آموزش سه شاخص EPS، DPS و نسبت P/E
در این مقاله قصد داریم شما رو با سه شاخص مهم EPS و DPS و نسبت P/E که برای تحلیل بازار بورس و مقایسه عملکرد مالی شرکت ها به کار میره و هم چنین تحلیلشون آشنا کنیم. با ما همراه باشین.
یکی از اصطلاحاتی که در حسابداری و بازار بورس می بایست با مفهوم و تحلیلش آشنا بشیم واژه EPS است.
Earning Per Share یا به اختصارEPS به معنای سود هر سهم یا درآمد هر سهم می باشد و به زبان ساده با کسر مالیات از کل سود و تقسیم آن به تعداد سهام حاصل می شود.
( لازم به یادآوری است که میزان سود از اختلاف هزینه از درآمد به دست می آید.)
بنابراین یکی آشنایی با نسبت P/E از شاخص مهم برای مقایسه شرکت ها EPS است. البته تاکید می شود یکی از شاخص ها…
چرا که استفاده از این شاخص به تنهایی هرگز به تنهایی کافی نیست و حتی ممکن است ما را به اشتباه بیاندازد.
اطلاعات EPS شرکت ها در صورت های مالی آن ها ثبت می شود، معمولا در ابتدای سال مالی شرکت ها این متغیر پیش بینی می شود و در انتهای سال مالی نیز EPS محقق شده محاسبه می شود.
EPS در بازار بورس
خب حالا که با مفهوم نظری EPS آشنا شدیم، سراغ کاربرد اون توی بازار بورس میریم.
EPS از جمله پر تکرار ترین شاخص های مالی در میان فعالان بازار بورس است.
ما به کمک این شاخص به طور مستقیم یا غیر مستقیم و دیگر شاخص ها می توانیم وضعیت و قیمت سهام یک شرکت را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. در واقع این شاخص به ما می گوید بابت هر سهم چقدر سود دریافت می کنیم.
البته در تحلیل EPS باید به میزان سرمایه گذاری نیز دقت داشت. طبیعتا هر مشارکتی که با سرمایه گذاری کمتر ، سود بیشتری به دست دهد بهتر است.
بدیهی است که eps می بایست مثبت باشد و اگر این عدد صفر یا منفی بود بدین معناست که سهم هیچ سود دهی ندارد.
نکته قابل توجه دیگر آن است که درآمد هر سهم پیش بینی شده ، فقط درآمد هر سهم پیش بینی شده است(!) یعنی هیچ گونه تعهدی برای شرکت ایجاد نمی کند که درآمد هر سهم محقق شده در پایان سال همان عدد باشد. بلکه ممکن است بیشتر یا کمتر از آن باشد.
پس بار دیگر توصیه می شود دیگر متغیر ها و شاخص ها و حتی سابقه شرکت در ارائه EPS های پیش بینی شده نیز بررسی شود.
DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و بخشی از EPS است که میان سهامداران تقسیم می شود.
درصد سود تقسیمی یا سود نقدی سهام یا DPS در بین شرکت های بورسی معمولا متفاوت است و هرشرکت بر اساس سیاست های کلان و صلاح دید هیات مدیره و تصمیم گیری در مجمع آن را مشخص می کند. از سویی دیگر، شرکتها سیاستهای متفاوتی درخصوص تقسیم سود دارند به طوری که برخی ترجیح میدهند بیشتر سود سهام را بین سهامداران تقسیم کنند.
اما برخی شرکت ها، درصد کمی از سود را تقسیم می کنند و بخش عمده آن را به تامین نقدینگی مورد نیاز برای انجام طرحهای توسعهای، اختصاص میدهند. افزون بر این در نهایت اینکه چه مقدار از EPS به عنوان DPS بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع شرکت تصمیم گیری می شود.
در مورد زمان و روش پرداخت سود تقسیمی نیز شرکت ها عملکرد متفاوتی دارند. بنابر قانون شرکت ها می بایست تا هشت ماه این سود را پرداخت کنند. بعضیشرکت ها زودتر و برخی دیرتر این سود را پرداخت می کنند.
DPS=EPS-(سود انباشته+اندوخته قانونی+اندوخته طرح و توسعه)
خب پس هرچه DPS بیشتر باشد بدین معناست که سود تقسیمی بیشتری به سهامدار تعلق می گیرد.
شما میتوانید این دو شاخص را در tsetmc.com برای هر شرکت مشاهده کنید.
نسبت P/E
آخرین شاخص این مقاله که البته شاخص مهمی آشنایی با نسبت P/E هم هست نسبت p/E هست.
P/E مخفف price/Earning per share هستش. یعنی همون قیمت تقسیم بر درآمد هر سهم یا ضریب سهام…
این نسبت یک ابزار پر کاربرد هست که برای ارزش گذاری سهام به کار میره. البته تحلیل و تفسیر این نسبت مقداری پیچیده هستش چراکه شاخص های دیگر هم می بایست در تحلیل دخیل شوند.
این نسبت در واقع انتظارات سهام داران از آینده یک سهم را توضیح می دهد.
برای مثال فرض کنید این نسبت برای شرکتی به ازای یک سال مالی۵است. این بدین معناست که سرمایه گذاران به ازای هر یک ریال سود (در یک سال) ۵ ریال پرداخت میکنند. به عبارت دیگر سرمایه گذار پنج ریال سرمایه گذاری می کند تا یک ریال سود کند.
برخی از تحلیلگران معتقدند این نسبت نرخ بازگشت سهام را نیز نشان میدهد . یعنی برای مثال بالا پنج سال طول می کشد تا سرمایه باز گردد.
بدیهی است که هرچه قیمت سهم افزایش پیدا کند، این نسبت افزایش می یابد.
گفتیم که این نسبت یکی از نسبت های ارزش گذاری سهام است.
به این شکل که یک نسبت برای سهم محاسبه می شود، سپس در سود آن ضرب می شود و ارزش آن سهم یا Price بدست می آید.
وقتی ارزش سهم اینگونه محاسبه می شود، باید با قیمت آن سهم در بازارمقایسه شود. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم جای رشد نداردو اصطلاحا ارزنده نیست. ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد.
نسبت p/e در بورس چیست و چگونه محاسبه میشود؟
در بررسی و تحلیل بنیادی نمادهای بورسی، گاها با مفاهیم و اصطلاحاتی مواجه میشویم که بسیاری از تحلیلگران و معامله گران بازار سرمایه از آن استفاده میکنند. اگر در بازار سرمایه سابقه فعالیت داشته باشید، احتمالا اصطلاح نسبت P/E را زیاد شنیده اید. این نسبت یکی از مفاهیم کاربردی در تحلیل بنیادی سهام است و کاربرد زیادی در بررسی ارزندگی سهم دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با این مفهوم بیشتر آشنا کنیم.
نسبت P/E چیست و چگونه محاسبه میشود؟ با ما همراه باشید.
مفهوم قیمت و سود سهام
قبل از بررسی موضوع، شما باید ابتدا با دو کمیت قیمت و سود سالانه سهم آشنا باشید.
قیمت (Price) سهم چیست؟
در مورد قیمت سهم، معمولا از دو قیمت اسمی و قیمت بازار یاد میشود. قیمت اسمی (ارزش اسمی) سهم مبلغی است که در اساسنامه برای هر سهم تعیین شده است و این قیمت روی ورقه سهم نیز قید میشود. تعیین قیمت اسمی به این معنا نیست که سهم باید به قیمت اسمی به معامله شود. بلکه با توجه به وضع بازار و شرایط شرکت، ممکن است سهام به قیمتهایی بیشتر یا کمتر از ارزش اسمی آن به فروش رود. به طور کلی ارزش اسمی سهم ارتباط مشخصی با قیمت بازار آن ندارد. باید بدانید در بورس ایران، قیمت اسمی تمام سهمهای پذیرفته شده در بازار سرمایه برابر با یک هزار ریال (100 تومان) است.
اما آن چیزی که مهم است قیمت بازار است نه قیمت اسمی سهم. همانطور که میدانید آنچه قیمت روز سهم را آشنایی با نسبت P/E در بورس تعیین میکند، میزان عرضه و تقاضا است. برای مثال، ممکن است به علت عملکرد خوب یک شرکت، سرمایهگذاران زیادی متقاضی خرید سهام آن شرکت در بورس باشند، از این رو قیمت آن در بورس براساس میزان تقاضای بازار افزایش خواهد یافت و حتی ممکن است این افزایش تا چندین برابر قیمت اسمی هم باشد. همچنین در صورت عملکرد ضعیف شرکت ممکن است قیمت روز سهم به زیر ارزش اسمی آن بیاید. به طور خلاصه منظور است قیمت سهم، قیمتی است که سهم در بازار بورس مورد معامله قرار میگیرد. این قیمت هر روز ممکن است تغییر کند و نوسانات زیادی داشته باشد.
سود سالانه هر سهم یا EPS سهم چیست؟
اصطلاح ای پی اس EPS مخفف عبارت Earning Per Share است که به معنی درآمد هر سهم (سود هر سهم) است. هر شرکتی در بورس، یک درآمد سالانه دارد. وقتی که شما کل درآمد (سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال مالی را بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنید، در واقع سود هر سهم یا EPS آن شرکت را محاسبه کرده اید. در واقع شما به ازای مالکیت بر هر سهم این شرکت، به اندازه EPS سهم در پایان سال مالی سود دریافت خواهید کرد. سود هر سهم یکی از فاکتورهای مهم در تحلیل بنیادی محسوب میشود.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
نسبت P/E یا همان نسبت قیمت به سود سهم چیست؟
حال که با دو مفهوم قیمت و سود سهم آشنا شدید، محاسبه P/E چندان سخت نیست. نسبتی وجود دارد به نام P/E که حاصل تقسیم قیمت سهم بر سود سالانه هر سهم است. این نسبت در دل خود حرفهای زیادی برای گفتن دارد. به عبارتی سهم هایی که دارای P/E کمتری باشند، ریسک بسیار کمتری دارند. وقتی یک سهم P/E چهار دارد یعنی سود هر سهم ۲۵% قیمت سهم است یا به عبارتی این سهم سالی ۲۵% (با قیمت فعلی) به شما سود میرساند. سهم هایی که نسبت P/E بین 3 تا 6 دارند از ریسک کمی برای سرمایه گذاری در بورس برخوردار هستند. اما مفهوم و کاربرد این نسبت به سادگی محاسبه آن نیست!
مفهوم نسبت P/E چیست؟
مفهوم این نسبت به این معنی که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای دریافت هر یک ریال سود در پایان سال، چند ریال سرمایه گذاری کند. برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما 10 هزار تومان در بانکی که سالانه 20% سود به شما میدهد، سپرده گذاری میکنید. یعنی در ازای 10 هزار تومان سپرده گذاری شما، سالیانه 2 هزار تومان سود به شما تعلق میگیرد. در این مثال، P/E=10/2=5 خواهد بود. یعنی شما به ازای دریافت یک ریال سود در پایان سال حاضر هستید 5 ریال سرمایه گذاری کنید. در بازار سهام نیز همین مفهوم برقرار است. اگر سهمی 10 هزار تومان است و 200 تومان سود دارد، یعنی نسبت قیمت به سود آن 5 است و شما برای دریافت 20 درصد سود در پایان سال آن را خریداری میکنید.
چگونه از نسبت P/E استفاده کنیم؟
همان طور که ذکر شد که پایین بودن P/E نشان دهنده کم ریسک بودن سهم برای خرید است. پس به چه دلیل P/E یک شرکت در یک گروه مشخص (فرضا گروه دارویی) از P/E یک شرکت دیگر در همان گروه صنعتی بسیار کمتر است ولی در عین تعجب معاملهگران به خرید شرکت با P/E بالاتر مشغول هستند؟ چرا P/E بعضی شرکتها کمتر از 4 یا 3 است اما بازهم کسی سهام آنها را نمیخرد؟ همان گونه که میدانید، بازار سرمایه شاخصی برای سنجش آینده اقتصادی کشور است. معمولا سرمایه گذاران با وضعیت فعلی شرکت کاری ندارند. آنچه مهم است وضعیت اینده شرکت است. در واقع نسبت P/E انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک شرکت را به ما نشان می دهد. بنابراین در موارد زیادی مشاهده میشود این نسبت بسیار زیاد میشود. برای مثال ممکن است P/E یک سهم به 30 برسد! یعنی قیمت سهم به 30 برابر سود سالانه سهم خواهد رسیده است. در این حالت ممکن است سهامداران انتظار سودهی بالایی از شرکت در اینده نزدیک داشته باشند. باید بدانید خرید سهم تنها بر اساس این نسبت نمیتواند استراتژی مناسبی باشد. ممکن است یک سهم با نسبت P/E بسیار پایین (مثلا 3) در بازار ببینید و با خود بگویید این بهترین گزینه برای خرید است. اما با احتمال زیاد شما در اشتباهید. ممکن است سود سال بعدی سهم به قدری پایین بیاید که نسبت P/E این سهم (با قیمت فعلی) در سال بعد 40 شود!!
نتیجه گیری
در این مطلب به صورت اجمالی درباره نسبت P/E و نحوه محاسبه و استفاده از آن پرداختیم. نکته مهم این است نباید این نسبت را ملاکی برای خرید یا فروش سهم قرار بدهید. بلکه این نسبت، شاخصی برای مقایسه سهم هایی است که به لحاظ بنیادی وضعیت مشابهی دارند و شما نمیتوانید یکی از انها را بر دیگری برتری بدهید. این مقایسه باید در شرکتهای همگروه صورت بگیرد. این جاست که نسبت P/E مورد استفاده قرار میگیرد.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.
نسبت P/E چیست؟ (راهنمای کامل)
اگر با ادبیات بازار بورس آشنا باشید، به احتمال قوی نام نسبت P/E را شنیدهاید. زمانی که بحث ارزشگذاری سهام پیش میآید، نسبت قیمت به درآمد (پی بر ای) از قدیمیترین و پراستفادهترین معیارها است. با وجودی که این نسبت به سادگی محاسبه میشود، تفسیر آن مشکل است و در حالی که میتواند در شرایطی خاص اطلاعاتی مفید به ما برساند، در زمانی دیگر ممکن است کاربرد مفیدی نداشته باشد. در نتیجه، بسیاری از سرمایهگذاران از این نسبت به درستی استفاده نمیکنند و بیشتر از حد لازم به این نسبت ارزش میدهند. در این مطلب قصد داریم بیشتر با این نسبت آشنا شویم و درباره چگونگی استفاده یا عدم استفاده از آن در تحلیل و بررسی سهام، صحبت کنیم.
بحث P/E و این که سهم با پی به ای (P/E) بالا خوب است یا پایین، همیشه جزو مواردی بوده است که نظرات زیادی درباره آن داده میشود. در ویدئوی زیر بررسی میکنیم که منظور از نسبت p/e و eps چیست و پس از آن، به بیان نکات پرکاربرد این نسبت مهم در بازار بورس اوراق بهادار خواهیم پرداخت.
منظور از نسبت p/e چیست؟
P/E خلاصهشده نسبت قیمت سهم (P مخفف Price) به درآمد هر سهم (EPS مخفف Earning Per Share) است. همان طور که از نام آن مشخص است، برای محاسبه P/E ، قیمت فعلی سهم را بر درآمد هر سهم (EPS) تقسیم میکنید:
درآمد هر سهم (EPS)/قیمت سهم در بازار= P/ E
اغلب محاسبه نسبت P/E بر اساس سود محققشدهای است که در آخرین گزارش سالیانه ذکر میشود. گاهی مقدار EPS موجود در فرمول P/E را EPS تقریبی و پیشبینی شده سال آینده در نظر گرفته میشود که به «پیشبینی درآمد هرسهم سال مالی» آینده نیز مشهور است. همچنین ممکن است برخی بر اساس EPS دو فصل گذشته (۶ ماه گذشته)، EPS آینده را تخمین بزنند و P/E را با این مقدار محاسبه کنند.
اختلاف چندانی بین این متغیرها وجود ندارد. با این حال، مهم است بدانید که در محاسبه با روش اول از اطلاعات تاریخی واقعی سهم استفاده میکنید؛ در صورتی که در پیشبینی EPS ماههای آینده، بر اساس EPS ماههای قبل، الزاما تخمینها دقیق و کامل نیست.
در شرکتهایی که سودده نیستند و EPS منفی دارند، وضعیتی چالشبرانگیز برای محاسبه P/E به وجود میآید و نظرات مختلفی در این موارد وجود دارد. برخی بر این باورند که باید P/E را منفی حساب کرد، برخی دیگر معتقدند باید P/E صفر به سهم داده شود و بسیاری از افراد دیگر این طور محاسبه میکنند که P/E اصلا برای این سهم وجود ندارد.
متوسط P/E کل بازار بورس را نیز میتوان محاسبه کرد. این رقم در کشورهایی مانند آمریکا بین ۱۵-۲۵ در نوسان است ولی در بورس ایران بسیار کمتر و معمولا بین ۱۰-۴ محاسبه میشود. نوسانات موجود در P/ E به طور قابل ملاحظهای به وضعیت اقتصادی و عواملی مانند تورم بستگی دارد. از طرفی نسبت P/E بین صنایع و حتی شرکتها میتواند اختلاف زیادی داشته باشد. برای مشاهده P/E و EPS هر سهم میتوانید به وب سایت tsetmc مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: آموزش سایت tsetmc
نسبت P/E چه اطلاعاتی به سرمایهگذاران میدهد؟
برخی از سرمایهگذاران اعتقاد دارند عدد P/E سهم به ما میگوید که با خرید سهم، چندسال طول میکشد تا سرمایه ما به اصطلاح برگردد؛ در حالی که این محاسبه، نوعی نگاه خیلی ساده و ابتدایی به نسبت P/E است. سودآوری شرکتها و تغییرات آن همواره مورد توجه سهامدارن قرار میگیرد. علاوه بر این، اخبار و اتفاقاتی که ممکن است سودآوری شرکتها را تحت تاثیر قرار دهد، زیر ذرهبین سهامداران قرار دارد. در ویدئو بالا، سودآوری شرکتها و دو معیار eps و p/e را بررسی کردهایم.
رشد سود سهام
با وجودی که EPS موجود در نسبت P/E بر اساس درآمد ناشی از ۴ فصل گذشته سهم محاسبه میشود، نسبت P/E چیزی بیشتر از یک معیار برای عملکرد گذشته شرکت است و به نوعی انتظارات سرمایهگذاران برای رشد یک شرکت را نیز نشان میدهد. به یاد داشته باشید که قیمت هر سهم منعکسکننده طرز فکر سرمایهگذاران نسبت به ارزش آن سهم است و رشد آینده نیز در قیمت سهام لحاظ شده است. در نتیجه، یک راه بهتر برای تفسیر نسبت P/E این است که این نسبت را یک بازتاب از خوشبینی نسبت به آینده و سودآوری شرکت بدانیم.
اگر یک شرکت نسبت P/E بالاتر از بازار یا متوسط صنعت داشته باشد، به این معنی است که بازار انتظار بزرگی از این شرکت در طی ماهها و سالهای آینده دارد. یک شرکت با P/E بالا در نهایت مجبور خواهد شد تا سودآوری خود را به طرز چشمگیری افزایش دهد و در غیر این صورت، لازم است قیمت سهام شرکت کاهش یابد.
ارزش سهام
استناد به نسبت P/E در مقایسه با در نظر گرفتن ارزش بازاری سهام به تنهایی، معیار اندازهگیری بهتری برای ارزش سهام محسوب میشود (در نظر گرفتن قیمت و EPS با هم، بهتر میتواند ارزش سهام را نشان دهند تا توجه صرف به قیمت سهم). برای مثال اگر همه متغیرها را ثابت در نظر بگیریم، یک سهم ۱۰۰۰ تومانی با P/E برابر با ۲۵، گرانتر از سهمی با قیمت ۴۰۰ تومان و P/E برابر ۸ است. البته توجه داشته باشید که محدودیتهایی در این نوع از تحلیل وجود دارد و شما نمیتوانید نسبت P/E دو شرکت مختلف را با هم مقایسه کنید تا بدانید کدامیک ارزش بیشتری دارد.
تشخیص بالا یا پایین بودن نسبت P/E بدون در نظر گرفتن دو فاکتور زیر، مشکل است:
۱ – نرخ رشد سود شرکت
سرعت رشد شرکت در گذشته چقدر بوده است و آیا انتظار میرود در آینده این سرعت رشد افزایش یابد یا حداقل ادامه پیدا کند؟ وقتی یک شرکت در گذشته نرخ رشد ۵ درصدی داشته و هنوز یک P/E بسیار بالا دارد، مشخص میشود که چیزی در این میان درست نیست. اگر نرخ رشد پیشبینی شده، نسبت P/E را توجیه نکند، بنابراین ممکن است سهام بیش از ارزش خود قیمتگذاری شده باشد. در این شرایط، تمام کاری که میتوانید انجام دهید این است که نسبت P/E را بر اساس EPS برنامهریزی شده (پیشبینی شده) محاسبه کنید.
۲ – صنعت
مقایسه شرکتها تنها در صورتی مفید است که هر دو شرکت در یک صنعت باشند. برای مثال، مقایسه P/E شرکتی که در صنعت پتروشیمی ایران فعال است با شرکتی که در گروه خودروسازان قرار دارد اشتباه است. چون چشمانداز، پایداری رشد و سود در صنعت، سریع یا کند بودن تغییرات و سایر موارد در صنایع مختلف با هم متفاوت است. بنابراین لازم است شرکتهایی را که رشد زیاد دارند با سایر شرکتها در همان صنعت یا با متوسط صنعت مقایسه کنیم.
مشکلات و دامهای P/E
تا این جا یاد گرفتیم که در شرایط درست، نسبت P/E میتواند به ما کمک کند تا تشخیص دهیم قیمت سهام بیش از ارزش واقعی آن است یا کمتر. اما نسبت P/E دامها و مشکلات خود را دارد و بررسی آن، تنها در شرایط خاصی معتبر است. بعضی فاکتورهایی که میتواند باعث شود نسبت P/E، سودمندی خود را از دست بدهد شامل این موارد است:
حسابداری
محاسبه درآمد یک بخش از حسابداری است که شامل موارد غیر نقدی نیز میشود. علاوه بر این، مشخص کردن درآمد بر اساس قوانین حسابداری انجام میشود و در طول زمان ممکن است این قوانین تغییر یابد یا در هر کشور متفاوت باشد. به این ترتیب، سود (EPS) بسته به چگونگی دفترداری و حسابداری میتواند به صورتهای متفاوت محاسبه شود. در نتیجه، مقایسه سودها (EPS ها) با یکدیگر گاهی به مقایسه سیب و پرتقال شبیه است!
در شرایطی که اقتصاد کشور تورم بالایی را تجربه میکند، طبعا هزینههای استهلاک به دلیل بالا رفتن هزینههای جایگزینی کالاها و تجهیزات، در مقایسه با سطح عمومی قیمتها کم در نظر گرفته میشود. بنابراین در زمانهای تورمی P/E ها عموما پایینتر میآیند؛ چرا که بازار سودها را که به صورت ساختگی به بالا گرایش دارد تخریبشده میبیند. مانند تمامی نسبتها، بررسی P/E در گذر زمان برای پی بردن به روند آن ارزشمند است. البته تورم این بررسی را دشوار میکند زیرا اطلاعات گذشته در زمان حال سودمندی کمتری دارد.
تفسیرهای مختلف
نسبت P/E پایین در یک شرکت، الزاما به این معنی نیست که قیمت سهام آن کمتر از ارزش واقعی قرار دارد. بلکه ممکن است این معنی را داشته باشد که بازار، شرکت را در حال رفتن به سمت مشکلاتی در آینده میبیند. قیمت سهام شرکتها به دلیل خاصی پایین میآید. دلیل افت P/E میتواند اعلام شرکت مبنی بر برآورده نشدن سود مورد انتظار باشد.
تنها به اتکای P/E سهام نخرید!
یکی از اشتباهات رایجی که سرمایهگذاران غیر حرفهای مرتکب میشوند، خرید سهام صرفا به دلیل P/E بالا یا پایین آن است. توجه کنید که ارزشیابی سهام تنها با تکیه بر شاخصهای سادهای مانند P/E، سادهانگارانه و نادرست است. با وجودی که P/E بالا ممکن است به معنی این باشد که قیمت سهام بیشتر از ارزش آن است، هیچ تضمینی وجود ندارد که بعدا به سرعت پایین بیاید. از سمت دیگر، توجه کنید که حتی اگر قیمت یک سهم زیر ارزش خود باشد ممکن است ماهها یا حتی سالها طول بکشد تا بازار ارزش آن را اصلاح کند.
تجزیه و تحلیل سهام، امری بسیار پیچیدهتر از دانستن چند نسبت ساده است. به خاطر داشته باشید که نسبت P/E قطعهای از پازل ارزشگذاری سهام است اما تمام آن نیست.
برای ثبت نام در دوره تحلیل بنیادی کاربردی کلیک کنید:
سخن آخر
در نهایت چه چیزی درباره نسبت P/E یاد گرفتیم؟ با وجودی که P/E معمولا حرف آخر را درباره ارزش سهام نمیزند، میتوان با مقایسه P/E دو شرکت در یک صنعت، P/E شرکت با P/E صنعت مورد نظر و مقایسه P/E فعلی با P/E تاریخی خود سهم، دید دقیقتری به دست آورد. به عنوان جمعبندی، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
پی بر ای نسبتی است که از تقسیم ارزش بازاری سهم یا همان قیمت روز سهم (Price) به سود هر سهم ( EPS ) به دست میآید.
با توجه به این که EPS مقدار درآمد هر سهم را مشخص میکند، معیاری برای سودآوری شرکت به حساب میآید.
نسبت P/E از نظر تئوریک بیانکننده این موضوع است که سرمایهگذار تمایل دارد در ازای یک واحد سود، چند واحد پول بپردازد و از منظر دیگر، این نسبت بیانگر دید سرمایهگذاران (خوشبینی یا بدبینی) نسبت به رشد شرکت در آینده است.
در میان دو عدد ارزش بازاری سهم و P/E، نسبت P/E گزینه مناسبتر و شاخص بهتری برای ارزشگذاری سهام به شمار میآید.
زمانی که شرایط اقتصادی کشور با تورم شدید همراه است، P/E شرکتها و صنایع دستخوش تغییرات کاهشی خواهد شد.
تغییرات موجود در اصول حسابداری و متعاقب آن روشهای متفاوت در محاسبه سود EPS، موجب میشود تحلیل نسبت P/E با دشواریهایی همراه باشد.
استناد به نسبت P/E به تنهایی معیار مناسبی برای انجام معاملات نیست و لازم است این معیار با مواردی همچون نرخ رشد صنعت در نظرگرفته شود.
نسبت P/E میتواند از EPS سال مالی قبل یا EPS پیشبینی شده سال مالی آینده یا میانگین این دو محاسبه شود.
p/e مفهوم
p/e مفهوم
فهرست این مقاله
اگر شما حتی برای مدت کمی در بورس فعالیت کرده باشید، حتما جملاتی مثل: p/e این سهم پایینه، p/e این سهم چندوقته خیلی بالا رفته، p/e این سهم خیلی مناسبه و…. به گوش شما خورده است. نسبت p/e یکی از اصطلاحاتی است که کاربرد زیادی در بین سرمایه گذاران بورس دارد. برای بسیاری از افرادی که آشنایی زیادی با این نسبت ندارند سوال است که این نسبت p/e چیست و چرا انقدر در بین سرمایه گذاران بورس کاربرد دارد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم مقاله ای در این باره در خانه سرمایه بنویسیم و مفهوم p/e را به صورت ساده برای شما شرح دهیم. پس اگر علاقه مند به آشنایی بیشتر با نسبت p/e هستید در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
یکی از فاکتورهایی که همیشه در بین سرمایه گذاران بورس کاربرد زیادی دارد نسبت p/e است. هر کدام از سرمایه گذاران به نوعی از این نسبت استفاده می کنند. برخی آن را درست و بسیاری نیز به شکل اشتباه مورد استفاده قرار می دهند. برای اینکه بتوانید از این نسبت به درستی استفاده کنید باید با مفهوم و کارکرد آن آشنایی پیدا کنید. به طور خلاصه نسبت p/e خلاصه شده عبارت price تقسیم بر eps است: price / earning per share = P/E
در فارسی اصطلاحا به نسبت p/e نسبت قیمت به درآمد نیز گفته می شود (کلمه price به معنی قیمت و کلمه eps به معنی سود هر سهم است). اگر با مفهوم eps آشنایی ندارید می توانید مقاله تفاوت eps و dps آشنایی با نسبت P/E چیست را مطالعه کنید. حال سوال اینجاست که این نسبت چه چیزی به ما می گوید.
نسبت p/e در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را به ما نشان می دهد.به این معنی که یک سرمایه گذار حاضر است به ازای هر ۱ ریال بازدهی (در این مقاله بازدهی از سهام) که بدست می آورد، چند ریال پرداخت کند. برای درک بهتر این مفهوم به مثال زیر توجه کنید. فرض کنید شما ۱ میلیون تومان در بانک سپرده گذاری می کنید. بانک به شما می گوید که به ازای این پولی که شما سپرده گذاری کرده اید سالیانه ۲۰% سود به شما پرداخت می کند.p/e مفهوم
یعنی در ازای ۱ میلیون تومان سپرده گذاری شما، سالیانه ۲۰۰ هزار تومان سود به آشنایی با نسبت P/E شما پرداخت می کند. برای اینکه در این مثال p/e را محاسبه کنید باید قیمتی که یرداخت می کنید (یعنی ۱ میلیون تومان) را به سودی که بدست می آورید (یعنی ۲۰۰ هزار تومان) تقسیم کنید: ۵ = ۲۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰۰,۰۰۰
پس در این مثال p/e سود بانکی برابر با ۵ شده است. اینجا p/e برابر ۵ به این معنی است که آشنایی با نسبت P/E شما حاضر شده اید به ازای هر ۱ ریال سودی که از بانک دریافت می کنید ۵ ریال پرداخت بکنید. برخی نیز اینگونه تفسیر می کنند که اگر p/e برابر ۵ است به این معنی است که ۵ سال زمان می برد تا سرمایه شما از طریق بازدهی های بدست آمده برگردد.
در بورس نیز مفهوم کلی p/e شبیه به همین مثالی است که گفته شد. مثلا فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۲۰۰ تومان قیمت دارد و eps (سودی) که برای سال جاری پیش بینی کرده است برابر با ۵۰ تومان است. برای محاسبه p/e این شرکت قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم می کنیم: ۴ = ۵۰ / ۲۰۰
اینجا نیز p/e برابر ۴ به این معنی است که سرمایه گذاران بورس حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سودی که این شرکت دارد ۴ ریال پرداخت کنند. در شکل زیر آخرین p/e شرکت فولاد مبارکه اصفهان با توجه به سودی که پیش بینی کرده برابر با ۸٫۸۴ است. این عدد از تقسیم قیمت فولاد به eps آن بدست آمده است.
این مفهوم کلی نسبت p/e است. اما این عدد فقط انتظارات سرمایه گذاران از آینده سهم را به ما نشان می دهد. ولی نمی گوید که چرا سرمایه گذاران حاضر هستند برای هر ۱ ریال سود این شرکت ۸٫۸۴ ریال پرداخت کنند. همچنین به ما نمی گوید که این انتظارات سرمایه گذاران درست است یا نه. در اینجا هرچه قیمت سهم بالاتر برود p/e نیز افزایش پیدا می کند و برعکس. حال باید ابتدا ببینیم که اصلا p/e باعث بالا و پایین شدن قیمت می شود و یا اینکه تغییر قیمت باعث بالا و پایین شدن p/e می شود. به همین دلیل لازم است ابتدا یک آشنایی با کاربرد این نسبت و همچنین انواع آن داشته باشیم.
اگر بخواهیم در یک جمله و خیلی ساده بگوییم که p/e چه کاربردی دارد، می توان گفت این نسبت یکی از ابزارهایی است که آشنایی با نسبت P/E برای ارزش گذاری سهام مورد استفاده قرار می گیرد. تاکید می کنیم این نسبت فقط یکی از ابزارهای ارزش گذاری سهام است، نه تنها ابزار ارزش گذاری. اما چگونه از این نسبت برای ارزش گذاری استفاده می شود؟ یکی دیگر از نام های این نسبت، ضریب سهام است. برای ارزش گذاری با استفاده از p/e باید عکس رابطه ای که توضیح دادیم مورد استفاده قرار بگیرد. به این شکل که یک p/e برای سهم محاسبه می شود، سپس در سود آن ضرب می شود و ارزش آن سهم بدست می آید: P/E * eps = price
وقتی شما ارزش سهم را با این روش محاسبه می کنید، باید ببینید که قیمت آن سهم در بازار بیشتر از قیمت محاسباتی شماست یا کمتر. اگر قیمت سهم در بازار بیشتر از این عدد باشد، یعنی آن سهم ارزنده نیست. ولی اگر قیمت سهم در بازار کمتر از این عدد باشد، به این معنی است که آن سهم ارزنده است و قابلیت رشد دارد. نکته ای که اینجا وجود دارد این است که تمام این موارد به این بستگی دارد که شما نسبت p/e را به درستی محاسبه کنید. در غیر این صورت ارزشی که برای سهام بدست می آورید اشتباه خواهد بود. نحوه محاسبه نسبت p/e یک بحث مفصل و تخصصی است که از حوصله این مقاله خارج است.
فرض کنید که شما با استفاده از روش های محاسبه p/e، این نسبت را برای شرکتی ۶ محاسبه کرده اید. سود (eps) این شرکت نیز برابر با ۱۰۰ تومان است. با استفاده از روشی که توضیح دادیم. ارزش این شرکت برابر است با: تومان ۶۰۰ = ۱۰۰ * ۶
حال اگر قیمت روز این سهم در بازار ۵۰۰ تومان باشد،یعنی این سهم ارزنده است و جا دارد که تا قیمت ۶۰۰ تومان رشد بکند. پس می توان اقدام به خرید آن کرد. ولی اگر قیمت آن در بازار مثلا ۷۰۰ تومان باشد به این معنی است که این سهم گران است و جا دارد که تا ۶۰۰ تومان افت بکند. پس نباید این سهم را خرید. همانطور که گفته شد تمام این موارد و استراتژی ها مستلزم این است که شما p/e سهم را به درستی محاسبه کرده باشید.
p/e دنباله دار: این نوع از p/e ساده ترین شکل و همان است که در مثال ابتدای مقاله برای شما توضیح دادیم. نحوه محاسبه آن به این شکل است که قیمت روز سهم بر سود (eps) آن تقسیم می شود و p/e سهم بدست می آید. این نسبت نشان می دهد که سرمایه گذاران حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سود شرکت، چند ریال پرداخت کنند. پس هر چقدر قیمت سهام تغییر بکند این نسبت نیز به دنبال آن تغییر خواهد کرد.
p/e برآوردی: به این نوع از p/e، تحلیلی یا پیشتاز هم گفته می شود. این نسبت با استفاده از روش های خاص و با در نظر گرفتن عواملی از قبیل نرخ رشد سود شرکت، نرخ بهره بانکی، تورم و …. محاسبه می شود. این نسبت همانی است که در ارزش گذاری مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از محاسبه آن، نسبت را در سود (eps) برآوردی سال آینده شرکت آشنایی با نسبت P/E ضرب می کنیم و ارزش شرکت بدست می آید. اگر سود شرکت نیز توسط ما تحلیل شود و خود سود اعلامی شرکت مورد استفاده قرار نگیرد، این کامل ترین نوع ارزش گذاری بر مبنای p/e خواهد بود.
اگر خیلی ساده بخواهیم تفاوت این دو را بررسی کنیم باید بگوییم p/e دنباله دار آن چیزی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد. ولی p/e تحلیل آن p/e است که ما انتظار داریم سهم به آن برسد. مثلا p/e سهمی در بازار ۵ است (p/e دنباله دار) و ما تحلیل کرده ایم که p/e آن باید ۶ باشد (p/e تحلیلی). پس انتظار داریم که قیمت آن سهم رشد بکند تا به آن نسبت p/e مورد انتظار ما برسد.
همانطور که در کتاب تکنیک های ساده و کاربردی در تحلیل بنیادی اشاره شده است، اگر مفهوم ۲ نوع p/e را به خوبی درک کرده باشید، می توانید متوجه شوید که چرا در بازار p/e برای بعضی از سهم های بازار بالا و برای بعضی سهم های دیگر پایین است. وقتی p/e یک سهم بالاست، نشان دهنده این است که بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد پیدا بکند. اگر انتظار بازار درست باشد وقتی سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول محاسبه p/e نیز بزرگ شده و در نتیجه نسبت p/e سهم مجددا متعادل می شود. همچنین اگر p/e یک سهم پایین باشد، نشان دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند. اگر انتظار بازار درست باشد، وقتی سود شرکت کم شود، مخرج فرمول محاسبه p/e کوچک می شود و در نتیجه نسبت p/e مجددا متعادل می شود.
نویسنده:
پیمان باغچه سرا
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
به این مقاله امتیاز دهید تا با کمک شما کیفیت آن را بسنجیم
سلام مطابتون عالیه
یک سوال داشتم میخواستم بدونم چطور میتونم سهامی با نسبت خوب dps به قیمت پیدا کنم
درواقع سهامی با درصد dps بالا نسبت به قیمت سهم
مرسی
باسلام دوست عزیز
با فیلتر نویسی می توانید در این خصوص به نتایج دلخواه خود دست پیدا کنید.
فیلترنویسی چیست؟ آموزش کامل نحوه استفاده از آن
نسبت P/S یا قیمت به فروش چیست؟
احتمالا با نسبت P/E آشنا هستید و میدانید که این نسبت، از حاصل تقسیم قیمت بر سود هر سهم بهدست میآید. یک نسبت مالی دیگر که در بازار سرمایه کاربرد زیادی دارد، نسبت P/S است.
بیایید با هم نگاهی بیندازیم به نسبت P/S و ببینیم که این نسبت چیست و به چه دردی میخورد؟
محاسبه P/S
گاهی به نسبت قیمت به فروش، PSR هم میگویند که مخفف Price to Sales Ratio است.
همانطور که از اسمش بر میآید، P/S از دو بخش تشکیل شده است.
بخش اول، قیمت است. برای این منظور میتوانید از قیمت پایانی یا قیمت آخرین معامله استفاده کنید.
بخش دوم، فروش شرکت به ازای هر سهم خواهد بود. برای این کار لازم است میزان فروش کل شرکت (به ریال) بر تعداد سهمهای شرکت تقسیم شود.
مثال: فرض کنید که میخواهیم P/S را برای شرکت فخوز محاسبه کنیم.
قدم اول:
به سایت TSETMC.COM میرویم و قیمت سهم را میخوانیم.
قدم دوم:
از همین سایت، تعداد سهام منتشر شده فخوز را پیدا میکنیم.
قدم سوم:
به سایت کدال میرویم. نماد فخوز را جستجو میکنیم. صورت مالی تلفیقی را پیدا میکنیم. خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری را پیدا میکنیم. مقدار فروش ریالی برای امسال و همچنین برآورد سال مالی جاری را میخوانیم. (این اعداد به میلیون ریال هستند)
قدم چهارم:
مقدار فروش را بر تعداد سهمهای منتشر شده تقسیم میکنیم.
- فروش بهازای هر سهم 98: 8,337 ریال
- فروش بهازای هر سهم 99: 11,240 ریال
قدم پنجم:
حالا کافی است قیمت سهم را بر میزان فروش بهازای هر سهم تقسیم کنیم:
- P/S برای سال 89: 5.8
- P/S برای سال 99: 4.2
همانطور که میبینید با افزایش فروش، عدد P/S کاهش پیدا کرده است.
روش دوم
برای محاسبه P/S یک روش دیگر هم وجود دارد که سادهتر است.
در این روش، ابتدا از سایت TSETMC ارزش بازار سهم را میخوانیم. برای فخوز این عدد 920,242.552 B است.
حالا کافی است که این عدد را بر میزان فروش تقسیم کنیم تا به همان اعداد قبلی برسیم.
توجه کنید که ارزش بازار معمولا به میلیارد ریال (B) و میزان فروش به میلیون ریال (M) گزارش میشود. برای همین لازم است که ارزش بازار را هم به میلیون درنظر بگیرید.
بازه مناسب برای P/S
نسبت قیمت به فروش، برای هر صنعت میتواند متفاوت باشد.
با این وجود خوب است که این عدد در بازه 1 تا 2 قرار بگیرد. اگر نسبت قیمت به فروش از یک کوچکتر باشد، خیلی خوب است.
معنی P/S برابر یک چیست؟ این نسبت به ما میگوید که شرکت، دقیقا برابر با ارزش بازار خود فروش دارد. توجه آشنایی با نسبت P/E کنید که این فروش، سود نیست. برای محاسبه سود باید بهای تمام شده را از میزان فروش کم کنیم.
مثلا اگر یک میلیارد تومان برای تاسیس یک کافه خرج کنید و سالی یک میلیارد تومان فروش داشته باشید، خیلی خوب است. ممکن است سود شما مثلا 100 میلیون تومان باشد. اما خوب است که دستکم برابر با ارزش کل کافه، فروش داشته باشید.
مثلا در سال 93، P/S فولاد مبارکه بود 0.94 که فوقالعاده بود. این عدد در سال 1397 به 1.65 رسید. سال 98، قیمت به فروش از 2 واحد بالاتر رفت و الان به 9.77 رسیده است.
مقایسه P/S
یکی از بهترین راههای بررسی نسبت قیمت به فروش، این است که P/S را با سهمهای دیگر حاضر در صنعت مقایسه کنید.
برای این کار میتوانید قیمت به فروش همه سهمهای یک صنعت را حساب کنید، از اعداد بهدست آمده میانگین بگیرید و ببینید نسبت برای سهم شما از میانگین صنعت کمتر است یا بیشتر.
از طرف دیگر، اگر سهمی با EPS منفی، P/S نزولی داشته باشد، امید میرود که سهم از یک شرکت زیانده به شرکتی سودآور تبدیل شود.
پیدا کردن مبلغ فروش از صورت آشنایی با نسبت P/E سود و زیان
ممکن است برای برخی شرکتها نتوانید گزارش تفسیری را پیدا کنید.
یک مشکل دیگر هم در مورد شرکتهای سرمایهگذاری و واسطهگری مالی است. برای آنها فروش، شبیه به یک شرکت تولیدی فولاد نیست و وضعیت کمی تفاوت دارد.
در این صورت میتوانید بهسادگی از صورت سود و زیان، بخش درآمدهای عملیاتی هم پیدا کنید.
عدد درآمدهای عملیاتی دقیقا با عدد فروش (که در مثال بالا استفاده کردیم) یکسان است.
توجه کنید که این نسبت به تنهایی نمیتواند ملاک خرید یا فروش یک سهم باشد. لازم است که دیگر فاکتورها نیز تحلیل بنیادی شوند.
میتوانید ویدیوهای بیشتری از تالاربورس را در آپارات (شبکه اشتراک ویدیو) و همچنین کانال یوتیوب تالاربورس مشاهده بفرمایید.
اگر مطلب فوق برایتان مفید بوده لطفا آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
دیدگاه شما