تعریف بورس و فرابورس

تفاوت بورس و فرابورس چیست؟

تفاوت بورس و فرابورس چیست ؟ همه ما نام بورس را شنیده ایم. بورس جایی است که در آن سهام و دیگر اوراق بهادار و حتی کالا معامله می شوند و از طریق بورس سرمایه ها به سمت شرکت ها وموسسات جذب می شوند. اما فرابورس چیست؟ شنیدن این واژه ها ممکن است ما را کمی گیج کند اما ما می خواهیم شما را با فرابورس و بورس و تفاوت تعریف بورس و فرابورس های این دو آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.

همه ما بورس را به سهام می شناسیم اما باید بدانید که بورس فقط مختص به سهام نیست. این روزها عده زیادی از مردم در حال آمدن به بورس هستند چون شنیده اند که می توانند در آن سود بسیار خوبی بدست آورند و سود آن از بانک بسیار بیشتر است (البته ضرر آن هم مسلما بیشتر است). بورس و فرابورس بازارهایی مالی است که تعریف بورس و فرابورس در آنها معاملات هنگفتی صورت می پذیرد و می تواند برای افراد باحوصله و باهوش فرصت بسیار خوبی باشد. برای فهمیدن بهتر مطالب بیایید ابتدا بورس و فرابورس را تعریف کنیم و سپس به توضیح تفاوت های این دو بپردازیم.

بازار بورس

در بورس، چیزهای مختلفی شامل کالاهای واقعی و دارایی های مالی مورد معامله قرار می گیرند. به بورسی که در آن دارایی های مالی( مانند سهام و اوراق قرضه) خرید و فروش می تعریف بورس و فرابورس شود، بورس اوراق بهادار می گویند و به بورسی که در آن کالای واقعی خرید و فروش شود بورس کالا گفته می شود.

در ایران عموما بورس را به عنوان جایی می شناسند که در آن سهام شرکت ها و موسسات خرید و فروش می شوند. در بورس شرکت ها تحت قوانین مشخص و شفافی فعالیت می کنند و افراد سهامدار نیز طبق آن قوانین به خرید و فروش سهام می پردازند.

شرکت ها سهام خود را به بورس عرضه می کنند تا از طریق جذب سرمایه بتوانند به اهداف تجاری خود دست یابند. بورس می تواند به رشد اقتصادی شرکت ها کمک شایانی کند.

بازار فرابورس

شاید با خود بگویید که حتما این بازار با بورس تفاوت هایی اساسی دارد اما اصلا این گونه نیست. بازار فرابورس مشابه خود بورس است اما شرایط پذیرش و معامله در آن ساده تر از بورس است. شرکت هایی که نیاز دارند فوری تعریف بورس و فرابورس وارد چرخه جذب سرمایه شوند وارد بازار فرابورس شوند چون شرایط پذیرش آن راحت تر است. ورود به فرابورس نیازمند الزامات کمتری است و موسسات و بنگاه های اقتصادی می توانند در کمترین زمان وارد شده و به فروش سهام خود و جذب سرمایه بپردازند.

به عبارتی ساده تر، فرابورس بازاری مشابه بورس است که شرایط ورود به آن برای شرکت ها راحت تر است. به طور کلی فرابورس دارای پنج بازار است : بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه.

در ایران فرابورس شامل بازارهای اول، دوم و پایه می باشد. بازار اول سخت گیرتر از دوم و بازار دوم سخت گیر از بازار پایه است. به عبارتی دیگر اگر شرکتی نتوانست در بازار اول فرابورس پذیرش شود، می تواند به بازار دوم بورس برود و اگر در آنجا نتوانست شرایط لازم را برای ورود کسب کند می تواند از طریق بازار پایه اقدام به خرید و فروش سهام کنید.

اکثر شرکت های سهامی می توانند وارد یکی از این بازارها شوند چون شرایط ورود به آنها بسیار راحت تر و منعطف تر است. پس حالا که مفهوم بازار فرابورس را درک کردید دیگر از نام آن نترسید چون فرابورس تفاوت چندان زیادی با خود بورس ندارد.

تفاوت های بورس و فرابورس

حال که با مفهوم تفاوت های بورس و فرابورس آشنا شدیم بیایید به تفاوت های این دو بپردازیم.

بازار بورس دارای دو بازار اول و دوم است. اگر یک شرکت در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل می شود. این موضوع دقیقا مانند لیگ اول و دوم فوتبال است که اگر تیمی در لیگ دسته یک خوب عمل نکند باید به لیگ دسته دو برود. همین موضوع برای بورس هم صادق است. اگر شرکتی هم در بازار دوم خوب عمل کند می تواند به بازار اول منتقل شود. البته باید توجه داشته باشید اگر یک شرکت در بازار دوم بورس هم عملکرد خوبی نداشته باشد از بازار اخراج خواهد شد چون در حال ضربه زدن به بورس است.

بازار فرابورس اما همانطور که پیش تر گفته شد دارای 5 بازار اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است. پذیرش شرکت های سهامی عام در بازار اول و دوم و دیگر اوراق بهادار نیز در بقیه بازارها صورت می گیرد.

نحوه پذیرش

بازار فرابورس تشکیل شده است تا شرکت های کوچک تر و ضعیف تر هم بتوانند سهام خود را برای جذب سرمایه عرضه کنند برای همین پذیرش در آن راحت تر و ساده تر می باشد.

برای مثال برای پذیرش در فرابورس حداقل یک سال باید از تاسیس شرکت گذشته باشد اما در بورس این عدد دو سال است. یعنی یک شرکتی که تازه تاسیس شده است تنها باید یک سال برای ورود به فرابورس صبر کند اما برای ورود به فرابورس باید دوسال صبر کند. همین موضوع خیلی اوقات فرابورس را به گزینه ای بهتر تبدیل می کند.

یکی دیگر از تفاوت های بین بورس و فرابورس در زیان انباشته است. اگر شرکتی دارای زیان انباشته باشد به هیچ عنوان نمی تواند در بورس پذیرش شود (چه در بازار اول و چه در بازار دوم) اما همان شرکت می تواند در بازار فرابورس وارد شود به شرط آن که برنامه اجرایی مناسبی را برای خروج از زیان ارائه کند.

از دیگر تفاوت های بین فرابورس و بورس تفاوت در میزان سهام شناور است. در بورس می توان با حداقل 10 درصد سهام شناور( درصد سهام افراد حقیقی) وارد بازار دوم بورس شد اما برای ورود به بازار دوم فرابورس تنها به 5 درصد سهام شناور است. این برای شرکت های کوچک تر که افراد حقیقی چندانی سهام دار آن نیستند بسیار مناسب است و فرابورس را به گزینه ای بهتر برای آنها تبدیل می کند.

حداقل میزان سرمایه

جالبترین قسمت تفاوت بین بورس و فرابورس در حداقل میزان سرمایه ثبت شده توسط شرکت برای فعالیت است. برای ورود به بازار دوم بورس یک شرکت حداقل باید 20 میلیارد تومان سرمایه داشته باشد اما برای ورود به بازار دوم فرابورس تنها کافی است که 100 میلیون تومان سرمایه داشته باشد. به عبارتی شرکت های با سرمایه بسیار اندک هم می توانند وارد فرابورس شوند و به عرضه سهام خود بپردازند.

اگر در بورس باید یک شرکت در بازار اول آن حداقل هزار نفر و در بازار دوم آن 250 نفر سهامدار وجود داشته باشد برای بازار فرابورس در بازار اول آن حداقل 200 نفر و بازار دوم عدد مشخصی وجود ندارد(هر تعداد سهامدار می توانند باشند).

برای حضور در بازار اول بورس یک شرکت باید سه دوره پیش از اقدام به پذیرش باید سودآور بوده باشد اما برای حضور در بازار اول بورس تنها یک دوره سودآوری پیش از پذیرش کافی است.

همه تفاوت هایی که در بالا بیان شد باعث می شود تا بازار فرابورس بازاری جذاب و عالی برای بسیاری از شرکت ها باشد. اما باید توجه داشت که درست است ورود به فرابورس خیلی راحت تر است اما باید دانست ریسک معامله در آن هم بالاتر است و هم چنین شفافیت معاملات در فرابورس کمتر است.

مزایای فرابورس

ورود و پذیرش آسان

برای ورود در فرابورس شما نیاز به حداقل سرمایه، حداقل سوددهی و دیگر موارد را دارید. حتی اگر شرکتی زیان ده باشد اما بتواند سوددهی خود را کم و کمتر کند می تواند وارد بازار فرابورس شود. شرایطی که فرابورس برای شرکت ها و موسسات فراهم کرده است باعث شده تا بسیار مورد توجه قرار گیرد و اکنون شرکت های مطرح بسیاری در آن فعالیت داشته باشند.

جذب سرمایه

مانند بورس، فرابورس هم تعریف بورس و فرابورس به خوبی می تواند در جذب سرمایه برای شرکت ها فعالیت داشته باشد. شرکت ها با عرضه سهام و فروش آنها به مالکان حقیقی و حقوقی می توانند به سرمایه لازم برای تامین اهداف تجاری خود دست یابند. خوبی فرابورس اسن است که شرکت های کوچکتر هم می توانند این جذب سرمایه را انجام دهند چون به راحتی می توانند در فرابورس پذیرش شوند و شروع به کار کنند.

معافیت مالیاتی

شرکت هایی که در بازار فرابورس پذیرفته شده اند دارای مزیت های مالیاتی بسیار خوبی هستند. شرکت هایی که در فرابورس، سهام خود را عرضه می کنند(به غیر از شرکت های پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا 10 درصد درآمد خود را دارا هستند.

وثیقه گذاری سهام

شرکت هایی که در بازار فرابورس پذیرش شده اند، می توانند از طریق وثیقه گذاشتن سهام خود برای گرفتن تسهیلات مالی اقدام کنند. این کار برای شرکت های با سرمایه های پایین تر بسیار خوب و مفید است. بانک ها سهام شرکت های فرابورس را به عنوان یک دارایی مطمئن جهت وثیقه گذاری قبول می کنند.

امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی

شرکت‌های پذیرش شده در بازار فرابورس می‌توانند با ارائه کردن مدارک و اسناد لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار، منابع مالی طرح‌های موردنظر خود را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایه گذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تامین کنند.

امکان خارج شدن از بازار فرابورس

اگر شرکت یا موسسه ای تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس بیرون بیاید، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راه‌حلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن روند مشخصی این کار به آسانی میسر خواهد بود. در ضمن، شرکت های حاضر در فرابورس ایران می‌توانند بسیار راحت‌تر از بورس به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.

نبود حجم مبنا

سهامی که در بازارهای فرابورس ایران معامله و خرید و فروش می شوند به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و میزان نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستندو عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آن‌ها برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد و به اصطلاح قفل نمی شود.

تنوع در بازار فرابورس

مزایا و راحتی پذیرش شرکت ها در فرابورس باعث شده است تا شرکت های متنوعی در بورس حضور داشته باشند و به همین دلیل سهامداران می توانند در سبد سهام خود انواع سهام ها را داشته باشند و به این ترتیب، احتمال ضرر و کاهش سرمایه آنها کمتر می شود.

سرمایه گذاری در بورس و فرابورس

همانطور که در ابتدا گفته شد این روزها بورس حسابی مورد توجه قرار گرفته است. اما سرمایه گذاری در بورس و فرابورس کار مناسبی است؟ در این بخش پایانی می خواهیم به طور خلاصه درباره مزایای سرمایه گذاری در بورس و فرابورس صحبت کنیم.

بیشتر سرمایه نقدی مردم اکنون در بانک های می باشد و تنها بخش کوچکی از آن در بورس است. در حالی که در کشورهای دیگر این درصد بسیار بیشتر است و سهم سرمایه بورس و فرابورس بالاتر است. سرمایه گذاری در بورس اکنون دیگر به یکی از علاقه مندی های خیلی از مردم تبدیل شده است و همین موضوع باعث می شود تا آینده بورس و فرابورس آینده پررونقی باشد.

از سوی دیگر به خاطر تحریم ها قیمت نفت کاهش پیدا کرده و درآمد ارزی کشور نیز پایین آمده است. در چنین شرایطی بانک مرکزی مجبور به چاپ پول برای چرخاندن چرخ اقتصاد است و همین مسئله تورم را در پی دارد که شما در حال مشاهده کردن آن هستید. با بالا رفتن تورم قیمت سهام در بورس و فرابورس رشد خواهند کرد و شاخص بورس نیز افزایش خواهد داشت.

جلوگیری از تورم

دولت برای کنترل ارز و جلوگیری از تورم ناچار است از بورس حمایت کند و همین طور که می بینید در حال انجام این کار نیز می باشد. این روزها تلاش دارد تا سرمایه مردم را به سمت بورس بکشاند چون توجه به بورس و افزایش رونق آن باعث شکوفایی اقتصادی و رونق شرکت های تولیدی و موسسات تجاری می شود. از آنجایی که بسیاری از شرکت های خود دولت هم در بورس یا فرابورس هستند دولت مجبور است تا این بازار را پررونق نگه دارد و ارزش سهام را بالاتر ببرد.

با این کار هم به رونق شرکت ها کمک خواهد کرد و هم کسری بودجه خود را جبران می کند. بورس و فرابورس امسال رشد بسیار خوبی خواهند داشت و بنابراین افراد باهوش و خواهان سود مالی نباید این فرصت را از دست بدهند. یادتان باشد که برای موفقیت در بورس و فرابورس، داشتن اطلاعات کافی و قدرت تحلیل و صبر از ضروریات است.

بورس چیست؟

با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و وجود تورم، بسیاری از افراد جامعه دریافته‌اند که دیگر دریافت حقوق ماهیانه و انجام امور روزمره نمی‌تواند برای رسیدن به امنیت مالی و خلق ثروت پاسخگو باشد و یکی از راه‌های حرکت در جهت ثروتمند شدن و ایجاد رفاه در زندگی، سرمایه‌گذاری است.

بورس نیز یکی از معتبرترین و مفیدترین بازارهای سرمایه‌گذاری است که فرصت‌های سرمایه‌گذاری بسیار ارزشمندی در اختیار فعالان این بازار قرار می‌دهد؛ با سرمایه‌گذاری در بورس می‌توانید از سرمایه‌تان به بهترین شکل ممکن استفاده کنید.

منظور از بورس کجاست؟

برای درک مفهوم بورس و آشنا شدن با این بازار می‌خواهیم با یک مثال شروع کنیم:

اگر از شما بپرسند بورس طلای تهران کجاست احتمالاً در جواب به بازار بزرگ تهران اشاره می‌کنید چراکه که جمع بسیار زیادی از طلافروشان و معامله گران طلا در این بازار وجود دارند.

اگر پرسیده شود بورس مبلمان ایران کجاست چطور؟

احتمالاً در جواب این سؤال بازار مبل یافت‌آباد تهران را مطرح می‌کنید چراکه در یافت‌آباد عده بسیار زیادی از فروشندگان و خریداران مبلمان وجود دارند.

با توجه به مثال‌های فوق می توان برای پاسخ به سوال بورس چیست بگوییم:

بورس به محلی گفته می‌شود که دارایی‌ها در آن از نقدشوندگی بسیار بالایی برخوردار باشند

در مثال اول شما بازار بزرگ تهران را به‌عنوان بورس طلا انتخاب کردید چراکه طلا در آنجا از نقدشوندگی بسیار بالایی برخوردار است، به این معنی که هر زمان که شما بخواهید طلا خریداری کنید به‌راحتی در این بازار می‌توانید هر مقدار طلا بیابید و خریداری کنید و همچنین اگر بخواهید طلا بفروشید، همیشه خریدارانی برای طلای شما در بازار بزرگ تهران وجود دارند و به‌راحتی از شما خریداری می‌کنند.

در مورد بازار مبل نیز همین‌گونه است، یافت‌آباد را به‌عنوان بورس مبلمان میدانیم چون مبلمان در آنجا از نقدشوندگی بسیار بالایی برخوردار است یعنی خریداران و فروشندگان بسیار زیادی برای مبلمان در آنجا هستند.

بورس اوراق بهادار تهران

با توجه به تعریف ارائه‌شده، بورس اوراق بهادار ، بازاری است که در آن اوراق بهادار از نقدشونگی بسیار بالایی برخوردار هستند و همیشه خریداران و فروشندگان بسیار زیادی برای انجام معاملات در آن حاضرند و با انجام معاملات آگاهانه در این بازار به سرمایه‌گذاری و کسب سود می‌پردازند.

اکنون سهام بیش از ۸۰۰ شرکت در بورس اوراق بهادار عرضه شده و علاقه‌مندان می‌توانند به‌راحتی در این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنند تا به کمک نقدینگی که در اختیاردارند هم برای خود کسب سود داشته باشند و هم به رشد صنعت و اقتصاد کشورمان کمک شایانی داشته باشند.

علاوه بر سهام شرکت‌ها، دارایی‌ها و امکانات بسیار زیادی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مشتقات بورسی، طلا و … در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد که قدرت انتخاب بسیار گسترده‌ای را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است.

تاریخچه بورس

بورس برای اولین بار در قرن پانزدهم میلادی در شهر بروژ کشور بلژیک به وجود آمد؛ آقای واندر بورس که یکی از صرافان و تاجران این شهر بود برای مدتی تصمیم گرفت که در محل کار همیشگی خود حاضر نشود و در عوض میزی در جلوی منزل خود قرار داد و در آنجا به خریدوفروش و انجام معاملات مشغول شد، پس از گذشت مدتی برخی از همکاران ایشان به وی ملحق شدند و در کنارش به تعریف بورس و فرابورس خریدوفروش و انجام معاملاتشان مشغول شدند، به‌مرورزمان به جمعیت این افراد اضافه شد، سپس آن‌ها متوجه شدند با اجتماعشان در کنار یکدیگر و در یک محل خاص، خریدوفروش دارایی‌هایشان به‌مراتب ساده‌تر از گذشته شده چراکه خریداران و فروشندگان می‌توانند به‌راحتی یکدیگر را پیدا کنند و به‌این‌ترتیب دارایی‌هایشان از نقدشوندگی بسیار بالایی برخوردار می‌شود و علاوه بر آن سرعت انجام معاملات نیز بسیار بالا می‌رود

و این موضوع شروع یک اتفاق بسیار مهم در اقتصاد جهان بود.

بعد از گذشت مدتی آقای واندر بورس به محل دیگری برای سکونت نقل‌مکان کرد و ساختمان خانه قدیمی‌اش تبدیل به اولین ساختمان بورس اوراق بهادار در دنیا شد.

سپس در آمستردام هلند بورس اوراق بهادار برای اولین بار به رسمیت شناخته شد و بعدازآن باعث پیدایش بورس‌های معتبر دیگری نظیر بورس اوراق بهادار آمریکا (وال‌استریت)، بورس لندن، بورس فرانکفورت و … شد.

در ایران نیز برای اولین بار در سال ۱۳۴۶ سازمان بورس اوراق بهادار تهران شروع به کار کرد و برای اولین بار سهام بانک توسعه صنعت معدن عرضه شد.

تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، سهام ۱۰۵ شرکت در بورس عرضه شده و قابل معامله بود.

اکنون بورس در ایران گسترش بسیار خوبی داشته است و تا حدودی توانسته است ،بسیاری از ابزارهای مالی نوین بین‌المللی را در ایران اجرا کند؛ علاوه بر این با حمایت و تلاش بسیار زیاد سازمان بورس و سایر سازمان‌های وابسته امروزه فرهنگ سرمایه‌گذاری بسیار خوبی در کشور رواج یافته است که حتی در دورترین نقاط کشور نیز سرمایه‌گذاری در بورس شناخته‌شده است و عموم افراد با این بازار آشنا شده‌اند و مورد استقبال قرارگرفته.

در بورس اوراق بهادار تهران چه دارایی‌هایی معامله می‌شوند؟

اکنون در بورس اوراق بهادار تهران دارایی‌های بسیار زیاد و متنوعی ازجمله سهام شرکت‌ها، اوراق خزانه اسلامی، اوراق صکوک، اوراق مشارکت، اوراق تسهیلات مسکن و … قابل معامله است و هر یک ساز و کار خاص خودش را دارد.

این تنوع دارایی‌های در بورس یکی از بزرگ‌ترین مزایای این بازار نسبت به سایر بازارهای مالی است چرا که با وجود تنوع و گستردگی دارایی‌ها، به سرمایه‌گذاران و فعالان این بازار حق انتخاب بسیار وسیعی داده می‌شود تا با توجه به میزان ریسک‌پذیری و تحلیل‌هایشان اقدام به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف کنند.

اکنون سهام بیش از ۷۵۰ شرکت در بورس تهران و فرابورس ایران عرضه‌شده و سرمایه‌گذاران می‌توانند با ورود به این بازارها شروع به خرید و فروش سهام شرکت‌ها کنند تا علاوه بر کسب سود، کمک شایانی به رشد صنعت و اقتصاد کشورمان داشته باشند.

همان‌طور که در ابتدا گفته شد در بورس دارایی‌های بسیار متنوعی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد، به‌عنوان‌مثال در بورس امکان خرید و فروش سکه طلا نیز وجود دارد؛ یعنی بجای خرید سکه فیزیکی از طلافروشی، می‌توانید اوراق سکه بهار آزادی را در بورس خریداری کنید تا دیگر دغدغه نگهداری و خرید فروش آن را نداشته باشید چرا که امنیت و نقدشوندگی دارایی‌ها در بورس بسیار بالاست و همچنین این اوراق قابلیت تحویل فیزیکی نیز دارند و هر زمان که بخواهید می‌توانید با مراجعه به بانک و اعلام کد ملی‌تان، سکه‌ای که در بورس خریداری کرده‌اید را فیزیکی تحویل بگیرید؛ همچنین افرادی که می‌خواهند در طلای آب‌شده سرمایه‌گذاری کنند می‌توانند به کمک صندوق‌های سرمایه‌گذاری پشتوانه طلا در بورس این کار را انجام دهند.

در بورس اوراق بهادار صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسیار متنوعی جود دارند که کار را برای افرادی که فرصت و دانش کافی سرمایه‌گذاری در بورس را ندارند بسیار ساده کرده است تا به‌صورت غیرمستقیم پول خود را در بورس سرمایه‌گذاری کنند.

امروز چهار بورس بزرگ کشور زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار فعالیت می‌کنند.

برای انجام معاملات سهام شرکت‌های بزرگ، اوراق مشارکت و…

در فرابورس سهام شرکت‌هایی معامله می‌شود که ویژگی‌های موردنیاز برای عرضه در بورس تهران را نداشته‌اند؛ همچنین برخی تعریف بورس و فرابورس از اوراق بهادار مانند اوراق خزانه اسلامی (اخزا)، اوراق تسهیلات مسکن و… قابل معامله هستند.

در این بازار معاملات محصولات فیزیکی شرکت‌های بزرگ مانند فلزات اساسی، محصولات پتروشیمی، محصولات کشاورزی و… برای شرکت‌های تولیدکننده و مصرف‌کننده قابل معامله هستند.

محل انجام معاملات حامل‌های انرژی مانند برق، نفت، ذغال سنگ،متانول و … است.

در بورس انرژی هم شرکت‌های تولیدکننده و مصرف کنند انرژی شرکت می‌کنند و مورداستفاده شخصیت‌های حقیقی نیست.

سرمایه‌گذاری در بورس چه فایده‌ای دارد؟

حال که متوجه شدیم بورس چیست، بیایید در مورد فایده آن صحبت کنیم. سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه به شما این امکان را می‌دهد که از ارزش پولتان در برابر تورم محافظت نمایید و علاوه بر آن با کسب سود در این بازارها به دارایی‌های خود بیفزایید و در مسیر کسب ثروت حرکت کنید.

توجه داشته باشید طی ۴۰ سال گذشته، بازده بازار سرمایه از سایر بازارهای سرمایه‌گذاری مانند املاک و مستغلات، طلا، ارز و … بیشتر بوده و فعالان بورس طی این سال‌ها به سودهای چشمگیری دست‌یافته‌اند.

سرمایه‌گذاری در بورس یکی از مسیرهای اصلی در جهت خلق ثروت است، وارن بافت سومین مرد ثروتمند دنیا و مالک سهام شرکت‌های بزرگی مانند اپل، کوکاکولا و … بیشتر ثروت خود را از راه سرمایه‌گذاری در بورس به دست آورده است.

با سرمایه‌گذاری در بورس و خرید سهام شرکت‌ها به‌راحتی می‌توانید از سرمایه خود بیشترین استفاده را ببرید، ضمن اینکه پول شما در چرخه اقتصاد و صنعت کشور قرار می‌گیرد.

بورس را از کجا شروع کنیم؟

جهت شروع فعالیت در بورس تهران و سرمایه‌گذاری می‌بایست ابتدا در سامانه سجام ثبت نام کرده و سپس به یک کارگزاری مراجعه کرده و کد بورسی دریافت کنید.

چگونه از بورس کسب سود کنیم؟

برای کسب سود در بورس دور راه اصلی وجود دارد:

1. سود نقدی سالیانه شرکت‌ها (DPS)

شرکت‌های بورسی یک سال کامل کار می‌کنند و طی این مدت بعد از تکمیل و تصویب صورت‌های مالی، سود خالص کسب‌شده را محاسبه می‌کنند و در مجمع عمومی عادی سالیانه که با حضور سهامداران تشکیل می‌گردد، مقداری از سود خالص شرکت (EPS) را به سهامداران، نقداً پرداخت می‌کنند.

1. افزایش قیمت سهام (gain)

دومین راه موجود برای کسب سود در بورس، زیادشدن اصل سرمایه است؛ به‌عنوان‌مثال شما امروز سهام شرکت پالایشگاه نفت اصفهان را با قیمت ۵۰۰۰ ریال خریداری می‌کنید و بعد از گذشت یک سال قیمت سهام رشد کرده و به ۱۵۰۰۰ ریال می‌رسد و برایتان ۲۰۰ درصد سود به همراه می‌آورد.

عموماً فعالان بازارسرمایه بیشتر سود خود را از راه gain به دست می‌آورند و با استفاده از نوسانات موجود در بازار به سرمایه خود اضافه می‌کنند.

آیا بورس حرام است؟

این‌که آیا بورس حرام است یا خیر، سال‌ها موردبررسی و تحقیق علما و فقها دینی بود تا حدی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای مدت کوتاهی جلو فعالیت سازمان بورس گرفته شد تا این موضوع به‌دقت بررسی و اعلام شود.

اکنون با مطالعه نظرات مراجع تقلید و عالمان دینی درمیابیم که انجام معاملات در بورس هیچ‌گونه مشکل شرعی ندارد، چرا که دارایی‌های مولد مختلفی مانند سهام شرکت‌های بورسی معامله می‌شوند که کاملاً مورد تأیید است.

حکم شرعی بورس از دیدگاه مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:

سؤال: خرید و فروش سهام، به طریق سریع و حرفه‌ای که به «تجارت روز» معروف است، چه حکمی دارد؟
بورس بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد، بنابراین بورس فی‌نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این هست که باید معاملات در بورس نامشروع خلاف قانون نباشد در غیر این صورت حرام است. به‌طورکلی فعالیت در بورس و خرید سهام و تعیین سود سالانه برای آن بر طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی که به تأیید شورای محترم نگهبان قانون اساسی رسیده انجام می‌گیرد محکوم‌ به صحت و حلیّت است.

آیا همه فعالان بورس موفق می‌شود و به ثروت می‌رسند؟

فعالیت در بورس نیز مانند هر حرفه دیگری نیازمند دانش و تخصص خاصی است.

سرمایه‌گذاران بورس نیز به دانش‌هایی نظیر تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، روانشناسی بازار، مدیریت سرمایه و … نیاز دارند و افرادی که بدون تسلط به مهارت‌های موردنیاز وارد می‌شوند نه‌تنها به سود نمی‌رسند بلکه ممکن است به دلیل عدم آگاهی از ساز و کار بازار سرمایه و نداشتن تحلیل و بررسی‌های دقیق با زیان مواجه شوند.

لذا قبل از شروع فعالیت در بورس بر روی خودتان سرمایه‌گذاری کنید و شروع به یادگیری مهارت‌های تخصصی کنید تا بتوانید همانند خبرگان این بازار به بهترین نحو ممکن از فرصت‌هایی که پیش رویتان قرار می‌گیرد استفاده کنید در بورس موفق شوید.

همچنین اگر فرصت و علاقه به یادگیری مهارت‌های تخصصی بازار سرمایه ندارید می‌توانید به کمک سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در این بازار سرمایه‌گذاری کنید

اگر محتوای مقاله بورس چیست را مفید ارزیابی کردید خوشحال می‌شویم آن را به اشتراک گذاشته و ما را به دوستانتان معرفی کنید.

تعریف بورس و فرابورس

انواع بازار فرابورس – موسسه حقوقی فرصت

مرجان طهرانی کارشناس حقوقی و قراردادی موسسه حقوقی فرصت :

بر اساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس مورخ 24/02/1390، شش بازار مجزا با کارکرد های متنوع برای پذیرش و معامله انواع اوراق بهادار و ابزار مالی در فرابورس ایجاد شده است:

1. بازار اول:در بازار اول، شرکت‌ های سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش، عرضه، نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس، موفق به احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز به انجام معاملات سهام خود خواهند بود. شرکت ‌های سهامی عام برای ورود به بازار اول باید دارای شرایطی از جمله گذشت دو سال از زمان فعالیت، سرمایه ثبت شده حداقل به میزان ده میلیارد ریال و دارای حداقل 200 سهامدار باشند.
2. بازار دوم: در بازار دوم فرابورس همانند بازار اول، معاملات سهام شرکت ‌های سهامی عام انجام می ‌شود؛ اما شرایط پذیرش در بازار دوم فرابورس، منعطف‌ تر از بازار اول است. به طور مثال گذشت یک سال از زمان فعالیت آن و داشتن حداقل 100 سهامدار کافی است و آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال است.
3. بازار سوم:در این بازار سهام شرکت­‌ های سهامی به صورت عمده و بلوکی در بازار عرضه معامله می‌ شود. در بازار سوم (بازار عرضه) شرکت ها پذیرش نمی شوند و صرفاً مزایده آن ‌ها پس از انجام تشریفات قانونی برگزار و در صورت وجود مشتری، معامله سهام انجام می ‌شود. به منظور انجام هر مزایده، گزارش کارشناسی جهت تعیین قیمت پایه عرضه، مورد نیاز است.
4. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط(SME): به منظور تعیین نحوه انجام معاملات در بازار شرکت‌ های کوچک و متوسط «دستور العمل اجرایی نحوه انجام معاملات سهام و حق تقدم خرید سهام در بازار شرکت ‌های کوچک و متوسط فرابورس ایران» در تاریخ 11/12/1394 به تصویب هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید.

بازار شرکت ‌های کوچک و متوسط به منظور تامین مالی بنگاه‌ های کوچک، متوسط و دانش بنیان طراحی شده است. شرکت ‌های کوچک و متوسط به منظور پذیرش در فرابورس باید حداقل یک سال فعالیت داشته و جمع حقوق صاحبان سهام آن حداقل یک میلیارد ریال و حداکثر 500 میلیارد ریال باشد. در این بازار معاملات سهام در دو تابلوی معاملاتی مجزا شامل تابلوی رشد و تابلوی دانش بنیان صورت خواهد گرفت که منجر به تامین مالی و رشد و بلوغ این شرکت ‌ها می‌ شود.

1. بازار ابزارهای نوین مالی: در بازار ابزارهای نوین مالی کلیۀ ابزارهای مالی به استثنای سهام و حق تقدم خرید سهام که به تأیید شورای عالی بورس رسیده و بنا به اعلام آن مشمول ثبت یا معاف از ثبت نزد سازمان بورس تشخیص داده شده، قابل پذیرش است. از جمله این ابزارها می ‌توان به انواع اوراق مشارکت، انواع گواهی سرمایه گذاری و انواع صکوک اشاره کرد.

6.بازار پایه: در این بازار صرفاً نقل و انتقال سهام سایر شرکت ‌های سهامی عام که نزد سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت شده اند و امکان پذیرش در هیچ یک از بازارهای بورس یا فرا بورس را ندارند، انجام می­‌ گیرد. به عبارت دیگر در این بازار شرکت ‌ها فرایند پذیرش را طی ننموده و پذیرفته شده در فرابورس قلمداد نمی‌ گردند؛ بلکه صرفاً نقل و انتقال آنها از طریق فرابورس انجام می ‌شود.

دلایل ضرورت طراحی بازار شرکت‌ های کوچک و متوسط

شرکت های کوچک و متوسط به دلیل سایز کوچک و یا ریسک بالای فعالیت قابلیت عرضه به عموم را ندارند، در نتیجه قابل پذیرش در بازار اول یا دوم فرابورس نمی باشند. به علاوه پذیرش شرکت های کوچک و متوسط در بازار پایه نیز امکان پذیر نمی باشد. زیرا شرکت‌ ها در بازار پایه پذیرش نمی‌ شوند و صرفاً نقل و انتقال سهام شرکت های ثبت شده نزد سازمان از طریق این بازار انجام می ‌شود، در حالی که حوزه فعالیت بازار تأمین مالی شرکت‌ های کوچک و متوسط، پذیرش سهام شرکت های سهامی است.

در بازار سوم نیز پذیرش شرکت ها صورت نمی گیرد و صرفاً مزایده آن ها پس تعریف بورس و فرابورس از انجام تشریفات قانونی برگزار و در صورت وجود مشتری، معامله سهام انجام می ‌شود. لذا مهم ترین ویژگی مورد نظر در طراحی بازار تأمین مالی شرکت‌ های کوچک و متوسط که عبارت است از پذیرش شرکت ‌ها و حضور مستمر آن ها در تابلوی معاملاتی، از طریق بازار سوم غیر قابل دستیابی می ‌باشد.

لذا، با توجه به این‌که بازار تأمین مالی شرکت ‌های کوچک و متوسط قابل تطبیق با هیچ یک از بازار ‌های موجود در فرابورس نمی‌باشد و طراحی یک بازار جدید تحت عنوان بازار شرکت ‌های کوچک و متوسط موسوم به بازار SME از ضرورت برخوردار بود.

منبع : نوشته شده توسط کارشناسان موسسه حقوقی فرصت

جهت دریافت مشاوره با پر کردن فرم زیر کارشناسان موسسه حقوقی فرصت در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.

بررسی رفتار توده‌وار قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران

گرچه رفتار توده‌وار در نظریات موجود عمدتاً بر اساس نوعی تقلید و تکرار رفتار تعریف می‌شود، اما ارائه مدل ریاضی که توانایی شناسایی این پدیده را داشته باشد، با دشواری همراه است. در تحقیق حاضر تلاش می‌شود، با استفاده از روش مونت‌کارلو و داده‌های قیمت سهام شرکت‌های بورس و فرابورس تهران، طی سال‌های 1390 تا 1398، رفتار توده‌وار در بین شرکت‌های نمونه بررسی شود. نظر به این‌که بازار سرمایه ایران با پدیده بسته شدن نماد مواجه است و این امر می‌تواند مقادیر رفتار توده‌وار قیمت را تحت تأثیر قرار دهد، نتایج حاصل با بازار سهام نیویورک به‌عنوان یک بازار توسعه‌یافته از حیث رفتار توده‌وار قیمت، بررسی شده‌اند. یافتة اول بیانگر وجود رفتار توده‌وار در 29٫6 درصد از موارد ممکن در نمونة تحقیق است. یافتة دوم از وجود رفتار توده‌وار به مقدارمتوسط 4٫0۷ درصد حکایت دارد. یافتة سوم، منعکس‌کنندة افزایش مقدار رفتار توده‌وار همراه با افزایش بازده مطلق است که نشان می‌دهد با افزایش تغییرات قیمت در سطح شرکت‌ها، مقدار رفتار توده‌وار نیز افزایش می‌یابد. همچنین، نتایج برآورد نشان می‌دهد مقدار رفتار توده‌وار در هنگام افزایش شدید قیمت‌ها بیشتر از هنگام کاهش شدید قیمت‌ها است. نکته مهم دیگر این‌که با افزایش مقدار معاملات، مقدار رفتار توده‌وار افزایش می‌یابد.

-----------------به دلیل محدودیت تعداد کلمات چکیده تکرار شده است.--------------

گرچه رفتار توده‌وار در نظریات موجود عمدتاً بر اساس نوعی تقلید و تکرار رفتار تعریف می‌شود، اما ارائه مدل ریاضی که توانایی شناسایی این پدیده را داشته باشد، با دشواری همراه است. در تحقیق حاضر تلاش می‌شود، با استفاده از روش مونت‌کارلو و داده‌های قیمت سهام شرکت‌های بورس و فرابورس تهران، طی سال‌های 1390 تا 1398، رفتار توده‌وار در بین شرکت‌های نمونه بررسی شود. نظر به این‌که بازار سرمایه ایران با پدیده بسته شدن نماد مواجه است و این امر می‌تواند مقادیر رفتار توده‌وار قیمت را تحت تأثیر قرار دهد، نتایج حاصل با بازار سهام نیویورک به‌عنوان یک بازار توسعه‌یافته از حیث رفتار توده‌وار قیمت، بررسی شده‌اند. یافتة اول بیانگر وجود رفتار توده‌وار در 29٫6 درصد از موارد ممکن در نمونة تحقیق است. یافتة دوم از وجود رفتار توده‌وار به مقدارمتوسط 4٫0۷ درصد حکایت دارد. یافتة سوم، منعکس‌کنندة افزایش مقدار رفتار توده‌وار همراه با افزایش بازده مطلق است که نشان می‌دهد با افزایش تغییرات قیمت در سطح شرکت‌ها، مقدار رفتار توده‌وار نیز افزایش می‌یابد. همچنین، نتایج برآورد نشان می‌دهد مقدار رفتار توده‌وار در هنگام افزایش شدید قیمت‌ها بیشتر از هنگام کاهش شدید قیمت‌ها است. نکته مهم دیگر این‌که با افزایش مقدار معاملات، مقدار رفتار توده‌وار افزایش می‌یابد.
. گرچه رفتار توده‌وار در نظریات موجود عمدتاً بر اساس نوعی تقلید و تکرار رفتار تعریف می‌شود، اما ارائه مدل ریاضی که توانایی شناسایی این پدیده را داشته باشد، با دشواری همراه است. ازاین‌رو در این تحقیق تلاش می-شود، با استفاده از روش مونت‌کارلو و داده‌های قیمت سهام شرکت‌های بورس و فرابورس تهران، طی سال‌های 1390 تا 1398، رفتار توده‌وار در بین شرکت‌های نمونه بررسی شود. نظر به این‌که بازار سرمایه ایران با پدیده بسته شدن نماد مواجه است و این امر می‌تواند مقادیر رفتار توده‌وار قیمت را تحت تأثیر قرار دهد، نتایج حاصل با بازار سهام نیویورک به‌عنوان یک بازار توسعه‌یافته از حیث رفتار توده‌وار قیمت، بررسی شده‌اند. یافتة اول بیانگر وجود رفتار توده‌وار در 29٫6 درصد از موارد ممکن در نمونة تحقیق است. یافتة دوم از وجود رفتار توده‌وار به میزان متوسط 4٫0۷ درصد حکایت دارد. یافتة سوم، منعکس‌کنندة افزایش مقدار رفتار توده‌وار همراه با افزایش بازده مطلق است که نشان می‌دهد با افزایش تغییرات قیمت در سطح شرکت‌ها، مقدار رفتار توده‌وار نیز افزایش می‌یابد. همچنین، نتایج برآورد نشان می‌دهد مقدار رفتار توده‌وار در هنگام افزایش شدید قیمت‌ها بیشتر از هنگام کاهش شدید قیمت‌ها است. نکته مهم دیگر این‌که با افزایش میزان معاملات، مقدار رفتار توده‌وار افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigation of stock price Herding in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• sajad farazmand 1
• Gholam Hossein Asadi 2
• Hossein Abdoh Tabrizi 2
• Mohamad Reza Hamidizade 3

1 دانشگاه شهید بهشتی

2 Associate Professor

3 full Profesor

چکیده [English]

Although herding behavior is mainly defined on the basis of imitation and repetition in existing theories, it is difficult to provide a mathematical model which is able to identify this phenomenon. Therefore, in this paper, using the Monte Carlo method and stock price data of Tehran Stock Exchange and OTC companies, during تعریف بورس و فرابورس the years 2011 to 2019, the herding behavior among the sample companies is investigated. Given that the Iranian capital market is facing the phenomenon of closure, and this can affect the values of price herding, the results are examined with the New York Stock Exchange as a market developed. The first finding indicates the presence of herding behavior in 29.6% of possible cases in the sample. The second finding indicates the presence of herding at an average of 4.07%. The third finding reflects the increase in the amount of herding along with the increase in absolute return, which shows that as the stock prices change, the values of herding also increases. Also, the estimation results show that the amount of herding behavior when prices rise sharply is higher than when prices fall sharply. Another important point is that as the transactions increases, the amount of herding behavior increases.

Although herding behavior is mainly defined on the basis of imitation and repetition in existing theories, it is difficult to provide a mathematical model which is able to identify this phenomenon. Therefore, in this paper, using the Monte Carlo method and stock price data of Tehran Stock Exchange and OTC companies, during the years 2011 to 2019, the herding behavior among the sample companies is investigated. Given that the Iranian capital market is facing the phenomenon of closure, and this can affect the values of price herding, the results are examined with the New York Stock Exchange as a market developed. The first finding indicates the presence of herding behavior in 29.6% of possible cases in the sample. The second finding indicates the presence of herding at an average of 4.07%. The third finding reflects the increase in the amount of herding along with the increase in absolute return, which shows that as the stock prices change, the values of herding also increases. Also, the estimation results show that the amount of herding behavior when prices rise sharply is higher than when prices fall sharply. Another important point is that as the transactions increases, the amount of herding behavior increases.Although herding behavior is mainly defined on the basis of imitation and repetition in existing theories, it is difficult to provide a mathematical model which is able to identify this phenomenon. Therefore, in this paper, using the Monte Carlo method and stock price data of Tehran Stock Exchange and OTC companies, during the years 2011 to 2019, the herding behavior among the sample companies is investigated. Given that the Iranian capital market is facing the phenomenon of closure, and this can affect the values of price herding, the results are examined with the New York Stock Exchange as a market developed. The first finding indicates the presence of herding behavior in 29.6% of possible cases in the sample. The second finding indicates the presence of herding at an average of 4.07%. The third finding reflects the increase in the amount of herding along with the increase in absolute return, which shows that as the stock prices change, the values of herding also increases. Also, the estimation results show that the amount of herding behavior when prices rise sharply is higher than when prices fall sharply. Another important point is that as the transactions increases, the amount of herding behavior increases.

چه تفاوتی میان بازار بورس و فرابورس وجود دارد؟

تفاوت بازار بورس و فرابورس : سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های اقتصادی در ایران به دلیل شرایط موجود طرفداران بسیاری دارد و البته یکی از این روش‌های سرمایه‌گذاری استفاده از ظرفیت‌های بورس و خرید و فروش اوراق بهادار است اما بسیاری از افراد که قصد ورود به این سازمان عریض و طویل را دارند با دو واژه بورس و فرابورس غربیه خواهند بود که در ابتدای ورود به بازار سرمایه طبیعی است.

دو واژه بورس و فرابورس، بازار سرمایه در ایران را می‌سازند. در این مقاله به بررسی چیستی بورس و فرابورس می‌پردازیم و همچنین بررسی می‌کنیم که این دو مفهوم چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با یکدیگر در حوزه مالی و سرمایه‌گذاری دارند.

بورس چیست؟

بورس (Bourse) کلمه‌ای که آن را بارها و بارها شنیده‌اید، یک واژه فرانسویست به معنای بازاری که در آن دارایی‌های شرکت‌ها در قالب سهم به صورت تکی معامله می‌شود، اما این دارایی‌ها چه چیزهایی هستند؟ بازار بورس به سه دسته بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار تقسیم‌بندی می‌شود که به جز دسته دوم، بورس کالا و بورس اوراق بهادار در ایران بسیار فعال است. در بازار ایران فعالیت‌های متنوعی در بازار بورس اتفاق می‌افتد.

بورس اوراق بهادار چیست؟

دسته اول

دسته اول از بازار بورس در ایران بازار اوراق بهادار است که در آن سهام شرکت‌ها و همچنین اوراق بهادار مربوط به هر شرکت دادوستد می‌شود و شرایط فعالیت و خریدوفروش تحت نظارت سازمانی به نام سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین شده و به گونه‌ایست که سود و مناسبات سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها در آن به خوبی رعایت شود.

بازار بورس و یا به نامی دیگر بازار اوراق بهادار قوانین و شرایط مشخصی دارد و این قوانین به شکلی ایجاد شده که به صورت کامل منفعت تمام افراد در آن رعایت شود و سرمایه‌های مردم در آن امن باشد که در ادامه به بررسی شرایط و قوانین آن به صورت کامل می‌پردازیم.

در بازار بورس درصدی از مالکیت شرکت‌های واردشده به آن به متقاضیان سرمایه‌گذاری فروخته می‌شود و در قبال آن پول دریافت می‌گردد. شرکت‌ها با استفاده از این روش درآمد بالایی کسب می‌کنند که برای ادامه فعالیت شرکت و توسعه آن بسیار حیاتی و مهم است. به سهامی که شرکت مادر از این طریق به متقاضیان می‌فروشد سهام شناور آزاد می‌گویند.

دسته دوم

دسته دوم بازار بورس، بورس کالا است. بورس کالا بازاری است که در آن کالاهای معینی خرید و فروش می‌شود اما اشتباه نکنید منظور از کالا مواداولیه معین برای هر صنعت است که در بازار بورس کالا به صورت روزانه معامله می‌شود. در این بازار محصولات صنعتی و معدنی، محصولات تعریف بورس و فرابورس تعریف بورس و فرابورس کشاورزی، محصولات پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و… معامله می‌شود.

در نهایت هم بازار بورس ارز وجود دارد که در ایران فعالیتی ندارد. در این بازار می‌توان به دادوستد و ارزهای خارجی پرداخت.

شرایط حضور در بازار بورس چیست؟

همانطور که پیشتر ذکر شد حضور در بازار بورس راهی دشوار برای شرکت‌ها است. برای درک بهتر موانع موجود در مسیر بورسی شدن یک شرکت یک مثال را بررسی می‌کنیم.

فرض کنید شرکتی قصد ورود به بازار را دارد. در قدم اول این شرکت باید حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال سرمایه ثبت شده داشته باشد. اما این ۲۰۰ میلیارد ریال قدم اول برای حضور در بازار دوم بورس است. اما برای حضور در بازار اول چه شرایطی وجود دارد؟

برای حضور در بازار اول بورس که به دو تابلو اول و دوم تقسیم‌بندی می‌شود، نیاز به حداقل سرمایه ثبت شده ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ میلیارد ریالی است.

شرکت‌های متقاضی تابلو اول بازار بورس نیازمند سرمایه ثبت شده ۱۰۰۰ میلیارد ریالی و شرکت‌های حاضر در تابلو دوم بازار نیازمند سرمایه ثبت شده حداقل ۵۰۰ میلیارد ریالی هستند.

فارغ از موارد گفته‌شده شرایطی همچون حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهام‌داران، حداقل سابقه فعالیت موثر و حداقل سودآوری مدنظر سازمان در راهیابی یک شرکت به بازار بورس و تابلوهای آن موثر است.

شرایط گفته‌شده برای ورود به بازار، تضمین کننده بزرگی و سودده بودن شرکت است و سرمایه‌گذاران می‌توانند از سرمایه‌گذاری امن خود بر این شرکت‌ها اطمینان داشته باشند، اما این شرایط برای شرکت‌های نوپا بسیار سخت بوده و آن‌ها نمی‌توانند به سادگی از عواید این فعالیت منتفع شوند.

پس از بررسی بورس و دسته بندی‌های آن به واژه دوم یعنی فرابورس می‌پردازیم.

فرابورس چیست؟

جهت درک بهتر مفهوم فرابورس و فعالیتی که در این بازار اتفاق می‌افتد باید قدمی به عقب بردارید. در بازار اصلی بورس که در بخش قبل توضیح داده شد قوانین و مقررات سخت‌گیرانه بسیاری برای ورود شرکت‌ها و سازمان‌ها وضع شده‌ است و هر شرکت که متقاضی ورود به بازار بورس است باید پیش‌نیازهای بسیاری را تهیه کرده و پس از تایید این پیش‌نیازها توسط سازمان بورس وارد آن شود و سهام خود را در آن عرضه نماید اما در بازار فرابورس این قوانین ساده‌تر و راه ورود شرکت‌ها به آن هموارتر است.

بازار فرابورس همانند بازار بورس محلی است که در آن همانند بازار بورس، اوراق بهادار و سهم‌ها به فروش می‌رسد اما قوانین ورود شرکت‌ها به آن بسیار ساده‌تر از بازار اصلی بورس است در نتیجه شرکت‌هایی که متقاضی ورود به آن و عرضه سهام خود در آن هستند می‌توانند با طی کردن مسیری کوتاه‌تر سهام خود را در آن عرضه نمایند. تا اینجا با مفهوم بازار بورس و فرابورس آشنا شدید در ادامه بیشتر درباره تفاوت بازار بورس و فرابورس صحبت خواهیم کرد.

در خصوص بازار فرابورس و ساختار آن تقسیم‌بندی کمی گسترده‌تر و پیچیده‌تر است. ساختار فعلی فرابورس از پنج زیرمجموعه تشکیل شده است:

بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی

در بازار اول فرابورس سهام شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری معامله می‌شود در بازار دوم فرابورس تنها سهام شرکت‌هایی که سهامی عام هستند مورد معامله قرار می‌گیرد و در نهایت بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس بوده که در آن نقل و انتقال، خریدوفروش و عرضه اوراق بهادار انجام می‌پذیرد.

حال که با مفهوم بازار بورس و فرابورس آشنا شدیم در ادامه به بررسی تفاوت‌های این دو بازار و این دو مفهوم می‌پردازیم.

تفاوت‌ بازار بورس و فرابورس چه مواردی هستند؟

تفاوت اول

اولین تفاوت بین بازار بورس و فرابورس، وضعیت ساختاری تقسیم‌بندی بازارهای زیرمجموعه در آن است، به عبارت ساده‌تر هر یک از بازارهای بورس و فرابورس دارای تقسیم‌بندی ساختاری در خود هستند. بازار بورس در تقسیم‌بندی خود به دو دسته بازار اول و بازار دوم تقسیم می‌شود.

اما تفاوت این دو دسته بازار اول و دوم در بورس چیست؟

شرکت‌هایی که عملکرد مناسب و سوددهی مناسبی داشته باشند در بازار اول بورس فعالیت می‌نمایند و در صورتی که عملکرد آن‌ها دچار مشکل شود و به حد نصاب‌های حضور در بازار اول نرسند به بازار دوم بورس منتقل می‌شوند. عکس این موضوع نیز صادق است، شرکت‌هایی که عملکرد مناسبی نداشته‌اند و به بازار دوم منتقل شده‌اند در صورت بازگشت به عملکرد ثابت می‌توانند به بازار اول بازگردند.

تفاوت دوم

دومین تفاوت بازار بورس و فرابورس در میزان دامنه‌نوسان روزانه معاملات در گذشته بوده‌است به شکلی که دامنه‌نوسان در بازار بورس یک درصد و در بازار فرابورس ۵ درصد بود اما در زمان حال و پس از تغییر قوانین در بازار اصلی بورس دامنه‌نوسان آن هم به ۵ درصد روزانه افزایش یافت.

تفاوت سوم

سومین تفاوت بازار بورس و فرابورس در مالیات شرکت‌هاست، شرکت‌هایی که در بورس فعالیت می‌کنند ده درصد مالیات می‌پردازند اما شرکت‌های فعال در بازار فرابورس از پرداخت مالیات ۱۰ درصدی معاف هستند. این تفاوت برای پرداخت مالیات هم برای شرکت‌های فعال در فرابورس مناسب و مفید است و هم برای سرمایه‌گذاران این بازار بسیار مناسب و پرفایده است.

تفاوت چهارم

چهارمین تفاوت بازار بورس و فرابورس در تنوع زیرمجموعه‌های آن‌ها و طبعا تنوع این بازارها برای سلایق متفاوت سرمایه‌گذاران است. در این حالت سرمایه‌گذاران می‌توانند با ایجاد سبدی از سهم‌های مختلف بازار بورس و فرابورس هم ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهند و هم سرمایه‎‌گذاری متنوع تری در شرکت‌های مختلف داشته باشند.

تفاوت پنجم

مورد بعدی در خصوص این تفاوت‌ها که بسیار مهم و چشمگیر است، دریافت تسهیلات بانکی شرکت‌هاست. شرکت‌هایی که در فرابورس فعالیت دارند می‌توانند از این طریق برای دریافت تسهیلات از بانک‌ها اقدام نمایند. با توجه به وضعیت شرکت‌های فعال در بازار فرابورس، دریافت تسهیلات از بانک‌ها می‌تواند در شرایط شرکت‌ها تاثیر بسیار مناسبی داشته باشد و باعث پیشرفت آن‌ها شود.

تفاوت ششم

از دیگر تفاوت‌های بازار بورس و فرابورس برای سرمایه‌گذاران میزان ارزش شرکت‌های فعال در آن‌هاست، شرکت‌هایی که در بازار بورس فعالیت می‌کنند شرکت‌هایی بزرگ‌تر، سوده‌تر و برای سرمایه افراد مناسب‌تر هستند. اما شرکت‌های فعال در فرابورس بعضا شرکت‌های کوچک و تازه‌کار بوده و به اندازه حضور در بازار بورس سودده نیستند و سرمایه‌گذاری در فرابورس ریسک بیشتری نسبت به فعالیت در بازار بورس دارد.

تفاوت هفتم

تفاوت بنیادی و مهم دیگر این دو بازار در روند پذیرش شرکت‌هاست، همانطور که پیشتر نیز اشاره شد روند پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس بسیار دشوارتر از فرابورس است، شرایطی مانند حداقل تعداد سهامداران، سرمایه ثبت شده، سهام شناور و سابقه فعالیت شرکت فاکتورهای اصلی جهت ورود شرکت‌ها به بازار بورس و یا فرابورس است.

جمع‌بندی

در خصوص جمع‌بندی موارد گفته‌شده نکته اصلی و مهم، شرایط هر سرمایه‌گذار جهت فعالیت در این بازارهاست. شما به عنوان فرد سرمایه‌گذار با توجه به میزان سرمایه خود و البته میزان ریسک‌پذیری خود می‌توانید فعالیت دز بازار بورس و یا فرابورس را برگزینید.

هیچ توصیه‌ای در خصوص سودده بودن بورس و یا فرابورس و همچنین فعالیت شما در این بازارها وجود ندارد. همه‌چیز به دانش و شرایط شما به عنوان سرمایه‌گذار وابسته است.

در این مقاله سعی بر این بود که شما به صورت کامل با تفاوت بازار بورس و فرابورس آشنا شوید تا بتوانید جهت سرمایه‌گذاری بهترین تصمیم را اتخاذ نمائید.