سود هر سهم (EPS)

سود سهم چیست؟ eps و dps چیست؟

جذابترین قسمت برای سهامداران هر شرکت دریافت سود می باشد که این سود ممکن است حاصل از افزایش قیمت سهام یا حاصل سود محقق شده از فعالیت های شرکت باشد.

سود نقدی سهام یا dps بیان‌گر مبلغی است که شرکت از محل سود محقق‌شده به سرمایه‌گذاران خود در پایان هر سال مالی پرداخت می‌کند. البته این امکان وجود دارد که شرکتی زیان ده باشد و نتواند سود نقدی بین سهامداران خود توزیع کند یا در مجمع عادی سالیانه تصمیم بر عدم توزیع سود برای جلوگیری از افت قیمت سهام، گرفته شود. برای سود هر سهم (EPS) دریافت سود نقدی سهامداران باید در زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه، سهام شرکت را خریداری کرده باشند. و این امر به معنی این است که تفاوتی ندارد سهامدار، چند روز پیش از تشکیل مجمع سهام شرکت را خریداری کرده و یا چند روز پس از تخصیص سود، سهام خود را به فروش می‌رساند. در صورتی که تقسیم سود در مجمع تصویب شود شرکت موظف است ظرف 8 ماه از زمان تصویب، سود تقسیمی را به سهامداران پرداخت کند.

چگونه می توان سود نقدی را از شرکت ها دریافت کرد:

1. شرکت مورد نظر سود نقدی را به شماره شبا اعلام شده سهامداران در سامانه سجام واریز می کند.
2. سهامداران باید در بانک طرف قرارداد شرکت مرود نظر افتتاح حساب نماید تا بتواند سود تقسیم شده را دریافت کند.

لازم به ذکر می باشد که برای اطلاع از زمان توزیع سود نقدی می توان به سایت کدال قسمت اطلاعیه ها مراجعه کرد.

سود هر سهم یا eps

یکی از مفاهیم مهم و پرکاربرد برای سرمایه گذاران و تحلیل گران بازار های مالی سود هر سهم یا eps می باشد، این سود به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت سهام شرکت اثر می گذارد. سود هر سهم به معنای میزان سودی که شرکت به ازای هر یک عدد سهم بدست می آورد که از طریق تقسیم میزان کل درآمد (پس از کسر مالیات) بر تعداد سهام آن به دست می آید.

Eps پیش بینی شده (درآمد پیش بینی شده هر سهم) مقدار سودی است که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود پیش بینی می کند که در انتهای همان سال مالی به آن برسد این eps هنوز محقق نشده است و ممکن است در طول سال چندین بار تغییر کند. که هر چه از سال مالی شرکت می گذرد eps به عدد واقعی نزدیکتر می گردد.

سود هر سهم

سود هر سهم از تقسیم میزان سود عملیاتی، پس از کسر مالیات شرکت (سود خالص)، بر تعداد کل سهام، محاسبه می‌شود و نشان دهنده سودی است که شرکت در یک دوره مشخص، به ازای یک سهم عادی، بدست آورده است.

منظور از سود قابل تقسیم برای سهامداران عادی، سود خالص بعد از کسر مالیات و سهام ممتاز می‌باشد.

(Net Income – Dividends on preferred stock)/Average Outstanding shares

EPS به عنوان شاخصی از سودآوری شرکت به کار می‌رود.

EPS serves as an indicator of a company’s profitability

وقتی که شما کل درآمد ( سود پس از کسر مالیات) یک شرکت در پایان سال(سال مالی) را سود هر سهم (EPS) بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم بکنید در واقع eps آن شرکت را محاسبه کرده‌اید.برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان یک سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز ۱ میلیون سهم است.در نتیجه eps آن شرکت برابر است با : ریال۱۰۰ = ۱,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰

یعنی این شرکت توانسته است در انتهای سال به ازای هر ۱عدد سهم خود ۱۰۰ ریال سود بدست آورد.پس eps این شرکت در انتهای سال برابر ۱۰۰ ریال شده است.

مفهوم EPS و DPS در بورس

مفهوم EPS و DPS در بورس | قبل از اینکه سال مالی شروع شود مدیران شرکتها بر اساس عملکرد سالهای گذشته و برنامه هایی که در نظر داشته اند را در سال بعد شروع میکنند و از این طریق ، سود سال اینده را پیش بینی می کنند و اما در سال اینده در هر […]

مفهوم EPS و DPS در بورس | قبل از اینکه سال مالی شروع شود مدیران شرکتها بر اساس عملکرد سالهای گذشته و برنامه هایی که در نظر داشته اند را در سال بعد شروع میکنند و از این طریق ، سود سال اینده را پیش بینی می کنند و اما در سال اینده در هر دوره ی مشخص مثلا سه ماهه یا شش ماهه پیش بینی ها و اهداف خود را بازبینی می کنند و رویدادهایی را مورد بازنگری قرار میدهند.

سود هر سهم (EPS) یکی از مهم ترین ملاک ها برای تعیین قیمت سهم و درنتیجه انتخاب آن است. در محاسبه نسبت P/E نیز می توان نقش برجسته EPS را مشاهده کرد. P/E نسبتی است که برای ارزش گذاری یک سهم از سود آن کمک گرفته و چشم اندازی برای رشد سهم در آینده بدست می دهد. در واقع P/E بیان می کند که هر سرمایه گذار به ازای یک ریال سودی که دریافت می کند، حاضر است چند ریال هزینه کند یا در تفسیری دیگر P/E تعداد سال هایی است که طول می کشد تا سرمایه فرد از طریق بازدهی هایی که کسب کرده، برگردد. بدین ترتیب با توجه به جایگاهی که EPS و DPS در تحلیل یک سهم دارد، مفهوم، انواع و تفاوت آن‌ها را در این مقاله بررسی می کنیم.

سود هر سهم یا EPS چیست؟

EPS مخفف عبارت Earning Per Share و به معنای سود هر سهم است. هر شرکت ملزم به تهیه لیستی از درآمد ها و هزینه های خود می باشد که به این لیست صورت سود و زیان گفته می شود و باید به صورت فصلی ارائه شود. فرمول EPS به این شکل است که اگر در این لیست، هزینه ها و مالیات را از درآمد شرکت کسر کنیم، سود خالص بدست می آید. حال اگر این سود را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم کنیم، مقدار سود به ازای هر سهم یا همان EPS را خواهیم داشت.

برای درک بهتر مفهوم EPS به مثال زیر توجه کنید.

این تصویر بخشی از صورت سود و زیان یک شرکت است. همانطور که مشاهده می کنید، سود (زیان) خالص این شرکت ۲۹,۱۶۴,۶۹۴ ریال است. با توجه به این که این شرکت در مجموع ۱۴,۲۵۲ سهم دارد، داریم:

بنابراین سود هر سهم یا EPS همانطور که در تصویر آمده است، برابر با ۲۰۴۶ ریال می باشد.

سود یا EPS پیش بینی شده چیست؟

تا چند سال قبل، شرکت ها موظف بودند در گزارشی که در ابتدای سال مالی به سازمان بورس ارائه می کنند، یک پیش بینی برای سود هر سهم بر اساس عملکرد خود در سال گذشته نیز ارائه دهند که به آن EPS پیش بینی شده می گویند.

همانطور که از کلمه پیش بینی مشخص است، این EPS عددی است که بر اساس روش های شبیه سازی عملکرد شرکت در سال های گذشته بدست آمده است. پس هیچ قطعیتی برای آن وجود ندارد و ممکن است مقدار EPS که در پایان سال مالی بدست می آید بیشتر، برابر و یا کمتر از EPS پیش بینی شده باشد.

به دلیل این که برخی از شرکت ها گاهی EPS پیش بینی شده را غیر واقعی برآورد می کردند و این امر باعث گمراهی تحلیلگران می شد، اکنون چند سالی است که سازمان بورس شرکت ها را از ارائه سود پیش بینی شده برحذر داشته است.

سود یا EPS تعدیل شده چیست؟

همانطور که گفته شد، صورت های مالی شرکت ها باید به صورت دوره ای ارائه شوند. مقدار EPS در یکی از این صورت ها بنام صورت سود و زیان گزارش می شود. در هر دوره با توجه به شرایط اقتصادی، سیاسی و قوانین و مقررات، ممکن است سود محقق شده شرکت ها در فصول مختلف دستخوش تغییراتی شود. به سود هر سهم که در هر دوره از سال مالی بر اساس تغییرات جدید بدست می آید، EPS تعدیل شده می گویند.

در اینجا با توجه به این که شرکت یک یا چند فصل از سال مالی خود را پشت سر گذاشته است، بخشی از داده هایی که برای محاسبه EPS تعدیل شده استفاده می شود، هم اکنون در دسترس هستند. پس می توان از داده های واقعی و داده های برآورد شده در کنار هم استفاده کرد.

هر چه به انتهای سال مالی شرکت نزدیک تر شویم، مقدار EPS تعدیل شده به سود تحقق یافته هر سهم نزدیک تر خواهد شد زیرا داده های واقعی بیشتری از عملکرد شرکت در دسترس است و برآورد EPS آسان تر خواهد بود.

سود یا EPS تحقق یافته چیست؟

اکنون فرض کنید سال مالی شرکت به پایان رسیده است. در این زمان مدیران و حسابداران شرکت به بررسی آنچه در این سال رخ داده، می پردازند و پس از محاسبه درآمد و هزینه های شرکت، مقدار واقعی سود هر سهم را بدست می آورند. این سود همان EPS تحقق یافته است. در نسبت P/E معمولا از EPS تحقق یافته استفاده می شود.

EPS می تواند بر قیمت سهام شرکت تاثیر بگذارد به همین دلیل همیشه مورد توجه سرمایه گذاران بوده است و با بررسی آن می توانند مبنای درستی برای قیمت سهام شرکت بدست آورند. لازم به ذکر است که چون EPS تحقق یافته در پایان سال مالی شرکت بدست می آید، اثر آن قبلا در قیمت سهام لحاظ شده است.

اهمیت EPS

معیار EPS یکی از مهم‌ترین متغیرهایی است که برای تعیین قیمت یک سهم به کار می‌رود. ESP، همچنین یکی از مؤلفه‌های مهم در محاسبه نسبت قیمت به درآمد است که قیمت در این نسبت، اشاره به همان EPS دارد. از طریق تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر EPS آن، سرمایه‌گذار می‌تواند به ارزش یک سهم پی ببرد، بدین طریق که متوجه می‌شود که بازار حاضر است برای هر ریال از این درآمد، چقدر پرداخت کند.

EPS را از کجا پیدا کنیم؟

سایت tsetmc.com یکی از سایت هایی است که مقدار EPS را برای هر نماد نشان می دهد. به شکل زیر نگاه کنید. این تصویر بخشی از اطلاعات یک نماد است که در این سایت نمایش داده می شود.

علاوه بر این، EPS هر شرکت در صورت سود و زیاد آن نیز نمایش داده می شود. صورت های مالی شرکت ها را می توانید در سایت codal.ir پیدا کنید. در تصویر زیر بخشی از صورت مالی یک شرکت که شامل EPS است، نشان داده شده است.

DPS یا سود نقدی چیست؟

DPS مخفف عبارت Dividend Per Share است و به آن بخشی از EPS گفته می شود که بین سهام داران توزیع می شود. DPS در واقع زیر مجموعه ای از EPS است و معمولا مقدار آن از EPS کمتر است. مقدار دقیق DPS در مجمع عادی سالیانه شرکت مشخص می شود.

با توجه به سیاست های شرکت، مقدار DPS در شرکت های مختلف متفاوت است. ممکن است شرکتی بخش عمده ای از EPS خود را بین سهام داران توزیع کند اما شرکت دیگری DPS کمی به سهامداران تخصیص دهد و عمده EPS خود را در قالب سود انباشته برای پروژه های پیش رو مانند طرح های توسعه یا سرمایه گذاری و غیره صرف کند.

اما وجه مشترک تمام شرکت ها در توزیع DPS این است که معمولا هیچ شرکتی تمام EPS خود را بین سهام داران توزیع نمی کند و مقداری از آن را برای نیاز های پیش بینی نشده خود در آینده نگه می دارد. گاهی اوقات شرکت علاوه بر DPS سال مالی جاری، بخشی از سود انباشته سال گذشته را نیز بین سهامداران توزیع می کند. در اینجا ممکن است مقدار DPS از EPS بیشتر شود. شاید دریافت سود بیشتر برای سهامدار جذاب بنظر برسد اما باید توجه داشت که دریافت DPS بالاتر در این حالت معمولا نشانه خوبی نیست. زیرا سود انباشته ای که از سال گذشته توزیع می شود همان سودی است که برای انجام پروژه ای نزد شرکت باقی مانده است. پس این مورد می تواند نشانه ای از بی نظمی در برنامه های شرکت باشد.

انواع سود (تقسیمی)

اگرچه سود تقسیمی را معمولا به صورت نقدی به سهام‌داران منتقل می‌کنند، این روش تنها روشی نیست که همواره مورد استفاده شرکت‌ها باشد. روش‌های دیگری نیز برای این کار وجود دارد که موجب به وجود آمدن انواع مختلف سودهای تقسیمی شده است. بر این اساس، می‌توان سودهای تقسیمی را به انواع زیر تقسیم‌بندی کرد:
• سود نقد: رایج‌ترین نوع سود تقسیمی‌ای که در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد، سود نقد است.
• سود در قالب دارایی: گاه برخی از شرکت‌ها سود تقسیمی خود را در قالب دارایی‌هایی نظیر ملک، کارخانه، تجهیزات، وسایل نقلیه و غیره صادر می‌کنند.
• سود در قالب سهام: در این نوع از سود، شرکت بر اساس میزان سهامی که در تملک هر یک از سهام‌داران است، به هر کدام از آنان تعداد مشخصی سهم اضافی اعطا می‌کند.
• سود در قالب سند: در این شیوه، شرکت به سرمایه‌گذاران تعهد می‌دهد که در تاریخ معینی سود آنان را پرداخت کند. سودهای در قالب سند، در اصل نوعی سفته جهت تضمین پرداخت نقدی توسط شرکت در آینده هستند.
• سود در قالب نقدینگی: در این روش، شرکت تمام دارایی‌های خود را به سود هر سهم (EPS) صورت نقد درآورده و و مجموع آن را در میان سهام‌داران توزیع می‌کند. این روش پرداخت سود تقسیمی، معمولا زمانی استفاده می‌شود که شرکت در شرف تعطیلی و ورشکستگی قرار گرفته باشد.

DPS چگونه به دست سهام داران می رسد؟

هر شرکت شرایط و زمان دریافت DPS خود را در اطلاعیه ای منتشر می کند و سهامداران موظفند در مهلت تعیین شده نسبت به دریافت سود نقدی سهام خود اقدام کنند.

این اطلاعیه ها را می توانید در قالب “گزارش پرداخت سود” در سایت codal.ir مشاهده کنید. همچنین تمام اطلاعیه های مربوط به نماد های خود را می توانید در درگاه ذینفعان بازار سرمایه نیز مشاهده کنید. برای آشنایی با این درگاه مقاله «سامانه سجام چیست و ثبت نام در سجام چه مزایایی دارد؟» را در سایت سیگنال مطالعه کنید.

در شکل زیر یک نمونه از گزارش پرداخت سود را مشاهده می کنید.

با توضیحاتی که در مورد EPS و تعریف و انواع آن و همچنین DPS و تعریف و انواع آن در قسمت‌های بالا داده شد، اکنون می‌توان با روشنی و وضوح بیشتری در مورد تفاوت این دو اصطلاح سخن گفت. در قسمت بالا روشن شد که EPS، به معنای سودی است که در پایان سال مالی به هر یک از سهم‌ها تعلق می‌گیرد و DPS نیز به معنای سودی است که در پایان سال مالی به هر یک از سهام‌داران شرکت اختصاص داده می‌شود.

در واقع، هر دو مورد به سودی اشاره دارند که نصیب شرکت شده است، اما EPS فارغ از سهام‌داران و دیگر سیاست‌های مالی شرکت به سهم تعلق می‌گیرد و DPS با احتساب عواملی همچون نظر مدیران، حسابداران و خود سهام‌داران و همچنین سیاست‌های شرکت در مورد روش، زمان و مقدار سود پرداختی به هر یک از سهام‌داران تعلق می‌گیرد.
نکته دیگر این است که در اغلب موارد، میزان EPS از میزان DPS بیشتر است، زیرا شرکت‌ها سود هر سهم (EPS) معمولا بخشی از EPS را نزد خود نگه می‌دارند و در نتیجه، سود سهام‌داران نیز در نسبت با آن کاهش می‌یابد. اما گاه ممکن است که مقدار DPS بیش از EPS باشد که آن هم به دلیل اختصاص یافتن بخشی از سودهای انباشته‌شده از سال‌های پیشین به سهام‌داران است. نباید فراموش کرد که DPS بخش از EPS است که به سهام‌داران پرداخت می‌شود.

در کل، می‌توان گفت که EPS مهم‌تر از DPS است، زیرا سود خالصِ پایان هر دوره مالی را نشان می‌دهد و این خود نشان از نحوه عملکرد شرکت در سال گذشته است. اما از آنجا که اختصاص یافتن یا نیافتن DPS به سهام‌داران و بیشی و کمیِ آن بستگی به سیاست‌های مالی شرکت داشته و صدور و عدم صدور آن نیز معمولا به معنای قوت یا ضعف مالی شرکت‌ها نیست، چندان نمی‌توان به آن اتکا کرد. اما هر چه باشد، میزان DPS نیز ممکن است برای کسانی که به چشم درآمد ثابت به آن نگاه می‌کنند بسیار مهم باشد.

آشنایی با دو مفهوم EPS و DPS و حلاجی آنها باعث خواهد شد که سرمایه‌گذاران گزینه‌های مناسب را انتخاب کرده و هر یک از این دو مفهوم را با دیگری اشتباه نگیرند. درآمد خالص بالا و دیگر عوامل مالی و اقتصادی، ضامن موفقیت شرکت‌ها و سهام‌داران آنهاست.

نتیجه‌گیری:

در این مقاله در خصوص EPS، DPS و تفاوت آن‌ها خواندیم. حال که با مفهوم دو اصطلاح EPS و DPS آشنا شده‌ایم، لازم است پس‌ازاین برای تحلیل سهام شرکت‌ها و بررسی قیمت‌ها به این دو پارامتر نیز دقت کنیم. هر دوی این اصطلاحات، نکات مهمی را درباره عملکرد، میزان سودآوری و روند رشد شرکت نشان می‌دهد؛ بنابراین قبل از سرمایه‌گذاری در یک سهم باید بتوان بر اساس این اطلاعات ارزیابی درستی از آینده شرکت به دست آورد.

سود پیش بینی شده (EPS) + فرمول و نحوه محاسبه EPS

آینده نگری و تخمین میزان سود آخر سال یک کار معقول و درستی است که هر شرکت برای بدست آوردن سود سالیانه خود در آخر و تطبیق آن با محاسبات و حدسیات خود مورد بررسی قرار می دهد. در مطلب گذشته در مورد eps به صورت خیلی مختصر توضیح داده شد اما امروز قصد داریم که به صورت اختصاصی در مورد eps یا همان سود پیش بینی شده صحبت کنیم و انواع آن مانند EPS پیش بینی شده و EPS محقق شده و … را معرفی کنیم.

معنی EPS چیست؟

در مطالب گذشته که در مورد نسبت p/e صحبت کردیم اشاره ای به EPS کردیم و گفتیم که eps در اصل مخفف کلمه earning per share است و به معنی درآمد هر سهم می باشد. برای محاسبه EPS کافی است سود خالص شرکت را که پس از کسر مالیات بدست آمده تقسیم بر تعداد کل سهام ها کنیم. مفهوم dps ممکن است در ابتدا شبیه به eps به نظر برسد اما با یکدیگر متفاوتند. مقدار و درصدی از سود هر سهم که شرکت تصمیم میگیرد به سهامداران بدهد را dps می گویند. پس در واقع dps یا سود تقسیمی آن مقداری از eps است که به سهامداران تعلق می گیرد. البته عواملی هم هستند که در محاسبه eps بسیار تاثرگذار هستند. یکی از عوامل مهم که در محاسبه و بررسی eps مهم است آن مقدار و میزان سرمایه لازم به منظور رسیدن به درآمد خالص است در قالب مثال می توان یه این موضوع اشاره کرد هنگامی که شما یک eps پیش بینی شده داشته باشید و مقدار قابل توجهی سود هر سهم (EPS) باشد اما شما این eps را با سرمایه کمتری به دست آورده باشید پس مشخص است که بازدهی و کارایی بیشتری دارد. در ادامه فرمول محاسبه eps را می توانید ببینید.

نحوه محاسبه eps

انواع EPS

همانطور که از اسمش پیداست به EPS ای گفته می شود که در گذشته نسبت به آینده پیش بینی شده باشد. همه شرکت های بورسی موظف هستند که قبل از شروع سال مالی جدید یک برآیندی بکنند از عملکرد و اتفاقات مالی خود و آن را ارائه بدهند. به مقدار سودی که یک شرکت در ابتدای سال مالی خود برآیند و پیش بینی کرده و در انتهای سال مالی به همان مقدار سود رسیده است EPS پیش بینی شده می گویند.

تعدیل سود یا تعدیل eps چیست؟

در eps پیش بینی شده، چون امکان دارد که در طی یک سال اتفاقات بسیار زیاد و متفاوتی رخ دهد طبیعی است که شرکت به دلایل پیش بینی eps اولیه و با توجه به شرایط و اتفاقات جدید رخ داده eps را کاهش یا افزایش دهد که به این امر تعدیل سود یا تعدیل eps می گویند. در صورت افزایش سود شرکت، در پیش‌بینی جدیدی که انجام می‌شود به آن تعدیل سود مثبت می‌گویند واگر سود شرکت کاهش یافته بود به آن تعدیل سود منفی می‌گویند.

در آخر سال مالی شرکت مدیران و حسابداران و مجمع عمومی شرکت دور هم گرد آمده و با محاسبه درآمد و هزینه های شرکت، سود خالص شرکت را بدست می آورند که به این مقدار سود eps تحقق یافته می گویند.

• EPS دنباله‌دار یا تحقق یافته (Trailing EPS):

برای محاسبه این eps دنباله دار باید از داده های زمان گذشته استفاده کنیم به این صورت که از چهار سه‌ ماهه درآمد قبلی و اعداد واقعی به جای پیش‌بینی استفاده می‌شود و برای محاسبه نسبت p به e از eps دنباله دار استفاده می شود.

همانطور که از اسمش پیداست محاسبه EPS جاری شامل 3 الی 4 ماه سپری شده میشود که این اعدا و ارقام میتواند واقعی و ملموس و یا حدس و گمان باشد.

طبق تعریف تعدیل سود اگر اتفاق یکباره و ناگهانی برای شرکت رخ دهد که سود سالیانه شرکت را دچار تغیر و تحول کند باید محاسبه آن را هم به همان نسبت تغییر دهیم. اجناس، ملک و … از شرکت که باعث تعدیل سود سالیانه میشوند اقلام غیرمترقبه گفته می شود.

زمانی پیش می آید که یک فرد دارای شرکت های زیادتری است و محاسبه eps آن ها را برای پایان سال انجام داده است ولی در طول سال یک یا چند شرکت خود را بسته و با مابقی شرکت ها فعالیت خود را ادامه می دهد. برای محاسبه eps این چند شرکت مانده در سال پایان سال و استفاده از همین چند شرکت در سال آینده باید از فرمول زیر استفاده کند.

نسبت P/E چیست؟ نکات ضروری در مورد P/E در بورس

در بازار بورس اصطلاحات زیادی وجود دارند که آشنایی با آن‌ها و به کار بردنشان برای هر معامله‌گر بورس ضروری است. یکی از رایج‌ترین اصطلاحات در بازار بورس، نسبت P/E است. امکان ندارد شما در بورس حضور داشته باشید و چیزی در مورد P/E نشنیده باشید. همواره جملاتی در مورد بالا بودن، پایین بودن یا استاندارد بودن P/E سهام‌ به‌گوش می‌رسد. ما هم امروز در این مقاله قصد داریم بگوییم نسبت P/E چیست، چه انواعی دارد و کاربرد P/E در بورس چیست. پس تا انتها همراه ما باشید.

نسبت P/E چیست؟

نسبت P/E، اصطلاحاً نسبت قیمت بر سود سهم است. در این نسبت، P قیمت هر سهم یا Price و E درآمد هر سهم یا Earning Per Share است.

مفهوم نسبت P/E چیست؟

نسبت P/E می‌تواند یکی از معیارهای مهم در معاملات سهام باشد. نسبت قیمت به سود شاخص مهمی است که بازده و ریسک سهام را منعکس می‌کند که به آن نسبت سود بازار به قیمت نیز می‌گویند. نسبت P/E به سهامداران نشان می‌‌دهد که با خرید یک سهم، چند سال طول می‌کشد تا سرمایه اولیه آن‌ها بازگردد. به طور کلی، نسبت P/E نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران حاضرند چند ریال به ازای یک ریال سود برای آن سهم بپردازند. بدین صورت، به نسبت P/E ، ضریب سهم نیز گفته می‌شود.

در نسبت P/E قیمت سهم را بر سود آن تقسیم می‌کنند تا ارزندگی سهم مشخص شود. به عبارت دیگر، این نسبت بیان می‌کند که به ازای قیمت هر سهم، سهامداران انتظار چه میزان سودی دارند و یا این که سهامداران حاضرند به ازای هر واحد افزایش در سود سهم، چه میزان سرمایه به آن اختصاص ‌دهند.

ما در دوره آموزش بورس در مشهد، نه‌تنها کاربرد P بر E و نحوه مشاهده‌ی آن از طریق تابلوی معاملات را آموزش می‌دهیم، بلکه صفر تا صد آموزش بورس را از مبتدی تا پیشرفته آموزش خواهیم داد تا به‌خوبی از نسبت P/E برای پیدا کردن نمادهای مناسب استفاده کنید. شرکت در این دوره برای هر فعال حوزه بورس ضروری است. یکی از دوره‌های دیگر در حوزه بورس، که می‌تواند کمک زیادی به شما بکند، دوره آنلاین آموزش تابلو خوانی است که صفر تا صد تابلو خوانی بورس را به شما آموزش خواهد داد.

EPS چیست؟

EPS (Earning Per Share) در زبان فارسی به معنای سود به ازای هر سهم است؛ اجازه بدهید یک نگاه اجمالی بر EPS بیندازیم.

کلمه EPS به معنای درآمد هر سهم است. وقتی که شما کل درآمد یک شرکت را در پایان سال مالی بر تعداد سهام آن شرکت تقسیم کنید در واقع EPS آن شرکت را محاسبه کرده‌اید. برای مثال فرض کنید شرکتی توانسته است در پایان سال ۱۰۰ میلیون ریال سود کسب کند و تعداد سهام آن شرکت نیز یک میلیون سهم است. در نتیجه EPS آن شرکت برابر است با ریال100=100.000.000/1.000.000.

نسبت پی بر ای در واقع انتظارات سرمایه گذاران از بازدهی آینده یک دارایی را به ما نشان می‌دهد. به این معنی که یک سرمایه‌گذار حاضر است به ازای هر یک ریال بازدهی که بدست می‌آورد، چند ریال پرداخت کند.

فرمول محاسبه EPS چیست؟

سود هر سهم (EPS) = سود خالص پس از کسر مالیات برای دوره جاری / تعداد سهام موجود در سهام عادی. سود هر سهم می‌تواند به سرعت به ما در درک تفاوت‌های توانایی شرکت‌های با اندازه‌های مختلف در کسب درآمد برای سهامداران کمک کند. به عبارت دیگر، اگر بتوانید درجه خاصی از اطمینان در مورد تغییرات سود آتی شرکت داشته باشید، می‌توانید هنگام سرمایه گذاری در مورد تغییرات قیمت سهام قضاوت نسبتاً قابل اعتمادی داشته باشید.

مفهوم P/E در بورس چیست؟

در بورس نیز مفهوم کلی P/E شبیه به همین مثال است. مثلاً فرض کنید شرکتی در حال حاضر ۲۰۰ تومان قیمت دارد و EPS که برای سال جاری پیش بینی کرده است، برابر با ۵۰ تومان است. برای محاسبه P/E این شرکت قیمت روز آن را بر سودی که دارد تقسیم میکنیم ۴=۲۰۰/۵۰.

اینجا نیز P/E برابر ۴ به این معنی است که سرمایه گذاران بورس حاضر هستند به ازای هر ۱ ریال سودی که این شرکت دارد ۴ ریال پرداخت کنند.

انواع P/E در بورس

P/E تحلیلی:

نام دیگر P/E تحلیلی، برآوردی یا پیشتاز است. این نوع با استفاده از روش های حرفه‌ای و با در نظر گرفتن عواملی مثل نرخ بهره بانکی، نرخ رشد سود شرکت، تورم و… بدست می‌آید. که ما در دوره آموزش بورس به طور کامل محاسبه P/E تحلیلی را آموزش می‌دهیم.

P/E دنباله رو:

این نوع از P/E ساده‌ترین نوع آن است. نحوه محاسبه آن این‌گونه است که قیمت روز سهم بر میزان سود هر سهم در 12 ماه اخیر تقسیم شده و عدد بدست آمده P/E آن سهم است.

P/E میانگین:

در P/E میانگین نیز قیمت سهام به روز محاسبه می‌شود اما این نوع EPS از میانگین سود محقق شده 6 ماه گذشته و EPS پیش بینی شده ۶ ماه آینده تشکیل می‌شود. البته این نوع P/E ممکن است در بازه چند سال هم مورد محاسبه قرار گیرد که در این صورت می‌بایست قیمت هر سهم را در آخرین روز سال مالی بر سود محقق شده به ازای هر سهم در همان سال مالی تقسیم کنیم و عدد حاصل P/E همان سال سهم خواهد بود. سپس از P/E های سال های محاسبه شده میانگین می‌گیریم.

تفاوت نسبت P/E تحلیلی و P/E دنباله رو

P بر E از نوع دنباله رو، عددی است که در حال حاضر برای یک سهم وجود دارد، اما P/E تحلیلی عددی است که ما انتظار داریم سهم به آن برسد!

زمانی که P/E یک سهم بالاست، نشان دهنده این است که بازار توقع دارد که سود آن شرکت در آینده رشد کند. حال اگر انتظار درست باشد زمانی که سود شرکت زیاد شود، مخرج فرمول محاسبه P/E نیز بزرگ شده و در نتیجه نسبت P/E سهم مجدداً متعادل می‌شود.

حال اگر P/E یک سهم پایین باشد، نشان دهنده این است که بازار انتظار دارد در آینده سود آن شرکت کاهش پیدا کند. اگر انتظار بازار درست باشد، وقتی سود شرکت کم شود، مخرج فرمول محاسبه P/E کم می‌شود و در نتیجه نسبت P/E مجدداً متعادل می‌شود.

P/E یک ابزار مناسب برای ارزش گذاری یک شرکت است اما یادتان باشد که به تنهایی کافی نیست.

روش های ارزش سنجی سهام

• ارزش بازار
• ارزش دفتری
• ارزش جایگزینی
• جریان نقد آزاد FCF
• نسبت پی به ای (P/E)

برای خرید سهم فقط به P/E توجه نکنید!

یکی از اشتباهات رایجی که سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای مرتکب می‌شوند خرید سهام فقط به این دلیل که پی به ای آن بالا یا پایین است. توجه داشته باشید که ارزش‌ سنجی سهام فقط با توجه به شاخص‌های آسانی مثل P/E کوتاه فکری و مبتدی بودن شخص معامله گر را مشخص می کند.

نسبت P/E منفی چیست؟

با مشاهده تابلوهای معاملاتی سایت سازمان بورس (TSETMC)، P/E های منفی زیادی را می‌توانید ببینید. منفی بودن P/E به این معناست که این سهام زیانده می‌باشند. نسبت P/E منفی به این معناست که شرکت دارای سود منفی (ضرر) است یا در حال از دست دادن پول است.

P/E بالا به چه معناست؟

بعضی مواقع پی بر ای بالا ممکن است به معنی این باشد که قیمت سهام بیشتر از ارزش آن است، اما این معنی را نمی‌دهد که بعداً به سرعت پایین بیاید.

زمانی که شما 120 تومان پول در بانک دارید و سود بانکی این مبلغ 20 درصد باشد، میزان سودی که به شما پس از یک سال تعلق می‌گیرد 24 تومان است. بر اساس محاسبات انجام شده P/E این سرمایه‌گذاری 6 می‌باشد. حال اگر قیمت یک سهم 1820 تومان و میزان سود هر سهم 120 تومان باشد طبق روش محاسباتی، p.e این سرمایه گذاری 15.1 می‌باشد.

یعنی سودی که از فعالیت اقتصادی این شرکت به شما می‌رسد از سود بانکی کمتر است. چنانچه آن شرکت بتواند در آینده رشد سودآوری داشته باشید این نسبت کمتر خواهد شد اما در غیر اینصورت ممکن است پس از مدتی قیمت سهم شروع به کاهش نماید.

نکاتی بـرای تازه واردان به بورس

سهامدار باشید و در بورس، هیجانی عمل نکنید؛

• داشتن صف خرید و هجوم نقدینگی دلیلی برای خرید یک سهم نیست و باید براساس ارزش قیمت آن سهم تصمیم گیری نمایید.
• همه تخم مرغ های خود را در یک سبد نگذارید و برای خود سبد سهام در صنایع مختلف غذایی، نفتی، صنعتی و… تشکیل دهید.
• برای کاهش ریسک سرمایه گذاری از مبالغ کم شروع کنید و پس از کسب تجربه و آموزش دیــدن به تدریج سرمایه خود را افزایش دهید.
• با سرمایه غیر لازم خود وارد بازار بورس شوید.
• برای سرمایه گذاری در بورس، ضروریات زندگی خود مانند خانه ، ماشین و… را نفروشید.
• حتماً برای خود حد سود و ضرر تعیین کنید.
• برای خود مشخص کنید که تا چه قیمتی ضرر را می‌پذیرید و تا چه قیمتی سود می‌برید.
• از معاملات زیاد و احساسی اجتناب کنید؛ تنها سود از معاملات زياد نصیب کارگزاری ها و دولت می‌شود و بیشترین ضرر نصیب معامله گران می‌گردد.
• سعی کنید اولویت خرید را سود هر سهم (EPS) با عرضه های اولیه و سهام های کم ریسک قرار دهید. با این کار علاوه بر کاهش ریسک، احتمال افزایش دارایی شما بیشتر می گردد.
• خرید و فروش سهام را به صورت چند مرحله ای در ساعات مختلف انجام دهید.
• به دلیل نوسان قیمت و احتمال افزایش یا کاهش قیمت، خرید و فروش خود را در چند مرحله انجام دهید تا ریسک شما کاهش یابد.

سخن نهایی

در این مقاله سعی کردیم مفهوم P/E را در بورس به‌طورکامل توضیح داده و با معرفی انواع آن و نکات مهم پیرامون نسبت P بر E، کاملاً برای شما مشخص کنیم که مفهوم P/E چیست. شما برای یادگیری بیشتر و عمیق‌تر در بورس، و به منظور این‌که یک معامله‌گر حرفه‌ای در بورس باشید، می‌توانید در دوره آموزش بورس در مشهد پارسیان بورس شرکت کنید. در این دوره صفر تا صد معامله‌گری در بورس آموزش داده می‌شود و از این نظر یک دوره کامل است.