تحولات بازار اوراق بدهی در بازار سرمایه ایران
بازار اوراق بدهی با آغاز سال ۱۴۰۰، بعد از طی یک دوره نسبتاً رکودی دوماهه، روند صعودی خود را آغاز کرده و تا خردادماه نیز ادامه داد، اما مجدداً در تیرماه با کاهش ارزش روبه‌رو شد، در این ماه سهم دستگاه‌های مختلف از انتشار اوراق بدهی تغییری نکرد و همچنان بخش دولتی ۸۳ درصد از حجم اوراق را به خود اختصاص داده است، سهم عمده اوراق دولتی مربوط به اوراق مرابحه و اسناد خزانه است. ارزش بازار بدهی در تیرماه بیش از ۱/۳ درصد کاهش یافت تا رشد ۱/۱ درصدی خود در خردادماه را تا حدودی خنثی کند. همچنین رشد ارزش اوراق بدهی در بورس و فرابورس به‌ترتیب معادل ۰/۲ – درصد و ۰/۸ درصد بوده که نسبت به میانگین ماهانه سال قبل و فروردین‌ماه ۱۴۰۰، رشدهای کمتری را تجربه کرده است. کاهش ارزش بازار سرمایه ایران (بورس) بازار در شرایطی رخ داده است که با توجه به اینکه عموماً در زمان کسری بودجه، استفاده از منابع بانک مرکزی مطرح می‌شود و این رویکرد افزایش پایه پولی را به دنبال دارد، احتمال بروز شوک جدید تورمی را افزایش داده است.
ارزش بازار بدهی
ارزش بازار اوراق بدهی در تیرماه ۱۴۰۰ با کاهش روبه‌رو شد و از ۳۵۸ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان در پایان خردادماه به ۳۵۴ هزار و ۱۴۰ میلیارد تومان رسید. به عبارتی، نخستین ماه تابستان امسال با افت در ارزش بازار بدهی آغاز شد، موضوعی که با توجه به روند سه‌ماهه قبلی نشان می‌دهد سال ۱۴۰۰ تا تیرماه، سال خوبی برای بازار بدهی نبوده است. با توجه به اینکه بازار بدهی نتوانسته است مطابق با پیش‌بینی‌های انجام‌شده رشد کند، تحقق درآمدهای قانون بودجه از این محل با ابهام روبه‌رو است.
برای مطالعه متن کامل به ماهنامه بورس ویژه آذرماه ۱۴۰۰ شماره ۱۹۷ مراجعه نمایید.
گذری بر تاریخ بازار سرمایه ایران-قسمت پانزدهم
مقدمه
تاریخ، آینه تمام‌نمای تلاش گذشتگان برای رسیدن به اهداف و آرمان‌هایی است که اساس و پیشرفت امروز ما را تشکیل داده‌اند. روایت تاریخ اگرچه در لایه‌های پیشین زمان شکل می‌گیرد، به محک راستی و ناراستی امروز عیارسنجی می‌شود. بی‌شک امروز نیز به روزهایی نه‌چندان دور، در آینه تاریخ به محک قضاوت بر راستی و ناراستی خواهد رفت. بر‌آنیم تا به کمک برگرفته‌هایی از مستندات مکتوب، بی‌هیچ تعصب و به دور از گرایش‌های سیاسی، فراز و فرودی که بازار خدمات مالی کشور طی سال‌های گذشته با آن دست به گریبان بوده را به تصویر بکشیم. بررسی تاریخ بازار خدمات مالی کشور با اشاره به چگونگی شکل‌گیری بستر حضور این خدمات آغاز شده و از نخستین اندیشه‌ها و نخستین گام‌هایی سخن می‌گوید که بنای تشکیل بازار سرمایه کشور شد. در ادامه، از تأسیس بورس تهران به‌عنوان نقطه عطفی در این مسیر یاد شده و رویدادهایی که بورس در دوران گذار با آن دست به گریبان بوده است را روایت می‌کند.
سال‌های ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷ (آغاز فعالیت رسمی بورس تهران)
پیش‌تر گفتیم که محل استقرار بورس، ساختمان بانک کارگشایی واقع در ضلع غربی محوطه ساختمان قدیم بانک مرکزی در خیابان فردوسی تعیین شد. مراسم افتتاحیه بورس اوراق بهادار در ابتدای آبان‌ماه سال ۱۳۴۶ با حضور امیرعباس هویدا نخست‌وزیر وقت در بانک مرکزی برگزار شد. نخست‌وزیر در این مراسم که چند تن از وزرا، رؤسای بانک‌های مرکزی، ملی، توسعه صنعتی و معدنی و تعدادی از شخصیت‌های اقتصادی کشور حضور داشتند با اظهار خوشحالی از ثبت رقم بیش از ۱۱ درصد برای رشد اقتصادی کشور طی دوره سه‌ساله منتهی به سال ۱۳۴۶ در مقابل ثبات قیمت‌ها و هزینه زندگی مردم، عزم دولت برای حفظ روند رو‌به‌رشد سالانه اقتصادی را یادآور شد که به اعتقاد وی باید حتی‌الامکان از طریق تجهیز پس‌انداز داخلی تأمین می‌گردید. وی با اشاره به مسئله تسریع در اجرای برنامه صنعتی کردن و تداوم سیاست توسعه اقتصادی کشور، نقش بورس را در این مهم قابل‌توجه دانسته و اذعان داشت که با تشکیل شرکت‌های بزرگ سهامی، قسمت اعظم پس‌اندازه‌ای کشور به‌کار می‌افتد و به‌علت خارج شدن سرمایه از انحصار یک عده ثروتمند و سرمایه‌دار بزرگ و منتفع شدن افراد عادی کشور از آن، توزیع ثروت عادلانه‌تر می‌گردد، به این ترتیب بورس خواهد توانست از لحاظ اجتماعی نیز به جامعه ما کمک کند.
در سال ۱۳۴۵ همزمان با تهیه مقدمات تأسیس بورس تهران، نرخ تورم در کشور ۰/۸ درصد، رشد اقتصادی ۹/۳ درصد و نرخ بهره بانکی برای سپرده‌ها ۶ درصد بود. نرخ تورم در سال ۱۳۴۶ نیز همان ۰/۸ درصد باقی ماند، اما رشد اقتصادی به ۱۰/۸ درصد رسید. آگهی تأسیس سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران در تاریخ ۲ آذرماه ۱۳۴۶ در روزنامه رسمی درج شد. مراحل نهایی تشکیل بورس اوراق بهادار شامل اخذ ورودی از کارگزاران بورس (این مبلغ قابل‌استرداد نبود) و تسلیم پروانه کارگزاری به آنها تا ۱۴ بهمن‌ماه ۱۳۴۶ به پایان رسید و از صبح روز ۱۵ بهمن، بورس اوراق بهادار پس از ۵ سال مطالعه و بررسی، عملاً کار خود را با معامله سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد. به‌دلیل کم‌حجم بودن معاملات بورس قرار شد هفته‌ای یک روز، آن‌هم روزهای یکشنبه از ساعت ۱۱ الی ۱۲ دایر باشد. بورس تهران نخستین روز کاری خود را با معامله تعداد ۲ هزار و ۱۹۲ سهم بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران آغاز کرد. این جلسه معاملاتی با حضور دکتر فریدون مهدوی، دبیر‌کل وقت و کارگزاران بورس در سالن بانک کارگشایی به رسمیت رسید. سالن معاملات که توسط مانعی (زنجیر) به دو قسمت تقسیم شده بود به سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری در بورس فرصت می‌داد تا عملیات معامله سهام که کمی آن‌سوتر بر روی میز معاملات کارگزاران انجام می‌گرفت را نظاره‌گر باشند. دو میز معاملاتی در این مکان برای انجام معاملات سهام تعبیه شده بود. دبیر‌کل در طول جلسه معاملاتی در کنار کارگزاران می‌نشست و رسمیت جلسه و نهایی شدن معاملات را با نواختن چکش مخصوص معاملات اعلام می‌کرد. سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران پس از تجربه افزایش نرخ‌های ۷ و ۸ درصدی با ۹ درصد افزایش نسبت به بهای اسمی و در قیمت نهایی ۱,۰۹۰ ریال معامله شد. ثبت تغییرات قیمت بر روی تخته سیاهی که در گوشه سالن معاملات قرار داشت انجام می‌شد. در اسفندماه همان سال، سهام شرکت سهامی نفت پارس نیز در بورس پذیرفته شد و مورد معامله قرار گرفت؛ اما پذیرش بانک ایرانیان به‌دلیل وجود پاره‌ای اشکالات در اساسنامه شرکت، منوط به رفع اشکالات شد. حجم معاملات صورت‌گرفته بر روی دو سهم پذیرفته‌شده در آن سال مبلغ ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال بود. اسامی کارگزاران بورس اوراق بهادار و نمایندگان آنها (مصوب جلسه ۵ آذرماه ۱۳۴۶ هیئت مدیره) در سال ۱۳۴۶ به‌شرح جدول زیر بود.
اثر سه شنبه در بازار سرمایه چیست؟! این اثر در بورس ایران هم وجود دارد؟
به نظر شما چرا در بازار سرمایه ایران حجم معاملات در روزهای چهارشنبه نزول می یابد و روز یکشنبه نوسانات بهتری در بازار سهام را شاهد هستیم؟ آیا می توان با قواعد و دانش مالی رفتاری این مسئله را توضیح داد؟ ثاراسادات میران مدرس و پژوهشگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار نبض بورس به بررسی این مسئله پرداخته است.
به گزارش نبض بورس، هدف اصلی افراد چه در بخش کلان و چه در بخش خرد، پس از حضور در بازار های مالی کسب دانش تخصصی جهت ایجاد سود مستمر میباشد.
علیرغم ظاهر ساده ، سرمایه گذاری و ورود به بازارهای مالی خصوصا بازار بورس نیازمند تخصص، پس از کسب تجربه و تحصیلات آکادمیکِ مختص این رشته کاری می باشد.
از پایه های اولیه، جهت حضور در این بازار تخصصی کسب دانش مالی رفتاری، تحلیل تکنیکال و مباحث بنیادی می باشد. صد البته اگر این مباحث را در قالب تحصیلات دانشگاهی بدانیم این دروس در مباحث شروع ترم اول و جزو دروس عمومی محسوب می شوند. توجه داشته باشید که تمامی این موارد در قالب یک بسته تفکیک ناپذیر است و باید در کنار هم باشند.
چند پرسش از شما!
یکی از اولین پرسش‌هایی که در ذهن هر سرمایه‌گذار حقیقی یا نهادی در بازار سرمایه شکل می‌گیرد، این است که آیا می‌توان با کسب این علوم، قیمت‌ها را به درستی پیش بینی کرد؟ تا کجا و تا چه مرحله آیی جهت تحصیل این مباحث باید کسب علم کرد؟ و در نهایت مجموعه این علوم چطور می تواند جهت کسب سود و پیش‌بینی روند آتی به سرمایه گذاران کمک کند؟
چطور با به‌کارگیری روش‌های خاص معامله، می توان بازدهی، بیش از متوسط بازار کسب کرد؟ چگونه با شناسایی روندهای بازار، می توان به وجود الگوی خاصی در حرکات قیمت سهام دست یافت؟ در نهایت کسب تخصصی این علوم چه کمکی در جهت سودآوری و سرمایه گذاری بهینه خواهد داشت؟
نقش دانش مالی رفتاری در بازار سرمایه چیست؟
تحلیل تکنیکال با تکیه بر اطلاعات گذشته، به نوعی پیشامدهای آینده را تا حدودی بازگو می کند و تحلیل بنیادی با شناسایی ساختار درونی به نقشه کلی جهت تصمیم گیری در روند معاملات می پردازد.
اما نقش دانش مالی رفتاری ( Behavioral Finance) علاوه بر کمک به شناختی ساختار یافته در خصوص رفتار شناسی که به تصمیم گیری های نهایی افراد می‌انجامد، با به چالش کشیدن مفروضات بنیادی اقتصاد کلاسیک ما را در شناخت رفتار عمومی سرمایه گذاران راهنمایی می‌کند.
تالر (۱۹۹۳) معتقد است اقتصاد کلاسیک به افراد و بازارهای مالی به صورت خشک و غیرمنعطف و با منطق صرف ریاضی یا به گونه ایی صفر و یکی می‌نگرد، غافل از اینکه عوامل و محرک اصلی بازارهای مالی بازیگران آن می‌باشند که دارای خصیصه ها، گرایشات، احساسات روانی، تجارب منحصر به فرد، فرهنگ اجتماعی و سوگیری های شناختی هستند که این مسئله محدودیت‌های بسیاری را در تصمیم‌گیری منطقی و عقلایی اهالی بازار مالی و سرمایه دارد. او معتقد است با ذهن بسته، صفر و یکی و عقلانیت کامل که در مباحث اقتصاد کلاسیک طرح گردیده است، نمیتوان به شکل کاملی، رفتار بازار سرمایه را تشریح کرد.
از اثر روز سه شنبه در بازار سرمایه چه می دانید؟
در این مبحث با کمک دانش مالی رفتاری به مبحث خاص آربیتراژ در خلاف قاعده تقویمی میپردازیم. اما ابتدا باید این پرسش را مطرح کرد که آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ در علم اقتصاد و مالیه به معنای بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود است و البته از قوانین آربیتراژ عدم تکرار پذیری آن است.
یکی از خلاف قاعده هایی که در دانش مالی رفتاری به آن میپردازیم خلاف قاعده تقویمی است که با در نظر گرفتن تاثیر روز و ماه قواعد کلی آربیتراژ را به چالش می کشد. یکی از این خلاف قاعده های تقویمی، اثر روز سه شنبه است.
هدف از بررسی برخی اثرات تقویمی کسب سودهای مستمر میباشد و ما به دنبال اکتشاف موقعیت های خاص می باشیم.
در سال ۲۰۰۳ برومنت و کیماز به بررسی حجم معاملات، علاوه بر بازدهی و نوسان‌پذیری با در نظر گرفتن زمان تقویمی پرداختند.
پس از آن، با پیشرفت تحقیقات در زمینه نوسان‌پذیری و معرفی مدل‌های گارچ GARCH و رویکرد آزمون‌های جدید به بررسی مولفه‌های بازدهی و نوسان‌پذیری در روزهای هفته پرداختند.
اولین بار کراس (۱۹۷۳) میانگین بازدهی را در روزهای جمعه بیش از سایر روزها گزارش کرد و همچنین دریافت که میانگین بازدهی دوشنبه کمتر و حتی منفی میباشد. فرنچ (۱۹۸۰) یافته‌های او را تایید کرد و بعد ازآن گیبونز و هس (۱۹۸۱) و سپس امیرلاک و استارلاک در (۱۹۸۶) نتایج مشابهی را گزارش کردند.
به تدریج دامنه این تحقیقات به خارج از آمریکا و اروپا کشیده شد و جف و وسترفیلد در چهار بورس انگلستان، استرالیا، ژاپن و کانادا این موضوع را تایید کردند. این تحقیقات در دهه نود گسترش بیشتری یافت.
یکی از الگوهای قابل پیش‌بینی در رفتار بازده سهام که مورد بهره‌برداری برای کسب بازده اضافی میتواند مورد استفاده قرار گیرد و همچنین EMH را مورد چالش قرار دهد، اثرات دوره‌ای است. (بالابان (۱۹۹۴))
برخی آزمون‌های تجربی نمایانگر این نکته می‌باشند که استفاده از الگو های خاصی در معاملات براساس اوقات مختلف روز، ماه و سال میتواند منجر به ایجاد بازدهی اضافه گردد. ( نوعی آربیتراژ که البته ذکر کردیم که در این مبحث به چالش کشیده می شود)
شواهد بیانگر این نکته است که اثر روزهای هفته با توجه به مولفه هایی مانند؛ میزان تسلط سرمایه‌گذاران خرد و تازه وارد بر بازار سرمایه و نیز میزان رفتارهای معامله گران حرفه ایی و بازیگران کلان، در بازارها، متفاوت است.
در نگاه اول ممکن است چنین عواملی تصادفی و بی ربط به نظر آیند و برخی آن را ناشی از داده‌پردازی می‌دانند و بعضی دیگر آن را بعد از تعدیل هزینه معاملات و ریسک، غیرسودمند و کم‌اهمیت می‌دانند.
اما نکته مهم این است که این تاثیر خاص، در قالب اثر روزهای هفته کشف شده،که مبتنی بر شواهدی است که بازار سهام آمریکا اثر قوی بر بازارهای سهام اروپا و آسیایی شرقی، داشته و زمان شروع آن روز دوشنبه تا روز جمعه میباشد . این اثرگذاری بازار آمریکا در روز دوشنبه قوی‌تر است و آن هم اثر خود را در روز سه‌شنبه در این بازارها نمایان می‌سازد (اثر سه‌شنبه).
آیا اثر روز سه شنبه را می توان در بازار سرمایه ایران هم دید؟
موضوع این تحقیق هنوز در تحقیقات ایرانی مورد توجه کافی قرار نگرفته است؛ بنابراین تحقیق حاضر فاقد سوابق بومی قابل‌ملاحظه است. لذا مبتنی‌بر تحقیقات و مفروضات خارج از ایران میباشد. اما تحقیقات و شواهدی وجود دارد که با گسترش آن می‌توان به بومی سازی آن پرداخت. به عنوان مثال می توان اثر ایام مجامع شرکت ها یا اثر روز چهارشنبه و شنبه شروع کاری بازار ایران بر بازار سرمایه را می توان مورد بررسی قرار داد.
در گذشته که تسویه اعتباری کارگزاری ها در پایان هر ماه و سپس شش ماه و در نهایت به انتهای سال رسید این اثر بسیار مشهود و در روند معاملات موثر بود. مشاهدات نمایانگر این نکته است که در بازار ایران حجم معاملات در روزهای چهارشنبه نزول می یابد و روز یکشنبه نوسانات بهتری در بازار سهام را شاهد هستیم.
با در نظر گرفتن خلاف قاعده های تقویمی می‌توان به کسب سود موثرتر دست یافت و در نهایت امید است که با ابزار و دانش کافی، در زمینه تحقق این دانش و بومی سازی آن بتوان به داده های قابل اتکای علمی، تحقیقی دست یافت.
تلگرام نبض بورس | اینستاگرام نبض بورس
بازار سرمایه ایران (بورس)
افراد حاضر در یک جامعه همواره به دنبال افزایش ثروت خود هستند و در این راستا به دنبال بررسی فرصت‌هایی که بتوانند رفاه و آسایش اقتصادی خود را افزایش دهند می باشند. در تمامی جوامع، بورس به عنوان یک ابزار مفید و جذاب در جهت نیل به هدف فوق است. در ایران نیز این موضوع صادق بوده و به تدریج افراد به اهمیت این موضوع بیش از پیش پی می‌برند. در این مقاله جهت آشنایی با نحوه خرید و فروش سهام در بورس ایران، مطالبی را ارايه می دهیم.
هر فردی براي خرید و فروش سهام باید به یک شرکت کارگزاري بورس رسمی مراجعه کند و افتتاح حساب معاملاتی انجام دهد. مهمترین وظیفه کارگزاران دریافت سفارش خرید و فروش از سرمایه گذاران و انجام معامله براي آنهاست. در واقع خرید و فروش بین افراد و سایر سرمایه بازار سرمایه ایران (بورس) گذاران توسط همین کارگزار انجام می شود.
روش های خرید و فروش سهام در بورس ایران
روش هایی که شما می توانید از طریق آنها اقدام به خرید و فروش سهام کنید عبارتند از:
- مراجعه حضوری به کارگزاری که در آن حساب دارید و پر کردن فرم سفارش خرید یا فروش سهام
- ثبت سفارش در کارگزاری از طریق تماس تلفنی
- ثبت سفارش در کارگزاری به صورت اینترنتی
- انجام معاملات بورسی بصورت آنلاین
۱- مراجعه حضوری به کارگزاری و پر کردن فرم سفارش خرید یا فروش سهام
در روش حضوری شما بایستی برای هر درخواست خرید و فروش سهام یا اوراق بهادار فرم درخواست خرید و فروش را پر کنید و ثبت کنید که می تواند بسیار زمان بر باشد علاوه بر این، باید زمان و هزینه ای را برای آمد و شد در نظر بگیرید که با توجه به وجود اینترنت، چنین کاری اصلا توجیه پذیر نیست.
۲-ثبت سفارش در کارگزاری از طریق تماس تلفنی
ثبت سفارش خرید و فروش سهام در بورس از طریق تماس تلفنی نسبت به روش مراجعه حضوری کارآمد تر است، ولی همچنان می تواند اتلاف وقت بسیاری را در بر داشته باشد و با توجه به تغییر لحظه ای قیمت سهام، استفاده از این روش هم چندان توجیه پذیر نیست. از این روش سرمایه گذار تنها زمانی می تواند استفاده کند که در ساعت معاملات هیچ فرصتی جهت ثبت و ارسال سفارش در سامانه معاملات آنلاین نداشته باشد.
با توجه به پیشرفته شدن تکنولوژی و ساده تر شدن کارها با اینترنت، دو روش اول بسیار کم استفاده می شوند و می توان گفت امروزه تقریبا همه از طریق اینترنت به ثبت سفارش یا خرید و فروش سهام می پردازند.
۳-ثبت سفارش در کارگزاری به صورت اینترنتی
برای استفاده از روش اینترنتی خرید و فروش سهام، شما باید با کارگزاری یک قرارداد خرید و فروش اینترنتی سهام را امضا کنید و سپس نام کاربری و رمز عبور خود را از کارگزاری دریافت کنید. با استفاده از نام کاربری و رمز خود، شما می توانید به راحتی در هر ساعتی از شبانه روز به سایت کارگزاری مراجعه کرده و درخواستی برای خرید یا فروش سهم مدنظر خود ثبت کنید. که پس از تایید توسط کارگزاری، معامله گران کارگزاری در اولین زمان ممکن درخواست شما را انجام می دهند پس در این روش نیز مانند دو روش اول، خرید و فروش شما توسط معامله گران کارگزاری انجام می شود با این تفاوت که سفارش دهی شما از طریق اینترنت ثبت می گردد.
۴-انجام معاملات بورسی بصورت آنلاین
در روش معاملات آنلاین کارگزاری به شما نام کاربری و رمز عبور معاملات اختصاص خواهد داد و شما مستقیما به حساب شخصی آنلاین خود متصل می شوید. مهمترین ویژگی این روش سرعت عمل در ارسال و ویرایش درخواست معاملات می باشد. همچنین می توانید درخواست خرید پلکانی را در کسری از ثانیه انجام دهید. امروزه رایج ترین روشی که سهامداران برای خرید و فروش سهام – حتی عرضه اولیه سهام – از آن استفاده می کنند خرید و فروش آنلاین یا معاملات بر خط است.
خرید و فروش آنلاین سهام به دلایل زیر از بیشترین محبوبیت بین سهامداران برخوردار است
- درخرید و فروش سهام بصورت آنلاین، خود شما مستقیما سفارش خود را در سامانه معاملاتی بورس ثبت می کنید و در همان لحظه در سیستم معاملاتی ثبت می شود. در نتیجه امکان اشتباه و یا کوتاهی از طریق کارگزار از بین می رود.
- مهم ترین مزیت خرید و فروش آنلاین سهام این است که در معاملات آنلاین شما سرعت عمل بیشتری برای تصمیم گیری نسبت به خرید و فروش خود دارید. مثلا تصمیم به خرید فروش سهمی گرفته اید، اما بر حسب شرایط نظر شما تغییر می کند همان لحظه می توانید سفارش خود را لغو کنید. یا اینکه می خواهید قیمت مورد نظرتان را سریع تغییر دهید. این کار به راحتی صورت می پذیرد. در صورتی که اگر شما از ۳ روش قبلی سفارش فروش خود را به کارگزار اعلام کرده بودید، ممکن بود تا درخواست لغو سفارش را مجددا به کارگزار اعلام کنید کار از کار گذشته باشد.
- در این روش نقل و انتقال پول شما به صورت الکترونیکی صورت می پذیرد و این معاملات امنیت بالایی دارند.
برای خرید و فروش سهام بصورت آنلاین می توانید مراحل زیر را طی کنید
- با نام کاربری و رمز عبور خود وارد سامانه کارگزاری مد نظر خود شوید.
- نماد شرکتی که قصد خرید سهام آن را دارید وارد نمایید می توانید نماد شرکت ها را در سایتcom مشاهده کنید.
- قیمت سهام را وارد کنید. (قیمت سهام در سامانه معاملاتی مشخص شده است)
- تعداد سهام مورد نظر (حجم) برای خرید را وارد می بازار سرمایه ایران (بورس) کنید. تعداد سهام مورد نظر بستگی به این دارد که قصد دارید چند هزار تومان یا چند میلیون تومان سهام بخرید. این تعداد بصورت خودکار در سامانه معاملاتی محاسبه و نمایش داده می شود.
- دکمه ثبت سفارش را می زنید. در صورتی که در طرف مقابل سفارش، خریدار یا فروشنده با قیمت و حجم مد نظر شما وجود داشته باشد سفارش انجام می شود و در غیر این صورت سفارش شما بصورت در حال انتظار باقی می ماند.
نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران (بورس ایران)
با توجه به اطلاعیه سازمان بورس در تاریخ ۷ تیرماه۱۳۹۹، کارمزد معاملات از تاریخ ۱ مرداد ۱۳۹۹، مشمول تغییرات زیر خواهد بود:
۱- سقف نرخ کارمزد خرید و فروش شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، مدیریت فناوری بورس تهران، سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت های کارگزاری از معاملات “سهام” و “حق تقدم سهام” به میزان ۲۰% با رعایت حداکثر سقف ریالی مصوب در هر معامله، کاهش یافت.
۲- معادل ۳۰% از درآمد ناشی از کارمزد معاملات شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت های کارگزاری از معاملات “سهام” و “حق تقدم سهام” به صورت روزانه توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی کسر و به حساب صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه واریز خواهد شد.
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در بورس ایران چقدر است؟
سهامداران مقداری مشخص بابت کارمزد معاملات خود پرداخت می کنند. و تفاوت کارمزد در نوع بازار (بورس/ فرابورس) و نوع معامله (خرید/ فروش) مطرح می شود.
همان‌طور که در عکس بالا مشاهده می‌کنید، جمع کارمزد معاملات بابت خرید سهام معادل ۰٫۴۶۴ درصد قیمت خرید است. درحالی‌که بابت فروش سهام مبلغی معادل ۰٫۵۷۵ درصد قیمت فروش کسر می‌گردد که البته ۰٫۱ درصد کسورات مربوط به مالیات است.
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در فرابورس
کارمزد معاملات در بازار فرابورس تفاوت چندانی با بازار بورس ندارد و تنها کارمزد معاملات خرید سهام به جای ۰٫۴۶۴ درصد رقم ۰٫۴۵۴ درصد است و کارمزد فروش نیز مشابه بازار بورس است.
نکات کارمزد خرید و فروش سهام در بورس ۹۹
- در زمان خرید و فروش و انجام معاملات هنگام خرید مالیاتی از سرمایه گذار اخذ نمی شود و تنها در زمان فروش اوراق باید مالیات پرداخت کنند.
- کارمزد و مالیات پرداختی به صورت مستقیم از حسابی که سرمایه گذارها نزد کارگزاری دارند کم می شود، و این گونه نیست که در پایان هر دوره مبالغی را پرداخت کنند.
- مالیات پرداختی در فروش سهام برای جذابیت بیشتر از ۵ درصد به ۱ درصد کاهش یافته است .
- کارمزد و مالیات سهام های موجود در در بازار بورس، فرابورس، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق اختیار فروش تبعی، اوراق مشارکت یکسان نیست.
کارمزد خرید و مالیات فروش سهام و سایر انواع اوراق بهادار در بورس بسیار اندک بوده و همین موضوع نیز یکی از مزیت های بورس در مقایسه با سایر بازار های سرمایه گذاری به شمار می رود.
آشنایی با بورس اوراق بهادار تهران
همشهری آنلاین: بورس اوراق بهادار تهران، بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران طبق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مورد دادوستد قرار می‌گیرد. بورس اوراق بهادار در قالب شرکت سهامی عام تأسیس و اداره می‌شود.
بورس اوراق بهادار تهران در بهمن‌ماه سال ۱۳۴۶ بر پایه قانون مصوب اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۵ تأسیس شد. دوران فعالیت بورس اوراق بهادار را می‌توان به چهار دوره تقسیم کرد:
دوره نخست (۱۳۵۷- ۱۳۴۶)
بورس اوراق بهادار از پانزدهم بهمن سال ۱۳۴۶ فعالیت خود را با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعتی و معدنی آغاز کرد. در پی آن شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه، اوراق قرضه سازمان گسترش مالکیت صنعتی و اوراق قرضه عباس‌آباد به بورس تهران راه یافتند. در این دوره گسترش فعالیت بورس اوراق بهادار بیشتر مرهون قوانین و مقررات دولتی بود که از جمله می‌توان موارد زیر را برشمرد:
۱. تصویب قانون گسترش مالکیت سهام واحدهای تولیدی در اردیبهشت ۱۳۵۴ که به‌موجب آن مؤسسات خصوصی و دولتی موظف شدند به‌ترتیب ۴۹% و ۹۴% سهام خود را به شهروندان عرضه نمایند.
۲. تصویب قانون معافیت‌های مالیاتی برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۵۴.
طی ۱۱ سال فعالیت بورس تا پیش از انقلاب اسلامی در ایران، تعداد شرکت‌ها و بانک‌ها و شرکت‌های بیمه پذیرفته شده از ۶ بنگاه اقتصادی با ۶/۲ میلیارد ریال سرمایه در سال ۱۳۴۶ به ۱۰۵ بنگاه با بیش از ۲۳۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ افزایش یافت. همچنین ارزش مبادلات در بورس از ۱۵ میلیون ریال در سال ۱۳۴۶ به بیش از ۳۴ میلیارد ریال طی سال۱۳۵۷ افزایش یافت.
دوره دوم (۱۳۶۷- ۱۳۵۸)
در سال‌های پس از انقلاب اسلامی و تا پیش از نخستین برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی، دگرگونی‌های چشمگیری در اقتصاد ملی پدید آمد که بورس اوراق بهادار تهران را نیز در برگرفت. نخستین رویداد، تصویب لایحه قانون اداره امور بانک‌ها در تاریخ ۱۷/۳/۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب بود که به موجب آن بانک‌های تجاری و تخصصی کشور در چارچوب ۹ بانک شامل ۶ بانک تجاری و۳ بانک تخصصی ادغام و ملی شدند. چندی بعد و در پی آن شرکت‌های بیمه نیز در یکدیگر ادغام شده و به مالکیت دولتی درآمدند و همچنین تصویب قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران در تیرماه سال ۱۳۵۸ باعث شد تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس از آن خارج شوند، به‌گونه‌ای که تعداد آنها از ۱۰۵ شرکت در سال ۱۳۵۷ به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ کاهش یافت.
حجم معاملات سهام در این دوره از ۲/۳۴ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۷ به ۹/۹ میلیارد ریال در سال ۱۳۶۷ کاهش یافت و میانگین نسبت حجم معاملات سهام به GDP به کمترین میزان در دوران فعالیت بورس رسید که از مهمترین دلایل آن شرایط جنگی و روشن نبودن خطوط کلی اقتصاد کشور بود. بدین ترتیب در طی این سال‌ها، بورس اوراق بهادار تهران دوران فترت خود را آغاز کرد که تا پایان سال ۱۳۶۷ ادامه یافت.
دوره سوم (۱۳۸۳- ۱۳۶۸)
با پایان یافتن جنگ، در چارچوب برنامه پنج ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران تجدید فعالیت بورس اوراق بهادار تهران به‌عنوان زمینه‌ای برای اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی مورد توجه قرار گرفت.
بر این اساس، سیاست‌گذاران در نظر دارند بورس اوراق بهادار با انتقال پاره‌ای از وظایف تصدی‌های دولتی به بخش خصوصی، جذب نقدینگی و گردآوری منابع پس‌اندازی پراکنده و هدایت آن به سوی مصارف سرمایه‌گذاری، در تجهیز منابع توسعه اقتصادی و انگیزش مؤثر بخش خصوصی برای مشارکت فعالانه در فعالیت‌های اقتصادی، نقش مهم و اساسی داشته باشد. در هر حال، گرایش سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی به استفاده از ساز و کار بورس، افزایش چشمگیر شمار شرکت‌های پذیرفته شده و افزایش حجم فعالیت بورس تهران را در بر داشت، به‌گونه‌ای که حجم معاملات از ۹/۹ میلیارد ریال سال ۱۳۶۷ به ۱۰۴.۲۰۲ میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۸۳ رسید و تعداد بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته شده در بورس تهران از ۵۶ شرکت به ۴۲۲ شرکت افزایش یافت.
در این دوره دولت مجموعه‌ای از قوانین و مقررات در راستای گسترش بازار بورس اوراق بهادار وضع نمود که تأثیر بسزایی در افزایش حجم معاملات داشت، از جمله:
۱. تبصره ۳۵ قانون بودجه سال ۱۳۷۸ کل کشور که در آن به وظیفه دولت نسبت به تعیین تکلیف همه شرکت‌های بخش دولتی از راه ادغام، واگذاری و فروش سهام به بخش‌های خصوصی و تعاونی اشاره شد.
۲. ماده ۹۴ قانون برنامه سوم توسعه (۱۳۸۳- ۱۳۷۹) که بر اساس آن شورای بورس موظف شد تا کارهای لازم را برای ایجاد شبکه رایانه‌ای بازار سرمایه ایران به‌منظور انجام گرفتن دادوستد الکترونیک اوراق بهادار در سطوح ملی و پوشش دادن خدمات اطلاع‌رسانی در سطح ملی و بین‌المللی انجام دهد. همچنین بر اساس ماده ۹۵ برنامه سوم توسعه، شورای بورس مجاز شد تا دست به راه‌اندازی بورس‌های منطقه‌ای در سطح کشور بزند و راهکارهای لازم را برای قابل معامله شدن دیگر ابزارهای مالی در بورس اوراق بهادار فراهم نماید.
از سال ۱۳۶۹ محاسبه شاخص بهای سهام در بورس اوراق بهادار تهران آغاز شد که مقدار آن از ۴۷۲ واحد در سال ۱۳۷۰ به ۱۲.۱۱۳ واحد در سال ۱۳۸۳ رسید.
دوره چهارم (از سال ۱۳۸۴ تاکنون)
در سال ۱۳۸۴، نماگرهای مختلف فعالیت بورس اوراق بهادار در ادامه روند حرکتی نیمه دوم سال ۱۳۸۳، همچنان تحت تأثیر رویدادهای مختلف داخلی و خارجی و افزایش بی‌رویه شاخص‌ها در سال‌های قبل، از روندی کاهشی برخوردار بودند و این روند، به جز دوره کوتاهی در آذرماه تا پایان سال قابل ملاحظه بود. به هرحال از آذرماه سال ۱۳۸۴، سیاست‌ها و تلاش دولت و سازمان بورس باعث کند شدن سرعت روند کاهشی معیارهای فعالیت بورس شد. درحالی‌که شاخص کل در پایان سال ۱۳۸۴ به ۹.۴۵۹ واحد رسیده بود، طی سال ۱۳۸۵ از مرز ۱۰.۰۰۰ واحد عبور کرد و در نهایت در پایان سال مذکور ۹.۸۲۱ واحد را تجربه کرد. همچنین کاهش چشمگیر معاملات سهام در سال ۱۳۸۴، با توجه به اقدامات مؤثر فوق‌الذکر در سال ۱۳۸۵ به تعادل نسبی رسید، به نحوی که ارزش معاملات سهام و حق تقدم در سال ۱۳۸۴ در حدود ۵۶.۵۲۹ میلیارد ریال و در سال ۱۳۸۵ معادل ۵۵.۶۴۵ میلیارد ریال ارزیابی شد.
تعداد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار از ۴۲۲ شرکت در پایان سال ۱۳۸۳ به ۴۳۵ شرکت در پایان سال ۱۳۸۵ افزایش یافت. از جمله رویدادهای اساسی این دوره عبارتند از:
- تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (۱/۹/۱۳۸۴)
- تشکیل شورای عالی بورس و اوراق بهادار
- تشکیل سازمان بورس و اوراق بهادار
- تشکیل بورس اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام)
- تشکیل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه
دیدگاه شما