آرایش لوزی نام خود را از شباهت تصویری این نوع آرایش به این شکل هندسی میگیرد. آرایش لوزی را در شکل ۱۵ ببینید.
رابطه لوزی با قیمت : آرایش لوزی در حقیقت، ترکیبی از دو الگوی نموداری دیگر، یعنی «مثلث انبساطی» و «مثلث متقارن» است . در قسمت مثلث انبساطی، عرض نوسان قیمت افزایش مییابد و در پیآن، از نوسان قیمت مثلث متقارن کاسته میشود. وقتی یکی از خطوط مرزی در قسمت مثلث متقارن شکسته شود، آرایش لوزی کامل میشود.
تحلیل تکنیکال و بررسی الگوهای اصلی + معرفی اندیکاتور MACD
الگو سر و شانه سقف بعد از یک روند صعودی شکل میگیرد که کامل شدن آن ، نشان دهنده پایان روند صعودی می باشد و سهم در آستانه ورود به سیر نزولی قرار دارد. الگو شامل سه سقف پشت سر هم می باشد، سقف وسط آن را سر و سقف های کناری را شانه می نامند سقف سر از دو سقف شانه ها بلند تر است و هنگامی که کف های ناشی از هر سقف به هم وصل شوند خط حمایت ( خط گردن) را تشکیل می دهند.فاصله سقف سر تا خط گردن نباید بیشتر از ۴۰ درصد کل بدن باشد.
از جمله سیگنال های هشدار دهنده در الگوی سر و شانه سقف میتوان به واگرایی حجم و قیمت در محدوده قله سر و شانه چپ ، شکست خط روند صعودی ، ناتوانی قله شانه راست برای رسیدن به قله سر و کاهش محسوس حجم معاملات شانه راست نسبت به دو قله قبلی ، شکسته شدن خط گردن و تکمیل الگو اشاره کرد.
البته باید در نظر گرفت که حجم معاملات معمولا در محدوده سر از شانه چپ کمتر است اما وجود چنین شرطی ( واگرایی حجم ) ضروری نیست بلکه کاهش محسوس حجم معاملات در الگوی سقف سه قلو محدوه شانه راست نشانه اصلی حجم معاملات در الگو سر و شانه محسوب می شود و در هنگام شکسته شدن خط گردن حجم معاملات به طور محسوسی افزایش پیدا میکند.هدف قیمتی در الگو سرو سانه سقف فاصله عمودی قله سر تا خط گردن، از محل شکسته شدن خط گردن اعمال می شود.
سر و شانه صعودی بهترین موقعیت برای خروج از یک سهم می باشد. در مورد فیلتر کد به کد حقوقی به حقیقی بیشتر بدانید.
الگو سر و شانه کف
الگوی سر و شانه کف با الگوی سروشانه سقف شباهتهای زیادی دارد اما این الگو برای معتبر بودن، مقدار زیادی به حجم معاملات وابسته است. به عنوان یک الگوی بزرگ بازگشتی، سر و شانه کف بعد از یک روند نزولی شکل میگیرد و باعث تغییر روند به صعودی میشود. الگو شامل سه کف یا دره است و دره وسطی (سر) عمیقترین دره و دو دره کناری آن که به عنوان دره (شانه) سمت راست و دره ( شانه) سمت چپ نامیده میشوند عمق کمتری دارند.
در حالت ایدهآل دو شانه یا دو دره در این الگو در ارتقاع و عرض یکسان هستند. با اتصال برخوردهایی که به عنوان سطح یا محدوده مقاومتاند خط گردن شکل میگیرد.
حرکات قیمت در الگوهای سر و شانه سقف و سر و شانه کف تقریبا شبیه هم ولی بالعکس هستند. نقش قیمت در الگوی سر و شانه کف، تفاوت این دو الگوست. گرچه افزایش حجم در زمان شکست خط گردن در “الگوی سر و شانه سقف” نشانهای قوی برای تایید الگوست ولی در الگوی سر و شانه کف، این مورد برای تایید الگو کاملا لازم و حیاتی است.
بهترین موقعیت خرید و ورود به سهم سر و شانه کف می باشد.
الگو سقف دوقلو:
الگوی سقف دوقلو در مقابل الگوی کف دوقلو قرار دارد، که یک الگوی نزولی است و زمان برگشت روند صعودی را نشان میدهد. همانطور که از نام آن مشخص است این الگو از دو اوج و یک کف در وسط آنها تشکیل شده است. الگو سقف دو قلو یک الگوی بسیار قوی می باشد. برای شناسایی این الگو باید منتظر بمانیم تا خط حمایت شکسته شود . بنابراین قبل از شکست خط حمایت ، هنوز شکل گیری این الگو مورد تایید نیست.
در الگوی سقف دو قلو هدف قیمتی ارتفاع قله راست تا خط گردن ، از محل شکسته شدن خط گردن اعمال می شود و یا کانال قیمت رسم می شود.
گاهی از اوقات در روند سهم الگوی سقف سه قلو ممکنه سقف سوم هم تشکیل بشود.
الگو دسته فنجانی:
نمودار سهم در یک بازه زمانی نسبتا طولانی روند نزولی دارد و بدون هیچ عجله ای بازیگردانان سهام و عاملان پول هوشمند در کف قیمتی وارد سهم میشوند و بعد از گذشت مدت زمانی، رنج خوردن سهم تمام میشود و سهم با یک شیب نسبتا سریع رو به بالا، روند صعودی در پیش میگیرد. در این قسمت با توجه به شیب نزولی و شیب صعودی که اتفاق افتاده خود فنجان تشکیل میشود . بعد از برخورد به خط روند داخلی سهم کمی ریزش دارد در اصل موج اصلاحی خود را سپری میکند و دوباره بعد از اصلاح به روند صعودی خود ادامه میدهد در اینجا دسته فنجان در حال تشکیل شدن است.
الگو اسپایک یا شارپ :
اسپایک ها سخترین نوع حرکت بازار برای خرید و فروش هستند ، زیرا حرکت اسپایک خیلی سریع رخ میدهد و نوسان گیران بازیگران اصلی این الگو هستند. معمولا در بازار هایی اتفاق می افتند که بیش از حد در یک جهت حرکت کرده و با انتشار اخبار مغایر خیلی سریع و ناگهانی بازار دچار یک چرخش میشود.
الگو های ادامه دهنده:
الگوهای ادامه دهنده هم در روند صعودی و هم در روند نزولی تشکیل می شوند. به این شکل که پس از یک روند صعودی سهم شروع به اصلاح کرده و بعد از اتمام اصلاح به روند صعودی خود ادامه میدهد توجه کنید هدف قیمتی در این الگو به اندازه رشد موج اول میباشد، در روند نزولی این الگو کاملا برعکس شکل میگیرد.
تنها تفاوت الگو های ادامه دهنده با یکدیگر شکل تشکیل شده در موج اصلاحی می باشد. که می تواند به شکل یک مستطیل یا مثلث باشد.
اندیکاتور مک دی :
این اندیکاتور برای شناسایی قدرت ، شتاب و جهت روند استفاده می شود. اجزای تشکیل دهنده مک دی ، سیگنال همگرایی ، واگرایی و میانگین متحرک می باشد. مک دی جزء اندیکاتور های با اعتبار بالا است.
مک دی در دو نوع مک دی جدید و مک دی کلاسیک وجود دارد، که ما به جهت سهولت در تشخیص و دقت بالا از مک دی کلاسیک استفاده میکنیم.
اندیکاتور مک دی کلاسیک شامل خط های عمودی مشکی به نام هیستوگرام ، خط آبی به نام مک دی و خط قرمز بنام سیگنال می باشد.
زمانی که خط مک دی از پایین با خط سیگنال برخورد کند به ما سیگنال خرید و زمانی که خط مک دی از بالا با خط سیگنال برخورد کند به ما سیگنال فروش میدهد.
الگوی قیمت (Price Pattern) در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد؟
در بازار بورس و تمام بازارهای مالی، کاربران برای بررسی نمودارها و وضعیت های مختلف روش های متفاوت تحلیلی را به کار می گیرند و این روش ها در بازارهایی که نقطه عطف آن ها عرضه و تقاضاست خودنمایی می کنند. هدف از شرکت در بورس رسیدن به سودی منطقی است و این هدف با کمک گرفتن از الگوها و تحلیل های رایج امکان پذیر می شود. به طور کلی در حوزه بورس و سرمایه گذاری از دو روش تحلیل تکنیکی و تحلیل بنیادی استفاده می شود که ما در این محتوا به بررسی تحلیل تکنیکال و مفهوم الگوی قیمت می پردازیم.
الگوی قیمت (Price Pattern) در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد؟
الگوی قیمت ( Price Pattern )
قبل از صحبت در مورد مفهوم الگوی قیمت لازم است تا اطلاعات مختصری درباره تحلیل تکنیکال داشته باشیم تا با هدف این محتوا بیشتر آشنا شویم.
وارد شدن به بورس نیازمند اطلاعات و دانش به خصوصی است و هر چه دانش شما در زمینه بورس و سهام بیشتر باشد بهتر می توانید به بررسی نمودارهای قیمت و حجم معاملات اقتصادی بپردازید.
اطلاعات لازم برای درک بهتر از بورس نیازمند تحلیل است تا با استفاده از آن بررسی مناسبی از وضعیت سهام مختلف داشته باشید و با توجه به اخبار مربوطه بتوانید با روش هایی معقول و منطقی عمل کنید. به طور کلی در حوزه بورس و سرمایه گذاری از دو روش تحلیل تکنیکی و تحلیل بنیادی استفاده می شود که ما در این محتوا به بررسی تحلیل تکنیکال و مفهوم الگوی قیمت می پردازیم.
در تحلیل تکنیکال شما با استناد به نمودارهای قیمت و انواع معاملات و حجم آن ها به بررسی و ارزیابی وضعیت کلی بازار و سهام مختلف می پردازید؛ در واقع تحلیل تکنیکال نوعی استراتژی مختص معاملات بازار بورس است که سرمایه گذاری ها و فرصت هایی که شما برای معامله دارید را بررسی می کند، این تجزیه و تحلیل به شما کمک می کند تا نسبت به وضعیت سهام و معاملات موجود آگاه شوید.
شما با استفاده از تحلیل تکنیکال می توانید روند معاملات و تغییراتی که در قیمت سهام به وجود آمده است را بررسی کنید. حرفه ای بودن در بورس تضمین موفقیت هر شخص است و برای رسیدن به این موفقیت لازم است تا به استراتژی ها و تحلیل هایی که برای رسیدن به جایگاهی برتر در خرید و فروش سهام ضرورت دارد، آگاه باشید. (1)
مفهوم الگوی قیمت در تحلیل تکنیکال
هر نمودار در بازار بورس از الگوهای متفاوتی حاصل می شود و بررسی این الگوها و خواندن نمودارها باید با کسب دانش بیشتر همراه باشد و این دانش به شما کمک می کند تا توانایی بررسی وضعیت های مختلف را به دست آورید.
یکی از مهم ترین فرضیات در تحلیل تکنیکال عنوان قیمت است که در واقع نشان دهنده تمام اطلاعات لازم است؛ شما با تحلیل نمودارهای قیمت و بررسی آمار نوسان آن و مشاهده تغییرات توسط تحلیل تکنیکال می توانید جریان قیمت های پیش رو را پیش بینی کنید.
فرضیه دیگر این موضوع را بیان می کند که نوسان قیمتی که در بازار سهام وجود دارد تصادفی نیست و الگوهای موجود در دوره های مختلف زمانی تکرار می شوند، بر اساس این فرضیه سهامداران و سرمایه گذاران که به معامله مشغول هستند با کمک گرفتن از تحلیل تکنیکال به سود بیشتری می رسند.
همان طور که اشاره کردیم قیمت تأثیر بسیاری بر تغییرات بازار سهام دارد و در تحلیل تکنیکال اصلی مهم است؛ البته ذکر این نکته ناگفته نماند که در قیمت یک سهم اصول و عوامل متعددی تأثیرگذار هستند و با توجه به این عوامل است که می توانیم نقش قیمت در تحلیل تکنیکال را مشاهده کنیم. قیمت در بازار سهام بیانگر همه چیز است و نوسان قیمت در واقع عرضه و تقاضایی را نشان می دهد که در حال شکل گیری است.
اصل دیگری که باید به آن اشاره کنیم تکرار روندهاست؛ تحلیل تکنیکال نشان می دهد که قیمت در انواع روندهای بلندمدت، کوتاه مدت و میان مدت حرکت و جریان گذشته را تکرار می کند. قیمت به طور کلی همیشه در حال تکرار است و بر اساس اصول و وضعیت بازار و عوامل متعددی که می تواند بر روی قیمت تأثیرگذار باشد، طی دوره های زمانی مختلف تکرار می شود. (1)
کسانی که بر اساس تحلیل تکنیکال به تجزیه و تحلیل می پردازند در واقع با استفاده از این نمودارها و تکرار قیمت ها، وضعیت های مختلف را بررسی می کنند. در بازار بورس الگو و روش هایی وجود دارد که از آن ها می توان در تحلیل تکنیکال استفاده کرد.
نقش الگوی قیمت در تحلیل تکنیکال
مهم ترین نقش در تحلیل تکنیکال، الگوهای قیمت هستند که در ادامه به انواع آن ها نیز اشاره خواهیم کرد. الگوهای قیمت بر اساس خطوط، نمودار و منحنی های متعددی شناخته می شوند و برای اینکه با نقش الگوی قیمت بیشتر آشنا شویم اشاره به این موارد خالی از لطف نیست.
مفهوم خط روند یکی از عنوان هایی است که در بازار سهام به کسانی که تحلیل تکنیکال را به کار می برند، کمک می کند. در واقع خط روند مسیرهای مستقیمی بر روی نمودار هستند که توسط اتصال خطوط مقاومت و حمایت کشیده می شوند. در توضیح عنوان های حمایت و مقاومت باید این گونه بگوییم که این عنوان ها نقاط مهمی بر روی نمودار هستند که اتصال بین عرضه و تقاضا را شکل می دهند. (2)
هر زمان که تقاضا افزایش پیدا می کند از کاهش قیمت جلوگیری می شود و نقطه حمایت شکل می گیرد و در مقابل هر چه در نمودار قیمت ها به خطوط مقاومت نزدیک تر می شوند تولیدکنندگان یا همان عرضه کنندگان تمایل بیشتری به فروش نشان می دهند و به طور کلی عرضه از تقاضا پیشی می گیرد.
خطوط روند به دو بخش صعودی و نزولی تقسیم می شوند؛ خطوطی که شیبی رو به بالا دارند را خط صعودی می نامند و خطوط نزولی معمولا شیبی رو به پایین دارند. خطوط روند صعودی از اتصال چند نقطه مینیمم شکی می گیرد و در مقابل خط نزولی اتصال چند نقطه ماکزیمم است؛ توجه داشته باشید که خط روند صعودی همانند عنوان حمایت شکل می گیرد و با شکسته الگوی سقف سه قلو شدن این خط نمودار قیمت نیز تغییر می کند. (2)
ذکر این نکته شاید برای شما هم مفید باشد که بدانید هنگامی که نمودار قیمت یک سهام صعودی است، خریدن سهام و نگه داشتن آن تا پایان خط روند صعودی، بهترین انتخابی است که شما می توانید داشته باشید. همان طور که روند صعودی مسیری شبیه به حمایت دارد، روند نزولی نیز مانند مقاومت عمل می کند و در این روند نیز اگر خط روند شکسته شود نمودار قیمت تغییر می کند.
نقطه مقابل روند صعودی در خریدن سهام، فروش سهام در روند نزولی است؛ به این معنا که بهترین واکنش به این وضعیت فروش سهم و انتظار برای پایان روند نزولی است تا بعد از آن بتوانید اقدام به خرید سهم کنید. (2)
کاربرد انواع الگوهای قیمت
در بازار بورس و سهام دو نوع الگوی قیمت وجود دارد که هر کدام از این ها شامل موارد متعدد دیگری می شوند که به معرفی آن ها می پردازیم.
الگوهای بازگشتی و الگوهای ادامه دهنده دو نوع الگوی قیمتی هستند که شما در بازار بورس با آن ها روبرو هستید؛ در تعریف الگوهای بازگشتی به ما نشان می دهند که یک روند چگونه تغییر می کند و برعکس الگوهای ادامه دهنده توقف کوتاه در یک روند را نمایش می دهند. (2)
تکنیکال مقدماتی - الگوهای تکنیکال
در این مقاله قصد دارم تا یکی از کاربردی ترین مباحث تکنیکال را خدمت شما دوستان ارائه کنم. الگوها یا پَتِرنهای تکنیکال یکی از جذابترین ابزارهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال هستند که هر تحلیلگر تکنیکالی نیاز به آنها دارد. درواقع میتوان الگوهای تکنیکال را یکی از سریعترین ابزارهای مورد استفاده در تکنیکال نام گذاری کرد.
آنچه در این مقاله بیان خواهد شد عبارتست از:
1- دیدگاه پترنی نسبت به الگوی سقف سه قلو چارتها
اگر شما به عنوان یک تحلیلگر چارتهای زیادی را ببینید، بعد از گذشت مدتی ناخودآگاه متوجه بعضی از شکلها و الگوهای موجود در نمودار خواهید شد. این نظم موجود همان الگوهایی هستند که در تحلیل به شما کمک میکنند. به عنوان مثال به نمودار زیر توجه کنید.
همانطور که مشاهده میکنید نمودار در یک شیب صعودی در حال تشکیل کفها و سقفهای بالاتر از قبل است. شما این نکته را بدون استفاده از هیچ ابزار یا ترفندی و تنها با استفاده از درک شهودی خود انجام دادید و این همان دیدگاه در مورد الگوهاست که بسیار کاربردی و سریع است.
2- سطوح حمایت و مقاومت (Support and resistance)
بعضی مواقع در یک نمودار قیمت با رسیدن به یک سطح قیمتی خاص نسبت به آن واکنش نشان میدهد. این واکنش میتواند از نوع کاهش یا افزایش قیمت باشد. اگر قیمت با رسیدن به یک سطح خاص کاهش پیدا کند اصطلاحا به آن سطح یک سطح مقاومت میگویند و اگر افزایش یابد به آن سطح یک سطح حمایت گویند.
3- خطوط روند (trend lines)
یک خط روند، خطی است که از اتصال چند نقطه حمایتی یا مقاومتی به یکدیگر تشکیل میشود. خطوط روند این قدرت را دارند که از آنها بتوان برای پیش بینی نقاط حمایت یا مقاومت بعدی استفاده کرد. خط روند میتواند صعودی یا نزولی باشد.
هرچه تعداد نقاط برخورد به یک خط روند بیشتر باشد یا به عبارتی نقاط بیشتری را پوشش دهد آن خط روند از اعتبار بیشتری برخوردار است.
4- کانالها (channels)
اگر نموداری را بتوان توسط دو خط روند حمایتی و مقاومتی محصور کرد اصطلاحا نمودار توسط یک کانال محصور شده است. کانالها نیز مانند خطوط روند ماهیت صعودی و نزولی دارند و میتوان از آنها برای پیشبینی قیمت استفاده کرد. اگر خط میانی یک کانال را رسم کنید در اکثر مواقع خواهید دید که قیمت نسبت به آن واکنش نشان میدهد.
دقت داشته باشید هرگز نباید در یک کانال نزولی به قصد شکار اصلاح جزئی قیمت اقدام به خرید نمایید و در بازارهای دوطرفه در سقف یک کانال صعودی اقدام به فروش نمایید.
5- شکست معتبر سطوح
یکی از مباحث مهمی که در باید در استفاده از الگوها در نظر گرفت، شکست سطوح قیمتی است. اینکه شما بدانید که آیا با شکست یک سطح مقاومت یا حمایت وارد یک معامله شوید نیاز به آموزش و تجربه دارد. در این بخش برخی از نکات مربوط به شکست سطوح را خدمت شما بیان میکنم.
به عنوان مثال فرض کنید قیمت در حال نوسان درون یک کانال صعودی باشد. آیا باید به محض برخورد قیمت به کف کانال اقدام خرید کرد؟ جواب این سوال بستگی به مواردی دارد که باید یک معامله گر آنها را در بگیرد. از نظر تکنیکال تمامی شکستهای سطوح معتبر نیستند.
برای تشخیص شکستهای معتبر شما باید حتما از ابزارهایی مانند الگوهای شمع ژاپنی، اندیکاتورها و حجم معاملات استفاده کنید. به نمودار زیر توجه کنید.
قیمت در یک کانال صعودی پس از برخورد به کف کانال با یک کندل مارابوزوی قوی خط حمایت را به سمت پایین شکسته است. و سپس یک بازگشت یا pull back به خط روند حمایتی داشته است. شما باید بدانید در این ناحیه هرگز نباید اقدام به خرید کنید تا زمانیکه دوباره قیمت در بالای خط روند تثبیت شود. اگر بازار دو طرفه باشد میتوانید یک معامله فروش پایین تر از نقطه حمایت قبلی باز کنید. بنابراین در این نمودار با استفاده از نمودار شمع های ژاپنی میتوان تغییر روند را متوجه شد. برای آشنایی با الگوهای شمع های ژاپنی به مقاله زیر بروید.
6- الگوی کف و سقف دو قلو و سه قلو
اگر در نمودار قیمتی یک سهم ، قیمت پس از برخورد به یک ناحیه حمایتی یا مقاومتی بازگشت کند و دوباره به همان سطح قبلی برخورد کند اصطلاحا یک الگوی کف یا سقف دو قلو تشکیل میشود.
نکتهای که باید الگوی سقف سه قلو در معامله روی این الگو در نظر گرفت خط گردن است. این خط به عنوان خط سیگنالی جهت ورود به معامله تلقی میشود. شما برای ورود به یک معامله حتما باید در نظر داشته باشید که قیمت این سطح را به سمت پایین یا بالا بشکند و این شکست معتبر باشد.
اگر الگو دارای سه سقف یا سه کف متوالی باشد به آن سقف یا کف سه قلو میگویند و شرایط آن مانند کف و سقف دوقلو است.
7- الگوی آدم و حوا (Adam and Eve)
این الگو مشابه الگوی کف و سقف دوقلو است با این تفاوت که در این الگو یکی از کفها کمی کشیده تر از کف مجاور قبلی است.
8- الگوی سر و شانه
الگوی سرو شانه یک الگوی بازگشتی نزولی است که در انتهای یک روند صعودی ظاهر میشود و میتواند آن را نزولی کند. این الگو از سه قله متوالی و مجاور هم تشکیل میشود که اندازه قله میانی از همه بزرگتر است. که اصظلاحا به قله بزرگتر سر (Head) و به قله های مجاور شانه (Shoulder) گفته میشود.
در صورتیکه قیمت بتواند خط گردن را به سمت پایین بشکند روند صعودی به طور کامل نزولی گشته و قیمت حداقل به اندازه فاصله سر تا خط گردن به نزول خودش ادامه میدهد. اگر الگوی سروشانه به صورت معکوس شکل بگیرد به آن الگوی سر و شانه معکوس میگویند.
9- الگوی مثلث
الگوی مثلث ممکن است به اشکال متقارن، صعودی، نزولی و بازشونده تشکیل شود. الگوی مثلث متقارن از محصور شدن قیمت بین دو خط همگرا و هم زاویه تشکیل میشود به گونهای که شیب یکی از این دو ضلع صعودی بوده و شیب ضلع دیگر نزولی باشد.
اگر دو خط دارای شیب واگرا باشند دهانه مثلث باز خواهد شد و تشکیل الگوی مثلث بازشونده را خواهد داد.
در صورتیکه بازار در امتداد یک روند صعودی به سطح مقاومت مستحکمی اصبت کند که موجب ثابت ماندن سقف بازار شود اما در عین حال کف بازار مرتبا بالاتر بیاید با مثلث قائم الزاویهای مواجه هستیم که ضلع فوقانی آن افقی بوده و ضلع پایینی آن رو به بالاست. این الگو اصطلاحا الگوی مثلث صعودی نامیده میشود.
10- الگوی کُنج صعودی و نزولی
الگوی کُنج حالت خاصی از همان الگوی مثلث است با این تفاوت که این بار هر دو ضلع آن شیب یکسان و همسو پیدا کرده اند. در کنج صعودی در عین حال که بازار مرتبا کف های بالاتر میسازد، سقف بازار نیز دائما بالاتر الگوی سقف سه قلو میرود اما شیب بالاتر رفتن دره ها از شیب بالاتر رفتن قلهها سریعتر است.
11- الگوی پرچم
الگوی پرچم یک الگوی ادامه دهنده است که از یک مثلث که میلهای بلند به ابتدای آن متصل شده است تشکیل میگردد. این الگو هنگامی تشکیل میشود که بازار یک روند پر قدرت و ادامه دار را انجام دهد و سپس وارد فاز تثبیت و استراحت بشود.
در این بخش آموزش تکنیکال مقدماتی مفاهیم پایه مربوط به تکنیکال خدمت شما دوستان ارائه شد. در مقالات بعدی وارد مبحث آموزش تکنیکال پیشرفته خواهیم شد. برای مطالعه مقالات قبلی به مقالات زیر مراجعه فرمایید.
آموزش مهم ترین الگوهای بازگشتی تحلیل تکنیکال
تحلیل الگوهای قیمتی گرچه ممکن است فعالیتی بیدردسر و الگوی سقف سه قلو راحتی به نظر بیاید اما به هیچ عنوان نمیتوان آن را کاری راحت به شمار آورد. علم خواندن نمودارها، به آسانی به خاطر سپردن الگوهای قیمتی خاص و تصاویر و به یادآوردن آنها برای یک پیشبینی کلی نیست. هر نمودار سهام شامل ترکیبی از الگوهای متفاوت بیشمار است و تحلیل دقیق آنها نیازمند مطالعه مستمر، تجربه طولانی، کسب دانش تحلیل تکنیکال و توانایی سنجیدن عوامل مخالف یکدیگر است تا بتوان تصویر کلی و جزییات این الگوها را تشخیص داد.
با این که «شاباکر» به تحلیل تکنیکال به عنوان «علم خواندن نمودارها» اشاره میکند، بسیاری اعتقاد دارند که تحلیل تکنیکال بیشتر هنر است تا علم. به علاوه، تحلیل نمودارها برای یافتن الگوها، میتواند گاهی منجر به تفسیرهای متفاوتی شود که عامل آن را میتوان به تعصب فردی نسبت داد. برای بیاثر کردن برداشت فردی و تفسیر متفاوت از الگوها، باید از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال در کنار الگوهای قیمتی به کار گرفته شود تا صحیح یا اشتباه بودن تحلیل مشخص شود.
در حالی که به نظر میرسد بسیاری از الگوهای قیمتی به هم شبیه هستند، هیچ دو الگویی شبیه به هم نیست. شکستهای نامعتبر، اشتباه در خواندن الگوها و چنین مواردی همگی جزئی از روند یادگیری است و یک تحلیل خوب و موفق، مستلزم مطالعه دقیق و مستمر است.
انواع الگوهای بازگشتی
درحالیکه تصور میشود الگوهای بازگشتی همگی مشابه هم هستند اما باید گفت اینگونه نیست و این الگوها دارای انواع بخصوص و مجزایی میباشند که در تحلیل تکنیکال به کار میروند. در این قسمت به مهمترین الگوهای موجود در مورد الگوهای بازگشتی، میپردازیم. این الگوها هرکدام جزو الگوهای قدرتمند هستند که با استفاده از آنها، به درک بهتری از نمودار قیمتی سهام و داراییهای مختلف میرسیم. این الگوهای بازگشتی، دادهها و اطلاعات دقیق و مفیدی به معاملهگران میدهد تا قبل از معامله خود تمامی جوانب نمودار سهام را بسنجند و نسبت به آن تصمیمگیری کنند. در مجموع دانستن و آگاهی از این الگوها به شناخت موقعیت سهام و پیداکردن نقاط مهم نمودار برای خرید و یا فروش کمک بسیار زیادی میکند.
انواع الگوهای بازگشتی تحلیل تکنیکال
چند مورد از مهم ترین انواع الگوهای بازگشتی که در تحلیل تکنیکال به وجود میآیند اینها هستند:
- کف و سقف دوقلو
- کف و سقف سه قلو
- سر و شانه در سقف
- سر و شانه معکوس در کف
در ادامه این الگوها را با رسم شکل و ظاهرشان و ارائهی یک مثال توضیح میدهیم.
سقف دوقلو
اولین الگویی که قصد بررسی آن را داریم، الگوی سقف دوقلو است. میتوانید این الگو را در تصویر زیر ببینید.
با نگاه کردن به این تصویر میفهمیم که چرا اسم آن را سقف دوقلو گذاشتهاند. قیمت طی یک حرکت صعودی بالا میرود و پس از آن بین دو سطح موازی (حمایت و مقاومت) نوسان میکند. این دقیقا همان چیزی است که در الگوی مستطیل هم داشتیم. منتهی در الگوی مستطیل که یک الگوی ادامه دهنده است، قیمت ضلع بالایی را میشکند و سهم به روند صعودیاش ادامه میدهد. اما در الگوی سقف دوقلو شکست از ضلع پایینی اتفاق میافتد. با شکست خط حمایتی این الگو ایجاد میشود و میفهمیم که روند صعودی به انتها رسیده است. برای اینکه شکل ظاهری این الگو را بهتر به خاطر بسپارید، به یاد داشته باشید که سقف دوقلو شبیه حرف M است.
دوباره به تصویر بالا نگاه کنید و ببینید هدف گذاری و تعیین تارگت آن چگونه انجام میشود. برای این کار باید ارتفاع میان سقف و کف قیمت را اندازه بگیریم. هر چقدر که این ارتفاع بیشتر باشد به همان اندازه بیشتر انتظار اصلاح قیمتی را در سهم داریم. البته ممکن است اصلاح قیمت کمتر و یا بیشتر از این مقدار باشد.
برای خروج از سهم هم نباید عجله کنید. یعنی ممکن است یک معاملهگر به خاطر آنکه میترسد ضرر کند، قبل از شکست ناحیه حمایتی سهامش را بفروشد. در حالی که این امکان وجود دارد که اصلا حمایت نشکند و سهم رو به بالا حرکت کند. به بیان دیگر تا وقتی که شکست حمایت اتفاق نیفتد و تثبیت نشود، نمیتوانیم بگوییم الگوی سقف دوقلو تشکیل شده است. پس همانقدر که ورود به سهم مهم است، در خروج از آن نیز باید حواسمان را جمع کنیم.
کف دوقلو
تصویر زیر، شکل ظاهری الگوی کف دوقلو را به الگوی سقف سه قلو خوبی نشان میدهد. این الگو هم از جمله پرتکرارترین انواع الگوهای بازگشتی کلاسیک در تحلیل تکنیکال است که در بورس ایران هم میتوانید آن را مشاهده کنید.
میبینید که این الگو، برعکس الگوی قبلی است. یعنی اول یک روند نزولی داریم. بعد سهم بین دو سطح حمایت و مقاومت نوسان میکند و سرانجام مقاومت را میشکند و بالا میرود. همانطور که در شکل هم مشخص است، قیمت دو بار به سطح حمایتی واکنش نشان داده است.این الگو هم ظاهری شبیه حرف W دارد.
باز هم باید منتظر بمانیم تا سقف شکسته شود. قبل از آن هیچ اقدامی انجام نمیدهیم. برای هدف گذاری هم دوباره باید به ارتفاع مستطیل توجه کنیم تا نقاط احتمالی صعود را به دست بیاوریم.
الگوی سقف سه قلو
الگوی سقف سه قلو (Triple Tops) یک الگوی نزولی و بازگشتی است و اگر در پایان یک روند صعودی شکل بگیرد به معنای پایان روند صعودی است.
این الگو کمتر از سایر الگوهای بازگشتی دیده میشود.
این الگو از سه سقف مشابه، متوالی و مجاور به هم و دو الگوی سقف سه قلو کف تشکیل شده است. الزامی ندارد که این سه قله دقیقا در یک سطح قرار داشته باشند. البته باید در نظر داشت که از لحاظ تعداد کندل و زمان تشکیل شدن سه قله نباید تفاوت زیادی با هم داشته باشند. کف های قیمتی نیز توسط یک خط حمایتی به هم متصل میشوند که به آن خط گردن میگویند. بعد از شکسته شدن خط گردن قیمت سهم حداقل میتواند به اندازه فاصله سقف تا خط گردن پایین بیاید. طبق قوانین تحلیل تکنیکال زمانی این الگو تایید میشود که خط گردن شکسته شود. در غیر این صورت ممکن است سهم دوباره از خط گردن حمایت شده و به مسیر صعودی برگردد.
در الگوهای بازگشتی قبل از ایجاد الگو باید روندی وجود داشته باشد. قبل از الگو سقف سه قلو هم باید یک روند صعودی داشته باشیم. بعد از سقف اول یک کف تشکیل شود که بیشتر از ۲۰% آن را اصلاح نکرده باشد. حجم معاملات در قلهها کاهشی باشد. هنگام شکسته شدن خط گردن حجم معاملات افزایش یابد.
الگوی کف سه قلو
الگوی کف سه قلو (Triple Bottom) یک الگوی صعودی و بازگشتی میباشد. این الگو در انتهای روند نزولی شکل میگیرد و میتواند هشدار برگشت روند نزولی را به ما بدهد. این الگو کمتر از سایر الگوهای بازگشتی دیده میشود.
این الگو از سه دره مشابه، متوالی و مجاور به هم و دو سقف تشکیل شده است. الزامی ندارد که این سه دره دقیقا در یک سطح قرار داشته باشند. البته باید در نظر داشت که از لحاظ تعداد کندل و زمان تشکیل شدن سه دره نباید تفاوت زیادی با هم داشته باشند. سقفهای قیمتی نیز توسط یک خط مقاومتی به هم متصل میشوند که به آن خط گردن میگویند. بعد از شکسته شدن خط گردن قیمت سهم حداقل میتواند به اندازه فاصله کف تا سقف بالا بیاید. طبق قوانین تحلیل تکنیکال زمانی این الگو تایید میشود که خط گردن شکسته شود. در غیر این صورت ممکن است سهم نتواند از خط گردن عبور کند و به مسیر نزولی خود ادامه دهد.
سر و شانه سقف
این الگو در پایان یک حرکت صعودی رخداده و باعث تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت میشود. در الگوی سر و شانه سقف، ما شاهد سه قله خواهیم بود. در بین این قلهها، قله وسط ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله قبلی خود دارد که درواقع همان قسمت “سر” الگو هست و دو قله مجاور آنکه ارتفاع کمتری دارند، شانههای چپ و راست را تشکیل میدهند. به تصاویر زیر دقت نمایید:
بهمنظور انجام معاملات با استفاده از این الگو، زمانی که حالت کلی الگو را در چارت پیدا کردید، باید منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. بهتر است شکست خط گردن پرقدرت انجام شود و سایر شرایط یک شکست مناسب را داشته باشد. درصورتیکه قیمت با حرکت بسیار سریع و قوی خط گردن را شکست و شما از ورود به پوزیشن جا ماندید، بهتر است منتظر حرکت برگشتی (پولبک) به خط گردن الگو بمانید و سپس وارد پوزیشن شوید. نکته قابلتوجه این است که در الگوهای سر و شانه، بین شانه چپ و سر باید واگرایی باشد، ایجاد واگرایی تأییدی بر تشکیل الگوی سر و شانه است.
سر و شانه معکوس در کف
این الگو بانام سر و شانه معکوس هم شناخته میشود و نکات ذکرشده در مورد حد سود و ضرر در الگوی سر و شانه سقف نیز شامل این الگو میشود. این الگو بعد از یک حرکت نزولی شکلگرفته و باعث تغییر جهت حرکت بازار به سمت بالا خواهد شد. ساختار این الگو نیز از سه کف تشکیلشده است که کف میانی، عمق بیشتری نسبت به دو کف مجاور خود داشته و اصطلاحاً تشکیلدهنده بخش “سر” الگو هست. بهمنظور درک بهتر توضیحات ارائهشده، به تصویر زیر دقت نمایید:
کف و سقف دو قلو – کف و سقف سه قلو – لوزی – آرایش ها در تحلیل تکنیکی
سقفها و کفهای دو قلو و سه قلو
الگوی نموداری سقف و کف دوقلو، به ترتیب در شکلهای ۱۱ و ۱۲ آمده است. نمونههایی از الگوی نموداری سقف و کف سه قلو نیز به ترتیب در شکلهای۱۳ و ۱۴آمده است.
ارتباط سقف ها و کف های دو قلو و سه قلو با قیمت: سقف دوقلو در نمودار قیمت، شبیه حرف Mانگلیسی است. این آرایش هنگامی شکل میگیرد که قیمتها به سطح معینی پیشروی کنند، برگردند، دوباره تا نزدیک سقف قبلی بالا روند و سرانجام، برای بار دوم تا زیر کف قبلی (بین دو سقف) سقوط نمایند. کف دوقلو که شبیه حرف W انگلیسی است نیز دقیقاً همان سقف دوقلو است که واژگون شده باشد. سقفها و کفهای سهقلو نیز مثل دوقلوها هستند، اما به ترتیب سه سقف و سه کف میسازند.
ارتباط سقف ها و کف های دو قلو و سه قلو با حجم: درمورد سقف دو قلو، وقتی سهام میرود تا سقف دوم را بسازد، حجم کمتر از هنگامی است که میخواهد سقف اول را بسازد. اگر حجم نسبتاً بالا باشد، شانس ایجاد سقف دوقلو کاهش مییابد. درکف دوقلو،حجم پس ازساخته شدن کف دوم،به نحو قابل ملاحظهای افزایش مییابد.
در سقف سه قلو، حجم به تدریج در هر سقف کم میشود، به این ترتیب که حجم در سقف سوم کمتر از حجم در سقف دوم و در سقف اول از هر دو بیشتر است. در کف سهقلو، حجم در دومین افزایش قیمت بیشتر از اولین افزایش و در سومین افزایش قیمت از هر دو بالاتر است.
وقوع آرایش سقفها و کفهای دوقلو و سهقلو: سقفها و کفهای دوقلو خیلی کم اتفاق میافتند. سقفها و کفهای سه قلو نیز نادرتر هستند.
اهمیت تکنیکی: سقفها و کفهای دوقلو، الگوهای نموداری آشنایی هستند که اغلب به غلط تشخیص داده میشوند. در هر روند صعودی، پس از واکنش و برگشت سهام، هر موج افزایشی ما را به این فکر میاندازد که سقف دوقلو در حال ساخته شدن است. اما اکثر اوقات این اتفاق نمیافتد و سقف جدید، بالاتر از سقف قبلی ساخته میشود. در اینگونه مواقع همیشه باید منتظر تایید الگوی نموداری باشیم. این تایید اتفاق نمیافتد، مگر اینکه قیمت به زیر قیمت پایین قبلی (بین دو قله) برود یا در کف دوقلو، به بالای قیمت بالای قله قبلی افزایش یابد.
تایید دیگر برای ایجاد این آرایش، مساله زمان است. قلههای آرایش باید با عکسالعمل کاملاً مشخصی از سهام جدا شده باشند. اگر دو سقف (قله) به هم نزدیک باشند، میتوانند قسمتی از منطقه «تحکیم» باشند و «دره» بین دو قله، حدود ۱۵ درصد زیر قیمت دو «قله» باشد. سقفها و کفهای دوقلو و سهقلوی حقیقی، هدفهای قیمتی را نشان میدهند. پس از اطمینان از ایجاد این آرایش، هدف قیمت در جهت برگشت، حداقل از فاصله «دره» تا «قله» آرایش است.
لوزی
آرایش لوزی نام خود را از شباهت تصویری این نوع آرایش به این شکل هندسی میگیرد. آرایش لوزی را در شکل ۱۵ ببینید.
رابطه لوزی با قیمت : آرایش لوزی در حقیقت، ترکیبی از دو الگوی نموداری دیگر، یعنی «مثلث انبساطی» و «مثلث متقارن» است . در قسمت مثلث انبساطی، عرض نوسان قیمت افزایش مییابد و در پیآن، از نوسان قیمت مثلث متقارن کاسته میشود. وقتی یکی از خطوط مرزی در قسمت مثلث متقارن شکسته شود، آرایش لوزی کامل میشود.
آرایش لوزی میتواند به طریقی شبیه ادغام آرایش سروشانه با خط گردن V شکل باشد. اگر چه آرایش لوزی میتواند الگوی دنبالهداری از آب درآید، اما معمولاً نوعی الگوی برگشت است.
ارتباط لوزی با حجم: حجم در اولین نیمه از آرایش لوزی (قسمتی که شبیه به مثلث انبساطی است) افزایش مییابد و در نیمه دوم (قسمتی که شبیه به مثلث متقارن است) به تدریج کم می شود. حجم عموماً در قسمت شکست قیمت آرایش لوزی زیاد میشود.
وقوع لوزی: آرایش لوزی به ندرت دیده میشود و معمولاً نیز در سقف بازار تشکیل میگردد، نه کف بازار، زیرا برای تشکیل آرایش لوزی حجم نسبتاً بالایی لازم است که معمولاً در شرایط کف بازار این حجم وجود ندارد.
اهمیت تکنیکی: در شکست قیمت آرایش لوزی، قیمتها لااقل به اندازهقطر کوچک لوزی تغییر مکان میدهند (بالا یا پایین میروند) و عموماً این اندازه حداقل تغییر قیمت است.
دیدگاه شما