری می‌کند.

   برای افزایش اطلاعات و آگاهی خود در زمینه بورس می توانید در کلاس بورس شرکت کنید و یا با خرید پکیج بورس به راحتی تنها در مدت زمان بسیار کمی علم بورسی خود را افزایش بدهید.

   انواع نسبت های نقدینگی:

   برای محاسبه این نسبت دارایی های جاری بر بدهی های جاری تقسیم می شود. دارایی های جاری، دارایی هایی ست که به یک دیگر تبدیل می شوند و در صورت نیاز در عرض یک سال می توان آن ها را به پول نقد تبدیل کرد. بدهی های جاری به آن دسته از بدهی ها گفته می شود که موعد پرداخت آن ها کمتر از یک سال است. بالا بودن نسبت جاری نشان می دهد که برای طلب کاران هیچ جای نگرانی نیست و اصل مبلغ خود به همراه سود آن را از شرکت دریافت خواهند کرد.

   بدهی های جاری / دارایی های جاری = نسبت جاری

   نسبت آنی در مقایسه با نسبت جاری کمی سخت تر محاسبه می شود. برای محاسبه این نسبت فهرست دارایی هایی که در مقایسه با پول نقد از قدرت نقد شوندگی کمتری برخوردارند از دارایی های جاری شرکت کسر می شود. بالا بودن نسبت آنی می تواند بیانگر این باشد که اعتبار دهندگان کوتاه مدت دچار هیچ مشکلی نخواهند شد و یا اینکه بیانگر این است که نقدینگی یا مطالبات شرکت بسیار زیاد است.

   بدهی های جاری / (حساب های دریافتی + سرمایه گذاری های کوتاه مدت+ پول نقد و مشابه های پول نقد) = نسبت آنی

   یک نوع از نسبت آنی به سادگی فهرست موجودی را از دارایی های جاری کم می‌کند و آن را از نسخه‌ای که در بالا به آن اشاره شد اندکی بخشنده‌تر نشان می‌دهد. گفته می‌شود این نسبت اگر چیزی در حدود یک باشد، قابل قبول است. اگر این نسبت زیاد باشد، این اتفاق ممکن است به سه دلیل رخ دهد. نخست ممکن است موجودی کالای کمی نگهداری می‌شود. دوم ممکن است دارایی های جاری زیاد باشد و سوم ممکن است اعتبارات کوتاه مدت کمی جذب شده باشد.

   بدهی های کنونی/(موجودی کالا – دارایی های جاری) = نسبت آنی

   در این نسبت موجودی کالا، دارایی های جاری و حساب های دریافتنی در نظر گرفته نمی شود. جهت پیش بینی توانایی پرداختی شرکت در مواقع ضروری این نسبت در مقایسه با نسبت قبلی بیشتر به کار می آید. اگر شرکتی به میزان کافی توانایی نقد شوندگی نداشته باشد به مشکل بر می خورد حتی اگر از سود دهی بالایی برخوردار باشد.

   بدهی های جاری / (سرمایه گذاری های کوتاه مدت + پول نقد و مشابه های پول نقد) = نسبت پول نقد

   نسبت سودآوری چیست؟

   این نسبت‌ها میزان ﻣﻮفقیت ﺷﺮﻛﺖ را درﻛﺴﺐ ﺳﻮد ﻣﻮرد ﺗﺠﺰیه و تحلیل ﻗﺮار می‌دﻫﺪ.

   1. نسبت سود ناخالص: این نسبت میزان سود ناخالص تولید شده از فروش را ارزیابی می‌کند. سود ناخالص برابر با فروش خالص منهای هزینه‌ی فروش است.
   2. بازده فروش: این نسبت به عنوان حاشیه‌ی تعریف نقدشوندگی چیست؟ سود خالص یا نسبت سود خالص نیز شناخته می‌شود و درصد درآمد ناشی از فروش را می‌سنجد. به طور معمول، هر چه عدد این نسبت بالاتر باشد، بهتر است.
   3. بازده دارایی‌ها: در تحلیل مالی، این نسبت بازده سرمایه‌گذاری را اندازه می‌گیرد. همچنین جهت ارزیابی کارآیی مدیریت در استفاده از دارایی‌ها برای تولید درآمد به کار می‌رود.
   4. بازده حقوق صاحبان سهام: درصد درآمد ناشی از هر ریال از حقوق صاحبان سهام را می‌سنجد.

   نسبت کارایی چیست؟

   به کمک این نسبت‌ها می‌توان میزان ﻛﺎرآیی یک ﺷﺮﻛﺖ را در ﻛﺎرﺑﺮد منابع خود اﻧﺪازه گیری نمود.

   1. گردش مطالبات: کارآیی بسط نسیه و وصول آن را می‌سنجد. این نسبت میانگین تعداد دفعاتی را که شرکت در یک سال به وصول حساب‌های باز خود می‌پردازد، نشان می‌دهد. نسبت‌های بالا دلالت بر نسیه‌ی مؤثر و فرآیند وصول دارند.
   2. میانگین دوره‌ی وصول مطالبات: این نسبت به گردش مطالبات برحسب روز یا دوره‌ی وصول معروف است و میانگین تعداد روزهایی را که یک شرکت مطالباتش را وصول می‌کند، اندازه می‌گیرد. هرچه این نسبت کوچک‌تر باشد، بهتر است. البته گاهی افراد به جای ۳۶۰، از عدد ۳۶۵ استفاده می‌کنند.
   3. گردش موجودی: نمایانگر تعداد دفعاتی است که موجودی، فروخته و جایگزین شده است. در نظر داشته باشید که بعضی نویسندگان در فرمول بالا، به جای هزینه‌ی فروش از فروش استفاده می‌کنند. نسبت بالا نشان‌دهنده‌ی این است که شرکت در مدیریت موجودی‌هایش کارآمد است.
   4. میانگین دوره‌ی موجودی: به عنوان گردش موجودی برحسب روز نیز شناخته می‌شود و نمایانگر تعداد روزهایی است که موجودی در انبار می‌ماند. به عبارت دیگر، تعداد روزها را از زمان خرید موجودی تا فروش آن، می‌سنجد. همانند میانگین دوره‌ی وصول مطالبات، هر چه این نسبت کوچک‌تر باشد بهتر است.
   5. گردش حساب‌های پرداختنی: تعداد دفعاتی که یک شرکت حساب‌های پرداختنی‌اش را در طول یک دوره می‌پردازد، نشان می‌دهد. نسبت کوچک طرفدار بیشتری دارد، تعریف نقدشوندگی چیست؟ چون بهتر است که پرداخت‌ها را تا حد امکان به تأخیر انداخت تا بتوان از پول برای اهداف مولد بیشتری استفاده کرد.
   6. میانگین دوره‌ی پرداختنی: این نسبت به «گردش حساب‌های پرداختنی بر حسب روز یا دوره‌ی پرداخت نیز معروف است و عدد میانگین روزهای سپری شده‌ی پیش از پرداخت تعهدات به عرضه‌کنندگان را می‌سنجد.
   7. دوره‌ی گردش عملیات: تعداد روزهایی را که یک شرکت، چرخه‌ی عملیاتی را کامل می‌کند، می‌سنجد. هر چه چرخه‌ی عملیاتی کوتاه‌تر باشد، یعنی شرکت فروش و وصول وجه نقد را سریع‌تر انجام می‌دهد.
   8. چرخه‌ی تبدیل وجه نقد: این نسبت میزان سرعت یک شرکت در تبدیل وجه نقد به وجه نقد را اندازه می‌گیرد. چرخه‌ی تبدیل وجه نقد نمایانگر تعداد روزهایی است که یک شرکت برای خرید‌هایش پرداخت می‌کند، آنها را می‌فروشد و مقدار بدهی را وصول می‌کند. به طور معمول، این چرخه نیز همچون چرخه‌ی عملیاتی، هرچه کوتاه‌تر باشد، بهتر است.
   9. گردش کل دارایی: کارآیی کلی یک شرکت در فروش را با استفاده از دارایی‌هایش می‌سنجد. این فرمول شبیه بازده دارایی‌هاست، با این تفاوت که به جای درآمد خالص، از فروش خالص استفاده می‌شود.

   نسبت اهرامی چیست؟

   تمرکز اصلی نسبت های مالی اهرمی بر روی توازن بین دارایی ها و بدهی هاست. ﺗﺎمین نیازﻫﺎی مالی از ﻃﺮیق ایجاد بدهی را ﻧﺸﺎن می‌دﻫﺪ.

   نقدینگی چیست؟ نقدینگی چطور تورم ایجاد می کند؟

   نقدینگی کلمه‌ای است که ما همیشه آن را در اخبار می‌شنویم و در مباحث اقتصادی زیاد مطرح می‌شود. زیرا بر تولید و تورم یک کشور اثر می‌گذارد و در صورت عدم توجه می‌تواند مشکلات اقتصادی زیادی ایجاد کند.

   ما در این مطلب قصد داریم درباره رابطه نقدینگی و تورم و مدیریت آن اطلاعاتی را با شما به اشتراک بگذاریم. در ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید.

   نقدینگی چیست؟

   به زبان ساده، نقدینگی به دارایی‌های نقدی شما اشاره دارد. اسکناسی که هر روز برای خرید مایحتاج جابه‌جا می‌کنید، نقدترین و تعریف نقدشوندگی چیست؟ در دسترس‌ترین دارایی شما است. هر چه قدر بتوانید سریع‌تر دارایی خود را بدون تغییر در ارزش آن به پول نقد تبدیل کنید، یعنی نقدینگی آن بالا است. مثلا شما می‌توانید پول‌های واریز شده در حساب سپرده خود را به راحتی به اسکناس تبدیل و خرج کنید. اما سریعا نمی‌توانید آپارتمان خود را به پول نقد تبدیل کنید.

   زیرا یافتن خریدار برای آپارتمان خود زمان می‌برد. در صورت عجله کردن شما نمی‌توانید آن را به قیمتی که می‌خواهید، بفروشید. بنابراین نقدینگی حساب سپرده بیشتر از املاک است. به طور کلی در علم اقتصاد به جمع پول و شبه پول، نقدینگی گفته می‌شود. اما شاید این سوال برای شما پیش بیاید که پول و شبه آن چیست؟ در ادامه آنها را به طور مجزا توضیح می‌دهیم.

   

   پول چیست؟

   پول شامل اسکناس، سکه‌ها و سپرده‌های دیداری می‌شود که در دست افراد است. در واقع همان وجه و سایر دارایی‌هایی است که به راحتی می‌توان آنها را نقد کرد. مواردی که برای پرداخت استفاده می‌کنید نیز بخشی از پول به حساب می‌آیند، مانند چک و کارت‌های اعتباری. در یک تعریف گسترده‌تر، پول می‌تواند شامل چک‌های مسافرتی و حساب‌های پس‌انداز نیز باشد.

   شبه پول چیست؟

   شبه پول شامل سپرده‌های غیر دیداری می‌شود. به طور کلی شبه پول به دارایی‌هایی اطلاق می‌شود که نمی‌توان از آنها به عنوان وسیله مبادله مستقیم استفاده کرد، اما می‌تواند به وجه نقد یا سپرده بانکی چکی تبدیل شود. حساب‌های پس‌انداز و بلندمدت نیز طبق تعریف در نظر گرفته می‌شوند و آنها را می‌توان در زیر مجموعه دسته پول یا شبه پول طبقه‌بندی کرد. البته باز هم بر اساس تحلیل فردی، هر فرد می‌تواند تعریف متفاوتی از پول و شبه پول داشته باشد.

   کارکرد نقدینگی چیست؟

   نقدینگی نقطه مقابل مقدار معینی از کالاها و خدمات است و نقدینگی باید جریان کالاها و خدمات، از جمله گردش مالی افراد جامعه را جبران کند. بنابراین قیمت تمام شده کالا به میزان نقدینگی و سرعت گردش آن بستگی دارد. رشد بی‌رویه این فاکتور منجر به افزایش شدید تقاضا برای کالاها و خدمات شده و محدودیت عرضه کالا و خدمات در کوتاه مدت باعث تورم در اقتصاد می‌شود. کنترل نقدینگی هدف نهایی کشورها برای دستیابی به اهداف کلان اقتصادی از جمله افزایش بهره‌وری، کنترل تورم، ایجاد تعادل در پرداخت‌های خارجی و ایجاد اشتغال است.

   در واقع کنترل این فاکتور وسیله‌ای برای رسیدن به هدف نهایی اقتصاد یک کشور است. برای این منظور سطح آن به گونه‌ای محاسبه می‌شود که با افزایش سطح تولید داخلی در سطح ظرفیت تولید، از تورم جلوگیری شود. مقامات از سیاست پولی برای کنترل رشد نقدینگی استفاده می‌کنند. افزایش آن شامل پول‌هایی می‌شود که خارج از نظام ارزی و مالی هستند و به جای تولید برای خرید و فروش کالا استفاده می‌شوند.

   چرا افزایش نقدینگی باعث تورم می شود؟

   از آنجایی که مقدار کالاها و خدمات در جامعه محدود است، مقدار نقدینگی باید جهت برابری کالاها و خدمات کافی باشد. با افزایش آن، کالاها و خدمات در جامعه کاهش می‌یابد و قیمت‌ها افزایش می‌یابد، در نتیجه تورم ایجاد می‌شود. کنترل این مورد مهمترین خواسته کشورهاست و سیاست‌های مختلفی را برای آن تدوین می‌کنند. به عنوان مثال، افزایش فناوری و تولید داخلی که با انباشت کالای کافی از تورم جلوگیری می‌کند، سطح نقدینگی و بهره‌وری جامعه را افزایش می‌دهد و می‌تواند تا حد زیادی تورم را در اقتصاد کنترل کند.

   این موضوع را می‌توان توسط نظریه مقدار پول نشان داد. فرمول آن به صورت زیر است:

   MV=PY

   M : حجم نقدینگی

   V : سرعت گردش پول

   P : سطح قیمت‌ها

   Y : سطح تولید در اقتصاد

   در ارتباط با موارد فوق، فرض بر این است که تولید بر اساس رشد بهره‌وری در یک سال مالی به نسبت معینی افزایش می‌یابد. اما اگر نقدینگی بیش از رشد بهره‌وری باشد، برای دستیابی به تساوی در معادله فوق، باید این نابرابری برطرف شود.

   اگر رشد قیمت و رشد نقدینگی کمتر از رشد محصول باشد، تقاضا به دلیل کمبود منابع مالی لازم کاهش می‌یابد. در نتیجه، برای جلوگیری از کمبود عرضه، باید سطح قیمت‌ها را کاهش داد تا برابری حفظ شود. در شرایطی که پول در اقتصاد در حال افزایش است، مشخص است تعریف نقدشوندگی چیست؟ که می‌توان بدون ایجاد تورم مقدار تولید را افزایش داد. حجم پول در گردش را نقدینگی می‌گویند. پولِ در گردش از دو جز پایه پولی و ضریب فزاینده پولی تشکیل شده است.

   پایه پول، مجموع اسکناس و مسکوک در گردش و سپرده‌های بانکی نزد بانک مرکزی است. اما این عامل به تنهایی تعیین‌کننده حجم پول در گردش نیست و ضریب فزاینده پولی ناشی از تعاملات اقتصادی مردم و فعالیت‌های بانک تجاری به عنوان فاکتور مهم نقدینگی به حساب می‌آید. بنابراین، اگر بانک مرکزی دارای نرخ ذخیره قانونی ( r ) باشد، مقدار پول در گردش برابر با نسبت مبنای پولی ( D ) به نرخ ذخیره است. به عبارت دیگر، حجم پول در گردش با ( D/r ) برابر است.

   واضح است که هر چه نرخ ذخیره قانونی بانک‌ها در بانک مرکزی بیشتر باشد، ظرفیت پولی بانک‌ها و حجم کل نقدینگی بیشتر به سمت پایه مالی متمایل می‌شود. عوامل موثر بر نقدینگی 5 رکن دارند که عبارتند از: بانک مرکزی، سیستم بانکی، مردم، دولت و بخش خارجی. همچنین حجم نقدینگی در اقتصاد باید با تولید کالا و خدمات متناسب باشد. وگرنه بدون شک منجر به رکود تولید و ایجاد تورم خواهد شد.

   مدیریت نقدینگی چیست؟

   مدیریت نقدینگی بزرگترین چالش پیش روی نظام بانکی است. زیرا بیشتر منابع بانک‌ها از طریق سپرده‌های کوتاه مدت تامین می‌شوند. علاوه بر این، تسهیلات قرض‌الحسنه بانکی برای سرمایه‌گذاری‌هایی صرف می‌شوند که درجه نقدشوندگی کمی دارند. وظیفه اصلی بانک ایجاد تعادل بین تعهد مالی کوتاه مدت و سرمایه‌گذاری بلند مدت است. با کمبود نقدینگی، بانک نمی‌تواند به تعهدات خود عمل کند و خطر ورشکستگی به وجود می‌آید. حفظ حجم بالای نقدینگی نوع خاصی از تخصیص ناکارآمد منابع است که نرخ سوددهی بانک به سپرده‌های مردم پایین را می‌آورد و در نتیجه منجر به زیان می‌شود.

   مدیریت این مورد توانایی بانک برای ایفای تعهدات مالی خود در طول زمان است و در سطح‌های مختلفی انجام می‌شود.

   1. نوع اول آن به صورت روزانه انجام می‌شود و نقدینگی مورد نیاز در چند روز آینده مدام برآورد می‌شود.
   2. در دومی که مبتنی بر مدیریت جریان نقدی است، نقدینگی مورد نیاز را برای یک دوره طولانی شش ماهه تا دو ساله برآورد می‌کند.
   3. نوع سوم به تجزیه و تحلیل نقدینگی مورد نیاز بانک در شرایط بحرانی اشاره می‌کند.

   

   نتیجه‌گیری

   رابطه نقدینگی و تورم از جمله مسائلی است که اقتصاددانان همواره به آن توجه داشته‌اند. بنابراین برای جلوگیری از افزایش آن باید نقدینگی بانک‌ها و میزان تولید بررسی شوند و دولت باید بر چاپ پول و ایجاد اعتبار بانکی کنترل داشته باشد. در این صورت در بلند مدت می‌توان از افزایش نقدینگی جلوگیری کرد، تورم را کاهش داد و به اقتصاد سالم دست پیدا کرد.

   اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید😊

   چشم انداز اقتصاد ایران

   مصاحبه ها و یادداشت‌های حمید آذرمند درباره اقتصاد ایران

   نقدینگی چیست؟

   بسم الله الرحمن الرحیم

   نقدینگی چیست؟

   اقتصاد به زبان ساده - یادداشت 1

   نقدينگي مجموع پول و شبه پولي است كه در اقتصاد كشور جريان دارد. پول، طبق تعريف شامل اسكناس و مسكوك در دست اشخاص به علاوه سپرده‌هاي ديداري است و شبه پول نيز شامل سپرده‌هاي غيرديداري است. نقدينگي در اقتصاد ضريبي از پايه پولي است كه توسط بانك مركزي خلق شده است.

   عوامل موثر بر حجم نقدينگي در اقتصاد عمدتا شامل سه قلم «خالص دارايي‌هاي خارجي سيستم بانكي»، «خالص بدهي بخش دولتي به سيستم بانكي» و «بدهي بخش غيردولتي به سيستم بانكي» است. مجموع اقلام فوق به صورت پول تعریف نقدشوندگی چیست؟ و شبه‌پول در اقتصاد به گردش درمي‌آيد.

   در اقتصاد ايران، مبلغ كل نقدينگي در پايان سال ١٣٩٦ برابر با ١٥٣٠ هزار ميليارد تومان بوده است. از كل نقدينگي در حدود ٦٦ درصد سهم بدهي بخش غيردولتي به سيستم بانكي، كمتر از ١٣ درصد سهم خالص بدهي بخش دولتي به سيستم بانكي، حدود ٢٠ درصد سهم خالص دارايي‌هاي خارج سيستم بانكي و كمتر از ٢ درصد نيز سهم خالص ساير اقلام است.

   رشد نقدينگي تحت تاثير ميزان خلق پول توسط بانك مركزي و ضريب فزاينده پول است. ضريب فزاينده، نشان‌دهنده نسبت بين نقدينگي و پايه پولي است كه نشان مي‌دهد نظام بانكي به تعریف نقدشوندگی چیست؟ ازاي هر واحد پول بانك مركزي چه ميزان مي‌تواند نقدينگي ايجاد كند.

   تغييرات مقدار و تركيب نقدينگي در اقتصاد بسيار اهميت دارد. در هر اقتصادي، رشد بخش واقعي وابسته به رشد نقدينگي است ولي از طرف ديگر اگر رشد نقدينگي بيش از رشد توليد باشد، آثار آن به صورت رشد قيمت‌ها ظاهر مي‌شود. نظريه مقداري پول به ما نشان مي‌دهد كه حاصل‌ضرب حجم پول در سرعت گردش پول برابر است با حاصل‌ضرب قيمت‌ها در ستانده كل اقتصاد در يك دوره زماني معين. بر اساس اين نظريه، حجم پول در اقتصاد، تعيين‌كننده مقدار اسمي ستانده كل اقتصاد است. بنابراين، در هر اقتصادي سطح قيمت‌ها برابر خواهد بود با نسبت ارزش اسمي ستانده به ارزش واقعي آن. به بيان ديگر، ظرفيت‌هاي واقعي توليد در اقتصاد كشور، تعيين‌كننده ستانده واقعي است و حجم پول تعيين‌كننده ستانده اسمي است. حال اگر در يك اقتصاد، ظرفيت‌هاي واقعي توليد افزايش نيافته باشد ولي پول جديدي توسط بانك مركزي خلق شده باشد، نسبت ستانده اسمي به ستانده واقعي افزايش مي‌يابد كه اين به معني افزايش سطح عمومي قيمت‌ها يا همان تورم است. به اين ترتيب مي‌توان توضيح داد كه چرا در اقتصادي مانند اقتصاد ايران، متوسط نرخ تورم بالاتر از ساير كشور‌ها است. ميانگين نرخ رشد نقدينگي در اقتصاد ايران از سال ١٣٥٣ تا ١٣٩٦ در حدود ٢٧ درصد بوده است؛ اين در حالي است كه ميانگين سالانه رشد اقتصادي در اين دوره اندكي بيش از ٢ درصد بوده است. به روشني مي‌توان دريافت كه چرا در اين مدت ميانگين نرخ تورم اقتصاد در حدود ١٩ درصد بوده است. با محاسبه‌اي ساده مي‌توان ديد كه نسبت نقدينگي به توليد ناخالص داخلي كشور با سرعت درحال افزايش است. اين نسبت در اوايل دهه هشتاد در حدود ٤٠ درصد در ابتداي دهه نود برابر با ٥٥ درصد و در حال حاضر برابر با ١٠٣ درصد است. تغييرات اين نسبت نشان مي‌دهد كه در اقتصاد ايران، بيش از ظرفيت‌ توليد بر حجم نقدينگي افزوده شده است. رشد نقدينگي با سرعتي بيش از رشد ظرفيت‌هاي واقعي توليد در اقتصاد، زمينه تورم مزمن را در اقتصاد ايران فراهم كرده است. سوال اين است كه با وجود اطلاع از آثار تورمي خلق پول و عوارض نامطلوب افزايش نقدينگي، چرا چنين اتفاقي رخ مي‌دهد؟ پاسخ آن است در اقتصاد ايران عواملي مانند مشكلات ساختاري بانك‌ها، فشار دولت به شبكه بانكي براي پرداخت تسهيلات تكليفي به بخش‌هاي اقتصادي و افزايش بدهي دولت به شبكه بانكي منجر به اضافه‌برداشت بانك‌ها از منابع بانك مركزي مي‌شود كه به معني افزايش پايه پولي است. از طرف ديگر، در مواردي نيز بانك مركزي مستقيما از منابع خود براي طرح‌هايي مانند حمايت از صنعت يا خريد محصولات كشاورزي و نظاير آن هزينه مي‌كند كه آن نيز به معني افزايش پايه پولي است. در واقع منشا رشد بي‌رويه نقدينگي، كسري بودجه دولت، بي‌انضباطي مالي دولت، عدم استقلال بانك مركزي و مشكلات تعریف نقدشوندگی چیست؟ نظام بانكي است. براي ايجاد ثبات اقتصادي در ايران و كاهش نرخ تورم لازم است نرخ رشد نقدينگي كنترل شود كه آن نيز نيازمند افزايش استقلال بانك مركزي، اصلاح ساختار نظام بانكي، افزايش انضباط مالي، اصلاح ساختار بودجه دولت و كاهش هزينه‌هاي دولت است.

   دارایی چیست؟

   

   اگر از شما بپرسند دارایی چیست؟ چه پاسخی خواهید داد؟ در اکثر موارد افراد تصور میکنند که مفهوم این کلمه را به خوبی دریافتند. در حالی که اینطور نیست. دارایی شامل تمام مواردی که در ذهن شماست نمیشود. بلکه تعریف خاصی دارد. که در این مقاله از فراسرمایه قصد داریم آن را تعریف کنیم و به معرفی چند نمونه از آن بپردازیم.

   تعریف دارایی (Asset) چیست؟

   منابعی که دارای ارزش اقتصادی هستند و افراد، شرکت‌ها یا دولت‌ها مالکیت آن را در اختیار می‌گیرند و انتظار دارند آن منابع در آینده منافعی را برای آن‌ها ایجاد کنند، دارایی گفته می‌شود.

   دارایی‌ها به‌منظور افزایش ارزش شرکت یا بهره‌مندی از منافع حاصل از عملیات شرکت خریداری می‌شوند. شما می‌توانید به دارایی‌های شرکت به ‌عنوان منبعی که برای شرکت ایجاد جریانات نقدی می‌کند، نگاه کنید.

   حالا فرقی نمی‌کند که دارایی شرکت یک کارخانه تولیدکننده تجهیزات پزشکی است یا یک واحد آپارتمان ۶۵ متری. هر دو این‌ها برای شرکت درآمد نقدی ایجاد خواهند کرد.

   دارایی از نگاه حسابداری

   در مبحث حسابداری، دارایی‌ها یا جاری هستند یا ثابت (غیر جاری). جاری به این معنی است که دارایی در طی یک سال مصرف خواهد شد یا از نقدشوندگی بسیاری برخوردار است و جریانات نقدی آن طی یک سال ایجاد خواهد شد.

   دارایی‌های جاری عموماً شامل مواردی چون پول نقد، حساب های دریافتی و فهرست موجودی کالا می‌شود. دارایی‌های ثابت آن‌هایی هستند که انتظار می‌رود تا به تولید سود برای بیش از یک سال ادامه دهند و جریانات نقدی آن‌ها بیشتر از یک سال حاصل شود. دارایی‌های ثابت مثل تجهیزات، ساختمان‌ها و املاک و مستغلات.

   دارایی جاری چیست؟

   دارایی جاری یک بخش از حساب های ترازنامه است که ارزش همه دارایی‌هایی را که می‌تواند طی یک سال به‌صورت معقول به پول نقد تبدیل شود، نشان می‌دهد.

   انواع دارایی جاری شامل پول نقد و مشابه‌های آن، حساب های دریافتنی، فهرست موجودی، اوراق بهادار قابل خرید و فروش در بازار، هزینه های از پیش پرداخت شده و سایر دارایی های نقد شونده ای که می‌توان آن‌ها را هرلحظه به پول نقد تبدیل کرد، است.

   در برخی کشورها نظیر انگلستان، دارایی‌های جاری با عنوان حساب های جاری نیز شناخته می‌شود.

   دارایی‌های جاری برای هر شرکت و کسب و کاری مهم هستند زیرا می‌توانند برای تأمین منابع مالی روزانه مورد استفاده قرار بگیرند و هزینه های در حال انجام را پرداخت کنند. بسته به نوع شرکت، دارایی‌های جاری می‌توانند از بشکه‌های نفت خام تا کالاهای تولیدشده و ارز خارجی را شامل شوند. در یک ترازنامه، دارایی‌های جاری به‌صورت عادی به خاطر نقد شوندگی بالا یا سهولت تبدیل‌شدن به پول نقد، نمایش داده می‌شوند.

   دارایی غیر جاری چیست؟

   دارایی‌هایی که در طول یک سال یا در طول چرخه عملیاتی شرکت، نتوانند به پول نقد تبدیل شوند، در دسته بندی “دارایی‌های بلندمدت” یا “دارایی‌های غیر جاری” در نظر گرفته می‌شوند.

   این نوع دارایی‌ها نیز به نوع کسب و کار شرکت بستگی دارند، اما عموماً شامل زمین، امکانات، تجهیزات، قوانین کپی‌رایت و سایر سرمایه گذاری هایی هستند که از نقدشوندگی پایینی برخوردارند و نمی‌توان آن‌ها را به‌راحتی به پول نقد تبدیل کرد.

   حساب های دریافتنی و فاکتورهای مشتریان که هنوز باید پرداخت شوند تا زمانی که در طول یک سال انتظار پرداخت شوند، به‌عنوان دارایی‌های جاری در نظر گرفته می‌شوند.

   

   دارایی از نگاه هوش مالی

   در نگاه هوش مالی به هر فعالیتی که برای فرد مالک ایجاد درآمد کند، دارایی گفته می‌شود. اما این بدان معناست که اگر فرد خودش از آن داشته استفاده کند دارایی به حساب نمی آید. مثلا اگر شما یک منزل مسکونی دارید و خود تعریف نقدشوندگی چیست؟ شما ساکن آن هستید، آن منزل حکم دارایی برای شما ندارد، زیرا شما از آن استفاده می‌کنید و برای شما هزینه هم دارد. حالا اگر شما یک منزل مسکونی دارید و آن را اجاره داده‌اید، این منزل حکم دارایی برای شما دارد زیرا برای شما تولید پول و درآمد می‌کند.

   سخن آخر

   در این مقاله شما را با تعریف دارایی و انواع آن آشنا کردیم. اگر شما هم قصد دارید دارایی‌های خودتان را با استفاده از روش ها و استراتژی های خاصی مدیریت کنید و آن ها را چندین برابر کنید، مطالعه مقاله 14 راهکار برای افزایش هوش اقتصادی را به شما پیشنهاد میدهیم.